1. Ngimba twesa tukulonda ukuti abakamu bitu babombeghe isyafiki?

UMULUMBU Pauline atile, “Ukufuma pakabalilo aka namanyile ubwanaloli, nalondagha ukuti aliwesa mumbumba yangu asaye nanine mu Paladaiso”. * “Nalondagha fiyofiyo ukuti undume wangu, Wayne, numwanitu undumyana twesa tumbombeleghe Yehova.” Ngimba muli na bakamu binu aba bakammanya kangi bakangana Yehova? Mwakufwana itolo na Pauline, nanumwe mukulonda ukuti abakamu binu bope bambombeleghe Yehova.

2. Ngimba malalusyo ghaliku agha tukuya pakuyobesania mu nkhani iyi?

² Tukabaghila ukubafimbilisya abakamu bitu ukuti bapilikisye amasyu amanunu kangi ukuti basabwaghe ubumi bwa bwila na bwila, loli tubaghile ukubakasya ukuti binong’oneleghe nukubombapo simo pa masyu gha mu Baibolo. (2 Tim. 3:14, 15) Nongwa yafiki tukulondiwa ukubafumukisya abakamu bitu? Nongwa yafiki tukulondiwa ukubanangisya ikisa? Ngimba tukulondiwa ukubomba isyafiki ukuti tubatule abakamu bitu ukuti bope banganeghe Yehova? Kangi ngimba bosa nkipanga babaghile ukutulapo bulebule?

3. Ukufwana na 2 Peteri 3:9, nongwa yafiki tukulondiwa ukubafumukisyila abakamu bitu?

³ Yehova ikuya pakusosyapo mwalululu abandu ababibi nkisu iki. Loli bene aba “bimikiliwe ku bumi bwa bwila” bo bisakuponagha. (Imbo. 13:48) Tukuya nakabalilo akakubafumukisyila abandu aba tukabamanya aba bikwikala nkaya kitu, yonongwa yake tukulondiwa kangi ukuti tubafumukisyileghe abakamu bitu ukuti bope bambombeleghe Yehova. Tata witu walughano, Yehova,  “akighana ukuti bamo bapyutiweghe, loli ighanile ukuti bosa bapindukeghe ku mbibi syabo.”—Belenga 2 Peteri 3:9.

4. Ngimba busobi buliku ubu tubaghile ukubomba linga tukubafumukisyila abakamu bitu?

⁴ Tukulondiwa ukumanya ukuti silipo injila inunu ninjila imbibi isya muno tubaghile ukufumukisyila amasyu aghabupoki. Mwakifwanikisyo, tubaghile ukulingania kanunu linga tukumfumukisyila umundu uyu tukammanya loli ku bakamu bitu tubaghile ukubafumukisyila kisita kubaghindika.

5. Ngimba tukulondiwa ukukumbukila isyafiki bo tukali ukwanda ukubafumukisyila abakamu bitu?

⁵ Linga tukwinong’onela isya muno twabombile pakubafumukisyila abakamu bitu, twebingi tukabaghila ukwipilika kanunu nukuketa ukuti twalondiwagha ukubomba munjila iyingi pakubafumukisyila. Untumiwa Pauli abakasisye Abakristu ukuti: “Amasyu ghinu bwila ghayeghe gha ipyana, ghalungiweghe numunyu, ukuti mumanyeghe muno mubaghile ukumwamula umundu wesa.” (Kolos. 4:5, 6) Tukulondiwa ukukumbukila ubulongosi ubu linga tukuyobesania na bakamu bitu. Panongwa yakuti, lumo tubaghile ukubakalalisya m’malo mwakubatula ukuti bapilikisye isi tukubabula.

6-7. Yoba ikifwanikisyo iki kikunangisya ukulondiwa kwakunangisya ikisa kumwinitu uwambweghi uyu akaya nketi wa Yehova.

⁶ Tunangisyeghe ikisa. Pauline, uyu tunjobile pabwandilo atile: “Nalondagha ukumbula undume wangu isyakufwana na Kyala namasyu ghake. Tukayobesaniagha kanunu.” Loli, undume wa Pauline, Wayne, akasimenye nyingi isyakufwana ni Baibolo kangi akapilikisyagha isi Pauline ayobagha. Umwene, aketagha ukuti syosa isi Pauline inong’onagha syali sya kipanga kyake. Umwene apasyagha ukuti Pauline ali mu gulu ilya bandu bakutilisya kangi asyobiwagha.

