1-2. (a) Nongwa yafiki Armagedoni nkhani yakuhobosya fiyo ku bandu? (b) Ngimba malalusyo ghaliku agha tukuya pakuyobesania mu nkhani iyi?

NGIMBA mupilikemo abandu bikubombela amasyu aghakuti “Armagedoni” ukuya bwite bwa nyukiliya pamo ukonangiwa kwa kipeliwa? Mwakukindana na isi, Ibaibolo likuyoba inkhani iyakuhobosya iyakufwana na Armagedoni, iyi yikutupa ulusekelo! (Ubuset. 1:3) Ubwite bwa Armagedoni butikuya pakonanga loli bwisakubapoka abandu! Bulebule?

² Ibaibolo likuyoba ukuti ubwite bwa Armagedoni bwisakubapoka abandu mwakumasya ubulaghili bwa bandu. Ubwite ubu bwisakubapoka abandu mwakubasosyapo ababibi nukubaleka abagholofu. Kangi bukwisakubapoka abandu mwakufighilila ikisu ukuti kingapyutiwagha. (Ubuset. 11:18) Ukuti tupilikisye kanunu ifundo isi, isagha tuyobesanie amalalusyo 4 agha: Ngimba Armagedoni findu fiki? Ngimba findu fiki ifi fikuya pakubombiwa bo Armagedoni yikali ukufika? Ngimba tukulondiwa ukubomba isyafiki ukuti tusapone pa Armagedoni? Ngimba tubaghile ukukindilila bulebule ukuya basubiliwa bo ubumalikisyo buli pipi?

3. (a) Ngimba amasyu aghakuti “Armagedoni” ghikusanusya isyafiki? (b) Ukufwana nu Ubusetuli 16:14, 16, nongwa yafiki tubaghile ukuyoba ukuti Armagedoni ghakaya malo ghamo pa kisu?

³ Belenga Ubusetuli 16:14, 16. Amasyu aghakuti “Armagedoni” ghikwaghiwa pamalo ghamoghene mu Baibolo, kangi ghafumile ku lisyu ilya Chihiburi ili likusanusya “Ikyamba kya Megido.” (Ubuset. 16:16; NWT.) Megido yali tawuni ya nkabalilo ka Baisraeli. (Yos. 17:11) Loli Armagedoni ghatikuyoba isya malo ghamo pa kisu. Ukuyoba ubwanaloli, amasyu agha ghikuyoba ikyakubombiwa iki “abanyafyale aba nkisu kyosa” bisakubungana ukuti balimbane na  Yehova. (Ubuset. 16:14) Mu nkhani iyi tukuya pakubombela amasyu aghakuti “Armagedoni” ukuyoba isya bwite ubu mwanakalinga busakwisa bo abanyafyale aba nkisu babungene pampene. Ngimba tukumanya bulebule ukuti amasyu aghakuti Armagedoni ghikwimila amalo ghamo? Ikyakwanda, ikyamba kya Megido kikayako. Ikyabubili, amalo agha ghasyungutiliwe na malo gha Megido manandi ukufwanikisya “na banyafyale aba nkisu kyosa” nabasilikali ukongelelapo nifilwilo fyabo ifya bwite. Ikyabutatu, ukufwana namuno tukuya pakuketela mu nkhani iyi, ubwite bwa Armagedoni bukuya pakwanda linga “abanyafyale” ba nkisu babasambukile abandu ba Kyala, aba bali pa kisu kyosa ikyapasi.

4. Nongwa yafiki Yehova afwanikisye ubwite bwake ubukulumba ubwabumalilo na Megido?

⁴ Nongwa yafiki Yehova afwanikisye ubwite ubukulumba ubwabumalilo na Megido? Panongwa yakuti Megido nikikogha kya Yezerieli ghali malo agha balwilangapo ubwite. Utubalilo tumo, Yehova abatulagha abandu bake ukuti batole ubwite pa malo agha. Mwakifwanikisyo, “palusoko lwa Megido,” Kyala alintulile Baraki ukubatola abasilikali ba Kanani aba balongosiwagha nunkulumba wabo Sisera. Baraki nunsololi Debora balindaghisye Yehova panongwa yakuti abatulile mwakuswighisya. Abene balimbile ukuti: “Indondwa sya kumwanya syope. . . silinkwisa ukulwa na Sisera. Ulusoko lwa Kishoni lulinkubapyela bosa itolo.”—Balo. 5:19-21.

