1-2. Ngimba ilemba lya Undumbilili 11:6 likukolelana bulebule nimbombo yakufumusya?

MFISU fimo, abandu bikulonda ukumanya nyingi linga bapilike amasyu amanunu. Isi syo abene baghulilagha. Loli mfisu fimo, abandu batikulonda ukupilika isya Kyala pamo Ibaibolo. Ngimba kuno mukwikala abandu bikubomba bulebule linga mukubafumukisyila? Mulimosa muno sibaghile ukuyila, Yehova ikulonda ukuti tukindilileghe ukufumusya mpaka kubumalikisyo.

² Yehova asalile kale akabalilo aka imbombo yakufumusya yisakumalikila. Ukufuma apo ‘bwisakwisagha ubumalikisyo.’ (Mat. 24:14, 36) Bo akabalilo aka kakali ukufika, ngimba tubaghile ukupilikila bulebule amasyu aghakuti ‘ungakatalagha’? *​—Belenga Undumbilili 11:6.

3. Ngimba tukuya pakumanyila isyafiki mu nkhani iyi?

³ Inkhani iyi yakindagha yalingenie ifindu 4 ifi tukulondiwa ukubomba ukuti tuye ‘balobi ba bandu.’ (Mat. 4:19) Mu nkhani iyi tukuya pakumanyila injila sitatu isi tubaghile ukukonga ukuti tukindilile ukufumusya nalinga tukwaghana nindamyo. Tukuya pakumanyila inongwa iyi kwakulondiwa (1) ukuya maso, (2) ukuya bololo (3) nukukasya ulwitiko lwitu.

4. Nongwa yafiki tukulondiwa ukuya maso pambombo iyi Yehova atupele?

⁴ Yesu ayobile ngani ifindu ifi fisakubombiwagha m’masiku aghabumalikisyo ifi fisakubasofaniagha abamanyili bake pambombo yakufumusya. Umwene ababulile abafundiwa bake ukuti ‘bayeghe maso.’ (Mat. 24:42) Amasiku agha, tukwaghana  nifindu ifyakufwana itolo na ifi fyabapangisye abandu bankabalilo ka Nowa ukuti bangapilikilagha isi abasokagha. (Mat. 24:37-39; 2 Pet. 2:5) Yonongwa yake tukulondiwa ukuya maso pambombo iyi Yehova atupele.

5. Ngimba pa Imbombo Sya Batumiwa 1:6-8 pikulingania bulebule muno imbombo yakufumusya yikwendela?

⁵ Amasiku agha tukulondiwa ukufumusya amasyu amanunu agha Bunyafyale. Yesu ayobile ngani ukuti abamanyili bake bikuya pakubomba nyingi ukukinda umwene. (Yoh. 14:12) Bo Yesu afwile, abafundiwa bake bamo balyandile kangi ukuloba iswi. Bo asyukile kubufwe, Yesu abombile ikika kangi abatulile abafundiwa bamo ukuloba iswi nyingi. Pakyakubombiwa iki, anangisye ukuti imbombo yakuya balobi ba bandu yakulondiwa fiyo ukukinda imbombo yiliyosa. (Yoh. 21:15-17) Bo Yesu akali ukubuka kumwanya, ababulile abafundiwa bake ukuti imbombo yakufumusya iyi umwene alyandisye yisakukindililagha mfighaba fyosa fya Israeli. (Belenga Imbombo Sya Batumiwa 1:6-8.) Bo ifyinja fikindilepo, Yesu alinangisye untumiwa Yohani ifiswighu ukunnangisya isi sikuya pakubombiwa ‘pisiku lya Mwalafyale.’ * Ikindu ikyakuhobosya fiyo iki untumiwa Yohani akibwene, ali yo wandumi uyu ‘ali namasyu amanunu agha ghikuyobiwa bwila na bwila’ agha afumusyagha ku ‘aba bali nkisu, abamfikolo fyosa, aba mfisu fyosa, aba munjobelo syosa na mbandu bosa.’ (Ubuset. 1:10; 14:6) Ukuyoba ubwanaloli, ubwighane bwa Yehova bo bwakuti tufumusyeghe mpaka pabumalilo.

