INKHANI IYAKUMANYILA 38
“Isagha Kumyangu Nikubapagha Ubutusyo”
“Isagha kumyangu mwesa mwe mukutamiwa, mwe mwilikisiwe nifisito, nikubapagha ubutusyo.”—MAT. 11:28.
ULWIMBO 17 “Nkhukhumba”
ISI TUKUYA PAKUMANYILA *
1. Ukufwana na Matai 11:28-30, ngimba lufingo luliku ulu Yesu afingile?
YESU afingile ulufingo ulununu fiyo ku bandu aba bampilikisyagha. Umwene atile, “Isagha kumyangu,” kangi atile, “nikubapagha ubutusyo.” (Belenga Matai 11:28-30.) Ulufingo ulu lukali lwa itolo. Mwakifwanikisyo, inong’onela isi abombile ku nkikulu uyu abinagha imbungo imbalapala.
2. Ngimba Yesu alimbombile isyafiki unkikulu umbine?
2 Unkikulu yula atamiwe fiyo kangi alondagha ubutuli. Umwene alyendile mbaghanga bingi panongwa yakuti asubilagha ukuti ayagha pakupona. Atamiwe nububine kwa fyinja 12 kangi akalipo nayumo uwakuntula ukuti abumbuluke. Ukwafwana nindaghilo isi Yehova abapele Abaisraeli unkikulu uyu ali nnyali, akalondiwagha ukuya pampene nabandu. (Levi. 15:25) Loli umwene apilike ukuti Yesu abambulusyagha bosa aba batamiwagha, yonongwa yake alyandile ukundonda Yesu ukuti ambumbulusye. Bo amwaghile, akolile ikipeto kya mwenda wa Yesu, kangi mwanakalinga abumbulwike! Loli Yesu akalimbumbulwisye itolo unkikulu yula. Ukufwana namuno Yesu abombile, isi syapangisye ukuti unkikulu yula ipilike kanunu mundumbula ukuti aghaniwe nukughindikiwa. Mwakifwanikisyo, bo Yesu ikuyoba nawe, umwene anangisye ukuti alinganile nukungindika mwa kunkolela ukuti “mwanangu.” Ukuyoba ubwanaloli unkikulu yula abwaghile ubutusyo kangi akasiwe fiyo!—Luka 8:43-48.
3. Ngimba malalusyo ghaliku agha tukuya pakwamula?
3 Keta ukuti unkikulu yula abukile kwa Yesu. Umwene ali nulusubilo losa ukuti Yesu ayagha pakumbumbulusya. Mwakufwana itolo, amasiku agha tukulondiwa “ukubuka” kwa Yesu mwakuya nulusubilo myake. Pakabalilo aka, Yesu atikuya pakubabumbulusya mwakuswighisya bosa aba “bikubuka” kumyake. Loli umwene akali ikutukolela ukuti: “Isagha kumyangu, . . . kangi nikubapagha ubutusyo.” Mu nkhani iyi, tukuya pakwamula amalalusyo 5: Ngimba tubaghile “ukubuka” bulebule kwa Yesu? Ngimba Yesu asanusyagha isyafiki apa atighi: Amwifwikeghe ikigholigholi kyangu? Ngimba tubaghile ukumanyilako isyafiki kwa Yesu? Nongwa yafiki imbombo iyi atupele ukubomba yikutupa ubutusyo? Kangi ngimba tubaghile ukukindilila bulebule ukubwagha ubutusyo ukwendela nkigholigholi kya Yesu?
“ISAGHA KUMYANGU”
4-5. Ngimba njila simo siliku isi tubaghile ukubombela ukuti “tubuke” kwa Yesu?
4 Injila yimo iyi tubaghile ukubomba ukuti “tubuke” kwa Yesu ko kumanyila nyingi isyakufwana na isi ayobagha nu kubomba. (Luka 1:1-4) Nayumo uyu abaghile ukutubombela isi m’malo mwake tukulondiwa ukumanyila patwibene isi Ibaibolo likuyoba isyakufwana na Yesu. Tubaghile ukunangisya kangi ukuti “tukubuka” kwa Yesu mwakwiyipa ukuti tosiwe nukuya mmanyili wa Kristu.