5. Ngimba kukindana kuliku uku kulipo pakati pa bwite bwa Armagedoni nu bwite ubu Baraki alwile?

⁵ Baraki na Debora bamalisisye ulwimbo lwabo na masyu aghakuti: “We Yehova, mo bafwileghe bunobuno abalughu bako, loli bosa aba bakughanile uwe bayeghe bo li lisuba ili likusoka na gha maka ghake.” (Balo. 5:31) Pa Armagedoni, abalughu ba Kyala bope bikwisa kupyutiwa, loli aba banganile Kyala bikwisa pakupokiwa. Loli kulipo ukukindana kumokwene pakati pa bwite bubili ubu. Pakabalilo ka bwite bwa Armagedoni ababombi ba Kyala, batisa kulwa ubwite. Kangi batisakuya nifilwilo! Abene “bisakuya kimyemye nukubika ulusubilo” mwa Yehova na mfilundilo fyake ifya bwite ifya kumwanya.—Yes. 30:15; Ubuset. 19:11-15.

6. Ngimba Yehova abaghile ukubatola bulebule abalughu bake pa bwite bwa Armagedoni?

⁶ Ngimba Yehova ikuya pakubatola bulebule abalughu bake pa bwite bwa Armagedoni? Umwene abaghile ukubombela injila isyakukindanakindana. Mwakifwanikisyo, abaghile ukubombela utusenyenda, ifula ya mabwe kangi ninjasi (ifitayataya). (Jobu 38:22, 23; Eze. 38:19-22) Abaghile ukupangisya abalughu bake ukusambukilana. (2 Sya. 20:17, 22, 23) Kangi abaghile ukubombela abandumi bake ukuti babaghoghe abandu ababibi. (Yes. 37:36) Injila yiliyosa iyi Kyala abaghile ukubombela, abaghile ukutola ubwite. Abalughu bake bosa bisakupyutiwa. Kangi abandu bosa abagholofu bisakupokiwa.—Mbu. 3:25, 26.

7-8. (a) Ukufwana na 1 Batesalonike 5:1-6, ngimba findu fiki ifi fikabombiwamo ifi fisakuyobiwa na balongosi bakisu? (b) Nongwa yafiki ubu bwisakuya butungulu bwakutilisya fiyo?

⁷ Ukukolela ukuti “patengene pali kanunu itolo” bo isiku lya Yehova likali ukufika.” (Belenga 1 Batesalonike 5:1-6.) Pa 1 Batesalonike 5:2, “Ilisiku lya Yehova” likusanusya “ubutolwe ubukulumba.” (Ubuset. 7:14) Ngimba twisakumanya bulebule ukuti ubutolwe buli pipi ukwanda? Ibaibolo likutubula ukuti kwisakubombiwa ikindu iki kikabombiwamo. Kikwisa kuya kimanyikilo kya kufumusya isya butolwe ubukulumba.

⁸ Uku kwisakuya kufwanisiwa kwa masyu aghakuti “patengene pali kanunu itolo.” Nongwa yafiki abalongosi ba kisu bikwisakuyoba amasyu agha? Ngimba abalongosi ba matchalichi bisakweghapo ikighaba? Kisita kukayika. Loli, ukufumusya amasyu agha bukwisakuya butungulu ubungi ubwakufuma ku mbepo sya Setano. Ubutungulu ubu bunywamu fiyo, panongwa yakuti bwisakubapangisya abandu ukwinong’ona ukuti bafighiliwe, loli ubu butisakuya bwanaloli panongwa yakuti aka ko kabalilo aka ubutolwe  ubukulumba ubu bukabonekamo siku pabumi bwa bandu bwisakwanda. Momumo “nakalinga itolo lwisakubambulaniagha olonangiko, bo apa ubufumbwe bukumwambulania unkikulu uyu ali nikifuba (ulwanda).” Loli ngimba findu fiki ifi fisakubombiwa ku babombi abasubiliwa ba Yehova? Abene babaghile ukuti bisakuswigha linga ilisiku lya Yehova lyandile loli bisakupona.