6. Ngimba tukunangisya bulebule ukuti tuli maso pambombo yakufumusya?

⁶ Tubaghile ukuya maso pambombo yakufumusya linga tukwinong’onela isi Yehova ikubomba ukuti atutule. Mwakifwanikisyo, umwene ikutupa ifyakulya fyamwambepo ukwendela m’mabuku, ifyakupilikisya,  amavidiyo na mapulogilamu gha pa JW Broadcasting. Inong’onela isi: Pa webusayiti yitu pikwaghiwa ifindu ifya munjobelo isyakukinda 1,000. (Mat. 24:45-47) Pa kisu kyosa, abandu bingi bikubomba ifya ndyali, ifya matchalichi bamo bakabi kangi bamo balondo. Loli ababombi ba Kyala abakukinda 8,000,000 bikukolelana pa kisu kyosa. Mwakifwanikisyo, pa Kihano Epulelo 19, 2019 Abaketi ba Yehova pa kisu kyosa babungene ukuti baketelele ividiyo iyi yalingenie isya Kusanda Malemba Zuŵa na Zuŵa. Ku namayolo abandu abakufwana 20, 919,041 babungene ukuti bakumbukile inifwa ya Yesu. Tukulondiwa ukwiyipa fiyo pambombo yakufumusya bo tukwinong’onela isya lusako ulu tuli nalo apa tukuketa ifindu fyakuhobosya ifi fikubombiwa lino.

7. Ngimba ikifwanikisyo kya Yesu kibaghile ukututula bulebule ukuti tukindilile ukuya maso?

⁷ Injila iyingi iyi tubaghile ukunangisya ukuti tuli maso ko kunkonga Yesu. Umwene akitikisyagha ikindu kilikyosa ukuti kintolesye pambombo yakufumusya ubwanaloli. (Yoh. 18:37) Kangi akalitikisye bo Setano ikulonda ukumpa ‘ubunyafyale bwa nkisu nubukulumba bwake’ kangi akalitikisye bo abandu bikulonda ukumwimika ukuya mwalafyale. (Mat. 4:8, 9; Yoh. 6:15) Umwene akinong’onelagha ifindu ifyakumbili pamo isi abandu bambombelagha. (Luka 9:58; Yoh. 8:59) Linga tukugheliwa, tubaghile ukuya maso linga tukukumbukila ubulongosi bwa ntumiwa Pauli. Umwene abakasisye Abakristu ukunkonga Yesu ukuti ‘bangakatalagha nukuyeta indumbula syabo.’​—Hib. 12:3.

8. Ngimba ubololo findu fiki kangi nongwa yafiki bwakulondiwa lino?

⁸ Abandu abololo bikughulila ifindu mbololo ukuti fibombiwe. Tukulondiwa ukuya bololo munjila isyakukindanakindana. Tubaghile ukulonda ukuti indamyo simalike pamo tughulile kwa kabalilo akatali ukuti tufyaghe ifindu ifinunu. Unsololi Habakuku alondagha ukuti Abayuda baleke utuyilo utubibi. (Haba. 1:2) Abafundiwa ba Yesu basubilagha ukuti Ubunyafyale bukuya ‘pakuboneka mwanakalinga’ kangi bukuya pakubabula ku bulaghili bwa Baroma. (Luka 19:11) Tukulonda ukuti Ubunyafyale bwa Kyala busosyepo ifindu ifibibi nukutwala ikisu ikipya kya bandu abagholofu. (2 Pet. 3:13) Loli tukulondiwa ukuya bololo nukughulila akabalilo aka Yehova asalile. Inong’onela injila simo isi Yehova ikutumanyisyila ukuti tuye bololo.

9. Ngimba fifwanikisyo filiku ifi fikunangisya ukuti Yehova mololo?

⁹ Yehova ikunangisya ikifwanikisyo ikinunu ikya bololo. Umwene alimpele Nowa akabalilo akakufwana ukuti ayenge ingalaba kangi ukuti aye ‘mfumusi wa bugholofu.’ (2 Pet. 2:5; 1 Pet. 3:20) Yehova alimpilikisye mwakwandisania Abrahamu bo ikundalusya isyakufwana nukonanga abandu ababibi aba mu Sodomu na Gomora. (Bwa. 18:20-33) Kwakabalilo akatali Yehova anangisye ubololo ku bandu ba ku Israeli aba bakali nulusubilo. (Nehe. 9:30, 31) Amasiku agha tuli nubuketi ubwakuti Yehova mololo panongwa yakuti abapele abandu akabalilo akakuti baye nawe pabumanyani ‘nukulapa imbibi syabo.’ (2 Pet. 3:9; Yoh. 6:44; 1 Tim. 2:3, 4) Ikifwanikisyo kya Yehova kikututula ukuti nanuswe tunangisyeghe ubololo linga tukubamanyisya nu kubafumukisyila abandu. Kangi umwene ikutumanyisya ukuya bololo ukwendela mfifwanikisyo fya mu Baibolo.

