1. Ngimba tukughulila isyafiki, kangi tuli nulusubilo luliku?

 TUGHULILEGHE ukuti abandu bamo bikuya pakutususya linga tukubomba imbombo iyakufumusya. Ukususiwa uku kukuya pakongelela ukufika nkyeni. (Dan. 11:44; 2 Tim. 3:12; Ubuset. 16:21) Loli tuli nulusubilo ukuti Yehova ikuya pakutupa ubutuli ubu tukulondiwa. Nongwa yafiki? Utubalilo tosa Yehova abatulagha ababombi bake ukuti bafwanisyeghe ububombeli bwabo nalinga ukuti baghanagha ni ndamyo. Mwakifwanikisyo, isagha tuyobesanie ifyakubombiwa fimo ifi unsololi Ezekieli alyaghene nafyo pa bumi bwake, uyu afumusyagha ku Bayuda aba bali kubutumwa ku Babeloni.

2. Ngimba Yehova abalingenie bulebule abandu ba nkighaba kya Ezekieli, kangi tukuya pakuyobesania isyafiki mu nkhani iyi? (Ezekieli 2:3-6)

² Ngimba bandu baliku aba Ezekieli alondiwagha ukubafumukisya? Yehova alingenie ukuti bali “bamatingo,” “bandumbula ingafu,” kangi “bakusambukila.” Abene bali babibi bo imifwa kangi batilisyagha bo abakalizga. Yonongwa yake Yehova alimbulile Ezekieli mwakwandisania ukuti: “Komma ukubatila.” (Belenga Ezekieli 2:3-6.) Ezekieli afwanisyagha imbombo iyakufumusya panongwa yakuti (1) atumiwe na Yehova, (2) mbepo mwikemo wa Kyala wampagha amaka agha alondiwagha, kangi(3) Amasyu gha Kyala ghakasyagha ulwitiko lwake. Ngimba ifindu fitatu ifi fyalintulile bulebule Ezekieli? Kangi ngimba fikututula bulebule uswe amasiku agha?

3. Ngimba masyu ghaliku agha ghankasyagha Ezekieli, kangi Yehova alinsimikisyile ukuti ikuya pakuntula bulebule?

³ Yehova alimbulile Ezekieli ukuti: “Ngulonda ukukutuma.” (Eze. 2:3, 4) Amasyu agha ghabaghile ukuti ghalinkasisye  Ezekieli. Nongwa yafiki? Panongwa yakuti Ezekieli abaghile ukuti akumbukilagha ukuti Yehova alimbulile Mose na Yesaya ikindu ikyakufwana itolo bo abasalile ukuti baye basololi bake. (Kuso. 3:10; Yes. 6:8) Kangi Ezekieli asimenye muno Yehova abatulile abasololi babili aba ukuti balimbane ni ndamyo. Yonongwa yake bo Yehova ambulile Ezekieli mwakwandisania ukuti: “Ngulonda ukukutuma,” unsololi uyu ali nikifukwa ikinunu ikyakusubila ubutuli bwa Yehova. Mwakongelelapo, mu buku lya Ezekieli, tukughagha amasyu aghakwandisania aghakuti: ‘Ilisyu lya Yehova lilinkwisa kumyangu.’ (Eze. 3:16) Kangi amasyu aghakuti: ‘Ilisyu lya Yehova lilinkwisa kangi kumyangu’ ghikwaghiwa amalo mingi. (Eze. 6:1) Ukuyoba ubwanaloli, Ezekieli ali nulusubilo losa ukuti atumiwe na Yehova. Mwakongelelapo, pakuya mwana wa mputi, Ezekieli abaghile ukuti amanyisiwe na tata wake ukuti utubalilo tosa Yehova ababulagha abasololi bake ukuti ikuya pakubatula. Mwakifwanikisyo, Yehova alimbulile Isaka, Yakobu na Yeremiya ukuti: “Ndi nanuwe.”​—Bwa. 26:24; 28:15; Yere. 1:8.

