INKHANI IYAKUMANYILA 35
ULWIMBO 123 Kujilambika ku Ndondomeko ya Chiuta
Muno Abakulumba Babaghile Ukubatulila aba Bepusiwe Nkipanga
“Lwisakuyagha bunobuno ulusekelo kumwanya panongwa yansobi yumoywene uyu apindwike ukukinda pabagholofu 99 aba bakafumbwa nulupinduko.”—LUKA 15:7.
IFUNDO INYWAMU
Inongwa iyi abandu bamo bikulondiwa ukwepusiwa nkipanga namuno abakulumba babaghile ukubatulila abandu aba ukuti balape nukuya kangi pabumanyani na Yehova.
1-2. (a) Ngimba Yehova ikwipilika bulebule na aba bikubomba ubutulanongwa ubunywamu kangi batikulapa? (b) Ngimba Yehova ali nulusubilo luliku kubandu aba babombile ubutulanongwa?
YEHOVA atikuhoboka nutuyilo utubibi; umwene abubengile fiyo ubutulanongwa. (Sal. 5:4-6) Umwene ikulonda ukuti tupilikileghe ifundo syake isyabugholofu, isi sikwaghiwa Mmasyu ghake. Bwanaloli ukuti Yehova atikughulila ukuti abandu abasitabugholofu babombeghe ifindu mbugholofu. (Sal. 130:3, 4) Kangi atikuhoboka na aba ‘balipindwile ilipyana lya Kyala ukuya lya kubombelamo ubulowe.’ (Yuda 4) Bwanaloli ukuti Ibaibolo likuyoba isya “kupyutiwa kwa bandu aba batikuntila Kyala” pabwite bwa Kyala ubwa Armagedoni.—2 Pet. 3:7; Ubuset. 16:16.
2 Loli Yehova atikulonda ukuti umundu yumo apyutiwe. Bo muno twamanyilile munkhani isyakwanda mu Ingasya ya Ndindilili iyi, Ibaibolo likuyoba mwakupilikiwa kanunu ukuti Yehova “ighanile ukuti bosa bapindukeghe kumbibi syabo.” (2 Pet. 3:9) Abakulumba bakipanga bikunkonga Yehova linga bikuntula mbololo uyu abombile ubutulanongwa ukuti achenje nukuseghelela kangi kwa Yehova. Loli utubalilo tumo uyu abombile ubutulanongwa atikulonda ukulapa. (Yes. 6:9) Bamo bikukindilila ukubomba utuyilo utubibi nalinga ukuti abakulumba bikughelaghela ukubatula ukuti balape. Ngimba abakulumba bikulondiwa ukubomba isyafiki pankhani bo iyi?
‘AMUMWEPUSYEMO MMYINU UMUNDU UMBIBI’
3. (a) Ngimba Ibaibolo likuyoba isyafiki isyakufwana na bandu aba batikulapa? (b) Linga umundu yumo atikulonda ukulapa, nongwa yafiki tubaghile ukuyoba ukuti asalile mwene ukuti epusiwe nkipanga?
3 Linga uyu abombile ubutulanongwa atikulapa, abakulumba bikulondiwa ukukonga ubulongosi ubu bukwaghiwa pa 1 Bakorinti 5:13, ubu bukuti: ‘Amumwepusyemo mmyinu umundu umbibi uyu.’ Munjila iyingi, tubaghile ukuyoba ukuti uyu abombile ubutulanongwa asalile mwene ukuti epusiwe nkipanga; ikutondola ifi a asopile. (Gal. 6:7) Nongwa yafiki tubaghile ukuyoba bo ulu? Panongwa yakuti akanile ukulapa nalinga ukuti abakulumba baghelile ukuntula utubalilo twingi. (2 Banyaf. 17:12-15) Ifyakubomba fyake fikunangisya ukuti atikulonda ukupilikila ifundo sya Yehova.—Kukumbu. 30:19, 20.
4. Nongwa yafiki bikufumusya linga uyu atikulapa ubutulanongwa epusiwe nkipanga?
4 Linga uyu atikulapa epusiwe, bikufumusya nkipanga ukuti abakamu na balumbu bamanye ukuti akaya kangi Nketi wa Yehova. Ubwighane bwa kufumusya nkipanga kukaya ko kunkosya isoni uyu abombile ubutulanongwa. Mmalo mwake, bikufumusya ukuti abakamu na balumbu bapilikile ubulongosi bwa mu Baibolo ubwakuti “mungonganagha nawe” umundu uyu, “na fi fyakulya mungalyagha” nawe. (1 Kor. 5:9-11) Ubulongosi ubu bubikiwe pafifukwa ifinunu. Untumiwa Pauli alembile ukuti: “Unkese unnandi itolo ghukulunga imbulumbwa yosa.” (1 Kor. 5:6) Uyu atikulapa abaghile ukubawisya amaka aba bikughelaghela ukukonga ifundo syabugholofu isya Yehova.—Mbu. 13:20; 1 Kor. 15:33.