5 Injila iyingi iyi tubaghile ukunangisya ukuti “tukubuka” kwa Yesu ko kubuka ku bakulumba bakipanga linga tukulonda ubutuli. Yesu ikubombela “ifyabupe ifi abapele abandu” ukwendela mbakulumba ukuti basipasikisyeghe ing’osi syake. (Ef. 4:7, 8, 11; Yoh. 21:16; 1 Pet. 5:1-3) Tukulondiwa ukwiyipa fiyo ukuti tusumeghe ubutuli ukufuma kumyabo. Abakulumba bakabaghila ukumanya isi tukwinong’ona na isi tukulonda. Inong’onela isi unkamu Julian ayobile, umwene atile: “Nalondiwagha ukuleka ububombeli bwa pa Beteli panongwa ya bubine, kangi umwinangu yumo alimbulile ukuti ngulondiwa ukubasuma abakulumba ukuti bangasye. Pakwanda, nginong’onagha ukuti nalondiwagha ubutuli. Loli pabumalilo nasumile ubutuli, bo abakulumba bangasisye naketile ukuti kyali kyabupe kyapamwanya fiyo iki ngalyambililemo lumo.” Abakulumba abasubiliwa, aba balimwendile Julian, babaghile ukututula ukumanya “inyinong’ono sya Kristu,” ukuti tumanye muno ikwinong’onela nukukonga akayilo kake. (1 Kor. 2:16; 1 Pet. 2:21) Ifi fyo fyabupe fyapamwanya fiyo ifi babaghile ukutupa.
“AMWIFWIKEGHE IKIGHOLIGHOLI KYANGU”
6. Ngimba Yesu asanusyagha isyafiki bo ikuyoba ukuti: “Amwifwikeghe ikigholigholi kyangu”?
6 Bo Yesu ikuyoba ukuti: “Amwifwikeghe ikigholigholi kyangu,” umwene asanusyagha “Ukwitikisya ubulaghili bwake.” Kangi abaghile ukuti asanusyagha “Ukwifwika nawe ikigholigholi kyake nukumbombela Yehova pampene.” Munjila iyingi, ikigholigholi kikongelelapo imbombo iyakufumusya amasyu gha Kyala.
7. Ukufwana na Matai 28:18-20, ngimba mbombo yiliku iyi tupeliwe, kangi ngimba tuli nulusubilo luliku?
7 Tukwitikisya ukubuka kwa Yesu linga tukwiyipa kwa Yehova nukosiwa. Yesu ikunkolela umundu aliwesa ukuti abuke kumyake kangi umwene akabaghila ukunkana umundu uyu ikulonda ukubombela Kyala. (Yoh. 6:37, 38) Abamanyili bosa ba Kristu bapeliwe ulusako ulwakweghapo ikighaba pambombo iyakufumusya iyi Yehova alimpele Yesu. Tuli nulusubilo losa ukuti Yesu ikuya pakukindilila ukututula pambombo iyakufumusya amasyu gha Kyala.—Belenga Matai 28:18-20.
“MUMANYILEGHE KUMYANGU”
Tubapeghe Abangi Ubutusyo bo Muno Yesu Abombelagha (Keta amapalagilafu 8-11) *
8-9. Nongwa yafiki abandu abakwiyisya baseghelelagha kwa Yesu, kangi ngimba malalusyo ghaliku agha tukulondiwa ukwilalusya?
8 Abandu abakwiyisya baseghelelagha kwa Yesu. (Mat. 19:13, 14; Luka 7:37, 38) Nongwa yafiki? Inong’onela ukukindana kwa Yesu na Bafarisai. Abakulumba ba matchalichi aba bakali balughano kangi bali bakwibona. (Mat. 12:9,14) Loli Yesu ali walughano kangi wakwiyisya. Abafarisai bali bakwibona panongwa yabudindo ubu bali nabo nkaya. Yesu akakolelanagha nakayilo akakwibona, kangi abamanyisye abafundiwa bake ukuti bayeghe bakwiyisya nukuti bababombeleghe abangi. (Mat. 23:2, 6-11) Abafarisai babombelagha ububibi ubudindo bwabo mwakubatilisya abandu. (Yoh. 9:13, 22) Yesu abapagha abandu ubutusyo mwakubanangisya ulughano mfyakubomba kangi nukuyoba mwakisa.
9 Ngimba tuyilo tuliku utu mumanyileko kwa Yesu? Amwilalusye ukuti: ‘Ngimba abangi bikungeta ukuti ndintengamoyo kangi ndiwakwiyisya? Ngimba ngwiyisya ukubomba imbombo isi sikuboneka ukuya sya pasi nukubabombela abangi? Ngimba ngunangisya ikisa ku bangi?’
