Arelemgbunli Mɔɔ Tɔ Zo Nwiɔ 10:1-36

  • Gyihu hunle Ehabe sua nu amra (1-17)

    • Gyɛhɔnadabe hɔbokale Gyihu anwo (15-17)

  • Gyihu hunle Beeyale ɛzonlenlɛma (18-27)

  • Gyihu tumililɛ ne anwo edwɛkɛ sikalɛ (28-36)

10  Ɛnee Ehabe+ lɛ mralɛ mrenyia 70 wɔ Samɛlea. Yemɔti Gyihu hɛlɛle ngɛlata maanle bɛvale bɛhɔle Samɛlea na bɛvale bɛhɔmaanle adekilevolɛma mɔɔ bɛwɔ Gyɛzeɛle, mgbanyima ne mɔ+ yɛɛ menli mɔɔ nea Ehabe amra ne mɔ* la, kɛ:  “Kɛkala, saa bɛ sa ka ngɛlata ɛhye mɔ a, kɛmɔ bɛ menle amra ne mɔ wɔ bɛ nwo lɔ na bɛlɛ konle ehwili, mgbɔnwɔ, suakpole mɔɔ bɛlie nwolɛ bane yɛɛ akodeɛ la ati,  bɛkpa bɛ menle amra ne mɔ anu mɔɔ le sonla kpalɛ na ɔfɛta bɔkɔɔ* la na bɛva ye bɛzie ye papa belemgbunli ebia ne azo. Na bɛho bɛmaa bɛ menle sua nu amra.”  Noko ɛzulolɛ hanle bɛ na bɛhanle kɛ: “Nea! Saa arelemgbunli nwiɔ bɔbɔ angola ɔ nyunlu gyinla a,+ ɛnee kɛ ɔkɛyɛ na yɛmɛ yɛahola gyinla ɛ?”  Ɔti belemgbunli sua nu neavolɛ ne, suakpole ne azo amɛnlado ne, mgbanyima ne mɔ yɛɛ menli mɔɔ nea Ehabe amra ne mɔ la vale nrɛlaleɛ ɛhye hɔmaanle Gyihu kɛ: “Yɛle wɔ sonvolɛma, na yɛbayɛ debie biala mɔɔ ɛkɛha ɛkɛhile yɛ la. Yɛnrɛva awie biala yɛnrɛzie belemgbunli. Yɛ mɔɔ ɛnea a ɔle kpalɛ wɔ ɛ nye zo la.”  Akee ɔhɛlɛle bɛ kɛlata mɔɔ tɔ zolɛ nwiɔ la kɛ: “Saa bɛwɔ me afoa na bɛkulo kɛ bɛtie me a, ɛnee bɛva bɛ menle amra ne mɔ ati bɛrɛlɛ me ɛhyema mekɛ zɛhae wɔ Gyɛzeɛle.” Ɛnee belemgbunli amra 70 ne wɔ suakpole ne azo menli titili ne mɔ mɔɔ ɛlɛtete bɛ la anwo ɛkɛ.  Mɔɔ bɛ sa hanle kɛlata ne ala la, bɛvale belemgbunli amra ne mɔ na bɛhuhunle bɛ, bɛle mrenyia 70,+ na bɛvale bɛ adile ne mɔ bɛguale ahɛndɛne nu na bɛvale bɛhɔmaanle ye wɔ Gyɛzeɛle.  Soanvolɛ ne rale ɔ nwo ɛkɛ na ɔzele ye kɛ: “Bɛva belemgbunli ne amra mrenyia ne mɔ ati ne mɔ bɛra.” Yemɔti ɔhanle kɛ: “Bɛhuohua bɛ edukue nwiɔ wɔ suakpole ne anlenkɛ kpole ne anloa too nwonlomɔ.”  Mɔɔ ɔhɔle ɛkɛ ne nwonlomɔ ne la, ɔgyinlanle menli ne kɔsɔɔti anyunlu na ɔhanle kɛ: “Bɛnli nwolɛ ɛzonle.* Ɛhɛe, medame a membɔle me menle anwo adwenle ɛtane na mengunle ye a,+ noko nwane a hunle ɛhye mɔ amuala a? 10  Akee bɛnwu ye kɛ Gyihova edwɛkɛkpɔkɛ ko bɔbɔ ɛnle ɛkɛ mɔɔ Gyihova ɛha ye wɔ Ehabe sua nu amra anwo mɔɔ ɔnrɛra nu* a,+ na Gyihova ɛyɛ mɔɔ ɔluale ye sonvolɛ Yilaegya anwo zo ɔhanle la.”+ 11  Eza Gyihu hunle Ehabe sua nu amra mɔɔ hale wɔ Gyɛzeɛle la kɔsɔɔti, yɛɛ ye menli titili, ɔ gɔnwo mɔ nee ye ɛsɔfo ne mɔ kɔsɔɔti,+ hɔkpulale kɛ ko bɔbɔ anga.