1. Ngimba Yesu ayobile isyafiki isyakufwana nikyuma kya kumwanya?

FIKAYA findu fyosa ifinunu ifi tubaghile ukufibona. Loli ifindu fyakulondiwa fiyo fyo fitikuboneka. Pabufumusi bwake ubwa pa Kyamba, Yesu atile ikyuma kya kumwanya kyakulondiwa fiyo ukukinda ikyakumbili. Ukufuma apo umwene ayobile ukuti: ‘Namanga kuno kiliko ikyuma kyako, ko kuno yisakuyako nindumbula yako.’ (Mat. 6:19-21) Linga tukuketa ifindu fimo ukuya fyakulondiwa fiyo, tukuya pakughelaghela ukuti tufyaghe. Tukulundika “ikyuma kumwanya” mwakuya nutuyilo utununu nukunhobosya Kyala akabalilo kosa. Ikyuma bo iki Yesu alingenie ukuti, nakimo ikindu iki kibaghile ukonanga pamo unhiyi ukuhiya.

2. (a) Ukufwana na 2 Bakorinti 4:17, 18, ngimba Pauli ikutukasya ukuti tubombeghe isyafiki? (b) Ngimba tukuya pakuyobesania isyafiki mu nkhani iyi?

² Untumiwa Pauli ikutukasya ukuti ‘tukindilileghe ukufilulalila ifi fitikuboneka.’ (Belenga 2 Bakorinti 4:17, 18.) Ifindu ifi fikongelelapo ulusayo ulu tuli nalo ulwakwisa kwikala nkisu ikipya. Mu nkhani iyi, tukuya pakumanyila ifindu 4 ifi fitikuboneka ifi fibaghile ukututula fiyo pabumi bwitu bo ukuya pabumanyani ubununu na Kyala, ikyabupe ikya lwiputo, ubutuli bwa mbepo mwikemo kangi nubutuli bwa kumwanya ubu tukwambilila ukufuma kwa Yehova, Yesu nabandumi. Tukuya pakumanyila kangi isi tukulondiwa ukubomba ukuti tunndaghisyeghe Yehova panongwa ya findu ifi fitikuboneka.

3. Ngimba kindu kiliku ikyakulondiwa fiyo iki kitikuboneka, kangi findu fiki fibaghile ukututula ukuti tuye nakyo?

³ Ikindu ikyakulondiwa iki kitikuboneka bo bumanyani bwitu na Yehova. (Sal. 25:14) Ngimba sikubombiwa bulebule ukuti  Kyala aye pabumanyani nabandu abasitabugholofu nukukindilila ukuya belu kumyake? Umwene ikubomba isi ukwendela mu ikemo lya Yesu panongwa yakuti ‘likusosyapo ubutulanongwa bwa kisu.’ (Yoh. 1:29) Bo Yesu akali ukufwa, Yehova asimenye ukuti umwanake ayagha pakukindilila ukuya nulwitiko mpaka ukufwa kwake ukuti abapoke abandu. Yonongwa yake Kyala abaghile ukuya pabumanyani nabandu aba baliko bo Kristu akali ukufwa.​—Rom. 3:25.

4. Yoba abandu bamo abakunyuma aba bali pabumanyani na Kyala.

⁴ Inong’onela isya bandu bamo abakunyuma aba bali pabumanyani na Kyala. Abrahamu ali mundu uyu ali nulwitiko lwamaka. Ifyinja 1,000 ifi fikindilepo bo Abrahamu afwile, Yehova alinjobile ukuti “mmanyani wangu.” (Yes. 41:8) Isi sikunangisya ukuti nalinga abandu bafwile, Yehova ikukindilila ukubaketa ukuya bamanyani bake. Nalinga ukuti Abrahamu afwile loli Yehova ikunketa ukuya mumi. (Luka 20:37, 38) Ikifwanikisyo ikingi yo Yobu. Bo abandumi babungene pampene kumwanya, Yehova ayobile isyakufwana na Yobu. Umwene ayobile ukuti, ‘akaya nakalema kamo akakunjobelamo ububibi, ikuntila Kyala nukusyepukila imbibi.’ (Jobu 1:6-8) Kangi ngimba Yehova ipilikagha bulebule na Danieli, uyu ambombelagha nkisu iki abandu bakamwiputagha umwene kwa fyinja 80? Abandumi balinsimikisyile amabulendo matatu ukuti ‘ali mundu wakulondiwa fiyo’ kwa Kyala. (Dan. 9:23; 10:11, 19) Tuli nulusubilo losa ukuti Yehova isakubasyusya abamanyani bake bosa aba bafwile.​—Jobu 14:15.

