1-2. Ngimba ikifwanikisyo kya ntumiwa Pauli kibaghile ukubatula bulebule abakulumba amasiku agha?

 UNTUMIWA Pauli abaghanile fiyo abakamu na balumbu. Umwene iyipagha fiyo ukuti abapweleleleghe. (Imbo. 20:31) Yonongwa yake, abakamu na balumbu balinganile fiyo. Pakabalilo kamo, “bosa itolo balinkulila fiyo” bo abakulumba abakufuma ku Efesi bapilike ukuti batisakumbona kangi. (Imbo. 20:37) Abakulumba bakwiyipa bope babaghanile fiyo abakamu na balumbu kangi bikubomba syosa isi babaghile ukufwanisya ukuti babatule. (Filip. 2:16, 17) Loli utubalilo tumo, bikwaghana ni ndamyo. Ngimba findu fiki fibaghile ukubatula ukulimbana ni ndamyo isi?

² Abakulumba bikulondiwa ukwinong’onela ikifwanikisyo kya Pauli. (1 Kor. 11:1) Umwene akabombagha ifindu bo abandumi. Pauli ali nsitabugholofu uyu utubalilo tumo atamiwagha ukubomba inunu. (Rom. 7:18-20) Kangi aghanagha ni ndamyo nyingi. Loli Pauli akawile amaka pamo ukuleka ukuya walusekelo. Mwakunkonga Pauli, abakulumba babaghile ukulimbana ni ndamyo isi bikwaghana nasyo nu kukindilila ukuya balusekelo pakumbombela Yehova. Lino tukuya pakuyobesania muno babaghile ukumbombela isi.

3. Ngimba tukuya pakumanyila isyafiki mu nkhani iyi?

³ Mu nkhani iyi, tukuya pakumanyila indamyo 4 isi abakulumba bikwaghana nasyo: (1) ukuya nakabalilo akakufumusya nukubomba imbombo isingi, (2) ukuya nakabalilo akakubakasya abakamu na balumbu, (3) ukuwa amaka panongwa yakuti basitabugholofu, kangi (4) ukubatula abangi aba basitabugholofu. Kangi tukuya pakumanyila isi syalintulile Pauli na muno abakulumba babaghile ukunkongela.

4. Nongwa yafiki utubalilo tumo kubaghile ukuya kukafu ku bakulumba ukulongosya pambombo iyakufumusya?

⁴ Nongwa yafiki kubaghile ukuya kukafu? Abakulumba bali nubudindo bwingi ukongelelapo ukulongosya pambombo iyakufumusya. Mwakifwanikisyo, utubalilo twingi bingi bikuya ba cheyamani pangomano sya nkati mwa sabata pamo ukulongosya Ukumanyila Ibaibolo kwa Pakipanga. Kangi bikuyoba inkhani sya mu Baibolo. Abene bikubomba nyingi ukuti babamanyisye abatuli nkipanga kangi bikuhoboka ukubakasya abakamu na balumbu. (1 Pet. 5:2) Abakulumba bamo bikutulapo pambombo iyakuyenga nukutendekesya Inyumba sya Bunyafyale ni fingi ifi tukubombela pakumwiputa Yehova. Mwakufwana itolo na bosa nkipanga, imbombo iyakulondiwa fiyo iyi abakulumba bikubomba ko kufumusya amasyu amanunu.​—Mat. 28:19, 20.

