Amalalusyo Aghakufuma ku Babelengi
Nongwa yafiki umundu uyu bankolelagha ukuti “we nkamu wangu” ayobile ukuti linga amweghile Ruti ikuya “pakusofania” ikilingo kyake? (Ruti 4:1, 6)
Nkabalilo kakunyuma, linga umundu uyu ali pabweghi afwile kisita mwana, ngimba findu fiki fyabombiwagha ku findu ifi ali nafyo? Ngimba ingamu yakumbumba yake yamalikagha? Indaghilo isi Kyala abapele Abaisraeli ukwendela mwa Mose syabatulagha ukubagha abaansala ba malalusyo agha.
Ngimba findu fiki fyabombiwagha ku ngunda uwa mundu uyu afwile linga ndondo kangi ulisye ungunda wake? Unkulu pamo uwankikolo kyake alondiwagha ukula ungunda ughu. Isi syapangisyagha ukuti imbumba yikindilile ukuya nungunda ughu.—Levi. 25:23-28; Kuba. 27:8-11.
Ngimba isi syapangisyagha bulebule ukuti ingamu ya mundu wa mumbumba uyu afwile yikindilile? Ingamu iyi yakindililagha ukwendela munughuna wake, bo muno syayilile ninkhani ya Ruti. Unughuna uyu alondiwagha ukumwegha unkasi wa nkulu wake ukuti bapape nawe umwana loli umwana uyu apeliwagha ingamu ya mundu uyu afwile nukukaba ifindu ifi ali nafyo. Imbatiko yalughano iyi yanangisyagha ukuti bampasikisyagha unkikulu umfwilwe.—Kukumbu. 25:5-7; Mat. 22:23-28.
Inong’onela ikifwanikisyo kya Naomi. Umwene alyeghiwe kwa Elimeleki. Bo undume nabanabo abanyambala babili bafwile, akalipo umundu mumbumba yabo uwakuti ampweleleleghe Naomi. (Ruti 1:1-5) Bo umwene nunkamwana wake Ruti baghomokile ku Yuda, Naomi alimbulile Ruti ukuti ansume Boazi ukuti ule ungunda wabo. Boazi ali wankikolo kya Elimeleki. (Ruti 2:1, 19, 20; 3:1-4) Loli Boazi asimenye ukuti uwankikolo uyungi uyu mu Baibolo ikuyobiwa ukuti “we nkamu wangu,” ali wankikolo kya pabupipi. Yonongwa yake ali nulusako ulunywamu ulwakuti asale linga ikulonda ukula ungunda.—Ruti 3:9, 12, 13.
Pakwanda, umundu uyu ikuyobiwa ukuti “we nkamu wangu” alondagha ukutulapo. (Ruti 4:1-4) Umwene asimenye ukuti ikuya pakonanga indalama nyingi ukuti ule ungunda ughu loli asimenye kangi ukuti Naomi akangele akabaghila ukupapa umwana uwakuti asakabe ungunda ukufuma kwa Elimeleki. Ungunda ughu wayagha pakuya kilingo kya umundu uyu, kangi isi syapangisyagha ukuti basyaghe indalama nyingi.
Loli umundu uyu asalile ukuleka ukula ungunda bo asyaghenie ukuti Ruti ikuya pakweghiwa kangi. Umwene atile: “Linga bo sili bunobuno po ndikuya pakula ungunda ghughughu, buno abanangu batisakuyamo nikilingo mungunda ghughughu.” (Ruti 4:5, 6) Nongwa yafiki achenjile aminong’ono ghake?
Linga umundu uyu pamo uyungi alimweghile Ruti nukupapa umwana unnyambala, umwana uyu ayagha pakuya nikilingo pangunda wa Elimeleki. Ngimba isi syayagha “pakusofania” bulebule “ikilingo” kya mundu uyu bankolelagha ukuti we nkamu wangu? Ibaibolo litikuyoba, loli filipo ififukwa fimo.
Ikyakwanda, umwene ayagha pakonanga indalama isi alondagha ukula ungunda wa Elimeleki panongwa yakuti pabumalilo ungunda ghukayagha pakuya wake. Wayagha pakuya wamwana unnyambala wa Ruti.
Ikyabubili, ayagha pakuya nubudindo ubwakumpwelelela Naomi na Ruti.
Ikyabutatu, linga Ruti ayagha pakupapa abana abangi nu mundu uyu, bayagha pakuyabana ungunda na bana abangi.
Ikya nambala 4, linga umundu uyu akali na bana aba apapile kubungi, umwana unnyambala uyu ayagha pakupapa na Ruti ayagha pakuya nubwabuke ubwakuya nungunda uwakufuma kwa Elimeleki nuwakufuma kumyake. Yonongwa yake linga afwile, ungunda wayagha pakuya wa mwana uyu ali ningamu ya Elimeleki komma iyake. Umundu uyu akalondagha ukusofania ikilingo kyake mwakuntula Naomi. Alitikisye ukuti ule Boazi ukuti yo aye nubudindo ubu. Kangi Boazi alitikisye panongwa yakuti alondagha ukuti “endelesye ingamu ya bandu ba nnyumba ya mfwe yula.”—Ruti 4:10.
Umundu uyu alondagha ukuti ingamu yake nikilingo kyake fikindilile. Umwene iyinong’onelagha mwene. Loli nalinga ukuti aghelaghelagha ukufighilila ingamu yake loli amasiku agha tukamanya nyingi isyakufwana numwene. Kangi akalyambilile ulusayo ulu Boazi alyambilile ulwakuya wankikolo kya Mesiya, Yesu Kristu. Syakitima fiyo ukuti umundu wakwibona uyu akanile ulusako ulwakuti antule umundu yumo uyu alondiwagha ubutuli.—Mat. 1:5; Luka 3:23, 32.