 ⁷ Pauline ayobile ukuti kwa kabalilo kingi namayolo na kubumalilo bwa sabata aliwesa nangalagha na bakamu na balumbu kungomano, mubufumusi, na kunyangalo. Umwene atile, “utubalilo tumo Wayne akamwaghangapo umundu pakaya isi syampangisyagha ukuti asulumanieghe.” Momumo ukuti Wayne alondagha ukuti ayeghe pabupipi nunkasi kangi numwanake undumyana. Umwene akabamanyagha abandu aba Pauline angalagha nabo, kangi sikuboneka ukuti abamanyani ba nkasi wake bo bali bakulondiwa fiyo kwa Pauline ukukinda umwene. Wayne syalimpalamasisye fiyo kangi alinong’wine isyakumasya ubweghi na Pauline. Ngimba mubaghile ukuketa injila isi Pauline alondiwagha ukubomba ukuti anangisye ikisa?

8. Ukufwana na 1 Peteri 3:1, 2, ngimba findu fiki ifi fibaghile ukubahobosya abakamu bitu?

⁸ Tunangisyeghe ikifwanikisyo ikinunu. Utubalilo twingi, isi tukubomba sikusanusya nyingi ku bakamu bitu ukukinda isi tukuyoba. (Belenga 1 Peteri 3:1, 2.) Pauline pabumalilo ayaghenie kanunu ifundo iyi. Umwene atile, “Nasimenye ukuti Wayne atughanile kangi akalondagha ukuti amasye ubweghi.” “Loli bo ambulile ukuti ikulonda ukumasya ubweghi nasyaghenie ukuti ngulondiwa ukukonga isi Yehova ikuyoba pa nkhani ya bweghi. M’malo mwakuyoba nyingi, nalondiwagha ukunangisya ikifwanikisyo ikinunu ukwendela mfyakubomba fyangu.” Pauline alekile ukumfimbilisya Wayne ukuti ayobeghe nawe isyakufwana ni Baibolo, m’malo mwake alyandile ukuyobesania nawe ifindu ifingi. Wayne aketile ukuti Pauline andile ukuya walutengano kangi numwanabo undumyana alyandile ukuya nakayilo akanunu. (Mbu. 31:18, 27, 28) Bo Wayne aketile muno imbumba yake yachenjile panongwa yakumanyila amasyu gha Kyala, yope alyandile ukumanyila ubwanaloli.—1 Kor. 7:12-14, 16.

9. Nongwa yafiki tukulondiwa ukukindilila ukubatula abakamu bitu?

 ⁹ Tukindilileghe ukubatula abakamu bitu. Yehova ikutunangisya ikifwanikisyo ikinunu. “Amasiku ghosa” umwene ikubapa abandu ulusako ulwakuti bapilike amasyu amanunu kangi ukuti basabwaghe ubumi bwa bwila na bwila. (Yere. 44:4) Kangi untumiwa Pauli alinkasisye Timoti ukuti akindilileghe ukubatula abangi. Nongwa yafiki? Panongwa yakuti ukubomba isi ayagha pakwipoka mwene nukubapoka aba bampilikagha. (1 Tim. 4:16) Tubaghanile fiyo abakamu bitu, yonongwa yake tukulonda ukuti bamanyile ubwanaloli ubu bukwaghiwa M’masyu gha Kyala. Amasyu gha Pauline nifyakubomba fyake fyali nifyakukongapo ifinunu ku mbumba yake. Lino umwene nundume wake bali nulusekelo ukumbombela Yehova. Bosa bapayiniya kangi Wayne nkulumba nkipanga.

