Wulu kɔ nuhua edwɛkɛ ne azo

Wulu kɔ nuninyɛne ne azo

EDWƐKƐ 51

Asoo Ɛze Gyihova Kpalɛ?

Asoo Ɛze Gyihova Kpalɛ?

“Bɛdabɛ mɔɔ bɛze wɔ duma la bɛava bɛ nwo ado ɛ nwo zo; O Gyihova, ɛnrɛkpo bɛdabɛ mɔɔ bɛkpondɛ wɔ la ɛlɛ.”—EDW. 9:10.

EDWƐNE 56 Fa Nɔhalɛ Ne Yɛ Wɔ Ɛdeɛ

MƆƆ YƐBAZUKOA *

1-2. Kɛ mɔɔ Angelito anwubielɛ ne maa yɛnwu ye la, duzu a ɔwɔ kɛ yɛ nuhua ko biala yɛ a?

AWOVOLƐ mɔɔ bɛle Gyihova Alasevolɛ la a ɛlɛtete wɔ ɔ? Saa zɔhane a ɔde a, ɛnee kakye kɛ, saa wɔ awovolɛ nee Gyihova lɛ agɔnwolɛvalɛ kpalɛ a, ɔngile kɛ ɛdawɔ noko ɛ nee ye lɛ agɔnwolɛvalɛ kpalɛ. Saa yɛ awovolɛ wɔ nɔhalɛ ne anu o, anzɛɛ bɛnle nu o, ɔwɔ kɛ yɛ nuhua ko biala nee Gyihova nyia agɔnwolɛvalɛ.

2 Suzu adiema nrenyia bie mɔɔ bɛfɛlɛ ye Angelito la anwubielɛ ne anwo nea. Awovolɛ mɔɔ bɛle Alasevolɛ la a tetele ye a. Noko mekɛ mɔɔ ɔle kakula la, ɔ nee Nyamenle annyia agɔnwolɛvalɛ kpalɛ. Ɔka kɛ: “Ɛnee melɛsonle Gyihova ɔluakɛ me abusua ne ɛlɛyɛ zɔ la ati.” Noko nzinlii, Angelito vale mekɛ dɔɔnwo gengale Nyamenle Edwɛkɛ ne, ɔdwenledwenlenle nwolɛ, na ɔbɔle ɔ bo ɔyɛle asɔne fane dɔɔnwo. Duzu a vile nu rale a? Angelito ka kɛ, “Menwunle kɛ adenle kokye mɔɔ mebahola mealua zo meabikye me Ze Gyihova la a le kɛ mebanwu ye kpalɛ.” Angelito anwubielɛ ne maa kpuya bie mɔ mɔɔ anwo hyia la ba yɛ adwenle nu: Ngakyile boni a wɔ Gyihova anwo debie ekyi mɔɔ yɛnwu ye yɛɛ ɛnwunlɛ mɔɔ yɛnwu ye kpalɛ la anu a? Na kɛ ɔkɛyɛ na yɛanwu Gyihova kpalɛ ɛ?

3. Ngakyile boni a wɔ Nyamenle mɔɔ yɛze ye yɛɛ ɛnwunlɛ mɔɔ yɛnwu ye kpalɛ la anu a?

3 Yɛbahola yɛaha kɛ saa awie ze Nyamenle duma anzɛɛ mɔɔ Ɔka la ekyi a, ɔkile kɛ ɔze Nyamenle. Noko Gyihova mɔɔ yɛnwu ye kpalɛ la kile dɔɔnwo. Ɔwɔ kɛ yɛnyia mekɛ yɛsukoa Gyihova nee ye subane ngɛnlɛma ne mɔ anwo debie. Ɛhye bamaa yɛade deɛmɔti ɔka anzɛɛ ɔyɛ ninyɛne bie mɔ la abo. Ɛhye baboa yɛ amaa yɛanwu ye kɛ saa ɔ nye die yɛ nzuzulɛ, yɛ kpɔkɛzilɛ nee mɔɔ yɛyɛ la anwo anzɛɛ ɔ nye ɛnlie nwo a. Saa yɛsukoa yɛnwu mɔɔ Nyamenle kpondɛ avi yɛ ɛkɛ la a, ɔwɔ kɛ yɛfa yɛyɛ gyima ndɛndɛ.

