ABAKAMU na balumbu bingi aba basokilemo mfisu fyabo ifilondo nukubuka mfisu ifingi ukwakulonda indalama, lino baghomokile mfisu fyabo. Ulughano lwabo kwa Yehova na ku bandu, lwabapangisye ukuti basamile ku fighaba ifi fikulondiwa abafumusi bingi aba Bunyafyale. (Mat. 22:37-39) Ngimba Yehova abasayile bulebule panongwa yakwiyipa kwabo? Ukuti tumwaghe ansala, isagha tukete isi syabombiwe ku kisu kya Cameroon iki kili kubwingililo isuba kwa Africa.

Mu 1998 unkamu Onésime asokilemo nkisu kya ku myabo ikya Cameroon. Kwa fyinja 14 ikalagha ku kisu ikingi. Isiku limo bo ali kungomano, apilike ikyakubombiwa kimo ikya mubufumusi. Uyu ayobagha inkhani atile, “Linga abandu babili bikuloba pamalo aghakukindana kangi yumo akolile iswi nyingi ukukinda unnine, ngimba uyu akakola iswi nyingi akabaghila ukubuka ku malo agha unnine akolile iswi nyingi?”

Ikifwanikisyo iki kyalimpangisye Onésime ukuti aghomokele ku Cameroon kuno abandu bingi balondagha ukumanyila Ibaibolo. Loli umwene apasyagha fiyo. Panongwa yakuti umwene alisibile ukwikala ku kisu ikingi, ngimba ayagha pakufwanisya ukwikala ku Cameroon? Ukuti amanye linga ayagha pakwisibila, Onésime abukile ukwakwikala ku Cameroon kwa myesi 6. Ukufuma apo mu 2012, aghomokile ku Cameroon.

Onésime ikuti: “Nalondiwagha ukuchenja ukuti nisibile ukwikala ku malo kuno kukupya fiyo kangi namuno nayagha pakufyagha ifyakulondiwa pabumi. Kangi ku Nyumba ya Bunyafyale nalondiwagha ukwisibila ukwikala pamipando iya mathabwa. Umwene ayobile mwalusekelo ukuti, loli panongwa yakuti napilikisyagha fiyo pangomano “nalyandile ukwibwa ubununu bwa mipando iya mu Nyumba sya Bunyafyale isingi.”

Mu 2013, Onésime alyeghene na Géraldine, uyu aghomokile ku Cameroon bo ikele ku France ifyinja 9. Ngimba imbumba iyi yasayiwe bulebule bo yandile ukwiyipa pambombo yakufumusya? Onésime ikuti: “Twalingile Isukulu ya Bafumusi ba Bunyafyale nukwanda ububombeli bwa pa Beteli. Bo ikyinja kimokyene kikindilepo, aba twamanyilagha nabo Ibaibolo abakufwana 20 nkipanga kitu balyosiwe. Lino ngwipilika ukuti ndi pamalo amanunu ‘aghakulobapo.’” (Mar. 1:17, 18) Géraldine ikongelelapo ikuti: “Nsayiwe fiyo ukukinda muno ninong’onelagha.”

Judith asamile ku kisu kya United States loli alondagha ukubomba nyingi pakumbombela Yehova. Umwene ikuti, “Akabalilo kosa linga mbukile ku Cameroon ukwakubaketa aba mumbumba yitu, nalilagha panongwa yakuti nabalekile abandu bingi aba nalyandile ukumanyila nabo Ibaibolo.”  Loli Judith akayikilagha linga abaghile ukughomokela ku Cameroon. Umwene ali pambombo iyi ambililagha indalama nyingi isi syantulagha ukuti afwanisyeghe ukumulila tata wake imikota uyu ali ku Cameroon. Judith ansubilagha Yehova yonongwa yake aghomokile ku Cameroon. Umwene ikuti ikufikumbuka ifindu fimo ifi fyanhobosyagha bo ali ku United States. Aliputile kwa Yehova ukuti antule ukuchenja kangi akasiwe nubutuli ubwakufuma ku wakwendela idela nunkasi wake.