5. Ngimba kifwanikisyo kiliku iki Pauli anangisye pakuya mfumusi?

⁵ Isi abakulumba babaghile ukumanyilako kwa Pauli. Pa Bafilipi 1:10, Pauli ikutubula isi syalintulile ukuti afwanisyeghe ukufumusya. Umwene atile: “Musisaleghe inunu.” Pauli akongagha ubulongosi ubu. Umwene apeliwe imbombo iyakufumusya kwa fyinja fingi kangi ayiketagha ukuya yakulondiwa fiyo pa bumi bwake. Afumusyagha ‘pabwelu na ku nyumba ni nyumba.’ (Imbo. 20:20) Umwene akafumusyagha itolo isiku limolyene pasabata. Loli afumusyagha akabalilo kalikosa aka alwaghile ulusako. Mwakifwanikisyo, bo ikubaghulila Abakristu abinake ku Ateni, umwene alyandile ukubafumukisya abandu amasyu amanunu kangi bamo bapilikisyagha. (Imbo. 17:16, 17, 34) Nalinga po pakabalilo aka “apinyiwe,” Pauli abafumukisyagha abandu aba bisagha pakunketa.—Filip. 1:13, 14; Imbo. 28:16-24.

6. Ngimba Pauli abamanyisye abangi ukubomba isyafiki?

⁶ Pauli abombelagha kanunu akabalilo kake. Utubalilo twingi abakasyagha abangi ukuti afumusyeghe nabo. Mwakifwanikisyo, pabulendo ubwakwanda ubwa bumishonale, umwene alyendile pampene na Yohani uyu batighi yo Marko; kangi pabulendo ubwabubili alyendile na Timoti. (Imbo. 12:25; 16:1-4) Kisita kukayika Pauli abombile syosa isi abaghile ukufwanisya ukuti abamanyisye abanyambala aba muno babaghile ukukasyila ikipanga, ukufwanisya imbombo iyabutimi nukuya bamanyisi banunu.​—1 Kor. 4:17.

7. Ngimba abakulumba babaghile ukukonga bulebule amasyu gha Pauli agha ghali pa Baefesi 6:14, 15?

⁷ Isi tukumanyilako. Abakulumba babaghile ukunkonga Pauli komma mwakufumusya kwene ku nyumba ni nyumba loli mwakwitendekesya nukwiyipa ukufumusya akabalilo kalikosa. (Belenga Baefesi 6:14, 15.) Mwakifwanikisyo, babaghile ukufumusya linga babukile ukwakula ifindu pamo kuno bikubomba imbombo.  Pamo pakabalilo aka bikutula pambombo iyakuyenga Inyumba ya Bunyafyale, abene babaghile ukufumusya ku bandu aba bikwikala pabupipi nabo pamo aba bikubulikisya ifindu. Mwakufwana itolo na Pauli, abakulumba babaghile ukubombela akabalilo aka bali mubufumusi ukubamanyisya abangi, ukongelelapo abatuli ba kipanga.

8. Ngimba utubalilo tumo abakulumba bikulondiwa ukubomba isyafiki?

⁸ Abakulumba batikulondiwa ukwikolania fiyo nubudindo bwa nkipanga nukuleka ukuya nakabalilo akakufumusya. Ukuti baye nakabalilo akakubomba fyosa ifi bikulonda, utubalilo tumo babaghile ukukana ubudindo bumo. Linga binong’onilepo nu kuyiputila inkhani iyi, abene babaghile ukusyaghania ukuti linga bitike ukubomba ubudindo bumo, bakabaghila ukufwanisya ukubomba ifindu ifyakulondiwa fiyo. Ifindu ifi fibaghile ukongelelapo ukumanyila kwa pa mbumba sabata aliwesa, ukwiyipa pambombo iyakufumusya pamo ukubamanyisya abanabo muno babaghile ukufumusyila. Bamo kukuya kukafu ukukana ubudindo bumo loli bikulondiwa ukuya nulusubilo ukuti Yehova ikulonda ukuti babombeghe isi babaghile ukufwanisya.

9. Ngimba ndamyo siliku isi abakulumba aba bikwikolania bikwaghana nasyo?

⁹ Nongwa yafiki kubaghile ukuya kukafu? Ababombi ba Yehova bikwaghana ni ndamyo nyingi. M’masiku ghabumalikisyo agha, twesa tukulondiwa ukukasiwa, ubutuli nukusubisiwa. Kangi utubalilo tumo, bamo bikulondiwa ubutuli ukuti baleke ukubomba utuyilo utubibi. (1 Tes. 5:14) Bwanaloli ukuti abakulumba bakabaghila ukusosyapo indamyo syosa isi ababombi ba Yehova bikwaghana nasyo. Nalinga sili bo ulu, Yehova ikulonda ukuti abakulumba babombeghe isi babaghile ukufwanisya ukuti babakasye nukubafighilila ababombi bake. Ngimba abakulumba aba bali nifyakubomba fingi babaghile ukukagha bulebule akabalilo akakubatula abakamu na balumbu?