4. Ngimba masyu ghaliku ghakusubisya agha ghalinkasisye Ezekieli?

⁴ Ngimba Abaisraeli bingi babombile bulebule na isi Ezekieli abafumukisyilagha? Yehova atile: “Abannyumba ya Israeli aba nikukutumako batisa kupilika, namanga nanine batikumbilika.” (Eze. 3:7) Mwakunkana Ezekieli, abandu aba bankanagha Yehova. Amasyu agha ghalinsimikisyile Ezekieli ukuti nalinga ukuti abandu bakanagha loli sikasanusyagha ukuti umwene atoliwe pakuya nsololi. Kangi Yehova alinsimikisyile Ezekieli ukuti linga amasyu gha bulongi agha ikufumusya ghafwanisiwe, abandu “bisakusyaghania ukuti alimo unsololi myabo.” (Eze. 2:5; 33:33) Kisita kukayika amasyu ghakusubisya agha ghalinkasisye Ezekieli ukuti afwanisye ububombeli bwake.

5. Ukufwana na Yesaya 44:8, ngimba tukuya pakughagha kughu amaka?

⁵ Nanuswe tukukasiwa fiyo panongwa yakumanya ukuti Yehova atutumile ukuti tukafumusyeghe. Umwene ikutughindika mwakutuyoba ukuti tuli “baketi” bake. (Yes. 43:10) Ulu lusako lunywamu fiyo. Bo muno Yehova alimbulile Ezekieli ukuti: “Komma ukutila,” Yehova ikutukasya kangi nanuswe ukuti: “Komma ukutila.” Nongwa yafiki tutikulondiwa ukubatila aba bikutususya? Mwakufwana itolo na Ezekieli, nanuswe tutumiwe na Yehova kangi ikutusubila.​—Belenga Yesaya 44:8.

6. (a) Ngimba Yehova ikutusimikisyila ukuti ikuya pakututula bulebule? (b) Ngimba findu fiki ifi fikutukasya?

⁶ Yehova afingile ukuti ikuya pakututula. Mwakifwanikisyo, bo Yehova akali ukuyoba amasyu aghakuti: “Muli baketi bangu,” umwene atile: “Linga kwenda mmisi amasolofu, nisakuya nanuwe, isoko sitisa kukwibisya apa linga kwenda mumo. Bo kwenda mmoto utisakupya napanandi, indapi sya moto sitisakukokya.” (Yes. 43:2) Linga tukufumusya, utubalilo tumo tukwaghana ni ndamyo nyingi isi tubaghile ukusifwanikisya ni soko pamo indapi sya moto. Loli Yehova ikuya pakututula ukuti tukindilileghe ukufumusya. (Yes. 41:13) Bo muno syayilile mmasiku gha Ezekieli, amasiku agha abandu bingi bikukana amasyu agha tukubafumukisyila. Loli isi sitikusanusya ukuti tutikufumusya kanunu. Tukukasiwa panongwa yakumanya ukuti Yehova ikuhoboka fiyo linga tukukindilila ukufumusya amasyu ghake. Untumiwa Pauli atile: “Yumoyumo isakwambililagha ifihombiwa ukufwana nimbombo yake.” (1 Kor. 3:8; 4:1, 2) Umulumbu yumo uyu abombile ubupayiniya kwa kabalilo akatali atile: “Nguya nulusekelo fiyo panongwa yakumanya ukuti Yehova ikutusaya panongwa ya kwiyipa kwitu.”

7. Ngimba Ezekieli ipilikagha bulebule linga ikwinong’onela isya kisetuka iki akibwene? (Keta ikithuzi kya pakikope.)

⁷ Ezekieli aketile muno mbepo wa Kyala ghuyilile namaka. Isi aketile nkisetuka syalintulile ukumanya ukuti mbepo mwikemo wabatulagha abandumi ukwendesya iwilu inywamu ilya igeleti. (Eze. 1:20, 21) Ngimba Ezekieli abombile isyafiki? Umwene alembile isi syabombiwe. “Bo nkibwene ikisetuka iki, ndinkuwa ubukupama.” Ezekieli aswighile fiyo yonongwa yake awile pasi. (Eze. 1:28) Ukufuma apo, linga Ezekieli ikwinong’onela isya kisetuka ikyakuhobosya iki, syampagha ulusubilo ukuti nubutuli bwa mbepo mwikemo wa Kyala, ikuya pakufwanisya ububombeli bwake.