Judith ikukumbuka muno ifindu fyayilile bo aghomokile ku Cameroon, umwene ikuti, “Mfyinja fitatu, nahobwike fiyo ukubatula abandu 4 ukuti bosiwe.” Judith alyandile ubupayiniya bwa padela. Lino, umwene nundume wake, Sam-Castel, bikwendela idela. Loli ngimba findu fiki fyabombiwe kwa tata wa Judith? Umwene naba mumbumba yake bafwanisye ukubuka ku kipatala ikya nkisu ikingi iki bafwanisye ukumpanga opaleshoni tata wabo. Syali syakuhobosya fiyo panongwa yakuti opaleshoni yalyendile kanunu.

Unkamu Victor asamile ku Canada. Bo abelengile inkhani ya mu Ingasya ya Ndindilili iyi yayobagha isya fimanyilo fyapamwanya, umwene alyandile ukwinong’onelapo isya fimanyilo fyake. Umwene alekile ifimanyilo fya ku yunivesite nukwanda isukulu iyakumanyisya imbombo isyakukindanakindana. Umwene ikuti, “Yalindulile ukuti njaghe mwanakalinga imbombo nukubomba ubupayiniya ubu nabughulilagha kwa kabalilo akatali.” Ukufuma apo, Victor alyeghene na Caroline, kangi babukile ku Cameroon. Bo babukile ukwakuketa ku ofesi, abakamu bamo babakasisye ukuti binong’onelepo isyakwanda ububombeli ku Cameroon. Victor ikuti: “Tukali nikifukwa nakimo ikyakukanila. Kangi panongwa yakuti twikalagha ubumi ubusita kulonda ifindu fingi, twalitike ukubomba isi.” Nalinga ukuti Caroline abinagha loli basalile ukuti basame.

Victor na Caroline balyandile ubupayiniya bwa kabalilo kosa ukuti babatule abandu aba balondagha fiyo ukumanyila Ibaibolo. Bo akabalilo kakindilepo abene basungile indalama ukuti bangabombagha kangi imbombo linga bandile ububombeli. Ukufuma apo balyandile ukubomba imbombo ku Canada kwa myesi minandi itolo. Isi syabatulile ukuti baghomokele ku Cameroon ukuti bakindilile nubupayiniya. Ngimba abene basayiwe bulebule? Balingile Isukulu ya Bafumusi ba Bunyafyale, bali bapayiniya ba padela kangi lino bikubomba ububombeli ubwakuyengayenga. Victor ikuti, “Twabulekile ubumi bwapamwanya nukwanda ukunsubila Yehova kangi umwene atutulagha.”

Mu 2002, Alain, ummanyili wa ku yunivesite ya ku Germany, abelengile itilakiti ilya mutu wakuti Ŵawukilano—Kasi Mucitengeci na Umoyo Winu? Ifundo sya mu tilakiti ili syalintulile ukusala kanunu ifyakubomba. Mu 2006, alingile Isukulu Iyakumanyisya Ububombeli (MTS) kangi balintumile ku Cameroon, kuno apapiliwe.

Bo ali ku Cameroon, Alain akaghile akaganyu. Bo akabalilo kakindilepo, ayaghile imbombo ya ndalama nyingi loli apasyagha ukuti yikuya pakumpangisya ukuti angingilagha fiyo mubufumusi. Bo bambulile ukuti ande ubupayiniya bwa padela, umwene alitikisye kisita kukabila. Bwana wake alimpele indalama nyingi loli Alain akanile nukwanda ubupayiniya bwa padela. Ukufuma apo, Alain alyeghene na Stéphanie, uyu alikele ifyinja fingi ku France. Ngimba umwene alyaghene nindamyo siliku bo asamile ku Cameroon?

