Ndɛnebuavolɛma 11:1-40

  • Bɛvoanle ndɛnebuavolɛ Gyɛfeta, nzinlii bɛyɛle ye adekilevolɛ (1-11)

  • Gyɛfeta nee Amɔnoma zuzule edwɛkɛ nwo (12-28)

  • Gyɛfeta ɛwɔkɛ ne nee ɔ ra raalɛ ne (29-40)

    • Ɔ ra raalɛ ne belazinlililɛ ne (38-40)

11  Ɛnee Geleadenli Gyɛfeta+ le konle nu katakyie; ɛnee ye mame le tuutuunli, yɛɛ ye papa a le Geleade.  Na Geleade nee ɔ ye noko wole mralɛ mrenyia gyɛne. Mɔɔ ɔ ye amra mrenyia ne mɔ nyinle la, bɛvoanle Gyɛfeta na bɛzele ye kɛ: “Ɛnlɛ agyapadeɛ biala wɔ yɛ papa sua nu, ɔluakɛ asolo wɔ mame.”  Ɔti Gyɛfeta nriandile vile ɔ mediema mrenyia ne mɔ anwo na ɔhɔdɛnlanle Tɔɔbo azɛlɛ zo. Na menli mgbane bie vale bɛ nwo bɔle Gyɛfeta na bɛlile ɔ nzi.  Mekɛ guale nu la, Amɔnoma nee Yizilayɛ honle.+  Mɔɔ Amɔnoma nee Yizilayɛma ɛlɛko la, Geleade mgbanyima yɛle ye ndɛndɛ kɛ bɛkava Gyɛfeta bɛavi Tɔɔbo azɛlɛ zo bɛara.  Bɛzele Gyɛfeta kɛ: “Bɛla bali yɛ nyunlu maa yɛho yɛtia Amɔnoma.”  Na Gyɛfeta zele Geleade mgbanyima ne mɔ kɛ: “Tɛ bɛmɛ a ɛnee bɛkyi me kpole mɔɔ ɔti bɛvoanle me bɛvile me papa sua nu la ɔ?+ Duzu ati a kɛkala mɔɔ bɛ nwo ɛhyele bɛ la akee bɛra me nwo ɛke a?”  Na Geleade mgbanyima ne mɔ zele Gyɛfeta kɛ: “Ɛhye ati a yɛzia yɛra ɛ nwo ɛke la. Saa ɛ nee yɛ kɔ na ɛkɔko ɛtia Amɔnoma a, ɛbayɛ yɛ kpanyinli na wɔanlea Geleadema kɔsɔɔti anwo zo.”+  Ɔti Gyɛfeta zele Geleade mgbanyima ne mɔ kɛ: “Saa bɛ nee me sia kɔ kɛ mengɔngo mentia Amɔnoma na Gyihova di bɛ nwo zo konim maa me a, ɛnee amgba mebayɛ bɛ kpanyinli!” 10  Geleade mgbanyima ne mɔ zele Gyɛfeta kɛ: “Saa yɛanyɛ mɔɔ wɔha la a, maa Gyihova ɛyɛ yɛ dasevolɛ* na ɔbua yɛ ndɛne.” 11  Yemɔti Gyɛfeta nee Geleade mgbanyima hɔle, na menli ne yɛle ye bɛ kpanyinli bɛmaanle ɔlile bɛ nyunlu. Na Gyɛfeta hanle ye edwɛkɛ ne amuala bieko wɔ Gyihova anyunlu wɔ Mezepa.+ 12  Akee Gyɛfeta zoanle menli maanle bɛhɔbizale Amɔnoma+ belemgbunli ne kɛ: “Duzu edwɛkɛ a ɛ nee me lɛ* mɔɔ ɔti ɛkulo kɛ ɛfa konle ɛba me azɛlɛ zo a?” 13  Ɔti Amɔnoma belemgbunli ne zele menli mɔɔ Gyɛfeta zoanle bɛ la kɛ: “Kɛmɔ Yizilayɛma vi Yigyibiti+ ba la bɛvale me azɛlɛ, ɔvi Anɔn+ ne anloa mɔɔ kɔ Gyabɔko too kɔdwu Dwɔdan ne anloa+ la ati ɔ. Bɛva bɛmaa me anzodwolɛ nu.” 14  Noko Gyɛfeta zoanle menli maanle bɛziale bɛhɔle Amɔnoma belemgbunli ne ɛkɛ 15  bɛhɔzele ye kɛ: “Edwɛkɛ mɔɔ Gyɛfeta ɛha la ɛne: ‘Yizilayɛma anva Mowabema+ azɛlɛ yɛɛ bɛanva Amɔnoma+ azɛlɛ, 16  ɔluakɛ mekɛ mɔɔ Yizilayɛma vi Yigyibiti ɛlɛba la, bɛluale fienemgbole ne anu too bɛhɔle Nyevile Kɔkɔlɛ+ ne anloa na bɛrale Keedɛhye.