10. Ukufwana na Yakobu 5:7, 8, ngimba ikifwanikisyo kya undimi kikutumanyisya isyafiki?

¹⁰ Belenga Yakobu 5:7, 8. Ikifwanikisyo kya  undimi uyu ikubyala imbeyu kikutumanyisya muno tubaghile ukuyila bololo. Bwanaloli ukuti imbeyu simo sikumela mwanakalinga. Loli imbeyu simo fiyofiyo isi sikupa iseke sikwegha akabalilo ukuti sifunjiwe. Nkabalilo ka Baisraeli, akabalilo ka kubyala imbeyu nu kufunja keghagha imyesi 6. Undimi abyalagha imbeyu yake ifula yakwanda kangi afunjagha linga ifula yimalike. (Mar. 4:28) Isagha twesa mwamahala tukongeghe ubololo bwa undimi. Loli ukubomba isi kukaya kupepe.

11. Ngimba ubololo bukuya pakututula bulebule mubufumusi?

¹¹ Utubalilo twingi abandu abasitabugholofu bikulonda ukuti baketeghe ifyakukongapo fyake mwanakalinga. Loli linga tukulonda ukuti ungunda ghupe iseke tukulondiwa ukwiyipa bo ukulima, ukubyala, ukusosyamo ilisu nukonelela. Imbombo yakupela abafundiwa yope yikulondiwa ukwiyipa. Pikwegha akabalilo ukuti tubatule abamanyili ba Baibolo ukuti banangisyeghe utuyilo utununu. Ubololo bukuya pakututula ukuti tungawagha amaka linga batikupilikisya. Linga abandu bamo bikulonda ukumanyila, tukulondiwa ukuya bololo. Tukabaghila ukumfimbilisya ummanyili wa Baibolo ukuti aye nulwitiko. Utubalilo tumo, abafundiwa ba Yesu bope bakapilikisyagha isi Yesu abamanyisyagha. (Yoh. 14:9) Isagha tukumbukeghe ukuti tubaghile ukubyala nukonelela loli Kyala yo ikumesya.​—1 Kor. 3:6.

12. Ngimba tubaghile ukunangisya bulebule ubololo linga tukubafumukisyila abakamu bitu aba bakaya Baketi?

¹² Kubaghile ukuya kukafu kumyitu ukuya bololo linga tukubafumukisyila aba mumbumba yitu aba bakaya Baketi. Ubulongosi ubu buli pa Undumbilili 3:1, 7 bubaghile ukututula. Apa pikuti: ‘Kalipo akabalilo . . . akakuya myee itolo nakabalilo kakuyobela.’ Akayilo kitu akanunu kabaghile ukubatula abakamu bitu ukutupilikisya. Isi sibaghile ukututula  ukuti tulwaghilepo ulusako ulwakubabula isya Yehova. (1 Pet. 3:1, 2) Tukulondiwa ukuya bololo ku bandu bosa linga tukufumusya nukumanyisya ukongelelapo abakamu bitu aba bakaya Baketi.

13-14. Ngimba fifwanikisyo filiku ifya bololo ifi tubaghile ukukonga?

¹³ Tubaghile ukumanyila ukuya bololo ukufuma kufifwanikisyo fya babombi abasubiliwa aba mu Baibolo na ba m’masiku agha. Habakuku alondagha ukuti ifindu ifibibi fimalike loli anangisye ubololo, umwene atile: ‘Nikuya pakufyuka nukwima pabuyo bwangu ubwa kughulilapo.’ (Haba. 2:1) Untumiwa Pauli aliyipile nindumbula yosa ukuti “amalisye” imbombo yake iyakufumusya. Loli umwene akindilile ukunangisya ubololo ‘ukuti asimikisyile amasyu amanunu.’​—Imbo. 20:24.

¹⁴ Inong’onela ikifwanikisyo kya mbumba yimo iyi yamalile isukulu ya Gilead kangi bayitumile ukuti yikabombeghe ububombeli ku kisu kuno Abaketi baliko banandi kangi kuno abandu bake bakali Bakristu. Abandu bingi bakalondagha ukumanyila Ibaibolo. Loli abinabo aba balingile nabo isukulu ya Gilead, aba batumiwe ku fyisu ifingi bayobagha ukuti bamanyilagha nabandu bingi Ibaibolo kangi babatulagha ukuti baye Baketi ba Yehova. Loli mbololo imbumba iyi yakindilile ukufumusya nalinga ukuti abandu bingi nkighaba kyabo bakapilikisyagha. Bo bafumwisye kwa fyinja 8 nkighaba iki, abene bahobwike fiyo bo yumo mwa bandu aba bamanyilagha nabo Ibaibolo osiwe. Ngimba tukumanyilako isyafiki? Abakamu aba bakindilile ukwiyipa pakumbombela Yehova kangi abasayile panongwa ya bololo bwabo. Isagha twesa tuyeghe ‘ba kubakonga aba bikwingilapo palufingo ndwitiko na mbufisalyoyo.’​—Hib. 6:10-12.

