Bo ampelile unnyambala nu nkikulu uwakwanda, Kyala ababikile pampene ukuya bweghi. Alyandisye ubweghi ukuya kindu kyapadela fiyo pakati pa unnyambala nu nkikulu.—Ubwandilo 1:27, 28; 2:18.

 Kyala ikulonda ukuti aba bali pabweghi bahobokeghe. (Isya Mbupingamu 5:18) Ukwendela mu Baibolo, abikile ubulongosi ni fundo isi sibaghile ukubatula aba beghene ukuti imbumba yabo yendeghe kanunu.

Mu nkhani iyi

•  Nongwa yafiki ifundo sya Kyala syakulondiwa fiyo mbweghi?

•  Bule pakuyoba isya kulekana nu kumasya ubweghi?

•  Ngimba ubweghi bukulondiwa ukulembesiwa ku boma ukuti bwitikisiwe na Kyala?

•  Ngimba Ibaibolo likuti undume nu nkasi bali nu budindo buliku mbweghi?

•  Ngimba amasiku agha Kyala abikile ululaghilo ulwakuti aba bali pabweghi bayeghe na bana?

•  Ngimba Ibaibolo libaghile ukutula bulebule ubweghi bwangu?

•  Amavesi gha mu Baibolo agha ghikuyoba isya bweghi

 Ukufuma itolo pabwandilo, Kyala alyandisye ubweghi pakati pa unnyambala yumoywene nu nkikulu yumoywene. (Ubwandilo 2:24) Kyala atikwitikisya imitala, ukughonana kwa banyambala pamo abakikulu benebene pamo unnyambala nu nkikulu aba bakaya pabweghi ukwikalila pampene. (1 Batesalonike 4:3) Yesu abamanyisye abamanyili bake ukuti bikulondiwa ukukonga ifundo sya Kyala isyakufwana nu bweghi.—Marko 10:6-8.

 Kyala ikubuketa ubweghi ukuya bwa bumi bosa. Linga unnyambala nu nkikulu beghene, bikufinga ukuti bikuya pakuya basubiliwa ku nnine kangi ukwikala pampene akabalilo kosa aka bosa bali nu bumi. Kyala ikughulila ukuti bosa babili bikuya pakufwanisya isi bafingile.—Marko 10:9.

 Fibaghile ukubombiwa utubalilo tumo unnyambala pamo unkikulu abaghile ukusokapo pakaya ukuti akapwelelele ifindu fimo kumyabo. Loli Ibaibolo litikwitikisya ukulekana panongwa ya ndamyo sya mbweghi. M’malo mwake, likubakasya aba bali pabweghi ukuti bayobesanieghe ndughano ukuti bamasye indamyo syabo.—1 Bakorinti 7:10.

 Ubulowe kyo kifukwa kyene iki amalemba ghikuti ubweghi bubaghile ukumalika. (Matai 19:9) Loli linga unnyambala nu nkikulu basalile ukulekana pamo ukumasya ubweghi komma panongwa ya bulowe loli pafifukwa ifingi itolo, Ibaibolo litikumwitikisya nayumo pa babili aba ukuya pakibwezi pamo ukweghana nu mundu uyungi.—Matai 5:32; 1 Bakorinti 7:11.

 Kyala ikughulila ukuti Abakristu bikulondiwa ukupilikila indaghilo sya boma pa nkhani ya bweghi. (Titi 3:1) Linga aba bali pabweghi babaghile ukufwanisya ukulembesya ubweghi bwabo ku boma, babaghile ukubomba kanunu kangi isi sibaghile ukunangisya ukuti bikubapilikila abakulumba ba boma ni fundo sya Kyala ukuti ubweghi lo lufingo lwa bumi bosa. a

•   Amabudindo gha bosa babili. Undume nu nkasi bikulondiwa ukunangisania ulughano nu lughindiko. (Baefesi 5:33) Abene bikulondiwa ukubombelana mwalughano pa nkhani yakughonana kangi bikulondiwa ukwepuka ku kilikyosa iki kibaghile ukubapangisya ukuti baleke ukuya basubiliwa ku nnine wa mbweghi. (1 Bakorinti 7:3; Bahiburi 13:4) Linga aba beghene bali na bana, bikulondiwa ukulelela pampene abana.—Isya Mbupingamu 6:20.