5. Ngimba tukulondiwa ukunketa bulebule umundu uyu epusiwe nkipanga, kangi nongwa yafiki?
5 Loli ngimba tukulondiwa ukunketa bulebule Unkristu umwinitu uyu epusiwe nkipanga? Nalinga ukuti tutikwangala nawe, tukulondiwa ukunketa ukuya ng’osi iyi yiyongile, komma ukuya mundu uyu akaya nimbombo. Linga ing’osi yisokilepo panine, yibaghile ukughomokela kangi. Mukumbukeghe ukuti, umundu uyu aliyipile kwa Yehova. Loli syakitima ukuti palino atikubomba ifindu ukufwana nukwiyipa kwake, kangi isi sikubika ubumi bwake pangozi. (Eze. 18:31) Loli panongwa yakuti Yehova ikukindilila ukunangisya ikisa, tubaghile ukuya nulusubilo ukuti umundu uyu isakughomokela. Ngimba abakulumba bikunangisya bulebule ulusubilo ulu kubandu aba bepusiwe nkipanga?
MUNO ABAKULUMBA BIKUBATULILA ABA BEPUSIWE NKIPANGA
6. Ngimba abakulumba bikulondiwa ukubomba isyafiki ukuti bantule uyu epusiwe nkipanga?
6 Linga umundu epusiwe nkipanga, ngimba abakulumba bikuleka ukuntula ukuti aghomokele kwa Yehova? Hayi. Linga ikomiti ya bakulumba yimbulile uyu abombile ubutulanongwa ukuti ikuya pakwepusiwa nkipanga, yikumbula kangi isi ikulondiwa ukubomba ukuti aghomokele. Loli bikuya pakubomba kangi nyingi. Utubalilo twingi bikumbula uyu abombile ubutulanongwa ukuti bikwaghanagha nawe linga pakindile imyesi minandi ukuti bakete linga achenjile akayilo kake. Linga uyu abombile ubutulanongwa itike ukwaghana kangi na bakulumba, abene bikuya pakunkasya ukuti aghomokele. Nalinga ukuti abaghile ukuboneka ukuti akalapa pakabalilo aka, abakulumba bikuya pakughelaghela ukuti basaghane nawe kangi nkyeni nukunkasya ukuti alape.
7. Ngimba abakulumba babaghile ukukonga bulebule ikisa kya Yehova linga bikubomba ifindu numundu uyu epusiwe nkipanga? (Yeremiya 3:12)
7 Abakulumba bikughelaghela ukunkonga Yehova mwakunangisya ikisa linga bikubomba ifindu numundu uyu epusiwe nkipanga. Mwakifwanikisyo, nkabalilo kakunyuma, Yehova akaghulilagha ukuti Abaisraeli balape tasi bo akali ukubatula. Mmalo mwake, umwene aghelaghelagha ukubatula nalinga ukuti bakanangisyagha ukuti bikulonda ukulapa. Bo muno twamanyilile munkhani yabubili mu Ingasya ya Ndindilili iyi, Yehova anangisye ikisa kyake mwakumbula unsololi Hoseya ukuti anhobokele unkasi wake nalinga ukuti akindililagha ukubomba ubutulanongwa. (Hos. 3:1; Mala. 3:7) Mwakunkonga Yehova, abakulumba bikulonda naloli ukuti uyu abombile ubutulanongwa aghomokele, kangi batikumpangisya ukuti kuye kukafu ukubomba isi.—Belenga Yeremiya 3:12.
8. Ngimba ikifwanikisyo kya Yesu ikya mwana unsobi kikututula bulebule ukupilikisya muno Yehova ikunangisyila ikisa? (Luka 15:7)
8 Kumbukila ikifwanikisyo kya Yesu ikya mwana unsobi, iki bakilingenie munkhani yabubili mu Ingasya ya Ndindilili iyi. Bo ambwene itolo umwanake, tata “alinkubopa alinkwakuntambila mmakosi alinkumponia.” (Luka 15:20) Mubaghile ukuketa ukuti tata akaghulile ukuti umwanake asume tasi uluhobokelo. Mmalo mwake, abombilepo simo, bo muno tata aliwesa uwalughano abaghile ukubombela. Abakulumba bikughelaghela ukubomba bo ulu ku bandu aba bayongile. Abene bikulonda ukuti aba bandekile Yehova baghomokele kumyake. (Luka 15:22-24, 32) Kumwanya kukuya ulusekelo linga umundu uyu abombile ubutulanongwa aghomokile, kangi pakisu pope pikuya ulusekelo.—Belenga Luka 15:7.
