Wulu kɔ nuhua edwɛkɛ ne azo

Wulu kɔ nuninyɛne ne azo

Dwɔn Sɔnevolɛ Ne—Kɛ Ɔkɛyɛ Na Yɛ Nye Ahɔ Zo Alie La Anwo Ɛzukoalɛdeɛ

Dwɔn Sɔnevolɛ Ne—Kɛ Ɔkɛyɛ Na Yɛ Nye Ahɔ Zo Alie La Anwo Ɛzukoalɛdeɛ

ASOO gyimalilɛ bie wɔ asafo ne anu mɔɔ ɛ kunlu anu a anrɛɛ ɛdawɔ a ɛyɛ a, noko ɛtɛnyianle nwolɛ adenle ne ɔ? Bie a awie gyɛne a ɛlɛyɛ zɔhane gyima ne a. Anzɛɛ bie a ɔle ɛzonlenlɛ nwo adenle bie mɔɔ ɛnee ɛlɛ ye dɛba, noko ɔlua kpanyinliyɛlɛ, wɔ kpɔkɛdelɛ mɔɔ ɛnle kpalɛ, ezukoasɛm anzɛɛ abusua nu ɛzonlelilɛ ti, ɛngola ɛnyɛ ye bieko. Anzɛɛ bie a ɔwɔ kɛ ɛfa nwolɛ adenle bie mɔɔ wɔnyia ye wɔ ɛvolɛ dɔɔnwo anu la ɛto ɛkɛ ɔlua nzenzaleɛ mɔɔ ɛra ahyehyɛdeɛ ne anu la ati. Ɔnva nwo kɛzi ɔde biala la, bie a ɛbade nganeɛ kɛ ɛngola ɛnyɛ dɔɔnwo wɔ Nyamenle ɛzonlenlɛ nu kɛ mɔɔ ɛkpondɛ la. Saa ɔbaye zɔhane a, ɛbahola wɔali nyane, ndelebɛbo wɔ nu. Noko, kɛ ɔkɛyɛ na nganeɛdelɛ ɛtane le kɛ bɛsanudolɛ, nyane nee ɛya anzɔ ndinli wɔ wɔ ahonle nu ɛ? Kɛ ɔkɛyɛ na ɛ nye ahɔ zo alie ɛ?

Yɛbahola yɛanyia ɛzukoalɛdeɛ mɔɔ bamaa yɛ nye alie dahuu la yɛavi Dwɔn Sɔnevolɛ ne neazo ne mɔɔ yɛbazuzu nwo la anu. Dwɔn nyianle nwolɛ adenle ngɛnlɛma dɔɔnwo, noko bie a, ɛnee ɔ nye la kɛ ninyɛne bahɔ boɛ amaa ye wɔ Gyihova ɛzonlenlɛ nu adɛla kɛzi ɔhɔle la. Yeanzuzu nwolɛ ɛlɛ kɛ ɔbava ɛvolɛ dɔɔnwo yeala efiade. Ɛvolɛ dodo mɔɔ ɔvale ɔlale efiade la tɛla mɔɔ ɔvale ɔyɛle ye ɛzonlenlɛ gyima ne la. Noko, Dwɔn maanle ɔ nye liele na ɔmaanle anyelielɛ zɔhane dɛnlanle ɛkɛ wɔ ye ngoane mekɛ mɔɔ ɛha la anu. Duzu a boale ye a? Na kɛ ɔkɛyɛ na yɛ nye ahɔ zo alie wɔ mekɛ mɔɔ ninyɛne angɔ ye boɛ la ɛ?

