Ibaibolo likutupa ubulongosi ubununu fiyo ubwa muno tubaghile ukusalila ifindu mwamahala. Libaghile ukututula ukuti ‘tuyeghe bamahala na babumanyi.’ (Isya Mbupingamu 4:5) Utubalilo tumo, likutubula isi tukulondiwa ukusala. Kangi utubalilo utungi likutupa itolo ubulongosi ubu bubaghile ukututula ukuti tusaleghe kanunu ifindu.

Mu nkhani iyi

•  Ifundo isi sibaghile ukututula ukuti tusaleghe kanunu ifindu

•  Ngimba mbaghile ukuchenja ifindu ifi nsalile kale?

•  Bule linga nasalile ububibi ifindu kangi ngabaghila ukufichenja?

•   Komma ukubopela pakusala ifindu. Ibaibolo likuti: “Umundu wamahala yo ikwinong’ona tasi ninjila iyi abaghile ukwendamo.” (Isya Mbupingamu 14:15) Linga mukubopela pakusala ifindu, mubaghile ukutoliwa ukwinong’onelapo tasi ifi mukulondiwa ukusala.—1 Batesalonike 5:21.

•   Komma ukusala ifindu panongwa ya muno mukwipilikila itolo pakabalilo ako. Ibaibolo likutusoka ukuti tuleke ukuyisubila fiyo indumbula yitu. (Isya Mbupingamu 28:26; Yeremiya 17:9) Mwakifwanikisyo, kubaghile ukuya kwakutamya fiyo ukusala kanunu ifindu linga tukalele, tuwile amaka, indumbula yitu yikaya mmalo pamo linga tukatele.—Isya Mbupingamu 24:10; 29:22.

•   Musumeghe amahala. (Yakobu 1:5) Kyala ikuhoboka fiyo ukwamula inyiputo bo isi. Umwene yo Tata walughano kangi ikubalondela abanake ifindu ifinunu. Ilemba lya Isya Mbupingamu 2:6 likuti: “Yehova uyu ikubapa abandu amahala, mu ndomo wake mo mukusoka ubumanyi na mahala.” a Umwene ikutupa amahala agha ukwendela mu Masyu ghake, Ibaibolo.—2 Timoti 3:16, 17.

•   Mufufuzeghe. Ukuti musale ifindu mwamahala, mukulondiwa ukumanya ifundo isyakulondiwa. Bo muno Ibaibolo likuyobela ukuti: “Umundu wamahala ikupilikisya nu kongelelako ubumanyi bwake.” (Isya Mbupingamu 1:5) Ngimba ubulongosi bwakutula mubaghile ukubwagha kughu?

   Ikyakwanda, mufufuzeghe tasi isi Ibaibolo likuyoba isyakufwana ni nkhani iyo. Panongwa yakuti Umpeli witu ikumanya iki kinunu kwa uswe, mu Masyu ghake mukwaghiwa ubulongosi ubwakutula fiyo. (Salimo 25:12) Pa findu fimo ifi tukulondiwa ukusala, Ibaibolo likuyoba isi tukulondiwa ukubomba. Utubalilo tumo ubulongosi ubu bubaghile ukubikiwa bo indaghilo pamo ifundo isi tubaghile ukusikonga. (Yesaya 48:17, 18) Kangi silipo inkhani nyingi isi Ibaibolo litikubikapo ubulongosi. Mmalo mwake, likutubula itolo ifundo isi sibaghile ukututula. Ifundo isi sibaghile ukututula ukuti tusaleghe ifindu mwamahala, nalinga ifi tusalile fibaghile ukukindana na muno abangi babaghile ukusalila. Ukuti mughaghe amavesi gha nkhani iyi mukulonda, mufufuzeghe mu mabuku aghakulingania inkhani sya mu Baibolo kangi amabuku agha mubaghile ukughagha kisiti kulipila pa webusayiti iyi. b

   Pa nkhani yakusala ifindu fimo, mukulondiwa ukusala kuno mubaghile ukusyagha ifundo syabwanaloli isya nkhani iyo. Mwakifwanikisyo, bo mukali ukula ikindu kimo ikya ntengo, mubaghile ukubomba kanunu ukufufuza tasi isya kindu ikyo kangi aba bikupanga, ukongelelapo indaghilo sya isi mubaghile ukubomba linga ikindu ikyo kikaya kanunu pamo linga mukulonda ukughomola. Mukulondiwa kangi ukuketesya linga ikindu ikyo kyo mwalondagha naloli.