+ 12  Akee ɔdwazole na ɔzile nu kɛ ɔkɔ Samɛlea. Ɛnee mboaneneavolɛma sua mɔɔ bɛkendɛhenda mboane wɔ nu* la wɔ adenle nu. 13  Gyihu yiale Dwuda Belemgbunli Ehazaya amediema ne mɔ+ wɔ ɛkɛ, na ɔbizale bɛ kɛ, “Bɛmɛ a le nwane mɔ?” Bɛbuale kɛ: “Yɛle Ehazaya amediema mrenyia, na yɛlɛkɔ yɛahɔnlea saa belemgbunli ne amra mrenyia ne mɔ yɛɛ ɔbahyema ne* amra mrenyia ne mɔ anwo le kpalɛ a.” 14  Ɛkɛ ne ala ɔhanle kɛ: “Bɛhye bɛ anyewɔzo!” Yemɔti, bɛhyele bɛ anyewɔzo na bɛhunle bɛ wɔ sua ne mɔɔ bɛkendɛhenda mboane ne mɔ wɔ nu la bula ne anwo, bɛle mrenyia 42. Yeammaa ko bɔbɔ anvi ɛsalɛ.+ 15  Mɔɔ ɔvi ɛkɛ ne ɔlɛkɔ la, ɔnwunle Rilikabe+ ara Gyɛhɔnadabe+ mɔɔ ɛlɛba arayia ye la. Mɔɔ ɔbizale ye ahye* la, ɔbizale ye kɛ: “Wɔ ahonle kɔsɔɔti* nee me lua, kɛ mɔɔ me ahonle nee wɔ ahonle lua la ɔ?” Gyɛhɔnadabe buale kɛ: “Ɛhɛe.” “Saa ɔle zɔ a, ɛnee sɔ me sa.” Yemɔti, ɔzɔle ɔ sa, na Gyihu hwenle ye maanle ɔrale ɔ nwo ɛkɛ wɔ ehwili ne anu. 16  Akee ɔhanle kɛ: “Ɛ nee me ɛhɔ, na nea kɛzi metwe Gyihova ati nungule* la.+ Yemɔti, bɛmaanle ɔdɛnlanle ye konle ehwili ne anu na bɛhɔle. 17  Akee ɔrale Samɛlea, na ɔhunle Ehabe sua nu amra mɔɔ hale mɔɔ bɛwɔ Samɛlea la amuala hɔkpulale kɛ ɔbɔle bɛ bo zo,+ kɛ mɔɔ Gyihova edwɛkɛ mɔɔ ɔhanle ɔhilele Yilaegya la de la.+ 18  Eza Gyihu boɔboale menli ne amuala anloa na ɔzele bɛ kɛ: “Ehabe zonlenle Beeyale ekyii bie,+ noko Gyihu bazonle ye kpole kpalɛ. 19  Ɔti bɛvɛlɛvɛlɛ Beeyale ngapezoma ne mɔ amuala,+ menli mɔɔ sonle ye la amuala yɛɛ ye ɛsɔfo ne mɔ amuala+ bɛmaa me. Bɛmmamaa sonla ko bɔbɔ ka, ɔluakɛ melɛ afɔle kpole bie mebɔ memaa Beeyale. Awie biala mɔɔ amba la ɛnrɛdɛnla ngoane nu.” Noko ɛnee Gyihu ɛlɛfa nrɛlɛbɛ ali gyima amaa yeazɛkye menli mɔɔ sonle Beeyale la. 20  Gyihu doale zo kɛ: “Bɛha* kɛ bɛyɛ ayia nwuanzanwuanza bɛamaa Beeyale.” Yemɔti, bɛbɔle ye nolo. 21  Ɛhye anzi, Gyihu maanle bɛvale edwɛkɛ ɛhye bɛhɔle Yizilayɛ amuala, na Beeyale ɛzonlenlɛma kɔsɔɔti rale. Bɛ nuhua ko bɔbɔ ɛnle ɛkɛ mɔɔ yeamba a. Bɛwolole Beeyale sua* ne anu,+ na Beeyale sua ne anu yile, ɔvi ɔ ti kɔdwu ɔ bo. 22  Ɔzele ahenle mɔɔ nea adɛladeɛ ne mɔ azo la kɛ: “Fa adɛladeɛ bɛlɛ Beeyale ɛzonlenlɛma ne mɔ kɔsɔɔti.” Yemɔti, ɔvale adɛladeɛ ne ɔrɛlɛle bɛ. 23  Akee Gyihu nee Rilikabe ara Gyɛhɔnadabe+ hɔle Beeyale sua ne anu. Na ɔzele Beeyale ɛzonlenlɛma ne mɔ kɛ: “Bɛnleɛnlea