10. Ukufwana na 1 Batesalonike 2:7, ngimba Pauli abapasikisyagha bulebule ababombi ba Yehova?

¹⁰ Isi abakulumba babaghile ukumanyilako kwa Pauli. Akabalilo kosa Pauli abandaghisyagha nu kubakasya abangi. Abakulumba bikulondiwa ukukonga ikifwanikisyo kya Pauli mwakubanangisya ulughano ababombi ba Yehova. (Belenga 1 Batesalonike 2:7.) Pauli ababulagha abakamu na balumbu ukuti abaghanile kangi ukuti Yehova yope abaghanile fiyo. (2 Kor. 2:4; Ef. 2:4, 5) Pauli abaketagha abakamu na balumbu aba nkipanga ukuya bamanyani bake mwakwangala nabo. Umwene anangisyagha ukuti abasubilagha mwakubabula indamyo isi aghanagha nasyo. (2 Kor. 7:5; 1 Tim. 1:15) Loli Pauli akinong’onelagha fiyo isya ndamyo isi aghanagha nasyo. M’malo mwake, alondagha ukubatula abakamu na balumbu.

11. Nongwa yafiki Pauli abapele ubulongosi abakamu na balumbu?

¹¹ Akabalilo kamo, Pauli alondiwagha ukubapa ubulongosi abakamu na balumbu. Loli akabombile  isi panongwa yakuti asulumenie. Umwene abapele ubulongosi panongwa yakuti abaghanile kangi alondagha ukubafighilila ku findu ifibibi. Aghelile ukubapa ubulongosi ubupepe kangi alondagha ukuti babukongeghe. Mwakifwanikisyo, mwa kalata uwakubuka ku Bakristu ba ku Korinti, Pauli abapele ubulongosi ubwamaka. Bo alembile kalata iyi, umwene alintumile Titi kumyabo. Pauli apasyagha muno bayagha pakubombela nubulongosi ubu abapele. Loli umwene ahobwike fiyo bo apilike ukuti bapilikile nukukonga isi abalembile.—2 Kor. 7:6, 7.

12. Ngimba abakulumba babaghile ukubakasya bulebule Abakristu abinabo?

¹² Isi tukumanyilako. Abakulumba babaghile ukunkonga Pauli mwakuya nakabalilo akakwangala na Bakristu abinabo. Injila yimo iyi babaghile ukubombela isi, ko kufika mwanakalinga pangomano isya kipanga ukuti bakasanieghe na bangi. Utubalilo twingi pikwegha akabalilo akanandi itolo ukuti tunkasye mwalughano unkamu pamo umulumbu. (Rom. 1:12; Ef. 5:16) Unkulumba uyu ikunkonga Pauli ikubakasya Abakristu abinake mwakubombela Amasyu gha Kyala ukuti akasye ulwitiko lwabo nukubasimikisyila ukuti Kyala abaghanile. Umwene ikuketesya ukuti basimanye ukuti abaghanile. Utubalilo tosa ikuyobesania nabo kangi ikubandaghisya. Linga unkulumba ikubapa abangi ubulongosi, ikulondiwa ukuketesya ukuti bukukolelana na Masyu gha Kyala. Umwene ikunangisya ikisa panongwa yakuti ikulonda ukuti unkamu pamo umulumbu akonge ubulongosi ubu ampele.​—Gal. 6:1.

