1-2. (a) Ngimba ubutulanongwa findu fiki, kangi tubaghile ukulimbana nabo bulebule? (Keta kangi “Isi Amasyu Ghamo Ghikulingania.”) (b) Ngimba tukuya pakuyobesania isyafiki munkhani iyi ninkhani isingi isi sili mu Ingasya ya Ndindilili iyi? (Keta kangi “Ikimanyisyo ku Babelengi” mu magazini iyi.)

 NGIMBA mubaghile ukulonda ukumanya muno Yehova Kyala abaghanile? Mubaghile ukumwagha ansala mwakumanyila isyakufwana na isi abombile ukuti abapoke kubutulanongwa ninifwa. Ubutulanongwa a yo ndughu unywamu, uyu mukabaghila ukulimbana nawe pamwibene. Twesa tukutula inongwa isiku lililyosa, kangi tukufwa panongwa yabutulanongwa. (Rom. 5:12) Loli ghalipo amasyu amanunu. Nubutuli bwa Yehova, tubaghile ukulimbana nubutulanongwa. Kangi tuli nulusubilo losa ukuti tubaghile ukutola.

² Yehova Kyala abatulile abandu ukulimbana nubutulanongwa kwa fyinja ifyakufwana 6,000. Nongwa yafiki? Panongwa yakuti atughanile. Umwene abaghanile abandu ukufuma itolo apa abapelile, yonongwa yake abombile ifindu fingi ukuti abatule linga babombile ubutulanongwa. Kyala asimenye ukuti ubutulanongwa bukulongosyela kubufwe kangi atikulonda ukuti tufweghe. Umwene ikulonda ukuti twikaleghe nubumi kwa bwila na bwila. (Rom. 6:23) Isi syo isi ikulonda ukutubombela. Munkhani iyi, tukuya pakuyobesania amalalusyo matatu: (1) Ngimba Yehova ikubapa  ulusubilo luliku abandu abatulanongwa? (2) Ngimba abandu abatulanongwa abankabalilo kakunyuma babombile isyafiki ukuti banhobosyeghe Yehova? (3) Ngimba Yesu abombile isyafiki ukuti abapoke abandu kubutulanongwa ninifwa?

NGIMBA YEHOVA IKUBAPA ULUSUBILO LULIKU ABANDU ABATULANONGWA?

3. Ngimba findu fiki fyabapangisye abapapi bitu abakwanda ukubomba ubutulanongwa?

³ Bo Yehova ampelile unnyambala nunkikulu uwakwanda, alondagha ukuti bahobokeghe. Yehova abapele amalo amanunu aghakwikala, ikyabupe kya bweghi nububombeli ubwakuhobosya. Abene balondiwagha ukwisula nkisu nabanduyungu babo nukukipela ikisu kyosa ukuya paladaiso bo ungunda wa Edeni. Kyala abapele ululaghilo lumolwene itolo ulupepe. Kangi abasokile ukuti linga bakapilikila ululaghilo ulu mwakunsambukila, ubutulanongwa bwabo bwisakubalongosyela kubufwe. Tusimenye isi syabombiwe. Uwandumi umbibi, uyu akalinganile Kyala nabene, alinsyobile Adamu na Eva ukuti bangampilikilagha Kyala. Adamu na Eva babombile isi uwandumi umbibi, Setano alondagha. Panongwa yakutoliwa ukunsubila Tata wabo walughano, abene batulile inongwa. Kangi bo muno tusimanyile, amasyu agha Yehova ayobile, ghafwanisiwe. Ukufuma itolo pisiku lila ukubuka nkyeni, Adamu na Eva balyandile ukwaghana nindamyo: abene balyandile ukukangala kangi pabumalilo bafwile.—Bwa. 1:​28, 29; 2:​8, 9, 16-18; 3:​1-6, 17-19, 24; 5:5.