10. Ngimba mbombo yiliku iyi Yesu alyandisye?
10 Yesu anangisye ulutengano, abakolelagha abandu ukuti babombeghe nawe imbombo iyakufumusya amasyu gha Kyala kangi umwene ahobokagha pakubamanyisya. (Luka 10:1, 19-21) Yesu abakasisye abafundiwa bake ukuti balalusyeghe amalalusyo kangi alondagha ukuti apilikeghe aminong’ono ghabo. (Mat. 16:13-16) Mwakufwana itolo na maluba agha ghikuhobosya kangi baghapwelelile kanunu, abafundiwa ba Yesu bope bahobokagha fiyo na isi amanyisyagha kangi banangisye iseke sya mwambepo pambombo iyakufumusya.
Tuyeghe Balughano Kangi Tuyobeghe Kanunu Nabangi
Tweghengepo Ikighaba Kangi Twiyuleghe Fiyo
Tuyeghe Bakwiyisya Kangi Bakwiyipa *
11. Ngimba malalusyo ghaliku agha tukulondiwa ukwilalusya?
11 Ngimba muli nubudindo bumo? Linga muli nabo, mwilalusye ukuti: ‘Ngimba ngubomba bulebule nabangi ku mbombo pamo pakaya? Ngimba ngukusya akayilo ka lutengano? Ngimba ngubakasya abangi ukuti balalusyeghe amalalusyo? Kangi ngimba ngupilikisya aminong’ono ghabo?’ Tutikulondiwa ukubomba ifindu bo muno Abafarisai babombelagha, aba bakalondagha ukuti abangi babalalusyeghe kangi babanyozagha bosa aba bali naminong’ono aghakukindana na ghabo.—Mar. 3:1-6; Yoh. 9:29-34.
“NIKUBAPAGHA UBUTUSYO”
12-14. Nongwa yafiki imbombo iyi Yesu atupele yikutupa ubutusyo?
12 Nongwa yafiki tukubwagha ubutusyo linga tukubomba imbombo iyi Yesu atupele? Filipo ififukwa fingi, loli isagha twinong’onelepo finandi itolo.
13 Tuli nabakulumba abanunu. Yehova, uyu yo nkulumba fiyo, akaya wankhaza uyu atikubandaghisya ababombi bake. Umwene ikundaghisya fiyo imbombo iyi tukubomba. (Hib. 6:10) Kangi ikutupa amaka agha tukulondiwa ukuti tupimbeghe ifitwalo fyitu. (2 Kor. 4:7; Gal. 6:5.) Yesu, Umwalafyale witu, atunangisye ikifwanikisyo ikinunu ikya muno tubaghile ikubombela nabangi. (Yoh. 13:15) Kangi abakulumba aba bikutupasikisya bikughelaghela ukunkonga Yesu, “untimi unkulumba.” (Hib. 13:20; 1 Pet. 5:2) Abene bikughelaghela ukunangisya ikisa, ukubakasya abangi kangi nukuya bakifu linga bikutumanyisya nukutufighilila.
14 Tuli nabamanyani abanunu. Bakayapo abandu abangi aba bali pabumanyani ubununu pamo ulughano bo ulu tuli nalo. Inong’onela isi: Tuli nulusako ulwakubombela pampene na bandu aba bali nutuyilo utununu kangi bakaya bakwibona. Abene bali namaluso loli bakwiyisya kangi bikubaketa abangi ukuya bapamwanya ukukinda abene. Bikutuketa uswe komma panongwa yakuti tukubomba nabo pampene loli bikutuketa ukuya bamanyani babo. Kangi bali nulughano ulwamaka fiyo kumyitu!
15. Ngimba tukulondiwa ukwipilika bulebule nimbombo iyi tukubomba?
15 Tuli nimbombo inunu fiyo. Tukubamanyisya abandu ubwanaloli ubwakuyoba isya Yehova nukunangisya pabwelu ubutungulu bwa Mohesi. (Yoh. 8:44) Setano ikubasyoba abandu mwakubapangisya ukuti bangayagha nulusubilo. Mwakifwanikisyo, umwene ikulonda ukuti tusubileghe ukuti Yehova akabaghila ukutuhobokela ubutulanongwa bwitu kangi nukuti akatughana. Ubu butungulu bunywamu fiyo kangi bukubawisya amaka abandu bingi! Linga “tubukile” kwa Kristu, umwene ikutuhobokela ubutulanongwa bwitu. Kangi ubwanaloli bo bwakuti Yehova atughanile fiyo twesa. (Rom. 8:32, 38, 39) Syakuhobosya fiyo ukubatula abandu ukuti bansubileghe Yehova nukuketa ukuti bikuhoboka pabumi bwabo!