5. Ngimba findu fiki fikulondiwa ukuti tuye pabumanyani na Yehova?

⁵ Ngimba bandu balinga abasitabugholofu aba bali pabumanyani na Yehova? Balipo bingi fiyo. Abanyambala, abakikulu nabana pa kisu kyosa bikunangisya ukwendela ntuyilo twabo ukuti bali pabumanyani na Kyala. Yehova ‘ikwikyela na bagholofu.’ (Mbu. 3:32) Ubumanyani ubu bukuyapo panongwa yakuya nulwitiko mu ikemo lya Yesu. Ukwendela mu ikemo lya Yesu, tubaghile ukuya bamanyani ba Yehova mwakwiyipa kumyake nukosiwa. Linga tukubomba isi, tukukolelana nigulu lya bandu bingi aba biyipile kangi bikuhoboka ukuya “pabumanyani bwamaka” na Yehova!

6. Ngimba tubaghile ukunangisya bulebule ukuti tukundaghisya ubumanyani bwitu na Kyala?

⁶ Ngimba tubaghile ukunangisya bulebule ukuti tukuketa ubumanyani bwitu na Kyala ukuya bwakulondiwa fiyo? Mwakufwana itolo na Abrahamu na Yobu, aba bakindilile ukuya basubiliwa kwa Kyala kwa fyinja fingi, nanuswe tukulondiwa ukukindilila ukuya basubiliwa kisita kwinong’onela ifyinja ifi tumbombile Yehova. Kangi mwakufwana itolo na Danieli, tukulondiwa ukuketa ubumanyani bwitu na Kyala ukuya bwakulondiwa fiyo ukukinda ubumi bwitu. (Dan. 6:7, 10, 16, 22) Nubutuli bwa Yehova, tubaghile ukwifimbilisya kundamyo isi tukwaghana nasyo nukukindilila ukuya nawe pabumanyani.​—Filip. 4:13.

7. (a) Ukufwana nilemba lya Isya Mbupingamu 15:8, ngimba Yehova ikwipilika bulebule ni nyiputo syitu? (b) Ngimba Yehova ikwamula bulebule inyiputo syitu?

⁷ Ikindu ikingi ikinunu iki kitikuboneka lo lwiputo. Abandu aba bali pabumanyani bikuhoboka linga bikuyobesania kangi namuno bikwipilikila. Umu mo siyilile nubumanyani bwitu na Yehova. Umwene ikuyoba nanuswe muno ikwipilikila ukwendela mu Baibolo. Tukuyoba nawe ukwendela ndwiputo nukumbula isya mundumbula yitu. Yehova  ikuhoboka fiyo linga ikupilika inyiputo syitu. (Belenga Isya Mbupingamu 15:8.) Pakuya yo Tata walughano, Yehova atikupilika itolo inyiputo syitu loli ikutwamula. Utubalilo tumo umwene ikutwamula mwanakalinga. Kangi tukulondiwa ukukindilila ukunsuma ukuti atutule. Loli tukulondiwa ukuya nulusubilo ukuti ikuya pakutwamula pakabalilo kake. Bwanaloli ukuti Kyala abaghile ukwamula munjila iyi tukaghulilagha. Mwakifwanikisyo, m’malo mwakusosyapo indamyo umwene abaghile ukutupa amahala namaka ukuti ‘twifimbilisye.’​—1 Kor. 10:13.