4. Nongwa yafiki Yehova abubengile ubutulanongwa kangi ikututula bulebule ukulimbana nabo? (Baroma 8:​20, 21)

⁴ Yehova alembile mu Baibolo inkhani iyakupela ikitima iyi ukuti tumanyileko ikindu kimo ikyakulondiwa. Yikututula ukupilikisya inongwa iyi Yehova abubengile fiyo ubutulanongwa. Ubutulanongwa bukonanga ubumanyani bwitu na Yehova kangi bukutulongosyela ku bufwe. (Yes. 59:2) Yonongwa yake Setano, uyu yo mbepo wakusambukila, uyu alyandisye indamyo syosa isi, abughanile fiyo ubutulanongwa kangi ikubakasya abandu ukuti babombeghe ubutulanongwa. Umwene abaghile ukuti inong’onagha ukuti ubwighane bwa Yehova kubandu butoliwe. Loli akasimenye ukuti Yehova walughano. Kyala akachenja ubwighane bwake kubanduyungu ba Adamu na Eva. Umwene abaghanile fiyo abandu, yonongwa yake akabalilo kalakala abapele bosa ulusubilo. (Belenga Baroma 8:​20, 21.) Yehova asimenye ukuti bamo mwabanduyungu aba, bisakusala ukungana umwene nukusuma ubutuli bwake ukuti balimbane nubutulanongwa. Pakuya yo Tata kangi Mpeli wabo, umwene abapele injila iyakuti batabuliwe kubutulanongwa nukuya nawe pabumanyani. Ngimba Yehova ayagha pakubomba isyafiki ukuti syosa isi sibombiwe?

5. Ngimba po pakabalilo kaliku aka Yehova abikile akakwanda ulusubilo ku bandu abatulanongwa? Lingania. (Ubwandilo 3:15)

⁵ Belenga Ubwandilo 3:15. Yehova ayobile ukuti isakumpyuta Setano nukubapa ulusubilo abandu. Kyala ayobile ngani ukuti isakuyako “uwanduyungu” uyu isakubapoka abandu. Uwanduyungu uyu isakumpalaghania Setano, nukumasya ifindu fyosa ifibibi ifi alyandisye mu Edeni. (1 Yoh. 3:8) Loli uwanduyungu uyu ayagha pakutamiwa ukuti abombe isi. Setano ayagha pakumfulasya nukungogha. Isi syayagha pakumbaba fiyo Yehova. Loli umwene alondiwagha ukwifimbilisya nukwitikisya ukuti “uwanduyungu” asatamiwe ukuti abandu basapokiwe kubutulanongwa ninifwa.

NGIMBA ABANDU ABATULANONGWA ABANKABALILO KAKUNYUMA BABOMBILE ISYAFIKI UKUTI BANHOBOSYEGHE YEHOVA?

6. Ngimba abanyambala balwitiko, bo Abeli na Nowa babombile isyafiki ukuti baye pabumanyani na Yehova?

⁶ Ifyinja fingi ifi fikindilepo, Yehova anangisye kanunu muno abandu abatulanongwa babaghile  ukuyila pabumanyani numwene. Abeli, umwana uwabubili uwa Adamu na Eva, ali mundu wakwanda ukuya nulwitiko mwa Yehova ukufuma apa abapapi bake balinsambukile Yehova mu Edeni. Panongwa yakuti Abeli alinganile Yehova kangi alondagha ukunhobosya nukuya nawe pabumanyani, umwene abikile ikemo kwa Yehova. Abeli ali ntimi, yonongwa yake alyeghile bamo mwa bana ba ng’osi syake, nukubika ikemo kwa Yehova. Ngimba Yehova abombile isyafiki? Umwene “alinkwikyela na Abeli palikimo nikemo lyake.” (Bwa. 4:4) Yehova ahobokagha namakemo gha bandu abangi aba balinganile nukunsubila—bo Nowa. (Bwa. 8:​20, 21) Yehova anangisyagha ukuti abaghile ukuhoboka nabandu abatulanongwa nukuya nabo pabumanyani mwakwambilila amakemo ghabo. b

7. Ngimba tukumanyilako isyafiki pankhani yakwiyipa kwa Abrahamu ukuti ambike umwanake ukuya ikemo?

⁷ Yehova alinsumile Abrahamu, umundu walwitiko lwamaka ukuti abombe ikindu kimo ikyakutamya fiyo—ukumbika umwanake Isaka ukuya ikemo. Abrahamu aketagha ukuti ukubomba isi kwali kukafu fiyo. Loli umwene alimpilikile Yehova. Bo Abrahamu asyele panandi ukuti angoghe umwanake, Kyala alinkanisye. Yehova asimenye ukuti syayagha pakumbaba fiyo Abrahamu linga ayagha pakungogha umwanake. Kangi ikifwanikisyo iki kikubamanyisya abandu bosa aba bali nulwitiko ifundo iyakulondiwa fiyo. Yehova aliyipile ukumbika Umwanake unganiwa ukuya ikemo. Yehova abaghanile fiyo abandu.—Bwa. 22:​1-18.