10. Nongwa yafiki tukulondiwa ukuya bololo?

¹⁰ Tuyeghe bololo. Bo twandile ukumpilikila Kyala, twachenjile ifindu pabumi bwitu na ifi twasubilagha, loli kubaghile ukuya kukafu ku bakamu bitu ukuti bakolelane nukuchenja uku. Utubalilo twingi, ikindu ikyakwanda iki bikumanya kyo kyakuti, tutikusekela nabo pafyakubombiwa ifya matchalichi kangi tutikwingililapo pa fya ndyali. Abakamu bitu bamo babaghile ukwanda ukutukalalila. (Mat. 10:35, 36) Loli tunginong’onagha ukuti bakabaghila ukuchenja. Linga tulekile ukubatula ukupilikisya isi tukusubila, sibaghile ukufwana itolo ukuti tukubalonga ukuti bakabaghila ukubwagha ubumi bwa bwila na bwila. Yehova akatupako imbombo iyakubalonga abangi—loli umwene ampele Yesu ubudindo ubu. (Yoh. 5:22) Linga tuli bololo, abakamu bitu babaghile ukupilikisya mwanakalinga isi tukubabula.—Keta ibokosi ilyakuti “ Tubombeleghe Iwebusayiti Yitu Pakumanyisya.”

11-13. Ngimba tukumanyilako isyafiki ukufwana namuno Alice abombile na bapapi bake?

¹¹ Tuyeghe bamahala kangi tungachenjagha aminong’ono ghitu. (Mbu. 15:2) Inong’onela ikifwanikisyo kya Alice. Umwene amanyile isya Yehova pakabalilo aka ikalagha kubutali na bapapi bake, aba babombagha ifya ndyali kangi bakasubilagha ukuti Kyala aliko. Umwene mwanakalinga asyaghenie ukuti, alondiwagha ukubabula isyakufwana nifindu ifinunu ifi amanyilagha. Umwene atile, “Linga mukulindilila ukuti akabalilo kakindepo ukuti muchenje pabumi bwinu, mukuya pakwaghana nindamyo nyingi mumbumba yinu.” Umwene abalembile abakalata abapapi bake, nukubalalusya aminong’ono ghabo pa nkhani ya fimanyisyo ifya mu Baibolo, ali nulusubilo ukuti ayagha pakubahobosya, mwakubanangisya ulughano. (1 Kor. 13:1-13) Umwene abandaghisisye abapapi bake panongwa yakundela nukumpwelelela kanunu kangi abatumile ifyabupe. Bo abukile kukaya ka bapapi bake, abombile syosa isi abaghile ukufwanisya ukuti antule mama wake imbombo sya pakaya. Pakwanda, abapapi bake bakahobwike bo Alice ababulile isi alyandile ukusubila.

¹² Pakabalilo aka Alice ali pakaya na bapapi bake, akindilile ukumanyila amasyu gha Kyala ilisiku lililyosa. Umwene atile, “Isi syalintulile mama wangu ukuketa muno Ibaibolo lyalindulile pabumi bwangu.” Bo akabalilo kakindilepo tata wa Alice asalile ukumanyila ifundo simo isya mu Baibolo, ukuti akete inongwa iyi umwanake achenjile pabumi bwake kangi alondagha ukuti alwaghilepo ulusako ulwakuti asusye isi Ibaibolo likuyoba. Alice atile, “Nalimpele Ibaibolo, kangi nkati nalembilemo ifundo.” Ngimba ifyakukongapo fyake fyali fyo filiku? M’malo mwakususya isi Ibaibolo likuyoba, tata wa Alice akasiwe fiyo na isi abelengile mu Baibolo.

¹³ Tukulondiwa ukuya bololo loli tungitikisyagha ukuti abakamu bitu bachenje aminong’ono ghitu, nalinga ukuti kubaghile ukuya kukafu. (1 Kor. 4:12b) Mwakifwanikisyo Alice, alondiwagha ukwifimbilisya panongwa yakuti mama wake ansusyagha. “Bo nosiwe, Mama anjobagha  ukuti ‘ndi mwana mbibi.’” Ngimba Alice abombile isyafiki? “Ngalekile ukuyoba isi nasubilagha, loli mwalughindiko nalindingenie ukuti nsalile ukuya yumo wa Baketi ba Yehova kangi ngabaghila ukuchenja aminong’ono ghangu. Nalinsimikisyile mama wangu ukuti nalinganile fiyo. Twesa twalilile, ukufuma apo nalimpiyile ifyakulya ifinunu fiyo. Ukufuma pakabalilo kala, mama wangu alyandile ukusyaghania ukuti Ibaibolo lyalindulile ukuya mundu nnunu.”

