Keta ifingi

Ngimba Ibaibolo Likuyoba Isyafiki Isyakufwana na Danieli?

Ngimba Ibaibolo Likuyoba Isyafiki Isyakufwana na Danieli?

Isi Ibaibolo likuyoba

 Danieli ali Muyuda kangi ali nsololi unsubiliwa uyu aliko mfyinja fya mma 600 na 500 B.C.E. Kyala alintulile ukuti asanusyeghe injosi, annangisyagha ifisetuka ifya findu fya nkyeni, kangi alintulile ukuti alembe ibuku lya mu Baibolo ili likumanyiwa ningamu yake.—Danieli 1:17; 2:19.

Ngimba Danieli ali yonani?

 Daniel akulile ku Yuda, kangi akaya ka Yerusalemu ni tempile lya Bayuda fyali nkighaba kya bunyafyale ubu. Mu 617B.C.E., mwalafyale wa Babeloni, Nebukadinezara, alinkukapoka akaya ka Yerusalemu nukubakola “abanyambala ba nkisu iki” ukubuka nabo kubutumwa nkisu kya Babeloni. (2 Banyafyale 24:15; Danieli 1:1) Danieli yope uyu pakabalilo aka ali ndumyana, yope balimmweghile.

 Danieli na balumyana bamo (Shadereki, Mesheki na Abedinego) babeghile ukubuka nabo kunyumba yabunyafyale ku Babeloni ukuti bakamanyisiwe imbombo isyakufwana ni kisu iki. Nalinga babumilisyagha ukuti babombe ifindu ifibibi, loli Danieli na binake batatu bakindilile ukuya basubiliwa kwa Yehova Kyala wabo. (Danieli 1:3-8) Bo bamanyisiwe kwa fyinja fitatu, Mwalafyale Nebukadinezara alinkubatufya panongwa yamahala kangi uluso ulu balinalo, umwene ayobile ukuti “bakindilepo kalongo ukwamula, ukubakinda abalaghusi pamo abamanjele aba bali nkisu kyake kyosa.” Umwene alimwimike Danieli nabinake batatu ukuti babombeleghe nnyumba yake—Danieli 1:18-20.

 Bo ifyinja fingi fikindilepo, apa Danieli ali nifyinja 90, balinkolile kunyumba ya mwalafyale. Unnyambala yumo uyu ingamu yake yo Beleshazara, uyu pakabalilo aka alaghilagha ku Babeloni, alinsumile Danieli ukuti asanusye amasyu ghakuswighisya agha ghalembiwe pimato. Mwakutuliwa na mbepo mwikemo, Yehova alintulile Danieli ukuti asimanye isi syalembiwe, kangi Danieli ayobile ukuti Babeloni ikuya pakupyutiwa na Bamede na Peresia. Kangi ikilo kilakila Babeloni anyakiwe.—Danieli 5:1, 13-31.

 Bo ubunyafyale bwa Mede na Peresia bwandile ukulaghila, Danieli asaliwe ukuya wakuketelela imbombo yabalindililafisu kangi Mwalafyale Dariyusi alondagha ukunkwesya pabudindo bwake ubu alinabo. (Danieli 6:1-3) Abalindililafisu bamo balyandile ukumpangila ubufi Danieli kangi bapangene ukuti bangoghe mwakunsopa mbwina bwa ngalamu, loli Yehova alimpokile. (Danieli 6:4-23) Pakabalilo aka Danieli alipipi ukufwa, uwandumi alimbonekile kabili nukunkasya ukuti “Kyala akughanile uwe.”—Danieli 10:11, 19.

 Ketelela inkhani yosa iya Danieli muvidiyo iyi yili mfighaba fibili iyamutu wakutiDanieli Ali nu Lwitiko Ubumi Bwake Bosa.