TUKINDILILEGHE UKUBWAGHA UBUTUSYO NKIGHOLIGHOLI KYA YESU
16. Ngimba imbombo iyi Yesu atupele yikindene bulebule ni mbombo isingi?
16 Imbombo iyi Yesu atupele ukuti tubombeghe yikindene fiyo nimbombo isingi. Mwakifwanikisyo, linga tukotwike ukubomba imbombo isyakumbili, twebingi tukukatala kangi tutikwikutisiwa na isi tubombile. Mwakukindana na isi, linga tukumbombela Yehova na Kristu, tukwikutisiwa kangi tukuhoboka fiyo. Utubalilo tumo tubaghile ukukatala fiyo linga tufumile kumbombo loli tukwifimbilisya ukuti tukaghiwepo pangomano isya kipanga isi sikubombiwa namayolo. Loli utubalilo twingi linga tukufuma kungomano isya kipanga tukubwagha ubutusyo kangi tukukasiwa fiyo. Isi syo sikubombiwa linga tukufumusya amasyu amanunu kangi linga tukumanyila Ibaibolo kwa patwibene. Linga tukwiyipa ukubomba isi, tukubwagha ubutusyo namaka!
17. Ngimba tukulondiwa ukumanya isyafiki, kangi tukulondiwa ukuya maso fiyo ni findu fiki?
17 Tukulondiwa ukumanya ukuti twesa amaka ghitu ghali numpaka. Yonongwa yake tukulondiwa ukuya maso fiyo na ifi tukubomba. Mwakifwanikisyo, tubaghile ukumalila akabalilo kitu ukulonda ifindu ifyakumbili. Keta isi Yesu ayobile kumundu yumo uyu alindalusisye ukuti: “Mbombe fiki ifya kwakwingilila pakilingo kya bumi bwa bwila?” Umundu yula apilikilagha indaghilo. Abaghile ukuti ali mundu wakayilo akanunu panongwa yakuti amasyu amanunu gha Marko ghikunangisya ukuti Yesu “alinkungana.” Yesu alimbulile unnyambala yula ukuti. “Bukagha, ukulisye fyosa ifi ulinafyo,” kangi “wise ungongeghe.” Unnyambala yula alondagha ukunkonga Yesu loli atoliwe panongwa yakuti ali “nikyuma ikingi fiyo.” (Mar. 10:17-22) Ifyakukongapo fyake, umwene akanile ikigholigholi iki Yesu alimpele nukukindilila ukukibombela “ikyuma.” (Mat. 6:24) Ngimba umwe mwayagha pakubomba isyafiki?
18. Ngimba akabalilo kosa tukulondiwa ukubomba isyafiki, kangi nongwa fiki?
18 Akabalilo kosa, tukulondiwa ukuketa ifindu ifi tukubika pamalo aghakwanda pabumi bwitu. Nongwa yafiki? Nongwa yakuti isi sibaghile ukututula ukumanya linga tukubombela mwamahala amaka ghitu. Inong’onela isi nkamu yumo uwakilumyana uyu ingamu yake yo Mark, umwene atile: “Kwa fyinja fingi, ninong’onagha ukuti nikalagha ubumi ubusita kulonda ifindu fingi. Nabombagha ubupayiniya, loli akabalilo kosa ninong’onagha isya ndalama nukuti niye nubumi ubununu. Naswighagha inongwa iyi ubumi bwangu bwali bukafu fiyo. Pabumalilo naketile ukuti nabikagha fiyo ifindu ifyakumbili pankyeni nukuleka ukubika imbombo ya Yehova pamalo aghakwanda.” Mark achenjile aminong’ono kangi nubumi bwake ukuti abombe nyingi mububombeli bwa Yehova. Umwene atile, “Utubalilo tumo napasyagha muno nayagha pakusyaghila indalama,” loli, “nubutuli bwa Yehova na Yesu namalene nindamyo.”