8. Ngimba amakemo agha ghali mu Ndaghilo ghimilagha isyafiki? (Banyalevi 4:​27-29; 17:11)

⁸ Bo ifyinja fikindilepo, Yehova abapele Abaisraeli Ululaghilo ulwakuti babikeghe amakemo ukuti bahobokeliwe ubutulanongwa bwabo. (Belenga Banyalevi 4:​27-29; 17:11.) Amakemo agha ghimilagha ikemo inywamu ili lisakubapoka abandu kubutulanongwa. Abasololi ba Kyala babuliwe ukuti balembe isyakufwana nuwanduyungu, uyu ali yo Mwana wapadela wa Kyala, uyu ayagha pakutamiwa nukughoghiwa. Umwene alondiwagha ukughoghiwa bo ing’osi iyi yibikiwe ukuya ikemo. (Yes. 53:​1-12) Inong’onela isi: Yehova alimbikile Umwanake yumoywene unganiwa ukuya ikemo ukuti abapoke abandu, ukongelelapo umwe—kubutulanongwa ninifwa.

NGIMBA YESU ABOMBILE ISYAFIKI UKUTI ABAPOKE ABANDU?

9. Ngimba Yohani Umosi ayobile isyafiki isyakufwana na Yesu? (Bahiburi 9:22; 10:​1-4, 12)

⁹ Nkyinja kya 29, Yohani Umosi alimbwene Yesu wa ku Nazareti kangi atile: “Keta akang’osi ka Kyala, aka kikusosyapo ubutulanongwa bwa kisu!” (Yoh. 1:29) Amasyu agha ghanangisyagha ukuti Yesu yo ali wanduyungu uyu ayobeliwe ngani. Umwene alondiwagha ukubika ubumi bwake. Pabumalilo, umwana wa Yehova alisile ukuti asabapoke abandu kubutulanongwa kwa bwila na bwila.—Belenga Bahiburi 9:22; 10:​1-4, 12.

10. Ngimba Yesu anangisye bulebule ukuti ‘alisile ukubabilikila’ abandu abatulanongwa?

¹⁰ Yesu inong’onelagha fiyo isyakubatula abandu aba batamiwagha panongwa yabutulanongwa kangi abakolile ukuti baye bafundiwa bake. Umwene asimenye ukuti ubutulanongwa bo ubu bwalyandisye indamyo sya bandu. Yonongwa yake alondagha ukubatula abanyambala na bakikulu aba batamiwagha panongwa yabutulanongwa. Mwakubombela ikifwanikisyo, umwene alingenie ukuti: “Bakaya bo bakafu aba bikundonda dokotala, loli ba babine.” Kangi atile: “Ngisa kukubabilikila abagholofu, mma, loli ba batulanongwa.” (Mat. 9:​12, 13) Kangi syo isi Yesu abombile. Umwene alinhobokile  unkikulu uyu alinsukile amalundi namasosi ghake. (Luka 7:​37-50) Alimmanyisye ubwanaloli unkikulu Unsamaria pakisiba nalinga ukuti amenye ukuti ali nakayilo akakubomba ifyabulowe. (Yoh. 4:​7, 17-19, 25, 26) Kyala alimpele Yesu amaka aghakumasya ubutulanongwa bosa ninifwa. Bulebule? Yesu abasyusisye abandu, abanyambala, abakikulu na bana.—Mat. 11:5.

11. Nongwa yafiki abandu abatulanongwa bahobokagha ukuya pabupipi na Yesu?

¹¹ Tubaghile ukupilikisya inongwa iyi abandu abatulanongwa bahobokagha fiyo ukuya pabupipi na Yesu. Umwene abanangisyagha ikisa nikibabilisi. Abene bayagha babuke ukuyobesania nawe. (Luka 15:​1, 2) Kangi Yesu abandaghisyagha nukubasaya panongwa yakunangisya ulwitiko mmyake. (Luka 19:​1-10) Abanangisyagha abandu ikisa mwakufwana itolo na Tata wake. (Yoh. 14:9) Muno Yesu abombelagha ifindu nabandu, sikutumanyisya ukuti Yehova wakisa kangi abaghanile abandu abatulanongwa nukuti ikulonda ukuntula aliwesa ukulimbana nubutulanongwa. Yesu abatulile abandu abatulanongwa ukuti bachenje nukwanda ukunkonga.—Luka 5:​27, 28.