GYIMALILƐ MƆƆ YƐ ANYELIELƐ

Wɔ nyenyesuo mekɛ nu wɔ 29 Y.M., Dwɔn bɔle ye gyimalilɛ mɔɔ ɔlɛ kɛ ɔka Mɛzaya ne anwo edwɛkɛ la abo, na ɔhanle kɛ: “Bɛnlu bɛ nwo, ɔluakɛ anwuma Belemgbunlililɛ ne ɛbikye.” (Mat. 3:2; Luku 1:12-17) Menli dɔɔnwo diele ye. Nɔhalɛ nu, menli vi moɔmoa radiele ye edwɛkɛ ne, bɛnlunle bɛ nwo na bɛzɔnenle bɛ. Eza Dwɔn vale akɛnrasesebɛ bɔle ɛzonlenlɛ nu mgbanyima nabalabama ne kɔkɔ kɛ saa bɛangakyi a, ndɛnebualɛ ɛlɛkendɛ bɛ. (Mat. 3:5-12) Dwɔn yɛle debie mɔɔ anwo hyia kpalɛ la wɔ ye ɛzonlenlɛ gyima ne anu​—ɔzɔnenle Gyisɛse wɔ ɛvolɛ 29 Y.M. Ɔvi zɔhane mekɛ ne, Dwɔn zele awie mɔ kɛ bɛli Gyisɛse mɔɔ le Mɛzaya ne mɔɔ bɛbɔ ɔ nwo ɛwɔkɛ la anzi.​—Dwɔn 1:32-37.

Gyisɛse hanle ye wɔ Dwɔn gyima titili mɔɔ ɔrayɛle la anwo kɛ: “Wɔ menli mɔɔ mraalɛ ɛwo bɛ la anu, awie biala ɛtɛdwazole mɔɔ le kpole tɛla Dwɔn Sɔnevolɛ ne a.” (Mat. 11:11) Nɔhalɛ nu, Dwɔn bali fɛlɛko wɔ nyilalɛ ɛhye mɔ anwo kpalɛ. Ɛnɛ, menli dɔɔnwo ɛnyia nyilalɛ ngɛnlɛma kɛ Dwɔn la. Fa adiema nrenyia bie mɔɔ bɛfɛlɛ ye Terry la kɛ neazo. Ɔ nee ɔ ye Sandra ɛva ɛvolɛ mɔɔ bo 50 la ɛzonle wɔ dahuu ɛzonlenlɛ gyima ne anu. Terry ka kɛ: “Menyianle nwolɛ adenle ngɛnlɛma dɔɔnwo. Menzonlenle kɛ adekpakyelɛnli, menzonlenle wɔ Bɛtɛle, menyɛle adekpakyelɛ titili, menyɛle maangyebakyi yɛɛ maangyeba zo neavolɛ, na kɛkala eza melɛyɛ adekpakyelɛ titili bieko.” Ɔyɛ anyelielɛ kpole kɛ ɛbanyia teokelase gyimalilɛ ngakyile, noko kɛ mɔɔ yɛbanwu ye wɔ Dwɔn neazo ne anu la, ɔhyia mɔdenlebɔlɛ kolaa na anyelielɛ zɔhane adɛnla ɛkɛ wɔ mekɛ mɔɔ yɛ tɛnlabelɛ bahakyi la.