nuhua kpalɛ bɛnwu ye saa Gyihova ɛzonlenlɛma ne mɔ bie ɛnle ɛke kɛ Beeyale ɛzonlenlɛma ne ala a.” 24  Awieleɛ bɔkɔɔ ne, bɛrale ɛkɛ ne kɛ bɛbabɔ afɔle nee ɛyelalɛ afɔle. Gyihu maanle ye menli ne anu 80 gyinlegyinlanle alienwo na ɔzele bɛ kɛ: “Saa bɛmaa menli mɔɔ melɛfa bɛ meawula bɛ sa nu la anu bie fi ɛsalɛ a, bɛbava bɛ ngoane bɛazie ɔ gyakɛ anu.”* 25  Mɔɔ bɛbɔle ɛyelalɛ afɔle ne bɛwiele ala la, Gyihu zele sinzavolɛma* ne nee safohyenle mgbanyima ne mɔ kɛ: “Bɛrɛla na bɛrahu bɛ! Bɛmmamaa ko bɔbɔ fi ɛsalɛ!”+ Yemɔti, sinzavolɛma ne nee safohyenle mgbanyima ne mɔ vale konle dadeɛ huhunle bɛ na bɛvuandinle bɛ bɛguale alienwo, na bɛhuhunle bɛ too bɛhɔdwule Beeyale ɛzonlenlɛsua ne* akunlu nehane. 26  Akee bɛyele ɛzonlenlɛ mpila ne mɔ+ bɛvile Beeyale ɛzonlenlɛsua ne anu bɛvindele na bɛyelale nuhua ko biala.+ 27  Bɛbubule Beeyale ɛzonlenlɛ mpila ne,+ na bɛbubule Beeyale sua ne+ na bɛvale ɛkɛ ne bɛyɛle ɛleka mɔɔ bɛkɔ baka zo, na ɛnɛ nee ɛnɛ ala ɔtɛde zɔhane. 28  Ɛhye ati, Gyihu dule Beeyale ɛzonlenlɛ bo wɔ Yizilayɛ. 29  Noko Gyihu andwe ɔ nwo anvi ɛtane ne mɔ mɔɔ Nibate ara Gyɛlɔbowam maanle Yizilayɛma yɛle mɔɔ fale nvutuke nlankɛ mralɛ ne mɔ mɔɔ wɔ Bɛtɛle nee Dan anwo la anwo.+ 30  Ɔti Gyihova zele Gyihu kɛ: “Kɛmɔ wɔyɛ debie kpalɛ na wɔyɛ mɔɔ le kpalɛ wɔ me nye zo na wɔyɛ debie biala mɔɔ wɔ me ahonle nu kɛ mefa meayɛ Ehabe sua nu amra la ati,+ ɛ mra ne mɔ awolɛndoazo nna badɛnla Yizilayɛ belemgbunli ebia ne azo.”+ 31  Noko Gyihu annea boɛ anva ye ahonle muala anli Gyihova, Yizilayɛ Nyamenle ne Mɛla ne azo.+ Yeandwe ɔ nwo yeanvi ɛtane ne mɔ mɔɔ Gyɛlɔbowam maanle Yizilayɛma yɛle la anwo.+ 32  Mekɛ zɔhane, Gyihova bɔle ɔ bo kɛ ɔpepɛ Yizilayɛma azɛlɛ ne azo* ngyikyi ngyikyi. Hazeeyɛle hɔle zo tetale bɛ wɔ Yizilayɛma azɛlɛ ne kɔsɔɔti azo,+ 33  ɔvi Dwɔdan ne aduduleɛ afoa nu, Geleade azɛlɛ ne amuala—Gaadema, Wulubɛnema yɛɛ Manasɛma+—ɔvi Alowɛ mɔɔ wɔ Anɔn Bɔnza* ne anwo la too ɔkɔdwu Geleade nee Beehyan.+ 34  Na Gyihu anwo tetedwɛkɛ mɔɔ ɛha, mɔɔ ɔyɛle la kɔsɔɔti nee ye ninyɛne mgbole ne mɔ amuala, asoo bɛtɛkɛlɛle bɛ wɔ Yizilayɛ arelemgbunli ne mɔ mekɛ zo tetedwɛkɛ buluku ne anu ɔ? 35  Akee bɛmaanle Gyihu nee ye nenyia mɔ hɔlale na ɔliele ɔ menle, na bɛziele ye wɔ Samɛlea; na ɔ ra Gyɛhɔwahaze+ ralile ye agya lile belemgbunli. 36  Mekɛ* dodo mɔɔ Gyihu vale lile Yizilayɛma anwo zo tumi wɔ Samɛlea la le ɛvolɛ 28.