8-9. (a) Ngimba findu fiki fyabombiwe kwa Ezekieli bo Yehova ambulile ukuti “sumuka wime”? (b) Ngimba Yehova alinkasisye bulebule Ezekieli panongwa yakuya nikighaba ikyakutamya ukufumusyako?

⁸ Yehova alimbulile Ezekieli ukuti: “We mundu uwe, sumuka wime, ukuti njobe nanuwe.” Pakabalilo aka Yehova ambulagha Ezekieli ukuti sumuka wime, Ezekieli alyambilile amaka agha alondiwagha ukuti asumuke ukufuma pasi. Ezekieli atile: “Mbepo wa Kyala alinkwingila mmyangu alinkunsumusya une ndinkwima.” (Eze. 2:1, 2) Ukufuma apo, pabufumusi bwake bosa Ezekieli alinkulongosiwa “nikiboko” kya Kyala, uyu yo mbepo mwikemo wa Kyala. (Eze. 3:22; 8:1; 33:22; 37:1; 40:1) Mbepo mwikemo wa Kyala walinkasisye Ezekieli pa bubombeli ubu alyambilile, ubwakufumusya ku bandu “abamatingo na bandumbula ingafu” aba nkighaba kyake. (Eze. 3:7) Yehova alimbulile Ezekieli ukuti: “Lilino nikuya pakupela uwe ukuya mundu unkifu, nukuya mundu wandumbula ingafu. Bunobuno bayilile abene, uwe uye nkafu bo li libwe lya sindabwe. Komma ukubatila nalinga ko kuya nikitengusi munda apa linga uketile ifyeni fyabo.” (Eze. 3:8, 9) Isi syafwanagha itolo Yehova  ikumbula Ezekieli ukuti: ‘Ungitikisyagha ukuti ifyakubomba fya bandu fikuwisye amaka. Nguya pakukasya.’

⁹ Ukufuma apo, mbepo mwikemo wa Kyala walintulile Ezekieli pabufumusi bwake bosa. Umwene atile, ‘Ikiboko kya maka ikya Yehova kilinkuya nanine.’ Unsololi uyu amalile sabata ukuti apilikisye kanunu amasyu agha alondiwagha ukwakufumusya ukuti akafumusye nulusubilo losa. (Eze. 3:14, 15) Ukufuma apo, Yehova alimbulile ukuti abuke nkisu kya muntebela kuno “mbepo wa Kyala alinkwingila [mmyake].” (Eze. 3:23, 24) Ezekieli alitendekisye ukwanda ubufumusi bwake.

10. Ngimba butuli buliku ubu tukulondiwa ukuti tufwanisye imbombo yitu iyakufumusya, kangi nongwa yafiki?

¹⁰ Ngimba butuli buliku ubu tukulondiwa ukuti tufwanisye imbombo yitu iyakufumusya? Ukuti twamule, isagha twinong’onele isi syabombiwe kwa Ezekieli. Bo akali ukwanda ukufumusya, mbepo mwikemo wa Kyala wampagha amaka agha alondiwagha. Amasiku agha, mwakufwana itolo na Ezekieli, tukufwanisya imbombo iyakufumusya pene panongwa ya butuli bwa mbepo mwikemo wa Kyala. Nongwa yafiki? Panongwa yakuti Setano ikulimbana nanuswe ukuti atutolesye pambombo iyakufumusya. (Ubuset. 12:17) Abandu bingi bikwinong’ona ukuti Setano ali namaka fiyo kangi tukabaghila ukuntola linga tukulimbana nawe. Loli ukwendela pambombo yitu iyakufumusya, tukulimbana nawe. (Ubuset. 12:9-11) Munjila yiliku? Linga tukufumusya, tukunangisya ukuti tutikutila linga Setano ikututetemesya. Akabalilo kosa aka tukufumusya, tukuntola Setano. Ngimba tubaghile ukuyoba isyafiki linga tukuketa ukuti tukufwanisya imbombo yitu iyakufumusya nalinga ukuti tukususiwa? Tubaghile ukuyoba ukuti Yehova ikutupa amaka ukwendela mwambepo wake mwikemo kangi ikuhoboka nanuswe.​—Mat. 5:10-12; 1 Pet. 4:14.