8. Ngimba tubaghile ukundaghisya bulebule ikyabupe ikya lwiputo?

⁸ Ngimba tubaghile ukunangisya bulebule ukuti tukundaghisya ikyabupe kyakulondiwa fiyo ikya lwiputo? Injila yimo iyi yibaghile ukututula ko kupilikila ubulongosi bwa Yehova ubwakuti ‘twiputeghe kisita kuleka.’ (1 Tes. 5:17) Yehova atikutufimbilisya ukuti twiputeghe. M’malo mwake, umwene ikughindika ubwabuke bwitu kangi ikutukasya ukuti ‘tumilisyeghe ndwiputo.’ (Rom. 12:12) Yonongwa yake tubaghile ukunangisya ukundaghisya mwakwiputa isiku lililyosa. Bwanaloli, ukuti tutikulondiwa ukwibwa ukunndaghisya nukumpala Yehova ukwendela ndwiputo.​—Sal. 145:2, 3.

9. Ngimba unkamu yumo ikwipilika bulebule linga ikwiputa, kangi isi sikutukasya bulebule?

⁹ Linga tukukindilila ukumbombela Yehova nukuketa muno ikwamulila inyiputo syitu, tukuya pakukindilila ukunndaghisya. Inong’onela ikifwanikisyo kya, Chris, unkamu uyu ali mububombeli bwakabalilo kosa kwa fyinja 47. Umwene atile, “Linga ngusumuka nulubunju ngwiputa kwa Yehova isi sikumbangisya ukuti nhobokeghe fiyo. Ngukasiwa fiyo linga nguyoba na Yehova ndwiputo nulubunju! Ukuyoba ubwanaloli isi sikundula ukuti nunndaghisyeghe umwene panongwa ya fyabupe ifi ambele ukongelelapo ulusako ulwakuyoba nawe ndwiputo. Linga niputile pakilo, nguhoboka fiyo panongwa yakuti nguya namabyebye amanunu.”

10. Nongwa yafiki tukulondiwa ukundaghisya mbepo mwikemo wa Kyala?

¹⁰ Ikyabupe ikingi iki tukulondiwa ukunndaghisya Yehova gho maka gha mbepo wake mwikemo. Yesu atukasisye ukuti tusumeghe mbepo mwikemo wa Kyala. (Luka 11:9, 13) Ukwendela mwambepo wake mwikemo Yehova ikutupa ‘amaka amakindilisi.’ (2 Kor. 4:7; Imbo. 1:8) Nubutuli bwa mbepo mwikemo wa Kyala, tubaghile ukwifimbilisya kundamyo syosa isi tukwaghana nasyo.

11. Ngimba mbepo mwikemo ghukututula bulebule?

¹¹ Mbepo mwikemo ghukututula ukuti tufwanisye ukumbombela Yehova. Kangi ghukututula ukuti tukusyeghe amaluso ghitu. Ghukututula kangi ukuti tufwanisyeghe ubudindo nkipanga. Tusimenye ukuti tukufwanisya ukubomba kanunu ububombeli panongwa yabutuli bwa mbepo mwikemo wa Kyala.

12. Ukufwana na Masalimo 139:23, 24, ngimba tubaghile ukwiputa ukuti mbepo mwikemo ghututule ukubomba isyafiki?

¹² Injila iyingi iyi tukunangisya ukuti mbepo mwikemo wa Kyala wakulondiwa fiyo kumyitu ko kwiputa ukuti ghututule ukuya nutuyilo utununu. (Belenga Masalimo 139:23, 24.) Linga tukunsuma Yehova ukwendela mwambepo wake mwikemo abaghile ukututula ukuti tuye naminong’ono amanunu. Kangi linga tuli naminong’ono amabibi tukulondiwa ukwiputa kwa Yehova ukuti atutule na mbepo wake mwikemo ukuya naminong’ono amanunu. Linga tukubomba isi Yehova ikuya pakuketa ukuti tutikulonda ukubomba ikindu kilikyosa iki kibaghile ukunkalalisya.​—Ef. 4:30.