9. Ngimba Yehova isakonanga ikisu kya Setano pakabalilo kamokene? Lingania.

⁹ Yehova atikuya pakonanga ikisu ikya Setano pakabalilo kamokene, bo muno abombile nkabalilo ka Nowa. M’malo mwake, ikuya pakonanga munjila sibili. Iyakwanda, umwene ikuya pakonanga Babeloni Unkulumba, ikipanga kyabutungulu pa kisu kyosa ikyapasi. Ukufuma apo, pa bwite bwa Armagedoni, isakonanga ikisu kyosa ikya Setano, ukongelapo abandyali, abasilikali kangi na bamalonda. Lino tukuya pakuyobesania muno ifyakubombiwa fibili ifi fisakuyila.

10. Ukufwana nu Ubusetuli 17:1, 6 na 18:24, nongwa yafiki Yehova ikuya pakonanga Babeloni Unkulumba?

¹⁰ “Ukulongiwa kwa ndowe unkinde.” (Belenga Ubusetuli 17:1, 6; 18:24.) Babeloni Unkulumba apangisye abandu bingi ukuti bangayighindikagha ingamu ya Kyala. Ikumanyisya isyabutungulu isyakufwana na Kyala. Ukufwana itolo nunkikulu undowe, ikipanga kyabutungulu kikaya kisubiliwa kwa Kyala mwakukolelana na balaghili ba kisu. Ikyene kikubombela amaka ghake mwakubalyela abandu indalama. Kangi kighoghile abandu bingi ukongelapo ababombi ba Kyala. (Ubuset.19:2) Ngimba Yehova ikuya pakonanga bulebule Babeloni Unkulumba?

11. Ngimba “ikinyamana ikifubifu findu fiki,” kangi ngimba Kyala isakukibombela bulebule ukuti kilimbane na Babeloni Unkulumba?

¹¹ Yehova ikuya pakonanga “undowe unkinde” mwakubombela “imbembe 10” isya “kinyamana ikifubifu” (ikyamabangamabanga). Ikinyamana ikifubifu iki kikwimila ikibughatila kya United Nations. Imbembe 10 sikwimila amaboma agha ghikukolelana na bandyali. Pakabalilo aka Kyala isakufwanisya ubwighane bwake, ubulaghili bwa maboma ubwamaka ubu, bukwisa kunsambukila Babeloni Unkulumba. “Bisakumbengagha undowe yula nukumfula imyenda” mwakumpoka ikyuma kyake nukunnangisya kubandu isya bubibi bwake. (Ubuset. 17:3, 16) Ukonangika uku kwisakubombiwa mwanakalinga kangi sikuboneka  ukuti kwisakubombiwa mwakunyomosya itolo. Bosa aba bakolelanagha nikipanga kya butungulu bisakuswigha, panongwa yakuti utubalilo twingi itufyagha mwakuyoba ukuti: “Ndughesye papapa ne mwehe, ngaya mfwilwe, kangi ubusulumanie ndisakububonamo siku.”—Ubuset. 18:7, 8.

12. Ngimba Yehova atisakwitikisya amaboma ukubomba isyafiki, kangi nongwa yafiki?

¹² Kyala atisakwitikisya ukuti amaboma ghonange ababombi bake. Panongwa yakuti abene akabalilo kosa bikuyitufya ingamu yake kangi bikupilikila indaghilo syake mwakuleka ukukolelana na Babeloni Unkulumba. (Imbo. 15:16, 17; Ubuset. 18:4) Kangi bikughelaghela ukubatula abangi ukuti bangakolelanagha na Babeloni Unkulumba. Yonongwa yake ababombi ba Yehova batisakwambilila “ubutolwe ubu bukumwisila” Babeloni Unkulumba bo ikonangiwa. Abene bisakulondiwa ukukindilila ukuya nulwitiko ulwamaka ukuti bifimbilisye ku ngelo isingi.