14. Nongwa yafiki tutikulondiwa ukwitikisya abakamu bitu ukuchenja aminong’ono ghitu aghakumbombela Yehova?

¹⁴ Fibaghile ukwegha akabalilo akatali ukuti abakamu bitu bapilikisye inongwa iyi tukukindilila ukumbombela Yehova. Mwakifwanikisyo, bo Alice asalile ukubomba ubupayiniya m’malo mwakubomba imbombo yapamwanya iyi abapapi bake balinsalile, mama wake alyandile kangi ukulila. Loli Alice akawile amaka. Umwene atile, “Linga uchenjile aminong’ono pakindu kimokyene, aba mumbumba yako babaghile ukughela ukuchenja aminong’ono ghako munjila isingi. Loli linga kunangisya ikisa ku bandu ba mumbumba yako, bamo babaghile ukupilikisya isi kuyoba.” Isi syo syabombiwe kwa Alice. Lino abapapi bake bapayiniya kangi tata wake nkulumba nkipanga.

15. Ukufwana na Matai 5:14-16 na 1 Peteri 2:12, ngimba “imbombo inunu” isi abangi bikubomba sibaghile ukubatula bulebule abakamu bitu?

¹⁵ Yehova ikubakwaba abandu ukuti bise kumyake ukwendela “mumbombo inunu” isya babombi bake. (Belenga Matai 5:14-16; 1 Peteri 2:12) Linga umwininu uwa mbweghi akaya Nketi wa Yehova, ngimba aghenemo lumo na bakamu na balumbu aba nkipanga kinu? Pauline, uyu  tunjobile pabwandilo, abakolile abakamu na balumbu kunyumba yake ukuti undume wake, Wayne, abamanye kanunu. Wayne ikukumbukila muno unkamu yumo alintulile ukuti abamanye kanunu Abaketi ba Yehova, umwene atile: “Alyeghile holide ku mbombo ukuti tuketelele nawe ibola. Kangi naketile ukuti ali, ‘mundu nnunu!’”

16. Nongwa yafiki tukulondiwa ukubakolela abakamu bitu kungomano?

¹⁶ Injila inunu iyakubatulila abakamu bitu ko kubakolela ku ngomano isya kipanga. (1 Kor. 14:24, 25) Wayne akakwanda abukile ku lukomano ulwa kukumbukila inifwa ya Yesu, panongwa yakuti lwabombiwe bo akotwike ku mbombo kangi ipulogilamu yali mbimba. Umwene atile, “Ngapilikisyagha kanunu isi syayobiwagha mu nkhani, loli isi syalinhobwisye bali bo bandu. Abene balinyambilile nukumbonia mwalughano. Naketile ukuti bali bandu balusekelo fiyo.” Imbumba yimo yalinangisyepo Pauline ikisa, yantulagha pampene numwanake undumyana ku ngomano na mubufumusi. Bo Wayne aketile ukuti ikulondiwa ukumanya nyingi isi Pauline asubilagha, alinsumile unkamu yumo ukuti amanyileghe nawe Ibaibolo.

17. Ngimba tutikulondiwa ukwiyipa inongwa pa nkhani yiliku, loli nongwa yafiki tutikulondiwa ukukatala ukubatula abakamu bitu?

¹⁷ Tuli nulusubilo losa ukuti abakamu bitu bope bikuya pakwanda ukumbombela Yehova. Nalinga ukuti tukwiyipa fiyo pakubatula abakamu bitu ukuti baye babombi ba Kyala, lumo abene bakabaghila ukumanyila ubwanaloli. Linga mo siyilile, tungiyipagha inongwa na isi basalile. Panongwa yakuti, tukabaghila ukubafimbilisya ukuti bakongeghe isi tukusubila. Loli linga abakamu bitu bikuketa ulusekelo ulu tuli nalo panongwa yakumbombela Yehova sibaghile ukubatula ukuti bope bachenje. Tubiputileghe. Tuyobesanieghe nabo mwamahala. Tungalekagha ukubatula! (Imbo. 20:20) Tuyeghe nulusubilo ukuti Yehova ikuya pakubasaya panongwa yakwiyipa kwitu. Kangi linga abakamu bitu bitikisye ukupilikisya isi tukuyoba, bisa kupokiwagha!