   Ilemba lya Isya Mbupingamu 15:22 likuti: “Isi linga abandu bikusibomba bo bakasinong’ona bununu sikonangika.” Yonongwa yake bo mukali ukusala ikyabomba, mubalalusyeghe abandu aba mubaghile ukubasubila. Mwakifwanikisyo, mubaghile ukubomba kanunu ukubalalusya tasi abadokotala linga mukulonda ukusala isyakufwana nu nkota ghumo. (Matai 9:12) Utubalilo tumo mubaghile ukubalalusya abandu aba bope balyaghenepo ni ndamyo iyakufwana itolo ni yinu. Mukumbukeghe ukuti umwe yomwe mukuya pakusala ifyakubomba kangi fikuya pakupalamasya ubumi bwinu bosa, komma abandu aba mukulalusyako.—Bagalatia 6:4, 5.

•   Mwinong’oneleghe ubununu nu bubibi bwake. Ukufwana na isi mufufuzile, mubaghile ukulemba isi mukuketa ukuti sibaghile ukubatula, kangi ubununu nu bubibi ubu bubaghile ukuyapo. Komma ukwibwa ukwinong’onelapo ifyakukongapo ifya isi musalile. (Ukukumbusya Indaghilo 32:29) Mwakifwanikisyo, ngimba isi musalile sikuya pakubapalamasya bulebule umwe pamwibene, imbumba yinu na bangi? (Isya Mbupingamu 22:3; Baroma 14:19) Linga mwinong’onilepo isya malalusyo agha kangi ifundo sya mu Baibolo, mukuya pakusala ifindu mwamahala.

•   Amusale ikyakubomba. Utubalilo tumo tubaghile ukukabila ukusala ikyakubomba panongwa yakuti tutikumanya kanunu isi tubaghile ukusala. Loli linga tutikubombapo simo mwanakalinga, tubaghile ukutagha ulusako pamo ukwaghana ni ndamyo simo. Mmasyu aghangi tubaghile ukuyoba ukuti, ukutoliwa ukusala ikyakubomba, kufwene itolo ukusala ifindu kisita mahala. Ukuti tuyipilikisye kanunu ifundo iyi, Ibaibolo likulingania ukuti: “Linga umundu ikughulila ukuti akete tasi ifula namuno kuyilile kumwanya, polelo atisakubyala ifibyaliwa fyake kangi atisa kufunja kamo.”—Undumbilili 11:4.

 Mukumbukeghe ukuti nalinga mubaghile ukusala ifindu mwamahala, indamyo sibaghile ukuyapo. Utubalilo twingi, linga tukulonda ukuti ifi tusalile fyende kanunu, tukulondiwa ukwiyima ifindu fimo. Utubalilo tumo tubaghile ukwaghana ni findu ifi fibaghile ukutuwila mwakunyomosya. (Undumbilili 9:11) Yonongwa yake mukulondiwa ukubombela imbombo ifundo inunu isi musyaghile kangi amusale injila iyi yibaghile ukubatula ukuti ifi musalile fibendele kanunu.

 Kakaya kabalilo kosa apa ifindu ifi tusalile fitikuchenja. Ifindu fikuchenja pa bumi, kangi mubaghile ukuketa ukuti ifi mwasalile pakwanda fikenda muno mwaghulilagha. Kubaghile ukuya kununu ukuti mwinong’onelepo pa isi mwasalile nu kuketa linga filipo fimo ifi mubaghile ukubomba ukuti ifindu fyendeghe ukufwana na muno mwalondelegha.

 Loli filipo ifindu fimo ifi fitikulondiwa ukuchenja linga tusalile. (Salimo 15:4) Mwakifwanikisyo, Kyala ikughulila ukuti aba bali mbweghi basungeghe isi bafingile. c (Malaki 2:16; Matai 19:6) Linga aba bali mbweghi baghene ni ndamyo, bikulondiwa ukughelaghela ukubombapo simo ukuti bamasye indamyo iyo mmalo mwa kubopela ukumasya ubweghi.

 Twesa utubalilo tumo tukusala ifindu kisita mahala. (Yakobu 3:2) Tubaghile ukwanda ukwilumbusya pamo ukwiyipa inongwa, kangi indamyo yikayapo linga momuno tukwipilikila. (Salimo 69:5) Utubalilo tumo aminong’ono aghakwiyipa inongwa ghabaghile ukututula ukuti tuleke ukubomba kangi isi twasobile. (Isya Mbupingamu 14:9) Loli Ibaibolo likutusoka isya kwiyipa inongwa mwakukinda umpaka, isi sibaghile ukupalamasya fiyo aminong’ono ghitu. (2 Bakorinti 2:7) d Ibaibolo likuyoba ukuti: ‘Yehova yo wa kisa kangi wa ipyana.’ (Salimo 103:8-13) Yonongwa yake tukulondiwa ukumanyilapo simo pa isi twasobile nalinga tukabaghila ukufichenja ifindu. Pabumalilo tughelegheleghe ukubomba syosa isi tubaghile ukufwanisya ukuti ifindu fyande ukwenda kanunu.