13. Ngimba tubaghile ukundaghisya bulebule ikyabupe kya mbepo mwikemo?

¹³ Tukundaghisya fiyo kwa Kyala panongwa yakututula na mbepo wake mwikemo pabumi bwitu. Bo Yesu akali ukubuka kumwanya, umwene ababulile abafundiwa bake ukuti: ‘Mwisakwambililagha amaka bo mbepo mwikemo abisile, po mwisakuyagha baketi bangu . . . ukwakufika kuno kimalikile ikisu.’ (Imbo. 1:8) Amasyu agha ghikufwanisiwa munjila iyakuswighisya fiyo amasiku agha. Nubutuli bwa  mbepo mwikemo, abandu abakukinda 8 miliyoni Baketi ba Yehova. Kangi tukuhoboka na paladaiso uwa mwambepo panongwa yakuti mbepo mwikemo wa Kyala ghukututula ukuya nutuyilo utununu bo ulughano, ulutengano, ubololo, ikisa, ubununu, ulwitiko, ubutengamoyo nukwikola. Utuyilo utu “seke sya mbepo.” (Gal. 5:22, 23) Ukuyoba ubwanaloli mbepo mwikemo kyabupe kyakulondiwa fiyo kumyitu!

14. Ngimba lusako luliku ulu tuli nalo linga tukufumusya?

¹⁴ Tuli nulusako ulunywamu fiyo “ulwakubombela pampene” na Yehova ni gulu lyake ilya kumwanya. (2 Kor. 6:1) Tukubombela pampene linga tuli mubufumusi. Pauli atile: “Tuli babombanisi pambombo ya Kyala.” (1 Kor. 3:9) Linga tukwiyipa mubufumusi tukuya kangi babombanisi ba Yesu. Kumbukila bo ababulile abamanyili bake ululaghilo ulwakuti ‘mukabapeleghe bafundiwa abandu ifikolo fyosa,’ umwene atile: “Keta une ndipo nanumwe bwila.” (Mat. 28:19, 20) Bule pakuyoba isya bandumi? Tukundaghisya fiyo panongwa yakuti bikutulongosya linga tukufumusya ‘amasyu amanunu agha bwila na bwila . . . kubandu aba bali nkisu’!​—Ubuset. 14:6.

15. Yoba ikifwanikisyo kya mu Baibolo iki kikunangisya isi Yehova ikubomba linga tuli mubufumusi.

¹⁵ Ngimba ubutuli ubwakufuma kumwanya bukututula ukuti tufwanisyeghe ukubomba isyafiki? Linga tukufumusya amasyu gha Bunyafyale, abandu bamo bikupilikisya kanunu. (Mat. 13:18, 23) Ngimba yonani uyu ikupangisya ukuti abandu aba bakindilileghe ukukula mwambepo? Yesu alingenie ukuti akayapo umundu uyu abaghile ukuya mmanyili wake loli pene apa “Tata . . . ikunkwaba.” (Yoh. 6:44) Ibaibolo likuyoba ikifwanikisyo ikinunu pa nkhani iyi. Kumbukila pakabalilo aka Pauli alifumukisyile igulu lya bakikulu nkaya ka Filipi. Ibaibolo likuyoba isyakufwana nunkikulu yumo uyu ingamu yake yo Lidia, likuti: ‘Yehova alimwiwile indumbula ukusipilikisya isi ayobagha Pauli.’ (Imbo. 16:13-15) Mwakufwana itolo na Lidia, Yehova ikubakwabila abandu bingi mu gulu lyake.