4. Kɛzi Baebolo nu neazo ngakyile mɔɔ yɛbazuzu nwo la baboa yɛ ɛ?

4 Bie a awie mɔ bagolo yɛ nwo kɛ yɛlɛsonle Gyihova na bɛakpɔ yɛ ɔluakɛ yɛ nee ye menli ɛlɛtu la ati. Noko saa yɛnyia Gyihova anu anwodozo a, ɔnrɛye yɛ rɛle ɔnrɛdo yɛ sa nu ɛlɛ. Ɔbamaa yɛ nee Nyamenle anyia agɔnwolɛvalɛ mɔɔ anu yɛ se mɔɔ ɔbadɛnla ɛkɛ ne dahuu la. Asoo yɛbahola yɛanwu Gyihova kpalɛ? Ɛhɛe, yɛbahola! Neazo mɔɔ menli mɔɔ ɛnli munli le kɛ Mosisi nee Belemgbunli Devidi yɛle la maa yɛnwu kɛ yɛbahola. Mekɛ mɔɔ yɛlɛsuzu bɛ neazo ne anwo la, yɛbabua kpuya nwiɔ bie: Kɛzi bɛranwunle Gyihova kpalɛ ɛ? Na duzu a yɛbahola yɛazukoa yɛavi bɛ neazo ne anu a?

“MOSISI NWUNLE AHENLE MƆƆ ƐNYELƐ ƐNNWU YE LA”

5. Duzu a Mosisi kpale kɛ ɔbayɛ a?

5 Mosisi vale mɔɔ ɔzukoale la ɔyɛle gyima. Mɔɔ Mosisi nyianle ɛvolɛ kɛyɛ 40 la, ɔkpale kɛ ɔ nee Nyamenle menli mɔɔ le Hibuluma la badu tɛla kɛ bɛkɛvɛlɛ ye “Falo ara raalɛ ne ara.” (Hib. 11:24) Mosisi kpole nwolɛ adenle mɔɔ ɔnyianle ye wɔ ewiade ne anu la. Ɔvale ye ngoane ɔdole esiane nu ɔgyinlanle Hibuluma mɔɔ ɛnee le ngɛkɛlɛ wɔ Yigyibiti la anzi, na ɛnee ɔze kɛ Falo mɔɔ lɛ tumi kpole na bɛbu ye kɛ nyamenle la bahola ava ɔ nwo ɛya. Diedi kpole boni ɛne! Mosisi nyianle Gyihova anu anwodozo. Anwodozo zɔhane boale ye maanle ɔ nee Nyamenle nyianle agɔnwolɛvalɛ dahuu.​—Mrɛ. 3:5.

6. Duzu a yɛbahola yɛazukoa yɛavi Mosisi neazo ne anu a?

6 Duzu a yɛsukoa yɛfi nu a? Le kɛ Mosisi la, ɔwɔ kɛ yɛ muala yɛsi kpɔkɛ: Asoo yɛbakpa kɛ yɛsonle Nyamenle na yɛ nee ye menli adu ɔ? Ɔwɔ kɛ yɛfa ninyɛne yɛbɔ afɔle amaa yɛahola yɛazonle Nyamenle, na yɛze kɛ menli mɔɔ bɛnzonle Gyihova la bakpɔ yɛ. Noko yɛlɛ yɛ anwuma Selɛ ne anu anwodozo kɛ ɔbaboa yɛ!

7-8. Duzu a Mosisi hɔle zo zukoale a?

7 Mosisi hɔle zo zukoale Gyihova subane ne mɔ anwo debie na ɔyɛle Ye ɛhulolɛdeɛ. Kɛ neazo la, mɔɔ bɛzele Mosisi kɛ ɔli Yizilayɛ maanle ne anyunlu ɔ nee bɛ ɛvi akɛlɛzonlenlɛ nu la, ɛnee ɔnlɛ anwodozo, na ɔhanle ye fane dɔɔnwo kɛ ɔnfɛta. Nyamenle vile atiakunlukɛnlɛma nu lile Mosisi ngyegyelɛ nwo gyima na ɔboale ye. (Ɛzɛ. 4:10-16) Yemɔti Mosisi holale hanle ndɛnebualɛ edwɛkɛ mɔɔ tumi wɔ nu la hilele Falo. Eza Mosisi nwunle kɛ Gyihova ɛlɛfa ye tumi ne yealie Yizilayɛma na yeazɛkye Falo nee ye sogyama wɔ Nyevile Kɔkɔlɛ ne anu.​—Ɛzɛ. 14:26-31; Edw. 136:15.

