Hayi, Ibaibolo litikuyobapo ukuti ikisu kya fulati. a Ibaibolo likaya buku lya sayansi, loli likuyoba ubwanaloli linga likuyoba isya sayansi. Isi Ibaibolo likuyoba akabalilo kosa “syo simikiwe ukuyako bwila na bwila.”—Salimo 111:8.

•  Ngimba Ibaibolo likusanusya isyafiki linga likuti “inguto ina isyakisu”?

•  Ngimba ingelo iyi Mohesi alingelile nayo Yesu yikunangisya ukuti ikisu kya fulati?

 Amasyu aghakuti “inguto ina isyakisu” na ghakuti “kubumalilo bwa kisu” agha ghikuyobiwa mu Baibolo, ghakufwanikisya itolo, kangi ghatikusanusya ukuti ikisu kili na makona 4 pamo ubumalikilo. (Yesaya 11:12; Jobu 37:3) Amasyu agha ghabaghile ukuti ghayobagha isya kisu kyapasi. Ibaibolo lyayobile kangi isya kubusokelo isuba, kubwingililo isuba, kululu na kwitongo ukusanusya ikisu kyosa kyapasi.—Luka 13:29.

 Ilisyu lya Chihiburi ili lisanusiwe ukuti “inguto” pamo “kubumalilo” libaghile ukuti lyakufwanikisya itolo kangi lifumile kulisyu ilyakuti “amapiko.” Ibuku limo likuti “injuni sikugholosya amapiko ukuti sifighilile abanake. Mwakufwana itolo, ilisyu lya Chihiburi ili lisanusiwe ukuti “kubumalilo” libaghile ukusanusya kilikyosa iki bakibalwile.” Ibuku ili lyayobile kangi ukuti amasyu aghakuti “inguto” pamo “kubumalilo” agha ghali pa Jobu 37:3 na pa Yesaya 11:12, “ghikusanusya kubumalilo, imipaka, pamo ikisu kyosa kyapasi.” b

 Pakabalilo aka angelagha Yesu, “Mohesi alinkubuka nawe pakyamba ikitali fiyo alinkunnangisya ubunyafyale bwa nkisu nu bukulumba bwake.” (Matai 4:8) Abandu bamo bikuti ilemba ili likunangisya ukuti ikisu kya fulati kangi umundu abaghile ukuketa ikisu kyosa kyapasi linga imile pa malo ghamo. Loli, “ikyamba ikitali fiyo” iki kikuyobiwa pilemba ili kyakufwanikisya itolo. Nongwa yafiki fili bo ulu?

•   Kikayapo ikyamba pa kisu kyapasi iki umundu abaghile ukwimapo nu kuketa amabunyafyale ghosa agha ghali pa kisu kyapasi.

•   Umohesi alinnangisye Yesu amabunyafyale ghosa agha pa kisu kyapasi kangi “nubukulumba bwake.” Yesu akabaghile ukufiketa ifindu ifi linga alimile itolo pa malo ghamoghene, polelo Mohesi abaghile ukuti alinnangisye ifindu ifi nkisetuka. Isi sibaghile ukufwana itolo nu mundu uyu ikunnangisya umwinake amalo aghakukindanakindana agha fisu fimo pa sikilini.

•   Inkhani iyakufwana itolo iyi yili pa Luka 4:5 yikuyoba isya Mohesi ikunnangisya Yesu “ubunyafyale bosa ubwa nkisu kwa kabalilo akanandi itolo.” Sikabaghila ukubombiwa ukuti umundu akete ifindu ifi nkabalilo akanandi itolo bo aka. Isi sikunangisya ukuti Mohesi abombile imbombo ikisetuka pakungela Yesu.