Wulu kɔ nuhua edwɛkɛ ne azo

Wulu kɔ nuninyɛne ne azo

Asoo Amgba Gyisɛse Wule Maanle Me?

Asoo Amgba Gyisɛse Wule Maanle Me?

BAEBOLO ne maa yɛnwu menli mɔɔ bɛvile ahonle nu bɛdendɛle na ɛnee bɛte “nganeɛ kɛ yɛdayɛ ala la.” (Gye. 5:17) Kɛ neazo la, yɛdie Pɔɔlo edwɛkɛ mɔɔ wɔ Wulomuma 7:21-24 la yɛto nu bɔkɔɔ. Ɔhanle kɛ: “Mekɛ mɔɔ mekulo kɛ meyɛ mɔɔ le kpalɛ la, ɛnee ɛtane ala a gyi me nye zo a. . . . Me nwo yɛ anwunvɔne kpole!” Saa yɛ sinlidɔlɛ ɛlɛmaa yɛali nyane a, yɛbade Pɔɔlo edwɛkɛ ɛhye mɔɔ bɛyɛ nwolɛ kɛlɛtokɛ la abo.

Eza Pɔɔlo hanle nganeɛdelɛ gyɛne nwo edwɛkɛ. Wɔ Galeehyeama 2:20, ɔhanle kɛ, Gyisɛse “hulole [ye] na ɔvale ɔ nwo ɔmaanle [ye].” Asoo kɛ yɛdayɛ noko yɛte nganeɛ la ɛne? Bie a tɛ mekɛ ne amuala ɔ.

Saa yɛte nganeɛ kɛ nvasoɛ biala ɛnle yɛ nwo zo ɔlua ɛtane bie mɔɔ yɛyɛle la ati a, bie a ɔbayɛ se kɛ yɛbalie yɛali kɛ Gyihova kulo yɛ yɛɛ yeva yɛ ɛtane yehyɛ yɛ, na ɔbahola yeayɛ se kɛ yɛbalie yɛali kɛ Gyisɛse afɔlebɔlɛ ne le ahyɛlɛdeɛ mɔɔ bɛva bɛmaa yɛdayɛ mumua ne. Asoo kɛ Gyisɛse kulo kɛ yɛbu ɛkpɔnedeɛ ne la ɛne? Saa ɔle zɔ a, duzu a bahola aboa yɛ amaa yɛade nganeɛ zɔhane a? Bɛmaa yɛzuzu kpuya nwiɔ zɔhane anwo.

KƐZI GYISƐSE BU YE AFƆLEBƆLƐ NE LA

Ɛhɛe, Gyisɛse kulo kɛ ɛbu ahyɛlɛdeɛ zɔhane kɛ wɔ ɛdeɛ ɔ. Kɛzi yɛkola yɛnwu ye zɔ ɛ? Pɛ edwɛkɛ mɔɔ wɔ Luku 23:39-43 la anwo nvoninli nea. Ɛnee nrenyia bie henda amaneɛnwunlɛ baka zo wɔ Gyisɛse anwo ɛkɛ. Ɔliele ɔdole nu kɛ, yeyɛ ɛtane dɔɔnwo. Ɛnee ye ɛtane ne le kpole ɔluakɛ, menli mɔɔ bɛyɛ ɛtane kpole la yɛɛ bɛtwe bɛ nzo wɔ atisesebɛ adenle zɛhae azo a. Alɔbɔlɛ hunle nrenyia ne kpalɛ na ɔzɛlɛle Gyisɛse kɛ: “Ɛba wɔ Belemgbunlililɛ ne anu a kakye me.”