8 Mɔɔ Mosisi lile Yizilayɛma anyunlu vile Yigyibiti la, bɛdendɛle bɛ nzo abo fane dɔɔnwo. Noko Mosisi nwunle kɛzi Gyihova nyianle ye menli ne mɔɔ yelie bɛ yevi akɛlɛzonlenlɛ nu anwo abotane kpole la. (Edw. 78:40-43) Eza Mosisi nwunle mɛlɛbɛnwoaze subane kpole mɔɔ Gyihova lɛ wɔ mekɛ mɔɔ Mosisi dendɛle hilele Gyihova na ɔdiele ye ɔhakyile ye adwenle la.​—Ɛzɛ. 32:9-14.

9. Kɛ mɔɔ Hibuluma 11:27 kile la, kɛzi ɛnee Mosisi nee Gyihova agɔnwolɛvalɛ ne de ɛ?

9 Mɔɔ bɛvile Yigyibiti la anzi, agɔnwolɛvalɛ mɔɔ Mosisi nee Gyihova lɛ la anu yɛle se kpalɛ na ɛnee ɔle kɛ asɛɛ ɔkola ɔnwu ye anwuma Selɛ ne la. (Kenga Hibuluma 11:27.) Baebolo ne ka agɔnwolɛvalɛ titili mɔɔ Gyihova nee Mosisi nyianle la anwo edwɛkɛ kɛ: “Gyihova dendɛle hilele Mosisi, kɛ mɔɔ sonla nee ɔ gɔnwo tendɛ kile bɛ nwo la.”​—Ɛzɛ. 33:11.

10. Amaa yɛanwu Gyihova kpalɛ la, duzu a ɔwɔ kɛ yɛyɛ a?

10 Duzu a yɛsukoa yɛfi nu a? Saa yɛbanwu Gyihova kpalɛ a, ɔnle kɛ yɛsukoa ye subane ne mɔ ala, eza ɔwɔ kɛ yɛyɛ ye ɛhulolɛdeɛ. Ɛnɛ, Gyihova ɛhulolɛdeɛ ko a le kɛ, ‘ɔdie menli ngakyile kɔsɔɔti na bɛanyia nɔhalɛ ne anwo nɔhalɛ ndelebɛbo.’ (1 Tim. 2:3, 4) Adenle ko mɔɔ yɛdua zo yɛyɛ Nyamenle ɛhulolɛdeɛ la a le kɛ yɛbahilehile awie mɔ Gyihova anwo debie.

11. Saa yɛkilehile awie mɔ Gyihova anwo debie a, kɛzi ɔboa yɛ ɔmaa yɛnwu ye kpalɛ ɛ?

11 Fane dɔɔnwo ne ala saa yɛlɛkilehile awie mɔ Gyihova anwo debie a, ɔmaa yɛnwu ye kpalɛ. Kɛ neazo la, yɛnwu kɛ Gyihova ɛlɛda atiakunlukɛnlɛma ali wɔ mekɛ mɔɔ yɛkɛnwu kɛ ɔlɛkile yɛ adenle yeahɔ menli mɔɔ lɛ ahonle kpalɛ ɛkɛ la. (Dwɔn 6:44; Gyi. 13:48) Yɛnwu tumi mɔɔ wɔ Nyamenle Edwɛkɛ ne anu la wɔ mekɛ mɔɔ yɛbanwu kɛ menli mɔɔ yɛ nee bɛ sukoa Baebolo ne ɛlɛgyakyi subane ɛtane bie mɔ na bɛawula subane fofolɛ ne la. (Kɔl. 3:9, 10) Yɛɛ yɛnwu Nyamenle abotane ne wɔ mekɛ mɔɔ ɔlɛmaa menli dɔɔnwo mɔɔ wɔ yɛ azɛlɛsinli ne anu adenle yeamaa bɛazukoa ɔ nwo debie na bɛanyia ngoane la.​—Wlo. 10:13-15.

12. Kɛ mɔɔ Ɛzɛdɔso 33:13 maa yɛnwu ye la, duzu a Mosisi bizale a, na duzu ati ɔ?

12 Mosisi bule ɔ nee Gyihova agɔnwolɛvalɛ ne kɛ ɔsonle bolɛ. Mɔɔ Nyamenle boale Mosisi maanle ɔyɛle nwanwane ninyɛne mgbole la anzi, ɔvile ɛbulɛ nu ɔzɛlɛle Gyihova kɛ ɔkulo kɛ ɔnwu ye kpalɛ. (Kenga Ɛzɛdɔso 33:13.) Mɔɔ Mosisi biza ɛhye la, ɛnee ɔwɔ ye ɛvolɛ 80 anu, noko ɛnee ɔze kɛ ninyɛne dɔɔnwo wɔ ɛkɛ mɔɔ ɔwɔ kɛ ɔnwu ye wɔ ye anwuma Selɛ ne anwo a.