13. Ngimba ubusitabugholofu bwa nkulumba bubaghile ukumpangisya ukwipilika bulebule?

¹³ Nongwa yafiki kubaghile ukuya kukafu? Abakulumba bakaya bagholofu. Mwakufwana itolo na aliwesa bope bikusoba. (Rom. 3:23) Utubalilo tumo abene kubaghile ukuya kukafu ukuya naminong’ono amanunu panongwa yakuti basitabugholofu. Bamo babaghile ukuketa isi bikusoba isi sibaghile ukubapangisya ukuwa amaka. Abangi babaghile ukwinong’ona ukuti isi bikusoba sikaya syakulondiwa kangi batikulondiwa ukuchenja.

14. Ukufwana na Bafilipi 4:13, ngimba ukwiyisya kwalintulile bulebule Pauli ukulimbana nu busitabugholofu?

¹⁴ Isi abakulumba babaghile ukumanyilako kwa Pauli. Panongwa yakuti Pauli ali wakwiyisya, asimenye ukuti akabaghila ukumalana nasyo mwene indamyo. Umwene alondiwagha amaka aghakufuma kwa Kyala. Pakwanda, Pauli abanyozagha fiyo Abakristu. Bo akabalilo kakindilepo, umwene asyaghenie ukuti isi abombagha syali mbibi kangi alondiwagha ukuchenja akayilo kake akabibi. (1 Tim. 1:12-16) Nubutuli bwa Yehova, Pauli ali nulughano, wakisa kangi ali nkulumba wakwiyisya. Umwene asimenye ukuti alinsitabugholofu  loli akakindililagha ukwinong’onela isi. M’malo mwake, ali nulusubilo losa ukuti Yehova ikuya pakunhobokela. (Rom. 7:21-25) Umwene akaghulilagha ukuti aye ngolofu. M’malo mwake, iyipagha fiyo ukuti aye nutuyilo utununu utwa Bukristu kangi asubilagha ubutuli ubwakufuma kwa Yehova ukuti afwanisye imbombo iyakufumusya.​—1 Kor. 9:27; belenga Bafilipi 4:13.

15. Ngimba unkulumba ikulondiwa ukuketa bulebule isi ikusoba?

¹⁵ Isi tukumanyilako. Abakulumba batikwimikiwa panongwa yakuti bagholofu. Loli Yehova ikughulila ukuti bayobeghe isi bikusoba nukukusya utuyilo twabo utununu utwa Bukristu. (Ef. 4:23, 24) Unkulumba ikulondiwa ukukonga isi ikumanyila mu Baibolo ukuti sintule apa ikulondiwa ukuchenja. Ukufuma apo, Yehova ikuya pakuntula ukuya walusekelo nukuya nkulumba nnunu.—Yak. 1:25.

16. Ngimba findu fiki fibaghile ukubombiwa linga unkulumba ikwinong’onela fiyo isi abangi bikusoba?

¹⁶ Nongwa yafiki kubaghile ukuya kukafu. Abakulumba babaghile ukuketa isi abakamu na balumbu bikusoba panongwa yakuti bikubomba nabo pampene ifindu. Loli linga bakaya maso, abakulumba babaghile ukusulumania, ukuya bakali pamo babaghile ukubopela ukulonga. Pauli abasokile Abakristu ukuti Setano ikulonda ukuti syo abene babombeghe.​—2 Kor. 2:10, 11.

17. Ngimba Pauli abaketagha bulebule abakamu na balumbu?

¹⁷ Isi abakulumba babaghile ukumanyilako kwa Pauli. Akabalilo kosa Pauli ali naminong’ono amanunu ku bakamu na balumbu. Umwene asimenye isi basobagha, panongwa yakuti utubalilo tumo isi babombagha syankalalisyagha. Loli Pauli asimenye ukuti panongwa yakuti umundu yumo asobile, sitikusanusya ukuti mbibi. Umwene abaghanile fiyo abakamu na balumbu kangi aketagha utuyilo twabo utununu. Linga abakamu na balumbu bikutamiwa ukubomba inunu, umwene aketagha ukuti bali nutuyilo utununu loli balondiwagha itolo ubutuli.