   Ibaibolo litikulingania syosa isyakufwana muno aba beghene babaghile ukubombela imbombo isya kulembiwa ni mbombo sya pakaya. Abene babaghile ukusala isi sibaghile ukutula imbumba yabo.

•   Ubudindo bwa nnyambala. Ibaibolo likuyoba ukuti “namanga undume yo untu wa nkasi.” (Baefesi 5:23) Umwene mutu panongwa yakuti ikulondiwa ukulongosya imbumba yake nu kusala ifyakusala ifi fibaghile ukuntula unkasi wake na banake.

   Umwene ikulondiwa ukwiyipa ukubatula aba mumbumba yake mwakumbili, m’minong’ono nu ku batula ukuti baye pabumanyani ubununu na Kyala. (1 Timoti 5:8) Umwene ikunangisya ukuti ikughindika utuyilo utununu utwa nkasi wake linga bikubombela nawe pampene ifindu kangi linga ikupilikisya inyinong’ono na masakisyo ghake linga ikusala ifyakubomba. (Isya Mbupingamu 31:11, 28) Ibaibolo likuyoba ukuti unnyambala ikulondiwa ukubombela ubudindo bwake mwalughano.—Bakolosi 3:19.

•   Ubudindo bwa nkikulu. Ibaibolo likuyoba ukuti “unkikulu loli yo fikuti iyisyeghe ku ndume.” (Baefesi 5:33) Kyala ikuhoboka fiyo linga unkikulu ikubughindika ubudindo ubu bupeliwe ku ndume.

   Umwene ubudindo bwake ko kuntula undume wake ukuti asaleghe ifyakusala ifinunu nu kuntula ukufwanisya ubudindo bwake. (Ubwandilo 2:18) Ibaibolo likuyoba inunu fiyo isya nkikulu uyu ikufwanisya ubudindo bwake mbweghi.—Isya Mbupingamu 31:10.

 Hayi. Nkabalilo kakunyuma, Kyala ababulilepo ababombi bake bamo ukuti bayeghe na bana. (Ubwandilo 1:28; 9:1) Loli Abakristu bakaya pasi pa lulaghilo ulu. Yesu akababulilepo abamanyili bake ukuti bayeghe na bana. Abafundiwa bake bope bakayobilepo ukuti abandu aba bali pabweghi bikulondiwa ukuya na bana. Aba beghene babaghile ukusala bene ukuti baye na bana pamo hayi.

 Ibaibolo lili ni fundo isi sibaghile ukubatula aba bali pabweghi ukuti baye balusekelo mbweghi bwabo. Kangi ifundo sya mu Baibolo sibaghile ukubatula aba bali pabweghi ukulimbana ni ndamyo.

 Ifundo sya mu Baibolo sibaghile ukubatula aba bali pabweghi ukuti . . .

•   banangisanieghe ulughano lwanaloli.—1 Bakorinti 13:4-7; Bakolosi 3:14.

•   binong’onelaneghe.—1 Bakorinti 10:24.

•   bapilikisanieghe.—Yakobu 1:19.

•   banagisanieghe ulughindiko.—Baroma 12:10.

•   bahobokelaneghe.—1 Peteri 4:8.

•   basubilaneghe.—Marko 10:9.

•   bayeghe bololo.—Baefesi 4:2, 3.

•   babombeleghe ifindu pampene.—Undumbilili 4:9.

•   bafwanisyeghe isi bafingile.—Ulwimbo Ulukulumba 8:7.