KƆ ZO DA ANYEZƆLƐ ALI

Debie mɔɔ boale Dwɔn Sɔnevolɛ ne ɔmaanle ɔ nye hɔle zo liele la a le kɛ, ɔhilele nwolɛ adenle mɔɔ ɔnyianle ye la anwo anyezɔlɛ. Suzu neazo bie anwo nea. Wɔ Gyisɛse ɛzɔnenlɛ ne anzi, ye ɛzonlenlɛ gyima ne bɔle ɔ bo kɛ ɔkɔ ɔ nyunlu na Dwɔn Sɔnevolɛ ne ɛdeɛ hɔle aze. Ɛhye gyegyele Dwɔn ɛdoavolɛma ne na bɛbizale ye kɛ: “Nea, ɔlɛsɔne na menli ne amuala ɛlɛkɔ ɔ nwo ɛkɛ.” (Dwɔn 3:26) Dwɔn buale kɛ: “Atɔfolɛ raalɛ ne le atɔfolɛ nrenyia ne ɛdeɛ. Noko atɔfolɛ nrenyia ne agɔnwo ne, saa ɔgyi na ɔte ɔ ne a, ɔ nye die kpole kɛ yede atɔfolɛ nrenyia ne ane a. Yemɔti me anyelielɛ ɛli munli.” (Dwɔn 3:29) Dwɔn nee Gyisɛse ampele yɛɛ yeande nganeɛ kɛ Gyisɛse gyima ne mɔɔ anwo hyia la ɛmaa nwolɛ adenle mɔɔ ɔlɛ la azo ɛde. Emomu, Dwɔn anye hɔle zo liele ɔluakɛ ɔ nye zɔle nwolɛ adenle mɔɔ ɔlɛ kɛ “atɔfolɛ nrenyia ne agɔnwo” la.

Subane mɔɔ Dwɔn lale ye ali la maanle ɔ kunlu dwole ɔ nwo wɔ ye gyimalilɛ ne amuala anu. Kɛ neazo la, bɛwole Dwɔn kɛ Nazalaenli, yemɔti ɛnee ɔnlɛ adenle kɛ ɔbanlo nwanye. (Luku 1:15) Gyisɛse hwenle adwenle hɔle Dwɔn ɛbɛlabɔlɛ sikalɛ ne azo kɛ: “Dwɔn rale la, yeanli yɛɛ yeanno.” Noko, ɛnee mɛla zɔhane bie ɛnkyekye Gyisɛse nee ye ɛdoavolɛma ne, bɛyɛle bɛ ninyɛne kɛ mɔɔ awie biala yɛ ye la. (Mat. 11:18, 19) Bieko, Dwɔn angola anyɛ nwanwane ninyɛne, noko ɛnee ɔze kɛ Gyisɛse ɛdoavolɛma mɔɔ ɛnee bie mɔ li ɔdaye Dwɔn ɔ nzi la nyianle tumi yɛle nwanwane ninyɛne. (Mat. 10:1; Dwɔn 10:41) Kɛ anrɛɛ Dwɔn bamaa ɛhye agyegye ye la, ɔvale mɔdenlebɔlɛ ɔyɛle gyima mɔɔ Gyihova ɛva ɛmaa ye la.

Yɛdayɛ noko, saa yɛmaa yɛ nye die gyimalilɛ mɔɔ yɛlɛyɛ ye kɛkala la anwo a, yɛ anyelielɛ ne badɛnla ɛkɛ. Terry mɔɔ yɛlimoa yɛha ɔ nwo edwɛkɛ la ka kɛ: “Menvale me adwenle menziele gyimalilɛ ko biala mɔɔ me sa hanle ye la azo.” Saa ɔnea ɛvolɛ dodo mɔɔ yeva yeyɛ dahuu ɛzonlenlɛ gyima ne la a, ɔka kɛ: “Metɛnunle me nwo ɛlɛ, anyelielɛ ngome.”

Yɛbahola yɛamaa yɛ anyelielɛ ayɛ kpole saa yɛdwenledwenle deɛmɔti teokelase gyimalilɛ mɔɔ yɛlɛyɛ wɔ Nyamenle ɛzonlenlɛ nu la anwo hyia la anwo a. Ɔle nwolɛ adenle kpole kɛ yɛle “Nyamenle agɔnwo mɔ gyimayɛvoma” la. (1 Kɔl. 3:9) Kɛ mɔɔ yɛnea debie mɔɔ sonle bolɛ la boɛ a ɔmmaa ɔnzɛkye la, zɔhane ala a saa yɛdwenledwenle nwolɛ adenle kpole mɔɔ yɛnyia yɛlɛsonle Nyamenle la anwo a, ɔnrɛmaa debie biala ɛnrɛzɛkye yɛ anyelielɛ ne a. Ɔnrɛmaa yɛnrɛva afɔle mɔɔ yɛbɔ la yɛnrɛtoto awie mɔ ɛdeɛ nwo. Ɔnle kɛ yɛbu nwolɛ adenle mɔɔ awie mɔ lɛ la kɛ ɔsonle bolɛ ɔtɛla yɛ ɛdeɛ ne.​—Gal. 6:4.