19. Nongwa yafiki ukubomba syosa munjila iyabwanaloli kwakulondiwa fiyo?
19 Tukuya pakukindilila ukubwagha ubutusyo nkigholigholi kya Yesu linga tukubomba ifindu fitatu ifi. Ikyakwanda, tubombeghe syosa munjila iyabwanaloli. Tukubomba ubwighane bwa Yehova, yonongwa yake tukulondiwa ukubomba munjila iyi umwene ikuhoboka nayo. Tuli babombi, kangi Yehova yo Nkulumba witu. (Luka 17:10) Linga tukughelaghela ukubomba imbombo yake munjila iyi atikukolelana nayo, kukuya pakuya kukafu fiyo ukuti tubwaghe ubutusyo. Nalinga ingambako yamaka fiyo, yope yibaghile ukufulala nukukatala linga yikubuka kuno yikulonda mwakulwa nikigholigholi iki yimfwikiwe. Linga tukukindilila ukukonga ubulongosi bwa Yehova munjila iyi umwene ikulonda tukuya pakufwanisya ukumalana nindamyo. Tukumbukeghe ukuti nayumo uyu abaghile ukuntolesya Yehova ukufwanisya ubwighane bwake!—Rom. 8:31; 1 Yoh. 4:4.
20. Ngimba tukulondiwa ukuya naminong’ono ghaliku ukuti tufwale ikigholigholi kya Yesu?
20 Ikyabubili, tuyeghe naminong’ono amanunu. Ubwighane bwitu ko kumpala Tata witu uwalughano, Yehova. Abandu bankabalilo kakunyuma aba bali bakwibona, bakali nulusekelo kangi balekile ukwifwika ikigholigholi kya Yesu. (Yoh. 6:25-27, 51, 60, 66; Filip. 3:18, 19) Loli, bosa aba bakali bakwibona kangi balinganile Kyala nukunangisya ulughano ku bapalamani babo, mwalusekelo balitikisye ukwifwika ikigholigholi kya Yesu pabumi bwabo nukuya nulusubilo ulwakwisa kubombela pampene na Kristu kumwanya. Mwakufwana itolo na bene, tukuya pakukindilila ukuya balusekelo mwakwifwika ikigholigholi kya Yesu naminong’ono amanunu.
21. Ukufwana na Matai 6:31-33, ngimba tubaghile ukughulila isyafiki kwa Yehova?
21 Ikyabutatu, tughulileghe kwa Yehova ifi abaghile ukutubombela. Tukwiyipa fiyo pambombo ya Yehova. Yesu atusokile ukuti twisakufwimiwagha. Loli tuli nulusubilo ukuti Yehova ikuya pakutupa amaka ukuti twifimbilisye ku ndamyo isi tubaghile ukwaghana nasyo. Linga tukukindilila ukwifimbilisya, po tukuya namaka. (Yak. 1:2-4) Tukusubila ukuti Yehova ikuya pakutupa fyosa ifi tukulondiwa pabumi bwitu, Yesu ikuya pakututula kangi abakamu na balumbu bikuya pakutukasya. (Belenga Matai 6:31-33; Yoh. 10:14; 1 Tes. 5:11) Tuli nafyo ifindu fyosa ifi fibaghile ukututula ukuti twifimbilisye ku ndamyo isi tukwaghana nasyo.
22. Ngimba tukundaghisya isyafiki, kangi nongwa yafiki?
22 Unkikulu uyu Yesu alimbumbulwisye abwaghile ubutusyo pisiku lilalila bo abumbulwike. Loli umwene ayagha pakukindilila ukubwagha ubutusyo pene apa linga ayagha pakuya mfundiwa nsubiliwa wa Kristu. Ngimba unkikulu yula abombile isyafiki? Linga ayagha pakusala ukwifwika ikigholigholi kya Yesu, inong’onela ikyabupe iki ayagha pakwambilila ikya kwisa kubomba pampene na Yesu kumwanya! Linga ayagha pakuleka ifi abombagha ukuti ankonge Yesu, ayagha pakusayiwa fiyo. Yonongwa yake kali tuli nulusubilo ulwakubuka kumwanya pamo ulwakwikala pa kisu kyapasi, tukundaghisya fiyo panongwa yakwitikisya apa Yesu ikukolela ukuti: “Isagha kumyangu!”
ULWIMBO 13 Kristu Ntchakuwonerapo Chithu
^ ipal.5 Yesu ikutukolela ukuti tubuke kumyake. Ngimba tukulondiwa ukubomba isyafiki ukuti tubuke kwa Yesu? Inkhani iyi yikuya pakwamula ilalusyo ili, kangi yikuya pakututula muno tubaghile ukubwaghila ubutusyo mwakumbombela Kyala.