13. (a) Ngimba Gogi yo nani? (b) Ukufwana na Ezekieli 38:2, 8, 9, ngimba findu fiki fikwisakupangisya ukuti Gogi abasambukile ababombi ba Kyala?

¹³ Ukusambukila kwa Gogi. (Belenga Ezekieli 38:2, 8, 9.) Linga Yehova onangile ifipanga fyosa ifyabutungulu, pisakuya ikipanga kimokyene pa kisu kyosa. Ababombi bene ba Yehova bo batisakonangiwa. Setano, isakughelaghela ukuti abatilisye. Umwene isakubatilisya ukuti bangansubilagha Kyala, ukwendela “mumbepo inyali” ukuti amaboma ghabasambukile ababombi ba Yehova. (Ubuset. 16:13, 14) Ukukolelana uku kukukoleliwa ukuti “Gogi umwalafyale wa nkisu kya Magogi.” Linga amaboma ghabasambukile ababombi ba Yehova, pabumalilo ubwite ubukulumba ubwa Armagedoni bwisakwanda.—Ubuset. 16:16.

14. Ngimba Gogi isakumanya isyafiki?

¹⁴ Gogi ikuya pakusubila “amaka ghake agha bundu” agha ghomaka gha basilikali. (2 Sya. 32:8) Loli uswe tukuya pakusubila mwa Yehova Kyala witu, isi sibaghile ukuboneka ku maboma ukuya syabukonyofu. Nongwa yafiki? panongwa yakuti Babeloni Unkulumba ali namaka loli abakyala bake bakalimpokile ku “kinyamana ikifubifu” na ku ‘mbembe 10’! (Ubuset. 17:16) Yonongwa yake amaboma ghikuya pakwinong’ona ukuti ghikuya pakutonanga kisata ndamyo. “Bo ghu mbelo ughu ghukwenda pa kisu,” bikuya pakubasambukila abandu ba Yehova. (Eze. 38:16) Loli pabumalilo  amaboma ghatisa kufwanisya ukwibilila ku bwite ubukulumba. Ukufwana namuno syayilile na Farao pa Sumbi Unkesefu, bisakumanya ukuti bikulwa na Yehova.—Kuso. 14:1-4; Eze. 38:3, 4, 18, 21-23.

15. Ngimba Yesu isakubomba isyafiki pisiku ilikulumba ilya Armagedoni?

¹⁵ Kristu na basilikali bake abakumwanya bisakubafighilila ababombi ba Kyala nukunkanyanga Gogi pampene nikilundilo kyake kyosa. (Ubuset. 19:11, 14, 15) Loli ngimba findu fiki fisakubombiwa kwa Setano undughu wa Yehova pisiku ilikulumba ilya Armagedoni, uyu apangisye ukuti amaboma ghabasambukile ababombi ba Kyala? Yesu isakunsopa Setano nimpepo syake inyali mbwina ubusolofu ubwa ngisi, kuno bisakupinyiwa kwa fyinja 1000.—Ubuset. 20:1-3.

16. (a) Ngimba tukunangisya bulebule ukuti “tummenye Kyala”? (b) Nongwa yafiki ukummanya Yehova kubaghile ukutupangisya ukuti tusapone pisiku lya Armagedoni?

¹⁶ Kali twalyandile ubwanaloli iyolo pamo hayi, ukuti tusapone pisiku lya Armagedoni, tukulondiwa ukunangisya ukuti “tummenye Kyala” kangi ukuti “tukupilikila amasyu amanunu agha Mwalafyale witu Yesu.” (2 Tes. 1:7-9) “Tukummanya Kyala” linga tukusyaghania isi umwene asighanile, isi asibengile kangi nifundo syake. Tukunangisya kangi ukuti tummenye Kyala linga tunganile nukumpilikila nindumbula yosa. (1 Yoh. 2:3-5; 5:3) Linga tukunangisya ukuti tummenye naloli Kyala, tukuya nulusako ulwapamwanya fiyo ulwa “kumanyiwa numwene,” isi sibaghile ukutupangisya ukuti tusapone pisiku ilikulumba ilya Armagedoni! (1 Kor. 8:3) Bulebule? Nongwa yakuti, “ukumanyiwa numwene” kubaghile ukunangisya ukuti naloli tuli babombi bake.