 Stéphanie ikuti: “Natamiwagha fiyo nububine loli nambililagha ubutuli kangi nabumbulukagha.” Imbumba iyi yasayiwe fiyo panongwa yakwifimbilisya kwabo. Alain ikuti: “Bo tubukile ukwakufumusya nkaya ka Katé, twabaghile abandu bingi aba balondagha ukumanyila Ibaibolo. Ukufuma apo, twafwanisyagha ukubamanyisya abandu Ibaibolo pafoni. Babili mwa aba twamanyilagha nabo balyosiwe kangi twalyandisye akagulu.” Stéphanie ikongelelapo ikuti: “Kikayapo ikindu ikyakuhobosya ukukinda ukubatula abandu ukuti biyipe kwa Yehova. Ububombeli ubu tukubomba kuno, bukututula ukuti akabalilo kosa tuyeghe balusekelo.” Lino, Alain na Stéphanie bikwendela idela.

Gisèle alyosiwe bo ali ku sukulu ya fyakipatala ku Italy. Umwene inong’onelagha fiyo isya mbumba yimo iyi yalimmanyisye Ibaibolo kangi yikalagha ubumi ubusita kulonda ifindu fingi. Yope alondagha ukubomba nyingi pakumbombela Yehova. Gisèle alyandile ubupayiniya bwa kabalilo kosa bo amalile isukulu.

Gisèle alondagha ukughomokela ku Cameroon ukuti akabombe nyingi pakumbombela Yehova loli akayikilagha. Umwene ikuti, “Nalondiwagha ukusokako ku kisu kya Italy nukulekana na bamanyani kangi naba mumbumba yangu.” Nalinga ukuti mo syayilile, mu Meyi 2016, Gisèle asamile ku Cameroon. Bo akabalilo kakindilepo, Gisèle alyeghene na Léonce, kangi ofesi ya ku Cameroon yabakasisye ukuti babuke ku Ayos, kuno kwalondiwagha ubutuli.

Ngimba ubumi bwali bulebule ku Ayos? Gisèle ikuti: “Utubalilo twingi amagesi ghasimagha kwa basabata kangi twatoliwagha ukutchaja amafoni ghitu. Utubalilo twingi amafoni ghakabombagha imbombo. Namanyile ukupiyila pambabu, twabukagha pakilo ukwakunegha amisi pa wilubala kangi twamulikilagha itochi.” Ngimba findu fiki fyabatulile ukuti bifimbilisye? Gisèle ikuti: “Mbepo wa Yehova atutulile fiyo, une nundume wangu twakasaniagha, aba mumbumba na bamanyani batukasyagha kangi utubalilo tumo batupagha indalama.”

Ngimba Gisèle walusekelo panongwa yakuti aghomokile ku kisu kyake? Ena. Umwene ikuti. “Twaghanagha nindamyo kangi utubalilo tumo twawagha amaka loli bo twifimbilisye, une nundume wangu twaketile ukuti twafwanisye isi twalondagha ukubomba. Twansubilagha fiyo Yehova kangi twali nawe pabumanyani.” Léonce na Gisèle balingile Isukulu ya Bafumusi ba Bunyafyale kangi lino bikubomba ubupayiniya bwa padela ubwa kabalilo.

Mwakufwana itolo nundobi uyu ikunangisya ubukifu nalinga ikwaghana nindamyo ukuti akole iswi nyingi, bosa aba bikughomokela ku kisu kyabo bikwiyipa fiyo ukubatula bosa aba bikulonda ukumanyila amasyu gha Bunyafyale. Kisita kukayika, Yehova atikwibwa ukwiyipa kwa bafumusi aba nulughano ulu bikunangisya panongwa ya ngamu yake. (Nehe. 5:19; Hib. 6:10) Linga mukwikala nkisu ikingi kangi mukuketa ukuti nkisu kyinu kukulondiwa ubutuli, ngimba mukuya pakughomokela? Linga mubombile isi, Yehova ikuya pakubasaya fiyo.—Mbupi. 10:22.