18. Ngimba mukumanyilako isyafiki kwa Pauli ukufwana na muno alintulile Yudiya na Sintike? (Bafilipi 4:1-3)

¹⁸ Mwakifwanikisyo, inong’onela muno Pauli abatulile abalumbu babili ku kipanga kya ku Filipi. (Belenga Bafilipi 4:1-3.) Sikuboneka ukuti Yudiya na Sintike bakakolelanagha, isi syapangisye ukuti baleke ukuya pabumanyani. Pauli akabakalalile pamo ukubopela ukubalonga, umwene inong’onelagha isya tuyilo twabo utununu. Abalumbu abasubiliwa aba balimbombile Yehova kwakabalilo akatali. Pauli asimenye ukuti Yehova abaghanile fiyo. Panongwa yakuti Pauli ali naminong’ono amanunu ku balumbu aba, umwene abakasisye ukuti baye palutengano. Panongwa yakuti inong’onelagha fiyo isya tuyilo utununu utwa bangi, Pauli akindilile ukuya walusekelo nukukusya ubumanyani bwake na bangi nkipanga.

19. (a) Ngimba abakulumba babaghile ukuya bulebule naminong’ono amanunu ku Bakristu abinabo? (b) Ngimba mukumanyilapo isyafiki pakithuzi ikya nkamu uyu ikutendekesya mu Nyumba ya Bunyafyale?

¹⁹ Isi tukumanyilako. Mwe bakulumba, muketeghe  utuyilo utununu utu abakamu na balumbu bikunangisya. Twesa tuli basitabugholofu; loli aliwesa ali nutuyilo utu tubaghile ukundaghisya. (Filip. 2:3) Bwanaloli ukuti abakulumba utubalilo tosa bikulondiwa ukumpa unkamu pamo umulumbu ubulongosi. Loli mwakufwana na Pauli, abakulumba batikulondiwa ukwinong’onela fiyo isi umundu ikusoba. M’malo mwake, bikulondiwa ukwinong’onela ulughano ulu umundu ali nalo kwa Yehova, ukwifimbilisya uku ikunangisya pakumbombela Kyala nukwiyipa uku ikunangisya ukuti abombeghe inunu. Abakulumba aba bikwinong’onela isya tuyilo utununu utwa bangi, bikubatula abakamu na balumbu ukwipilika ukuti baghaniwe na bandu bosa nkipanga.

20. Ngimba abakulumba babaghile ukukindilila bulebule ukusayiwa nikifwanikisyo kya Pauli?

²⁰ Mwe bakulumba, mukuya pakuketa ukuti kwakutula fiyo linga mukukindilila ukumanyilako ku kifwanikisyo kya Pauli. Mwakifwanikisyo, mu Watch Tower Publications Index, mubaghile ukuketa pa mutu uwakuti “Paul” ukufuma apo pakamutu akakuti “example for elders.” Bo mukubelenga ifundo isi sili pakighaba iki, mwilalusyeghe ukuti, ‘Ngimba ikifwanikisyo kya Pauli kibaghile ukundula bulebule ukukindilila ukuya walusekelo bo ngufwanisya ubudindo bwangu pakuya nkulumba?’

21. Ngimba abakulumba bikulondiwa ukuya nulusubilo luliku?

²¹ Mwe bakulumba, mukumbukeghe ukuti Yehova atikulonda ukuti muye bagholofu; loli ikulonda ukuti muyeghe basubiliwa. (1 Kor. 4:2) Yehova ahobokagha nukwiyipa kwa Pauli nubusubiliwa bwake. Mubaghile ukuya nulusubilo ukuti Kyala ikuhoboka na isi mukubomba pakumbombela. Yehova “atisakwibwa imbombo syinu nulughano lwinu ulu mulunangisye panongwa ya ngamu yake, lula mwabombelagha abikemo aba mukali mukubabombela nalilino.”​—Hib. 6:10.