15. Ngimba ulwitiko lukutukasya bulebule ukuti tufumusyeghe?

¹⁵ Tukusubila isi tukufumusya, yonongwa yake tukughelaghela ukubafumukisyila abandu bingi. Tukusubila isi Yehova afingile m’masyu ghake. (Sal. 119:42; Yes. 40:8) Amasiku agha, tukuketa ukufwanisiwa kwa isi Ibaibolo lyayobile ngani. Tukuketa muno abandu bikuchenjela pabumi bwabo linga bikukonga ifundo sya mu Baibolo. Isi sikutukasya ukuti tukindilileghe ukufumusya amasyu amanunu gha Bunyafyale ku mundu aliwesa.

16. Ukufwana na Salimo 46:1-3, ngimba ukuya nulusubilo mwa Yehova na Yesu kukutukasya bulebule ukuti twiyipeghe pambombo yakufumusya?

¹⁶ Kangi tuli nulwitiko mwa Yehova, uyu yo Mwene masyu agha tukufumusya kangi yo uyu amwimike Yesu ukuya Mwalafyale wa Bunyafyale. (Yoh. 14:1) Kisita kwinong’onela indamyo isi tukwaghana nasyo, akabalilo kosa Yehova ikuya pakutupoka nukutupa amaka. (Belenga Salimo 46:1-3.) Mwakongelelapo, tuli nulusubilo losa ukuti Yesu yo ikulongosya pambombo yakufumusya, mwakubombela amaka agha Yehova ampele.​—Mat. 28:18-20.

17. Nongwa yafiki tukulondiwa ukukindilila ukufumusya? Yoba ikifwanikisyo.

¹⁷ Linga tuli nulwitiko, tukuya nulusubilo losa ukuti Yehova ikuya pakutusaya panongwa yakwiyipa kwitu munjila iyi tukaghulilagha. (Ndumbi. 11:6) Mwakifwanikisyo, isiku lililyosa abandu bingi bikuketa amabuku ghitu pamashelufu. Ngimba ukufumusya munjila iyi kununu? Ena. Inkhani iyi yili mu kabuku ka Imbatiko ya Ngomano Syitu iya Novembala 2014 mu Chichewa yayobile isya mmanyili uwakilumyana uyu ali ku yunivesite uyu alondagha ukulemba inkhani iyakuyoba isya Baketi ba Yehova. Umwene akamenye kuno  Inyumba ya Bunyafyale yaliko, loli aghaghile amabuku ghitu pamalo aghakusungilapo amabuku ku yunivesite kangi alitendekisye ukulemba isi alondagha. Bo akabalilo kakindilepo, alyosiwe nukuya Nketi wa Yehova kangi lino mpayiniya wakabalilo kosa. Ikyakubombiwa iki kikutukasya ukukindilila ukufumusya panongwa yakuti, kikunangisya ukuti balipo abandu bingi aba bikulonda ukupilika amasyu amanunu.

18. Nongwa yafiki tuli nulusubilo losa ukuti imbombo yakufumusya yikwisa kumalika pakabalilo aka Yehova asalile?

¹⁸ Tuli nulusubilo losa ukuti imbombo yakufumusya yikwisa kumalika pakabalilo kake. Inong’onela isi syabombiwe m’masiku gha Nowa. Yehova anangisye ukuti utubalilo tosa ikubomba ifindu pakabalilo akanunu. Kwa fyinja 120 bo umpyuto ghukali ukubombiwa, Yehova asalile ngani akabalilo aka ghukwisa kubombiwa. Bo ifyinja fingi fikindilepo, Yehova alimbulile Nowa ukuti apange ingalaba. Loli kwa fyinja 40 pamo 50 bo umpyuto ghukali ukwanda, Nowa akindilile ukwiyipa pambombo yakufumusya. Nalinga ukuti abandu bakapilikisyagha, umwene akindilile ukubasoka ukufika apa Yehova alimbulile ukuti afingisye ifinyamana mu ngalaba. Bo akabalilo kafwene, ‘Yehova alinkwighala ikifigho.’​—Bwa. 6:3; 7:1, 2, 16.

19. Ngimba tukughulila ifindu fiki nkyeni linga tukukindilila ukwiyipa pambombo ya Kyala?

¹⁹ Mwalululu Yehova ikuya pakulekesya imbombo yakufumusya. Ukufuma apo ikuya pakonanga ikisu kya Setano nukutwala ikisu ikipya iki kikwisa kwisula na bandu abagholofu. Bo tukughulila, isagha tukindilileghe ukunkonga Nowa, Habakuku na bangi aba bakindilile ukwiyipa pambombo ya Kyala. Isagha tukindilile ukuya maso, bololo nukukasya ulwitiko lwitu mwa Yehova mu isi afingile.