+ 17  Akee Yizilayɛma zoanle menli maanle bɛhɔzele Yidɔm+ belemgbunli ne kɛ: “Yɛsɛlɛ wɔ, maa yɛlua wɔ azɛlɛ ne azo,” noko Yidɔm belemgbunli ne andie. Eza bɛhɔhanle bɛhilele Mowabe+ belemgbunli ne, noko yeanyɛ. Yemɔti Yizilayɛma hɔle zo dɛnlanle Keedɛhye.+ 18  Mɔɔ bɛlua fienemgbole ne anu la, bɛanva Yidɔm azɛlɛ zo+ yɛɛ bɛanva Mowabe azɛlɛ zo. Bɛluale Mowabe azɛlɛ ne aduduleɛ+ na bɛhɔyɛle bɛ azokoɛleɛ wɔ Anɔn maanzinli ne anu; bɛandɛla Mowabe ɛweɛne ne,+ ɔluakɛ Anɔn ne a le Mowabe ɛweɛne a. 19  “‘Akee Yizilayɛma zoanle menli maanle bɛhɔle Amɔlema Belemgbunli Saehɔn mɔɔ lile tumi wɔ Hɛhyebɔn la ɛkɛ na bɛzele ye kɛ: “Yɛsɛlɛ wɔ, maa yɛlua wɔ azɛlɛ ne azo yɛhɔ ɛleka mɔɔ yɛkɔ la.”+ 20  Noko Saehɔn anlie Yizilayɛma anli kɛ ɔkɛmaa bɛkɛlua ye azɛlɛ ne azo, ɔti Saehɔn boɔboale ye menli ne amuala anloa na bɛyɛle bɛ azokoɛleɛ wɔ Gyeehaze na bɛ nee Yizilayɛma honle.+ 21  Na Gyihova, Yizilayɛ Nyamenle ne vale Saehɔn nee ye menli ne amuala wulale Yizilayɛma asa anu, ɔti Yizilayɛma lile bɛ nwo zo konim na bɛvale Amɔlema mɔɔ de azɛlɛ ne azo la azɛlɛ ne amuala bɛyɛle bɛ ɛdeɛ.+ 22  Yemɔti bɛvale Amɔlema azɛlɛ ne amuala ɔvi Anɔn ne anloa kɔdwu Gyabɔko yɛɛ fienemgbole ne anu kɔdwu Dwɔdan ne anloa.+ 23  “‘Gyihova, Yizilayɛ Nyamenle ne a voanle Amɔlema vile ye menli Yizilayɛma anyunlu a,+ na wɔmɔ ɛkulo kɛ ɛfoa bɛ ɔ? 24  Debie biala mɔɔ wɔ nyamenle Kimɔhye+ ɛva ɛmaa wɔ la ɛnle wɔ ɛdeɛ ɔ? Yemɔti awie biala mɔɔ Gyihova yɛ Nyamenle ne ɛvoa ye ɛvi yɛ nyunlu la a yɛbavoa ye a.+ 25  Ɛle kpalɛ ɛtɛla Zepɔ ara Beelake+ mɔɔ le Mowabe belemgbunli la ɔ? Asoo ɔ nee Yizilayɛma dwudwule anzɛɛ ɔ nee bɛ honle ɛlɛ? 26  Mekɛ mɔɔ Yizilayɛma de Hɛhyebɔn nee azua mɔɔ zuozua ye+ nee Alowɛ nee azua mɔɔ zuozua ye yɛɛ azua kɔsɔɔti mɔɔ wɔ Anɔn ne anloa la azo ɛvolɛ 300 la, duzu ati a wɔambɔ mɔdenle wɔanlie wɔanvi bɛ sa nu wɔ zɔhane mekɛ ne anu ɛ?