13. Adenle titili ko mɔɔ yɛbahola yɛalua zo yɛahile kɛ yɛ nee Nyamenle agɔnwolɛvalɛ ne anwo hyia yɛ la a le boni?

13 Duzu a yɛsukoa yɛfi nu a? Ɔnva nwo ɛvolɛ dodo biala mɔɔ yɛva yɛzonle Gyihova la, ɔwɔ kɛ yɛmaa agɔnwolɛvalɛ mɔɔ yɛ nee Gyihova lɛ la sonle bolɛ maa yɛ. Adenle kpalɛ ko mɔɔ yɛbahola yɛalua zo yɛahile kɛ yɛ nee Nyamenle agɔnwolɛvalɛ ne anwo hyia yɛ la a le kɛ yɛ nee ye badendɛ wɔ asɔneyɛlɛ nu.

14. Kɛzi asɔneyɛlɛ boa yɛ maa yɛnwu Gyihova kpalɛ ɛ?

14 Saa ɛkulo kɛ ɛ nee awie nyia agɔnwolɛvalɛ kpalɛ a, ɔwɔ kɛ bɛdi adwelie kpalɛ. Yemɔti ta yɛ asɔne amaa wɔabikye Nyamenle, yɛɛ ɔnle kɛ ɛsulo kɛ ɛbavi wɔ ahonle nu wɔala wɔ nganeɛdelɛ ali wɔahile ye. (Ɛfɛ. 6:18) Krista mɔɔ vi Turkey la ka kɛ: “Mekɛ biala mɔɔ mebaha me nganeɛdelɛ nwo edwɛkɛ meahile Gyihova wɔ asɔneyɛlɛ nu la, ɔmaa ɛlɔlɛ nee anwodozo mɔɔ melɛ wɔ ye nu la yɛ kpole. Saa menwu kɛzi Gyihova bua me asɔneyɛlɛ la a, ɔmaa menwu kɛ Ɔle me Ze nee me Gɔnwo.”

NRENYIA MƆƆ LA GYIHOVA AHONLE NWO

15. Kɛzi Gyihova hanle Belemgbunli Devidi anwo edwɛkɛ ɛ?

15 Bɛwole Belemgbunli Devidi wɔ maanle mɔɔ bɛdu bɛ nwo bɛmaa Gyihova Nyamenle la anu. Noko tɛ kɛ ɛnee Devidi abusua ne sonle Gyihova la ati a ɔdaye noko ɔzonlenle ye a. Ɔdaye mumua ne ɔ nee Nyamenle nyianle agɔnwolɛvalɛ, na Gyihova hulole ye kpalɛ. Gyihova mumua ne hanle Devidi anwo edwɛkɛ kɛ ɔle “nrenyia mɔɔ la [Ye] ahonle nwo.” (Gyi. 13:22) Kɛ ɔyɛle mɔɔ Devidi nee Gyihova vale agɔnwolɛ kyengye zɔhane ɛ?

16. Mɔɔ Devidi nleanle abɔdeɛ la, duzu a ɔzukoale ye wɔ Gyihova anwo a?

16 Devidi zukoale Gyihova anwo debie wɔ abɔdeɛ nu. Mɔɔ Devidi le kakula la, ɔvale mekɛ dɔɔnwo ɔnleanle ye papa mboane wɔ ɛya nu. Ɔkɛyɛ kɛ ɔvale mekɛ zɔhane ɔdwenledwenlenle ninyɛne mɔɔ Gyihova ɛbɔ la anwo. Kɛ neazo la, ɛnee saa Devidi to ɔ nye anwuma a, ɔnwu nwɔlɔra apenle dɔɔnwo. Eza ɔdwenledwenlenle subane mɔɔ Ahenle mɔɔ bɔle bɛ lɛ la anwo. Sunsum ne hanle Devidi maanle ɔhɛlɛle kɛ: “Anwuma bɔ Nyamenle anyunlunyia ne nolo; Anwomanyunlu bɔ ɔ sa anloa gyima ne nolo.” (Edw. 19:1, 2) Mɔɔ Devidi dwenledwenlenle kɛzi Gyihova bɔle alesama anwo la, ɔnwunle kɛ Gyihova lale nrɛlɛbɛ kpole ali. (Edw. 139:14) Mɔɔ Devidi dwenledwenlenle ninyɛne mɔɔ Gyihova ɛbɔ anwo la, ɔhanle ye ɔmaanle ɔbɛlɛle ɔ nwo aze.​—Edw. 139:6.