Ɔbodwɛkɛ

Hibulu aneɛ nu, “menli mɔɔ nea Ehabe.”
Anzɛɛ “ɔle tenlenenli.”
Anzɛɛ “Bɛle tenlenema.”
Hibulu aneɛ nu, “mɔɔ ɔbadɔ aze.”
Ɔbayɛ ɛleka mɔɔ bɛkendɛhenda mboane amaa bɛapepɛ bɛ nwo enrinli.
Ɛhye kile, belemgbunli raalɛ Gyɛzɛbɛle, Belemgbunli Gyɛholam mame.
Anzɛɛ “ɔyilale ye.”
Hibulu aneɛ nu, “Wɔ ahonle mɔɔ le tenlene la.”
Anzɛɛ “mebɔ mɔdenle memaa ye.”
Hibulu aneɛ nu, “Bɛde bɛ nwo.”
Anzɛɛ “ɛzonlenlɛsua.”
Anzɛɛ “bɛbava wɔ ɛkɛla bɛazie ye ɛkɛla ne agyakɛ anu.”
Hibulu aneɛ nu, “ɛnriandilɛma.”
Hibulu aneɛ nu, “suakpole ne,” bie a ɔle kɛ aranemgbole la.
Anzɛɛ “ɔmaa Yizilayɛma azo ade.”
Anzɛɛ “Anɔn Azudenle.”
Hibulu aneɛ nu, “Kenle.”