11. Ngimba mbepo wa Kyala ghukututula bulebule, kangi tukulondiwa ukubomba isyafiki ukuti tukindilile ukwambilila?

¹¹ Ngimba findu fiki ifingi ifi tukumanyilako  linga tukwinong’onela muno Yehova abombile mwakumpa amaka Ezekieli pambombo iyakufumusya? Mbepo wa Kyala ghubaghile ukutupa amaka agha tukulondiwa ukuti tulimbaneghe ni ndamyo isi tukwaghana nasyo pambombo iyakufumusya. (2 Kor. 4:7-9) Loli ngimba tukulondiwa ukubomba isyafiki ukuti tukindilile ukwambilila mbepo wa Kyala? Tukulondiwa ukusuma mwakwandisania, nukusubila ukuti Yehova ikuya pakupilika inyiputo syitu. Yesu ababulile abafundiwa bake ukuti: ‘Amukindilileghe ukusuma, . . . amukindilileghe ukulonda, . . . amukindilileghe ukukung’unda.’ Kangi Yehova “ikubapa mbepo mwikemo aba bikunsuma.”​—Luka 11:9, 13; Imbo. 1:14; 2:4.

12. Ukufwana na Ezekieli 2:9–3:3, ngimba buku afumile kughu kangi mwali ifindu fiki?

¹² Ezekieli akakasiwagha itolo na mbepo wa Kyala loli akasiwagha kangi na masyu gha Kyala. Ukwendela nkisetuka, umwene akibwene ikiboko kikolile buku. (Belenga Ezekieli 2:9–3:3.) Ngimba buku uyu afumile kughu? Ngimba mwali ifindu fiki? Ngimba lyalinkasisye bulebule Ezekieli? Isagha tukete. Buku uyu afumile kukikota kya Bunyafyale bwa Kyala. Yehova abombile yumo mwa bandumi 4 aba Ezekieli ababwene pakwanda ukuti ampe buku. (Eze. 1:8; 10:7, 20) Mwa buku uyu mwali amasyu gha Kyala agha ghayobagha isya bulongi ubu Ezekieli alondiwagha ukwakufumusya ku bandu abakusambukila aba bali kubutumwa. (Eze. 2:7) Amasyu agha ghalembiwe ku bwandilo na kubumalilo bwa buku.

13. Ngimba Yehova alimbulile Ezekieli ukuti abombe isyafiki na buku, kangi nongwa yafiki buku uyu anoghagha fiyo?

¹³ Yehova alimbulile unsololi wake ukuti alye ifi fili mwa buku “fisuleghe munda [mmyake].” Ezekieli apilikile kangi alile buku wesa. Ngimba ikighaba kya kisetuka iki kikusanusya isyafiki? Ezekieli alondiwagha ukupilikisya kanunu amasyu agha ayagha pakufumusya. Alondiwagha ukughasubila amasyu agha ukuti ghankasye ukwakufumusya. Ukufuma apo, ikindu kimo ikyakuswighisya kyabombiwe. Ezekieli asyaghenie ukuti buku uyu “ikunogha nkanwa mmyake ukuti luki.” (Eze. 3:3) Nongwa yafiki? Kwa Ezekieli, ukumwimila Yehova kyali kindu kyakuhobosya fiyo. (Sal. 19:8-11) Umwene andaghisyagha fiyo panongwa yakuti Yehova alinsalile ukuti ambombeleghe pakuya nsololi.

14. Ngimba findu fiki fyalintulile Ezekieli ukuti itendekesye ububombeli bwake?

¹⁴ Ukufuma apo, Yehova alimbulile Ezekieli ukuti: “Amasyu ghosa agha nikuya pakukubula ughabikeghe mundumbula yako nukughaghana fiyo.” (Eze. 3:10) Ukwendela mubulongosi ubu, Yehova alimbulile Ezekieli ukuti akumbukileghe amasyu agha ghalembiwe mwa buku nukwinong’onelapo. Ukubomba isi kwalintulile Ezekieli ukuti ulwitiko lwake luye lwamaka. Kangi ubulongosi ubu bwali namasyu aghamaka fiyo agha alondiwagha ukwakufumusya ku bandu. (Eze. 3:11) Bo Ezekieli apilikisye kanunu nukusubila amasyu gha Kyala, umwene alitendekisye ukwanda ukufumusya nukukindilila ukufika apa amalisyile.​—Fwanikisya na Salimo 19:14.