FA WƆ ADWENLE SIE SUNSUM NU NINYƐNE ZO

Bie a ɛnee Dwɔn ze kɛ ɔnrɛva mekɛ tendenle ɔnrɛyɛ ye ɛzonlenlɛ gyima ne, noko ɛnee ɔnze kɛ ɔbara awieleɛ arɛlevilɛ nu. (Dwɔn 3:30) Wɔ Gyisɛse ɛzɔnenlɛ ne anzi siane nsia wɔ ɛvolɛ 30 Y.M., Belemgbunli Hɛlɔdo dole Dwɔn efiade. Noko, Dwɔn yɛle mɔɔ ɔbahola la biala kɛ ɔbali daselɛ. (Maake 6:17-20) Duzu a boale ye maanle ɔ nye liele wɔ nzenzaleɛ ɛhye mɔ anu a? Ɔvale ye adwenle ɔziele sunsum nu ninyɛne zo.

Mɔɔ Dwɔn la efiade la, ɔdele kɛ Gyisɛse ɛzonlenlɛ gyima ne ɛlɛnyia anyuhɔlɛ kpalɛ. (Mat. 11:2; Luku 7:18) Ɛnee Dwɔn lɛ anwodozo kɛ Gyisɛse a bayɛ Mɛzaya ne a, noko ɛnee ɔngola ɔnnwu ye saa Gyisɛse a bamaa Mɛzaya ne anwo ngapezo mɔɔ wɔ Ngɛlɛlera ne anu la amuala ara nu a. Kɛmɔ Mɛzaya ne bayɛ belemgbunli la ati, bie a ɔbizale ɔ nwo kɛ, ɔnrɛhyɛ Gyisɛse babɔ ye belemgbunlililɛ bo ɔ? Asoo ɛhye bamaa bɛaye ye bɛavi efiade ɔ? Kɛmɔ ɛnee Dwɔn kulo kɛ ɔnwu dɔɔnwo ɔfale mɔɔ Gyisɛse ɛlɛba arayɛ anwo la ati, ɔzoanle ye ɛdoavolɛma ne kɛ bɛhɔbiza ye kɛ: “Wɔmɔ a ɛle Ahenle Mɔɔ Ɛlɛba La, anzɛɛ yɛmaa yɛ nye ɛla awie fofolɛ ade ɔ?” (Luku 7:19) Mɔɔ bɛziale bɛrale na bɛlɛka nwanwane ninyɛne mgbole mɔɔ Gyisɛse ɛlɛyɛ la, ɔbayɛ kɛ Dwɔn diele ye kpalɛ. Ɔmaanle bɛziale bɛhɔhanle bɛhilele Dwɔn kɛ: “Anyenzinliravolɛma nwu debie, abuburama tia, kokobɛvolɛma te kpɔkɛ, anzondiliravolɛma te edwɛkɛ, bɛdwazo mowuamra yɛɛ bɛka edwɛkpa ne bɛkile ehyiavolɛma.”​—Luku 7:20-22.

Ɔkɛyɛ kɛ amaneɛbɔlɛ ne maanle Dwɔn anwosesebɛ kpalɛ. Ɔmaanle ɔnwunle ye wienyi kɛ, Mɛzaya ne anwo ngapezo ne ɛlɛba nu wɔ Gyisɛse anwo zo. Ɔwɔ nu kɛ ɛnee Gyisɛse gyimalilɛ ne ɛnrɛmaa bɛnrɛye Dwