Ibaibolo litikuyobapo isya Halowini, iyi abandu bingi bikusekela pa Okutobala 31 ikyinja kilikyosa. Loli muno yalyandile ninyiho syake, fikunangisya ukuti ukusekela uku kutikukolelana na isi Ibaibolo likumanyisya.

Isi sili munkhani iyi

•  Muno Halowini yalyandile ninyiho syake

•  Ngimba pali indamyo yiliyosa namuno Halowini yalyandile?

•  Nongwa yafiki yikukoleliwa ukuti Halowini?

•   Samhain: Ibuku ilyakuti The World Book Encyclopedia likuti, pabwandilo Halowini lwali “lusekelo lwa bandu aba bakamwiputagha Kyala abakikolo kya Baselote mfyinja ifyakukinda 2,000 kunyuma. Abene basubilagha ukuti pakabalilo kakusekela aka, bandu abumi bangalagha na bandu abafwe.”—Keta akamutu akakuti, “ Nongwa Yafiki Yikukoleliwa Ukuti Halowini?”

•   Ifi bikufwala, abaswiti nu kutilisya abandu: Ukufwana ni buku limo, Abaselote bamo bafwalagha ifindu ifyakutilisya ukuti bafwaneghe bo mbepo inyali. Bafwalagha bo ulu ukuti babonekeghe bo imbepo inyali ukuti imbepo inyali sileke ukubatamya. Bamo basipagha abaswiti imbepo inyali ukuti basihobosye. a

   Liyolo, abalongosi bakipanga kya Katolika ku Europe, bobabo beghelelagha inyiho sya bapanja kangi bababulagha abandu bankipanga kyabo ukuti babukeghe nnyumba sya bandu ukuti bakasumeghe ifyabupe bo bafwela ifindu fyakutilisya.

•   Ifisyuka na balosi: Ukwanda liyolo, abandu bikusubila ukuti abalosi ni fisyuka fikwikala kumalo gha mbepo inyali. Bighanile ukubombela amasyu aghakuti “ifipeliwa fyabumi ifyamaka fiyo,” kangi ibuku ili likukoleliwa ukuti Halloween Trivia likuti ifyabumi ifi “fikukolelana fiyo nubufwe, abafwe pamo ukutila ukuti ubaghile ukufwa.”

•   Amungu gha Halowini: Liyolo fiyo ku Britain, “abandu bendagha nyumba ni nyumba ukusuma ifyakulya, kangi abene batighi bikuya pakubiputila abafwe linga abandu babapele ifyakulya.” Kangi bapimbagha “ifindu ifi fifwene na hanyezi (turnip), bafidobolagha nukubikapo kandulu uyu ikwaka. Basubilagha ukuti, kandulu ikwimila ubumi bwa mundu ubu buli ku puligatoliyo.” (Halloween​—From Pagan Ritual to Party Night) Bamo basubilagha ukuti abakandulu aba bikwaka, basikaghagha imbepo inyali. Mma 1800 ku North America, balyandile ukubombela amungu mmalo mwa findu ifi fyabonekagha bo hanyezi panongwa yakuti amungu ghali mingi kangi kwali kupepe ukudobola.

 Ena. Nalinga abandu bingi bikuketa ukuti Halowini nunu itolo, loli inyiho syake isi bikubomba sitikukolelana napanandi na isi Ibaibolo likumanyisya. Halowini yitotike pafimanyisyo fyabutungulu pankhani ya bandu aba bafwile kangi nimbepo inyali isi sitikuboneka pamo ukuti abandumi ba Setano.

 Keta amavesi aghakukongapo agha ghikunangisya muno Kyala ikuyiketela inkhani ya nyiho sya Halowini:

•   “Angayakwaghiwangamo yumo uyu . . . ikubomba isya manjele, uwa ikwabo, pamo uyu ikulalusya ku misyuka pamo imbepo inyali.”—Ukukumbusya Indaghilo 18:10-12.

   Isi sikusanusya ukuti: Kyala atikwitikisya ukuti tuyobesanieghe nabafwe pamo ukughela ukuyobesania na bandu aba bafwile.

•   “Abafwe bo bakamanya nasimo.”—Undumbilili 9:5.

   Isi sikusanusya ukuti: Panongwa yakuti abafwe batikumanya nasimo, fikabaghila ukubombiwa ukuti bayobesanieghe na bandu aba baliko kubumi.

•   “[Komma] ukuyabana nimbepo inyali. Mukabaghila ukunwela ikinwelo kya Ntwa kangi na nkinwelo kya ba mbepo inyali,.”—1 Bakorinti 10:20, 21.

   Isi sikusanusya ukuti: Aba bikulonda ukuya pabumanyani na Kyala, batikulondiwa ukukolelana ni mbepo inyali.

•   “Mubupingeghe ubukomu bwa Mohesi; namanga tukulwa . . . nifilundilo fya mbepo inyali.”—Baefesi 6:11, 12.

   Isi sikusanusya ukuti: Abakristu bikulondiwa ukusibenga imbepo inyali, batikulondiwa napanandi ukughela ukunangisya ukuti bikusekela pampene nimbepo inyali.