Duzu a Gyisɛse yɛle a? Pɛ nyane mɔɔ ɔbade wɔ mekɛ mɔɔ ɔlɛkakyi ɔ ti yeanlea nrenyia ne anyunlu la anwo nvoninli. Ɔnva nwo kɛ ɛnee ɔwɔ nyanelilɛ nu la, ɔyɛle ɔ nyunlu monvoo na ɔzele nrenyia ne kɛ: “Nɔhalɛ nu meka meahile wɔ ɛnɛ kɛ, ɛbaboka me nwo wɔ Paladaese.” Anrɛɛ Gyisɛse bahola ahakye nrenyia ne kɛ ‘sonla Ra ne rale kɛ ɔbava ye ngoane yeayɛ ɛkpɔnedeɛ yealie menli dɔɔnwo.’ (Mat. 20:28) Noko ɛyɛle ye nzonlɛ kɛ Gyisɛse zile zo kɛ ɛkpɔnedeɛ ne le sonla ko biala ɛdeɛ ɔ? Dumagya “ɛ” yɛɛ “me” mɔɔ ɔvale ɔlile gyima la maanle nrenyia ne dele nganeɛ kɛ Gyisɛse ɛnyia ɔ nwo anyelielɛ. Akee mɔɔ ɔka anyelazo mɔɔ nrenyia ne banyia kɛ ɔbadɛnla aze wɔ paladaese anwo edwɛkɛ la, ɔhanle ɔmaanle nrenyia ne angomekye.

Nɔhalɛ nu, ɛnee Gyisɛse kulo kɛ nrenyia ne die to nu kɛ ye afɔlebɔlɛ ne le ɔdaye mumua ne ye ɛdeɛ. Saa Gyisɛse dele nganeɛ kɛ ahyɛlɛdeɛ ne le ɛtanevolɛ zɛhae mɔɔ yeannyia adenle yeanzonle Nyamenle la ɛdeɛ a, asoo ɔnle kɛ Kilisienenli mɔɔ bɛzɔne ye na ɔlɛsonle Nyamenle la die to nu bɔkɔɔ kɛ Kelaese afɔlebɔlɛ ne le ye ɛdeɛ ɔ? Ɔnva nwo ɛtane biala mɔɔ yɛyɛle la, duzu a bahola aboa yɛ amaa yɛanyia nganeɛdelɛ kpalɛ ɛhye a?

MƆƆ BOALE PƆƆLO LA

Pɔɔlo ɛzonlenlɛ gyima ne maanle ɔnyianle Kelaese afɔlebɔlɛ ne anwo adwenle kpalɛ. Adenle boni azo? Ɔhilehilele nu kɛ: “Meyɛ yɛ Awulae Kelaese Gyisɛse mɔɔ maanle me anwosesebɛ la mo, ɔluakɛ yebu me nɔhavo na yeva me yewula ɛzonlenlɛ gyima bie anu, dɛba ne ɛnee meka munzule edwɛkɛ, meyɛ menli kpɔdekpɔde yɛɛ membu debie ɛdeɛ.” (1 Tim. 1:12-14) Pɔɔlo gyimalilɛ ne maanle ɔnyianle anwodozo kɛ Gyisɛse ɛze ye anwunvɔne, ɔkulo ye na ɔdie ye ɔdi. Zɔhane ala yɛɛ Gyisɛse ɛva ɛzonlenlɛ gyima ne ɛwula yɛ nuhua ko biala asa a. (Mat. 28:19, 20) Kɛzi ɔwɔ kɛ ɛhye ka yɛ ɛ?

Albert mɔɔ bɛdule ye la ɔlile asɛɛ ɛvolɛ 34 na yeazia yeara Gyihova ɛkɛ la ka kɛ: “Me adwenle bua me fɔlɛ dahuu. Noko, saa melua daselɛlilɛ nu a, mete nganeɛ kɛ mɔɔ ɛzoanvolɛ Pɔɔlo dele la, Gyisɛse ɛva ɛzonlenlɛ gyima ne ɛwula me sa nu. Ɔmaa me ahonle tɔ me azule nu na menyia adwenle kpalɛ wɔ me nwo, me ɛbɛlabɔlɛ gyinla kpɔkɛ zo, na menyia kenle bie mɔɔ yɛ anyelielɛ.”​—Edw. 51:3.