17. Ngimba “ukupilikila amasyu amanunu agha Mwalafyale witu Yesu” kukusanusya isyafiki?

¹⁷ “Amasyu amanunu agha Mwalafyale witu Yesu” ghikongelelapo ubwanaloli bosa ubu amanyisyagha, ubu tukubelenga M’masyu gha Kyala. Tukupilikila amasyu amanunu linga tukughabombela imbombo akabalilo kosa pabumi bwitu. Ukupilikila uku kukongelelapo ukubika ifindu ifyamwambepo pamalo aghakwanda, ukukonga ifundo isyabugholofu isya Kyala kangi  nukufumusya isya Ubunyafyale bwake. (Mat. 6:33; 24:14) Kukongelelapo kangi ukubatula Abakristu abapakiwa aba bali nubudindo ubunywamu.—Mat. 25:31-40.

18. Ngimba momunjila yiliku iyi Abakristu abapakiwa bisakubanangisya ikisa abang’osi isingi?

¹⁸ Ababombi ba Kyala abapakiwa, mwalululu bikuya pakubanangisya ikisa “abang’osi isingi” panongwa yabutuli bwabo. (Yoh. 10:16) Bulebule? Bo ilisiku ilikulumba ilya Armagedoni likali ukufika, aba 144,000 bisakuya ukuti babukile kale kumwanya ukuya bana bamwambepo ba Kyala. Ukufuma apo abene bisakuya kulubafu lwa basilikali bakumwanya aba bisakunkanyanga Gogi nukukifighilila “ikilundilo ikikulumba” ikya ng’osi isingi pa kisu kyapasi. (Ubuset. 2:26, 27; 7:9, 10) Momumo, ikilundilo ikikulumba kisakuya nulusekelo fiyo panongwa yakuti kyabatulile ababombi ba Yehova abapakiwa bo bali pa kisu kyapasi!

19-20. Nalinga tukwaghana ni ndamyo, ngimba tubaghile ukukindilila bulebule ukuya nulwitiko bo ubumalikisyo buli pipi?

¹⁹ M’masiku aghabumalikisyo agha, ababombi bingi ba Yehova bikwaghana nindamyo. Nalinga mo siyilile, tubaghile ukwifimbilisya ku ndamyo isi tukwaghana nasyo. (Yak. 1:2-4) Ikindu iki kibaghile ukututula fiyo kokwiputa ukufumila pasi pandumbula. (Luka 21:36) Tukulondiwa ukubelenga kangi amasyu gha Kyala ilisiku lililyosa nukwinong’onelapo isi tukubelenga, ukongelelapo amabusololi agha ghikuyoba isya findu ifi fikuya pakubombiwa mwalululu. (Sal. 77:12) Linga tubomba isi, mwakughelaghela ukubomba syosa ifi tubaghile ukufwanisya mubufumusi, tukuya pakukindilila ukuya nulwitiko kangi nulusubilo ulwamaka!

²⁰ Inong’onela muno mwisakuhobokela bo Babeloni Unkulumba akindile kangi linga ubwite bwa Armagedoni bumalike! Kangi, inong’onela muno twisakuyila nulusekelo pakabalilo aka aliwesa isakuyikemesyagha ingamu ya Kyala nukukindilila ukupilikila indaghilo syake! (Eze. 38:23) Momumo, Armagedoni nkhani yakuhobosya fiyo ku bosa aba bammenye Kyala, bikumpilikila umwanake kangi bikukindilila ukwifimbilisya ku ndamyo isi bikwaghana nasyo.—Mat. 24:13.