17. Saa yɛdwenledwenle abɔdeɛ nwo a, duzu a yɛbanwu ye a?

17 Duzu a yɛsukoa yɛfi nu a? Maa ɛ nye ɛlie abɔdeɛ nwo. Mmanea ninyɛne ngɛnlɛma mɔɔ Gyihova ɛbɔ la ala; fa wɔ adwenle sie zo kpalɛ! Ɛlua la amuala, dwenledwenle mɔɔ abɔdeɛ mɔɔ ɛbɔ ɛ nwo mgbɔlɔka ɛyia​—mbaka, nane yɛɛ menli​—maa ɛnwu ye wɔ Gyihova anwo la. Ɛhye bamaa wɔazukoa wɔ ɛlɔlɛ Selɛ ne anwo debie dɔɔnwo alehyenlɛ ko biala. (Wlo. 1:20) Ɛlɔlɛ mɔɔ ɛlɛ ɛmaa ye la bayɛ kpole alehyenlɛ biala.

18. Kɛ mɔɔ Edwɛne 18 kile la, duzu a Devidi nwunle ye a?

18 Devidi nwunle kɛ Gyihova ɛlɛboa ye kpalɛ. Kɛ neazo la, mɔɔ Devidi liele ye papa mboane ne vile awenade nee bɛdi sa nu la, ɔnwunle kɛ Gyihova a ɛlɛboa ye amaa yeali nane anwo ɛzulolɛ zɔhane mɔ anwo azo konim a. Mɔɔ Devidi lile Golayate anwo zo konim la, ɔnwunle ye wienyi kɛ Gyihova a ɛlɛkile ye adenle a. (1 Sa. 17:37) Mɔɔ Devidi nriandile vile Belemgbunli Sɔɔlo asa nu la, ɔnwunle kɛ Gyihova yɛɛ ɛlie ye a. (Edw. 18, ɔ ti zo edwɛkɛ) Saa Devidi le awie mɔɔ memaa ɔ nwo zo a, anrɛɛ ɔbava ninyɛne zɔhane mɔ anwo nganvolɛ yeamaa ɔ nwo. Noko ɛnee Devidi bɛlɛ ɔ nwo aze, yemɔti ɔnwunle kɛ Gyihova a ɛlɛboa ye wɔ ɛbɛlabɔlɛ nu a.​—Edw. 138:6.

19. Duzu a yɛbahola yɛazukoa yɛavi Devidi neazo ne anu a?

19 Duzu a yɛsukoa yɛfi nu a? Saa yɛsɛlɛ Gyihova ɛkɛ ne moalɛ a, ɛnee ɔtɛwiele. Eza ɔwɔ kɛ yɛbɔ mɔdenle kɛ yɛbanwu kɛzi Gyihova ɛlɛboa yɛ la yɛɛ moalɛ holɛ ko mɔɔ ɔlɛfa yeamaa yɛ la. Saa yɛdie yɛto nu kɛ tɛ debie biala a yɛbahola yɛayɛ a, yɛbanwu kɛzi Gyihova ɛlɛboa yɛ la wienyi. Na mekɛ biala mɔɔ yɛbanwu kɛ Gyihova ɛlɛboa yɛ la, ɔmaa agɔnwolɛvalɛ mɔɔ yɛ nee ye lɛ la anu mia. Adiema nrenyia bie mɔɔ bɛfɛlɛ ye Isaac mɔɔ ɔvi Fiji mɔɔ ɛva ɛvolɛ dɔɔnwo ɛzonle Gyihova la ɛnwu kɛ ɛhye le nɔhalɛ. Ɔka kɛ: “Saa menea me ɛbɛlabɔlɛ nu a, menwu kɛ Gyihova ɛboa me ɔvi mekɛ mɔɔ membɔle ɔ bo kɛ mesukoa Baebolo ne badwu ɛnɛ. Ɛhye ɛmaa menwu Gyihova kpalɛ.”

