Duzu A Le Ngapezo?
Mualɛ mɔɔ Baebolo ne fa maa la
Ngapezo le edwɛkɛ mɔɔ bɛluale Nyamenle sunsum ne azo bɛhɛlɛle, yekile mɔɔ vi Nyamenle ɛkɛ. Baebolo ne ka kɛ ‘sunsum Nwuanzanwuanza ne hanle ngapezoma maanle bɛhanle mɔɔ vi Nyamenle ɛkɛ ne la.’ (2 Pita 1:20, 21) Ɔti, ngapezonli a le awie mɔɔ Nyamenle dua ɔ nwo zo fa nrɛlaleɛ maa awie mɔ a.—Gyima ne 3:18.
Kɛzi ngapezoma nyianle bɛ edwɛkɛ vile Nyamenle ɛkɛ ɛ?
Nyamenle luale ndenle dɔɔnwo azo maanle ye ngapezoma ne nwunle ye nzuzulɛ:
Ɔhɛlɛle. Nyamenle luale adenle ɛhye azo vale Mɛla Bulu ne mɔɔ ɔhɛlɛle la ɔmaanle Mosisi tee.—Adendulɛ 31:18.
Ɔluale anwumabɔvolɛma anwo zo ɔdendɛle ɔhilele bɛ. Kɛ neazo la, Nyamenle luale anwumabɔvolɛ nwo zo hanle nrɛlaleɛ mɔɔ Mosisi baha ahile Falo la hilele Mosisi. (Adendulɛ 3:2-4, 10) Saa ɔhyia kɛ ngapezoma ne ka Nyamenle edwɛkɛ bie pɛpɛɛpɛ a, ɔmaa anwumabɔvolɛma ka mɔɔ ɔkulo kɛ bɛka la bɛkile ye ngapezoma ne. Ɛhye anwo neazo a le mɔɔ bɛhanle bɛhilele Mosisi la: “Kɛlɛ edwɛkɛ ɛhye, ɔluakɛ edwɛkɛ ɛhye azo a mebalua me nee wɔ nee Yizilayɛma akyekye ngyekyeleɛ ɛhye a.”—Adendulɛ 34:27. *
Ɔluale ɛnyelɛzodeɛnwunlɛ zo. Fane dɔɔnwo ne ala, ngapezoma ne nyia ɛnyelɛzodeɛnwunlɛ ne wɔ mekɛ mɔɔ bɛ nye gyi zo la. (Ayezaya 1:1; Habakɛke 1:1; New World Translation) Ɛnee ɛnyelɛzodeɛnwunlɛ ne mɔ bie le edwɛkɛ mɔɔ ɛlɛsi, ɔti menli mɔɔ bɛyele bɛhilele bɛ la vale bɛ nwo wulale nu. (Luku 9:28-36; Yekile 1:10-17) Wɔ mekɛ fofolɛ noko, ngapezoma ne nyianle ɛnyelɛzodeɛnwunlɛ ne wɔ mekɛ mɔɔ yeyɛ kɛ asɛɛ bɛlafe noko bɛkola bɛnwu debie na bɛte edwɛkɛ la anu. (Gyima ne 10:10, 11; 22:17-21) Nyamenle eza vale ye edwɛkɛ ne maanle ye ngapezoma ne wɔ ɛlalɛ nu wɔ mekɛ mɔɔ bɛlafe la.—Daneɛle 7:1; Gyima ne 16:9, 10.
Ɔhilele bɛ adwenle ne adenle. Nyamenle hilele ye ngapezoma ne adwenle ne adenle amaa bɛaha ye edwɛkɛ ne. Ɛhye a edwɛkɛ mɔɔ wɔ Baebolo ne anu mɔɔ se: “Ngɛlɛlera ne amuala vi Nyamenle sunsum nu” la kile a. Ɛdendɛsinli “vi Nyamenle sunsum nu” kola kile “ɔvi Nyamenle ɛnwomenle nu.” (2 Timote 3:16; The Emphasised Bible) Nyamenle luale ye sunsum nwuanzanwuanza ne anzɛɛ ye gyimayɛlɛ tumi ne azo vale ye nzuzulɛ wulale ye azonvolɛ ne mɔ adwenle nu. Ɛnee edwɛkɛ ne le Nyamenle edwɛkɛ, noko ngapezoma ne a kpale edwɛkɛ agbɔkɛ ne mɔ a.—2 Samoɛle 23:1, 2.
Asoo dahuu a ngapezo fale kenle bie edwɛkɛ mɔɔ bɛka la anwo a?
Kyɛkyɛ, tɛ dahuu a Baebolo ngapezo fale kenle bie edwɛkɛ nwo a. Noko akee, fane dɔɔnwo ne ala edwɛkɛ mɔɔ vi Nyamenle ɛkɛ ne la fale mɔɔ bazi kenle bie la anwo saa bɔbɔ bɛanzi ye pi a. Kɛ neazo la, Nyamenle ngapezoma bɔle tete Yizilayɛma kɔkɔ fane dɔɔnwo wɔ bɛ nyɛleɛ ɛtane ne mɔ anwo. Bɛhilehilele nu kɛ saa menli ne tie kɔkɔbɔlɛ ne a, bɛbanyia nyilalɛ kenle bie yɛɛ saa bɛandie a bɛbazɛkye bɛ. (Gyɛlɛmaya 25:4-6) Ɛnee mɔɔ Yizilayɛma bakpa la a bahile mɔɔ bado bɛ la a.—Mɛla ne 30:19, 20.
Baebolo ngapezo mɔɔ ɛnga kenle bie nwo edwɛkɛ la anwo neazo
Mekɛ bie, Yizilayɛma bizale Nyamenle ɛkɛ moalɛ, na ɔzoanle ye ngapezonli ɔmaanle ɔhilehilele nu ɔhilele bɛ kɛ ɔluakɛ bɛndie Nyamenle mɛla ne mɔ la ati a, Ɔmboa bɛ a.—Maanlebuvolɛma 6:6-10.
Mekɛ mɔɔ Gyisɛse nee Samɛleanli raalɛ bie dendɛle la, ɔhanle ninyɛne mɔɔ raalɛ ne ɛyɛ ye dɛba mɔɔ Nyamenle yele hilele ye la ɔhilele raalɛ ne. Raalɛ ne nwunle ye kɛ ɔle ngapezonli ɔnva nwo kɛ yeanga mɔɔ bazi kenle bie yeangile ye la.—Dwɔn 4:17-19.
Mɔɔ bɛdi Gyisɛse edwɛkɛ la, ye agbɔvolɛ ne mɔ hedale ɔ nyunlu, bɛbole ye na akee bɛhanle kɛ: “Ka ngapezo! Kile yɛ ahenle mɔɔ bɔle wɔ la.” Ɛnee bɛnga bɛngile Gyisɛse kɛ ɔha mɔɔ bazi kenle bie la, emomu ɛnee bɛlɛka kɛ ɔlua Nyamenle tumi ne azo ɔhile bɛ ahenle mɔɔ bɔle ye la.—Luku 22:63, 64.
^ Ɛnee ɔle kɛ asɛɛ Nyamenle mumua ne ɛlɛtendɛ tee ahile Mosisi wɔ neazo ɛhye anu, noko Baebolo ne maa ɔda ali kɛ Nyamenle luale anwumabɔvolɛma anwo zo a vale Mosisi Mɛla ne maanle a.—Gyima ne 7:53; Galeehyeama 3:19.