9. Ngimba Yehova ikulonda ukuti abatulanongwa babombeghe isyafiki?
9 Ukufika apa, tumanyile ukuti Yehova atikuhoboka linga abandu aba babombile ubutulanongwa batikulapa. Loli pope ikughelaghela ukubatula. Umwene ikulonda ukuti baghomokele. Keta muno umwene ikwipilikila linga abandu balapile. Pa Hoseya 14:4 pikuti: “Nisakubaghomokesyagha abandu bangu kumyangu. Nisakubaghanagha nindumbula yangu yosa, ndisakubakalalila kangi.” Mwakumanya muno Yehova ikwipilikila, abakulumba bikuketa ukuchenja uku umundu ikunangisya ukuti alape. Kangi amasyu agha ghikubasimikisyila aba bandekile Yehova ukuti umwene abaghanile fiyo kangi ikulonda ukuti baghomokele.
10-11. Ngimba abakulumba bikughelaghela bulebule ukubatula abandu aba balyepusiwe nkipanga kunyuma?
10 Loli bule pakuyoba isya bandu aba kunyuma balyepusiwe nkipanga lumo ifyinja fingi ifi fikindilepo? Abandu bo aba babaghile ukuti batikubomba kangi utuyilo utubibi utu twabapangisye ukuti bepusiwe nkipanga. Lumo batikukumbukila ifindu ifi babombile ukuti bepusiwe nkipanga. Mulimosa muno sibaghile ukuyila, abakulumba bikuya pakughelaghela ukubafufuza nukubendela abandu bo aba. Linga babendile, abakulumba babaghile ukwiputa nabo pampene nukubakasya mwalughano ukuti baghomokele ku kipanga. Bwanaloli ukuti linga umundu alekile ukubungana nikipanga kwa fyinja fingi, kisita kukayika abaghile ukuya monywa mwambepo. Yonongwa yake linga ikunangisya ukuti ikulonda ukughomokela ku kipanga, abakulumba babaghile ukunsuma umundu yumo ukuti amanyileghe nawe Ibaibolo nalinga ukuti akaghomokela. Mfyakubomba fyosa ifi, abakulumba bo aba bikuya pakupanga imbatiko iyakuti amanyileghe Ibaibolo numundu.
11 Mwakukonga ikisa kya Yehova, abakulumba bikulondiwa ukughelaghela ukubatula abandu bingi ukuti baghomokele kwa Yehova. Linga umundu uyu abombile ubutulanongwa alapile nukuleka utuyilo twake utubibi, abaghile ukughomokela mwanakalinga.—2 Kor. 2:6-8.
12. (a) Ngimba fyakubomba filiku ifi abakulumba bikulondiwa ukuya nafyo maso? (b) Nongwa yafiki tutikulondiwa ukwinong’ona ukuti bamo aba babombile ubutulanongwa Yehova akabaghila ukubanangisya ikisa? (Keta kangi amasyu ghapasi.)
12 Mfyakubomba fimo, abakulumba bikulondiwa ukuya maso fiyo bo bakali ukungomokesya umundu nkipanga. Mwakifwanikisyo, linga umundu ali ninongwa iyakunyoza abana, ali wakususya pamo alondagha ukumasya ubweghi kisita kukonga ifundo sya mu Baibolo, abakulumba bikulondiwa ukusimikisyila tasi linga alapile naloli. (Mala. 2:14; 2 Tim. 3:6) Abene bikulondiwa ukughufighilila untimo. Loli tukulondiwa ukumanya ukuti Yehova ikuya pakumwambilila untulanongwa aliwesa uyu alapile naloli nukuleka utuyilo twake utubibi. Nalinga ukuti abakulumba bikuya maso fiyo na bandu aba bababombile abangi ifindu ifisitabugholofu, loli batikulondiwa ukwinong’ona ukuti Yehova akabaghila ukubanangisya ikisa abandu bo aba. b—1 Pet. 2:10.
ISI IKIPANGA KIKULONDIWA UKUBOMBA
13. Ngimba kukindana kuliku uku kulipo muno tukubombela ifindu numundu uyu afundiwe na bakulumba namuno tukubombela ifindu numundu uyu epusiwe nkipanga?
13 Bo muno twamanyilile munkhani iyi yakindagha, utubalilo tumo babaghile ukufumusya ukuti umundu yumo afundiwe nkipanga. Linga isi sibombiwe, tubaghile ukukindilila ukwangala nawe, panongwa yakuti alapile nukuleka utuyilo twake utubibi. (1 Tim. 5:20) Umwene akali ali kulubafu lwa kipanga kangi ikulondiwa ukukasiwa mwakwangala na Bakristu abinake. (Hib. 10:24, 25) Loli isi sikindene numundu uyu epusiwe nkipanga. Mutikulondiwa “ungongana nawe” umundu uyu epusiwe nkipanga, “nafi fyakulya mungalyagha nawe.”—1 Kor. 5:11.