20. Duzu a yɛbahola yɛazukoa yɛavi agɔnwolɛvalɛ mɔɔ Devidi nee Nyamenle nyianle la anu a?

20 Devidi zukoale Gyihova subane ne mɔ. Gyihova bɔle yɛ mɔɔ yɛkola yɛsukoa ye subane ne mɔ. (Gyn. 1:26) Mekɛ mɔɔ yɛlɛsukoa Gyihova subane ngakyile ne mɔ anwo debie dɔɔnwo la, ɔmmaa ɔnyɛ se kɛ yɛbazukoa ye. Devidi nwunle ye anwuma Selɛ ne kpalɛ, yemɔti ɔholale ɔzukoale Ye wɔ kɛzi ɔ nee awie mɔ lile la anu. Suzu neazo ko anwo nea. Devidi nee Batehyɛba zɛkyele agyalɛ na ɔhunle ɔ hu. (2 Sa. 11:1-4, 15) Noko Gyihova kpale kɛ ɔbava Devidi mɔɔ ɛnee ɔdaye noko ɔse anwunvɔne la ɛtane yeahyɛ ye. Kɛmɔ ɛnee Devidi nee Gyihova lɛ agɔnwolɛvalɛ kpalɛ la ati, ɔrayɛle Yizilayɛ belemgbunli mɔɔ la Gyihova ahonle nwo kpalɛ na ɔvale ye ɔyɛle neazo ɔmaanle Yizilayɛ arelemgbunli mɔɔ ɛha la.​—1 Arl. 15:11; 2 Arl. 14:1-3.

21. Kɛ mɔɔ Ɛfɛsɛsema 4:24 yɛɛ 5:1 maa yɛnwu ye la, saa ‘yɛsukoa Nyamenle’ a, duzu a bavi nu ara a?

21 Duzu a yɛsukoa yɛfi nu a? Ɔhyia kɛ ‘yɛsukoa Nyamenle.’ Saa yɛyɛ ɛhye a, ɔboa yɛ, eza ɔmaa yɛnwu Nyamenle kpalɛ. Saa yɛbɔ mɔdenle kɛ yɛbazukoa ye subane ne mɔ a, ɔbahile kɛ amgba yɛle ɔ mra.​—Kenga Ɛfɛsɛsema 4:24; 5:1.

BƆ MƆDENLE KƐ ƐBANWU GYIHOVA KPALƐ

22-23. Saa yɛfa mɔɔ yɛsukoa ye wɔ Gyihova anwo la yɛyɛ gyima a, kɛzi ɔbaboa yɛ ɛ?

22 Kɛ mɔɔ yɛnwu ye la, yɛdua abɔdeɛ nee Nyamenle Edwɛkɛ ne azo yɛnwu Gyihova. Nyamenle azonvolɛ mɔɔ yɛle neazo kpalɛ la dɔɔnwo wɔ Baebolo ne anu mɔɔ yɛbahola yɛazukoa bɛ a, le kɛ Mosisi nee Devidi. Gyihova ɛyɛ ye afoa nu ɛdeɛ. Yeha kɛ yɛdayɛ noko yɛbayɛ biala mɔɔ yɛbahola la amaa yɛahola yɛazukoa ɔ nwo ninyɛne dɔɔnwo.

23 Yɛnrɛzukoa Gyihova anwo debie yɛnrɛwie ɛlɛ. (Nol. 3:11) Tɛ ninyɛne dodo mɔɔ yɛze ye wɔ Gyihova anwo la a hyia a, emomu kɛzi yɛfa mɔɔ yɛze ye wɔ ɔ nwo yɛdi gyima la. Saa yɛfa mɔɔ yɛsukoa la yɛdi gyima na yɛsukoa yɛ ɛlɔlɛ Selɛ ne a, ɔbahɔ zo yeabikye yɛ. (Gye. 4:8) Ɔdua ye Edwɛkɛ ne azo ɔmaa yɛ anwosesebɛ kɛ, ɔnrɛkpo menli mɔɔ bɔ mɔdenle kpondɛ ye la ɛlɛ.

EDWƐNE 80 ‘Bɛzɔ Gyihova Bɛnlea Na Ɔle Kpalɛ’

^ ɛden. 5 Menli dɔɔnwo die di kɛ Nyamenle wɔ ɛkɛ, noko bɛnze ye kpalɛ. Gyihova mɔɔ yɛnwu ye kpalɛ la kile duzu? Saa ɔbaye wɔ Gyihova mɔɔ yɛ nee ye nyia agɔnwolɛvalɛ mɔɔ anu yɛ se la anu a, duzu a yɛbahola yɛazukoa yɛavi Mosisi nee Belemgbunli Devidi ɛkɛ a? Edwɛkɛ ɛhye babua kpuya ɛhye mɔ.