+ 27  Metɛyɛle wɔ ɛtane, wɔmɔ a wɔyɛ ɛtane kɛ wɔva konle wɔdoa me a. Maa Ndɛnebuavolɛ+ Gyihova ɛbua Yizilayɛma nee Amɔnoma avinli ndɛne ɛnɛ.’” 28  Noko Amɔnoma belemgbunli ne andie edwɛkɛ mɔɔ Gyɛfeta maanle bɛhɔhanle bɛhilele ye la. 29  Gyihova sunsum ne rale Gyɛfeta anwo zo,+ na ɔhɔvale Geleade nee Manasɛ ɔhɔle Mezepɛ mɔɔ wɔ Geleade la,+ na ɔvi Mezepɛ mɔɔ wɔ Geleade la ɔhɔle Amɔnoma ɛkɛ. 30  Akee Gyɛfeta bɔle Gyihova ɛwɔkɛ+ na ɔhanle kɛ: “Saa ɛfa Amɔnoma ɛwula me sa nu, 31  na mevi Amɔnoma ɛkɛ meba anzodwolɛ nu a, awie biala mɔɔ kɛlimoa kɛvi me sua nu anlenkɛ ne anu kɛvinde kɛrayia me la bayɛ Gyihova ɛdeɛ,+ na mebava ahenle meabɔ ɛyelalɛ afɔle.”+ 32  Ɔti Gyɛfeta nee Amɔnoma hɔhonle, na Gyihova vale bɛ wulale ɔ sa nu. 33  Ɔbɔle ɔ bo ɔvile Alowɛ ɔhunle menli dɔɔnwo ɔhɔdwule Menete—azuamgbole 20—na ɔdoale zo ɔhunle bɛ too ɔhɔdwule Ebɛle-kɛlamem. Ɔti Yizilayɛma lile Amɔnoma anwo zo konim. 34  Akee Gyɛfeta rale sua nu wɔ Mezepa,+ na nea! ɛnee ɔ ra raalɛ ne ɛlɛbɔ akɛya na ɔlɛsi agole yearayia ye! Ɛnee yemɔ ala a le ɔ ra a. Ɔnlɛ ralɛ nrenyia anzɛɛ ralɛ raalɛ bieko ɔmboka ɔ nwo. 35  Mɔɔ Gyɛfeta nwunle ye la, ɔsuosuanle ye adɛladeɛ ne mɔ anu na ɔhanle kɛ: “O me ra raalɛ ye! Wɔde me ɛbolɛ,* ɔluakɛ wɔmɔ a medu wɔ mevi sua nu ɛke a. Kɛkala mebuke me nloa mebɔ Gyihova ɛwɔkɛ, na metwe mesia a ɔnyɛ boɛ.”+ 36  Noko ɔzele ye kɛ: “Egya, saa wɔbuke ɛ nloa wɔbɔ Gyihova ɛwɔkɛ a, ɛnee fa me yɛ deɛ mɔɔ wɔbɔ nwolɛ ɛwɔkɛ la,+ ɔluakɛ Gyihova ɛli wɔ agbɔvolɛ Amɔnoma nzenralɛ ɛmaa wɔ.” 37  Akee ɔzele ye papa kɛ: “Mesɛlɛ wɔ debie ko ala: Maa me siane nwiɔ maa mengɔ awoka ne mɔ azo lɔ na me nee me gɔnwo mɔ mbɛlɛra ɛhɔzu, ɔluakɛ menrɛgya ɛlɛ.” 38  Na ɔhanle kɛ: “Kɔ!” Yemɔti ɔmaanle ɔhɔlile siane nwiɔ, na ɔ nee ɔ gɔnwo mɔ hɔle awoka ne mɔ azo hɔzunle ɔluakɛ ɔnrɛgya ɛlɛ. 39  Siane nwiɔ ne dwule la, ɔziale ɔrale ye papa anwo ɛkɛ, na ɔvale ye ɔyɛle ɛwɔkɛ ne mɔɔ ɔbɔle la.+ Ɔ nee nrenyia anla ɛlɛ. Na ɔrayɛle amaamuo* wɔ Yizilayɛ: 40  Ɛvolɛ biala, Yizilayɛ mbɛlɛra kɔkanvo Geleadenli Gyɛfeta ara raalɛ ne kenle nna wɔ ɛvolɛ ne anu.

Ɔbodwɛkɛ

Hibulu aneɛ nu, “ɛyɛ awie mɔɔ ɛdie.”
Hibulu aneɛ nu, “Duzu a wɔ me nee wɔ avinli.”
Hibulu aneɛ nu, “Wɔbɛlɛ me aze.”
Anzɛɛ “mɛla.”