16. Ngimba yonani uyu ikulondiwa ukupaliwa linga tukufumusya kanunu?

¹⁶ Ngimba yonani ikulondiwa ukwambilila amapalo linga tukubomba kanunu mubufumusi? Pauli alyamwile ilalusyo ili pakabalilo aka abalembile kalata Abakristu ba ku Korinti, umwene atile: “Une nabyele, Apolo alinkonelela amisi, umwene loli Kyala yo alinkumesya, fyobene uyu ikubyala na uyu ikonelela amisi ba itolo, loli Kyala yo uyu ikumesya.” (1 Kor. 3:6, 7) Mwakufwana itolo na Pauli, nanuswe akabalilo kosa tukulondiwa ukumpala Yehova pa syosa isi tukubomba mubufumusi.

17. Ngimba tubaghile ukundaghisya bulebule panongwa yakuya “babombanisi” ba Kyala, Kristu nabandumi?

¹⁷ Ngimba tubaghile ukundaghisya bulebule ulusako ulwakuya “babombanisi” ba Kyala, Kristu nabandumi? Tubaghile ukubomba isi mwakwiyipa pakubafumukisyila abandu amasyu gha Bunyafyale bwa Kyala. Silipo injila isyakukindanakindana, mwakifwanikisyo ukufumusya ‘pabwelu kangi kunyumba ninyumba.’ (Imbo. 20:20) Kangi abandu bingi bikuhoboka ukufumusya linga ulusako lwaghiwe. Linga baghene numundu wakihesya, abene bikumponia nukwanda ukuyobesania nawe. Linga ikulonda ukumanya nyingi, mwamahala bikwanda ukumfumukisya amasyu gha Bunyafyale.

18-19. (a) Ngimba tukonelela bulebule imbeyu sya bwanaloli? (b) Yoba ikifwanikisyo iki kikunangisya muno Yehova alintulile ummanyili yumo uwa Baibolo.

¹⁸ Pakuya “babombanisi pambombo ya Kyala,”  tutikulondiwa ukubyala itolo imbeyu sya bwanaloli loli tukulondiwa ukonelela. Linga umundu anangisye ukuti ikulonda ukumanya nyingi, tukulondiwa ukughelaghela ukughomokelako ku mundu uyu pamo ukumbula umundu yumo ukuti ande ukumanyila nawe Ibaibolo. Linga ikukindilila ukumanyila Ibaibolo, tukuya balusekelo ukuketa muno Yehova ikuntulila umundu uyu bo ikuchenja pabumi bwake.

¹⁹ Mwakifwanikisyo, inong’onela isya Raphalalani uwa ku South Africa uyu ali nganga. Umwene asighanile fiyo isi amanyilagha mu Baibolo. Loli kwali kukafu fiyo kumyake ukwitikisya isi Amasyu gha Kyala ghikuyoba isyakufwana nabafwe. (Kukumbu. 18:10-12) Bo akabalilo kakindilepo, alitikisye ukuti Kyala andongosye ukufwana namuno inong’onelagha. Pabumalilo, alekile ubughanga nalinga ukuti isi syayagha pakumpangisya ukuti angasyaghagha indalama isyakuntula pabumi bwake. Lino Raphalalani ali nifyinja 60, umwene ayobile ukuti: “Ngundaghisya fiyo Abaketi ba Yehova panongwa yakundula munjila isyakukindanakindana, ukuti njaghe imbombo. Ukukinda fyosa, ngundaghisya Yehova panongwa yakundula ukuti njenje pabumi bwangu, lino nosiwe kangi ndi nulusako ulwakufumusya Amasyu gha Kyala.”

20. Ngimba tukulondiwa ukukindilila ukubomba isyafiki?

²⁰ Mu nkhani iyi, tuyobesenie ifindu ifinunu 4 ifi fitikuboneka. Ikindu kyakulondiwa fiyo ko kuya pabumanyani ubununu na Yehova. Isi sikututula ukuti tusayiweghe nifindu ifinunu ifi fitikuboneka bo ulwiputo, mbepo mwikemo nubutuli ubwakufuma kumwanya linga tuli mubufumusi. Tukulondiwa ukundaghisya ifindu ifinunu ifi fitikuboneka. Kangi tungalekagha ukunndaghisya Yehova pakuya Mmanyani witu unnunu fiyo.