Wulu kɔ nuhua edwɛkɛ ne azo

Brohyua Kɛnlɛma Mɔɔ Bɛhile Ɔ Bo Wɔ Aneɛ Dɔɔnwo Anu

Brohyua Kɛnlɛma Mɔɔ Bɛhile Ɔ Bo Wɔ Aneɛ Dɔɔnwo Anu

Odval de Mongolia. Ɔnze ye ɛvolɛ, noko ɔnea a bɛwole ye wɔ 1921 ne anu. Wɔ ye ngakula nu, ɔnleanle ye awovolɛ nyɛmoa ne mɔ, na ɛvolɛ ko ala a ɔvale ɔhɔle sukulu a. Ɔngola kenga. Noko, ɔtɛkyɛle biala yɛɛ brohyua kɛnlɛma bie boale ye manle ɔzukoale Nyamenle nee kenlebie anyelazo mɔɔ yɛ anyelielɛ mɔɔ awie biala mɔɔ tie Nyamenle asa baha ye la anwo debie a. Zɔhane edwɛkɛ ne hanle ye ahonle.

Brohyua ne mɔɔ Gyihova Alasevolɛ yele ye wɔ 2011 la le ngakyile nwiɔ. Bɛva nvoninli ko ne ala bɛyɛ ɔ mu nwiɔ kɛnlɛma noko ngakyile mɔɔ wɔ nu la a le kɛ bɛhɛlɛ ko anu dɔɔnwo bɛdɛla ko.

Ɔnrɛhyɛ bɛbayɛ Tie Nyamenle Na Nyia Dahuu Ngoane mɔɔ bɛhɛlɛ nuhua dɔɔnwo la wɔ aneɛ 583 anu; yɛɛ bɛbayɛ Tie Nyamenle ne noko wɔ aneɛ 483 anu. Fa ɛhye toto United Nations Universal Declaration of Human Rights, mɔɔ ɔkadwu October 2013 la ɛnee bɛhile ɔ bo bɛhɔ aneɛ 413 anu la anwo. Eza brohyua nwiɔ ɛhye dodo mɔɔ bɛhyɛ la ɛdwu asɛɛ mgbe 80.

Brazil, raalɛ kpanyinli bie mɔɔ vale anyelielɛ liele Tie Nyamenle brohyua ne bie la hanle kɛ: “Ɔle kpalɛ kɛ menwu kɛ menli wɔ ɛkɛ mɔɔ bɛdwenle menli mɔɔ le kɛ medame la anwo a. Ɛnee menlie bɛ magazine ne mɔ ɔluakɛ menze kenga. Noko me nye die brohyua ɛhye anwo.”

Brigitte mɔɔ ɔde France, na yeangɔ sukulu la hanle kɛ: “Dahuu biala menea brohyua ne anu nvoninli ne mɔ.”

Dasevolɛ bie mɔɔ vi South Africa la hɛlɛle kɛ: “Metɛnyianle brohyua kpalɛ mɔɔ mebahola meava meahile menli mɔɔ de Chinese azɛlɛsinli ne anu la Baebolo nu nɔhalɛ ne a. Meyia menli mɔɔ ɛwie yunivɛsiti la bie mɔ, menli mɔɔ ze debie kpalɛ yɛɛ menli mɔɔ ɛgengalɛ yɛ se maa bɛ la noko​—meyia menli ngakyile kɔsɔɔti bie. Tie Nyamenle Na Nyia Dahuu Ngoane brohyua ne maa mekola mekilehile menli mɔlebɛbo Baebolo ngilehilelɛ ne ndɛndɛ. Yɛkali kɛyɛ mitini abulasa la, ɛnee medo adiabo ne mewie.”

Alasevolɛ adekpakyelɛma nwiɔ bie mɔɔ bɛwɔ Germany la nee agyalɛma bie mɔɔ ze nwoma la sukoa debie. Kunli ne anye liele brohyua ne anwo kpalɛ na ɔhanle kɛ: “Duzu ati a bɛanva brohyua ɛhye bɛammaa me ndɛ a? Ɔmaa mete Baebolo ne anu edwɛkɛ ne abo ndɛndɛ.”

Raalɛ anzondilira bie mɔɔ wɔ Australia la hanle kɛ: “Me nee mraalɛ ɛsɔfoma bie dɛnlanle asɔne sua bie anu ɛvolɛ dɔɔnwo. Ɛnee mebikye asɔne mgbanyima ne mɔ kpalɛ metɛla awie biala. Noko bɛ nuhua biala angile me kɛzi Nyamenle Belemgbunlililɛ ne de la. Brohyua ɛhye anu nvoninli ne ɛmaa mede mɔɔ Mateyu 6:10 kile amgba la abo.”

Gyihova Alasevolɛ ɔfese mɔɔ wɔ Canada la hɛlɛle kɛ: “Mekɛ mɔɔ Sierra Leonema mɔɔ de ɛke la nwunle Tie Nyamenle brohyua ne wɔ Krio aneɛ nu la, bɛ nuhua dɔɔnwo hanle kɛ amgba Gyihova Alasevolɛ ɛlɛbɔ mɔdenle kpalɛ kɛ bɛbaha Baebolo ne anu edwɛkɛ ne. Bie mɔ hanle kɛ, ‘Menli dɔɔnwo ɛndwenle menli nwo, noko bɛmɛ bɛdwenle menli nwo.’”