14. Ngimba Abakristu babaghile ukubombesyela bulebule amabyebye ghabo agha ghamanyisiwe kanunu nifundo sya mu Baibolo pakubomba ifindu na aba bepusiwe nkipanga? (Keta kangi ikithuzi.)
14 Ngimba ubulongosi ubu buli pa 1 Bakorinti 5:11 bukusanusya ukuti tukabaghila ukunkolela umundu uyu epusiwe nkipanga kungomano nukuleka ukumponia linga isile kungomano? Hayi. Bwanaloli ukuti tutikulondiwa ukwangala nawe. Loli Abakristu babaghile ukubombesyela amabyebye ghabo agha ghamanyisiwe kanunu nifundo sya mu Baibolo linga bikulonda ukunkolela umundu uyu epusiwe nkipanga linga nkamu pamo ali mmanyani wabo ukuti iseghe kungomano. Bule linga isile pangomano? Kunyuma tukalondiwagha ukumponia umundu bo uyu. Loli pafundo iyi pope, Unkristu aliwesa ikulondiwa ukubombesyela amabyebye ghake agha ghamanyisiwe kanunu nifundo sya mu Baibolo pankhani iyi. Bamo babaghile ukusala ukumponia pamo ukumwambilila pangomano. Loli tutikulondiwa ukuyobesania nawe kwakabalilo akatali pamo ukwangala nawe.
15. Ngimba batulanongwa baliku aba bikuyobiwa pa 2 Yohani 9-11? (Keta kangi ibokosi ilyakuti “ Ngimba Yohani na Pauli Bayobagha Isya Butulanongwa Ubwakufwana Itolo?”)
15 Bamo babaghile ukwilalusya ukuti, ‘Ngimba Ibaibolo litikuyoba ukuti Unkristu uyu ikumponia umundu bo uyu ko kuti ikuyabana nawe imbombo syake imbibi?’ (Belenga 2 Yohani 9-11.) Ifundo ya pilemba ili yikunangisya ukuti ubulongosi ubu bukuyoba isya bakususya na aba bikukasya utuyilo utubibi. (Ubuset. 2:20) Yonongwa yake linga umundu ikukasya fiyo ifimanyisyo fya bakususya pamo utuyilo utubibi, abakulumba batikulondiwa ukumwendela. Bwanaloli ukuti tukuya nulusubilo ukuti umundu bo uyu abaghile ukulapa. Loli tutikulondiwa ukumponia pamo ukunkolela kungomano ukufika pakabalilo aka isakulapa.
MUKONGEGHE IKISA KYA YEHOVA
16-17. (a) Ngimba Yehova ikulonda ukuti abatulanongwa babombe isyafiki? (Ezekieli 18:32) (b) Ngimba abakulumba babaghile ukunangisya bulebule ukuti bikubomba pampene na Yehova linga bikuntula uyu abombile ubutulanongwa?
16 Ngimba tumanyile isyafiki mu Ingasya ya Ndindilili iyi? Yehova atikulonda ukuti umundu yumo apyutiwe. (Belenga Ezekieli 18:32.) Umwene ikulonda ukuti aba babombile ubutulanongwa baghomokele kumyake. (2 Kor. 5:20) Yonongwa yake utubalilo tosa ikubakasya ababombi bake aba basobile ukuti balape nukughomokela kumyake. Abakulumba bakipanga bali nulusako ulwakubomba pampene na Yehova ukuti babatule aba babombile ubutulanongwa ukuti balape.—Rom. 2:4; 1 Kor. 3:9.
17 Inong’onela ulusekelo ulu lukuyako kumwanya linga abatulanongwa balapile. Tata witu wakumwanya, Yehova, ikuhoboka fiyo akabalilo kosa aka ing’osi yake iyi yasobile yighomokile nkipanga. Ulughano lwitu kwa Yehova lukukindilila ukukula linga tukukonga ikisa nikibabilisi kyake.—Luka 1:78.
ULWIMBO 111 Vifukwa Vyakuŵira na Chimwemwe
a Munkhani iyi, tukuya pakubombela amasyu aghakuti uyu abombile ubutulanongwa pakuyoba isya nnyambala. Loli ifundo isi sili munkhani iyi sibaghile ukubomba imbombo na ku bakikulu.
b Ibaibolo likuyoba ukuti abandu bamo bakabaghila ukuhobokeliwa. Abene utubalilo tosa bikususyana na Yehova. Yehova na Yesu bo bene aba babaghile ukundonga umundu ukuti akabaghila ukuhobokeliwa.—Mar. 3:29; Hib. 10:26, 27.