Saa ɛ nee menli mɔɔ vi ɛleka ngakyile la ɛlɛsukoa a, maa bɛnyia anwodozo kɛ Gyisɛse se bɛ anwunvɔne yɛɛ ɔkulo bɛ

Allan mɔɔ bɔle kodiawu ɛbɛla na ɔyɛle basabasa kolaa na yeanwu nɔhalɛ ne la ka kɛ: “Ɔyɛ a medwenle ngyegyelɛ mɔɔ memaanle awie mɔ hɔle nu la anwo. Ɔdwu mekɛ ne bie a, ɔmaa meyɛ basaa. Noko meda Gyihova ase kɛ yemaa ɛtanevolɛ le kɛ medame ɛnyia nwolɛ adenle ɛlɛka edwɛkpa ne ahile menli la. Saa menli mɔɔ meka edwɛkɛ ne mekile bɛ la tie me a, ɔkakye me kɛ Gyihova le kpalɛ yɛɛ ɔlɛ ɛlɔlɛ. Mete nganeɛ kɛ ɔlɛdua me nwo zo yeaboa menli mɔɔ wɔ me tɛnlabelɛ ne bie anu la.”

Ɛzonlenlɛ gyima ne mɔɔ bɛva bɛmaa yɛ nuhua ko biala la maa yɛfa yɛ adwenle yɛsie ninyɛne mgbalɛ zo na yɛnyia adwenle kpalɛ. Ɔmaa yɛnyia anwodozo kɛ Gyisɛse ɛze yɛ anwunvɔne, ɔkulo yɛ yɛɛ ɔdie yɛ ɔdi.

GYIHOVA LE KPOLE TƐLA YƐ AHONLE

Kɔkpula kɛ bɛbaye ɛtane ewiade ɛhye bɛavi ɛkɛ la, yɛ ahonle bahɔ zo abua yɛ fɔlɛ ɔlua yɛ ɛtane dɛba mɔɔ yɛyɛ la ati. Duzu a bahola aboa yɛ amaa nganeɛdelɛ ɛhye anli yɛ nwo zo konim a?

Jean mɔɔ ye adwenle ta bua ye fɔlɛ ɔluakɛ ɛnee ɔbɔ ɛbɛla nwiɔ nwiɔ wɔ ye ngakula nu la ka kɛ: “Me nye die kɛ ‘Nyamenle le kpole tɛla yɛ ahonle,’” la. (1 Dwɔn 3:19, 20) Yɛdayɛ noko, yɛbahola yɛanyia anwodozo kɛ, Gyihova nee Gyisɛse lɛ yɛ nvonleɛ nee yɛ sinlidɔlɛ nwo adwenle kpalɛ tɛla yɛ. Kakye kɛ, bɛvile ɛlɔlɛ nu bɛvale ɛkpɔnedeɛ ne bɛmaanle alesama mɔɔ bɛle ɛtanevolɛma na bɛnlu bɛ nwo la, na tɛ alesama mɔɔ di munli la ɔ.​—1 Tim. 1:15.

Yɛkulo kɛ yɛmaa nɔhalɛ ɛhye mɔɔ sonle bolɛ la tɛnla yɛ adwenle nu wɔ mekɛ mɔɔ yɛlɛfa asɔneyɛlɛ yɛazuzu kɛzi Gyisɛse nee alesama mɔɔ ɛnli munli lile anwo la, na bɛmaa yɛyɛ mɔɔ yɛbahola biala wɔ ɛzonlenlɛ gyima ne mɔɔ yeva yemaa yɛ la anu. Saa yɛyɛ zɔ a, yɛbaha Pɔɔlo edwɛkɛ ne bie kɛ: Gyisɛse “hulole me na ɔvale ɔ nwo ɔmaanle me.”