15. Ukuti twifimbilisyeghe, ngimba tukulondiwa “ukubika ifindu fiki mundumbula”?

¹⁵ Ukuti twifimbilisyeghe linga tuli mubufumusi, nanuswe tukulondiwa ukukindilila ukukasiwa na masyu gha Kyala. Tukulondiwa “ukughabika mundumbula” amasyu ghosa agha Yehova ikutubula. Amasiku agha Yehova ikuyobesania nanuswe ukwendela Mmasyu ghake, Ibaibolo. Ngimba tubaghile ukunangisya bulebule ukuti Amasyu gha Kyala ghikukindilila ukutukasya?

16. Ngimba tukulondiwa ukubomba isyafiki na Masyu gha Kyala, kangi tubaghile ukughasunga bulebule pandumbula syitu?

 ¹⁶ Linga tukulya ifyakulya nukutafuna, umbili witu ghukuya wamaka fiyo. Kangi linga tukumanyila Amasyu agha Kyala nukwinong’onelapo, ulwitiko lwitu lukuya lwamaka fiyo. Tukukumbukila isi tukumanyila ukufuma mwi buku. Yehova ikulonda ukuti amasyu ghake “ghisule munda [mmyitu],” nukughapilikisya kanunu. Tubaghile ukubomba isi ukwendela ndwiputo, ukubelenga, nukwinong’onelapo. Ikyakwanda, tukwiputa ukuti twitendekesye mundumbula yitu ukumanyisiwa na Kyala. Ukufuma apo, tukubelenga inkhani ya mu Baibolo. Kangi tukwima panandi ukuti twinong’onelepo isi tukubelenga. Ngimba ifyakukongapo fyake fikuya fyo filiku? Linga tukwinong’onelapo, tukupilikisya kanunu Amasyu gha Kyala isi sikututula ukuti tukasye ulwitiko lwitu.

17. Nongwa yafiki kwakulondiwa ukwinong’onelapo isi tukubelenga mu Baibolo?

¹⁷ Nongwa yafiki kwakulondiwa ukubelenga Ibaibolo nukwinong’onelapo? Ukubomba isi kukutupa amaka agha tukulondiwa ukuti tufumusyeghe amasyu gha Bunyafyale lino nukwisa kufumusya amasyu aghamaka agha bulongi nkyeni. Kangi linga tukwinong’onela utuyilo utununu utwa Yehova, ubumanyani bwitu numwene bukuya bwamaka fiyo. Ifyakukongapo fyake, twisakuhoboka ni kindu ikyakuhobosya fiyo ulu lo lutengano nukwikutisiwa pa bumi bwitu.​—Sal. 119:103.

18. Ngimba abandu ba nkighaba kyitu bisakusyaghania isyafiki kangi nongwa yafiki?

¹⁸ Mwakukindana na Ezekieli, uswe tukaya basololi. Loli tukukasiwa ukuti tukindilileghe ukufumusya amasyu gha Kyala agha ghali mu Baibolo ukufika pakabalilo aka imbombo iyakufumusya yisakumalikilagha. Linga akabalilo ka bulongi kafikile, abandu ba nkighaba kyitu batisakuya nikifukwa ikyakuyoba ukuti bakasokiwe pamo ukuti Kyala akali nabo ni mbombo. (Eze. 3:19; 18:23) Mmalo mwake, bisakumanya ukuti amasyu agha twafumusyagha ghafumagha kwa Kyala.

19. Ngimba findu fiki fikuya pakutupa amaka ukuti tufwanisye ubufumusi bwitu?

¹⁹ Ngimba findu fiki fikuya pakutupa amaka ukuti tufwanisye ubufumusi bwitu? Ifundo sitatu isyakufwana itolo isi syalinkasisye Ezekieli syo sibaghile ukututula. Tukukindilila ukufumusya panongwa yakuti tusimenye ukuti tutumiwe na Yehova, mbepo mwikemo wa Kyala ghukutupa amaka kangi Amasyu gha Kyala ghikutukasya fiyo. Nubutuli bwa Yehova, tukukasiwa ukuti tukindilileghe ukufwanisya ubufumusi bwitu nukwifimbilisya “ukufika kubumalikisyo.”​—Mat. 24:13.