12. Ngimba Yesu amanyisye isyafiki isyakufwana ninifwa yake?

¹² Yesu asimenye isi ayagha pakwaghana nasyo. Mwakwandisania, ababulagha abafundiwa bake ukuti isakubikiwa mmaboko ghabalughu nukughoghiwa pampiki uwakutamiliwapo. (Mat. 17:22; 20:​18, 19) Umwene asimenye ukuti ikemo lyake lisakusosyapo ubutulanongwa bwa nkisu, bo muno Yohani nabasololi bayobile  ngani. Kangi Yesu ayobile ukuti linga abikile ubumi bwake, ‘isakubakwabilagha kumyake bosa.’ (Yoh. 12:32) Abandu abatulanongwa bayagha pakunhobosya Yehova linga bitikisyagha ukuti Yesu yo Mwalafyale wabo nukukonga amakato ghake. Linga babombile isi, pabumalilo bayagha ‘pakwabuliwa kubutulanongwa.’ (Rom. 6:​14, 18, 22; Yoh. 8:32) Yonongwa yake Yesu alondiwagha ukunangisya ubukifu ukuti afwe inifwa iyakubaba ukuti abapoke abandu.—Yoh. 10:​17, 18.

13. Ngimba Yesu afwile bulebule, kangi inifwa yake yikutumanyisya isyafiki isya Yehova Kyala? (Keta kangi ikithuzi.)

¹³ Yesu abikiwe mmaboko ghabalughu, apinyiwe, anyoziwe nukususiwa. Pabumalilo, abasilikali balinkomelile pampiki uwakutamiliwapo ukuti bangoghe. Bo ikwifimbilisya mbusubiliwa ifyakubaba fyosa ifi, alipo yumo uyu fyalimbabile fiyo. Ali yo Yehova Kyala. Yehova ali namaka aghakutolesya ukuti Umwanake angatamiwagha loli alitikisye ukuti atamiwe nukufwa. Nongwa yafiki? Panongwa yakuti Yehova atughanile. Yesu atile: “Namanga bo akighanile bunobuno Kyala ikisu, ko kwenda nukukipa Umwanake yumoywene unganiwa, bosa aba bikumwitika ukuti bangapyutiwagha, loli babwaghe ubumi bwa bwila.”—Yoh. 3:16.

14. Ngimba ikemo lya Yesu likubamanyisya isyafiki?

¹⁴ Ikemo lya Yesu bo buketi bunywamu fiyo ubu bukunangisya ukuti Yehova abaghanile fiyo abana ba Adamu na Eva. Sikunangisya ukuti Yehova abaghanile fiyo umwe pamwibene. Umwene alimbikile Umwanake unganiwa kangi alifimbilisye ifyakubaba ukuti abapoke kubutulanongwa ninifwa. (1 Yoh. 4:​9, 10) Ukuyoba ubwanaloli, Yehova ikulonda ukuntula aliwesa wa uswe ukulimbana nubutulanongwa nukutola.

15. Ngimba tukulondiwa ukubomba isyafiki ukuti tusayiwe nikyabupe kya Kyala ikya ikemo lya kitabulilo kya Yesu?

¹⁵ Ikyabupe kya Kyala ikya ikemo lya kitabulilo kya Mwanake yumoywene unganiwa, kikututula ukuti tuhobokeliwe ubutulanongwa. Loli ukuti Kyala atuhobokele, tukulondiwa ukubombapo simo. Ngimba tukulondiwa ukubomba isyafiki? Yohani Umosi na Yesu Kristu bayobile ukuti: “Amupindukeghe buno Ubunyafyale bwa kumwanya buseghelile.” (Mat. 3:​1, 2; 4:17) Ukuti tuhobokeliwe ubutulanongwa bwitu, tukulondiwa ukulapa imbibi syitu nukuya pabumanyani na Tata witu walughano. Loli ngimba ukulapa kukusanusya isyafiki, kangi kukututula bulebule ukunhobosya Yehova nalinga ukuti tuli batulanongwa? Inkhani iyakukongapo yisakwamula ilalusyo ili.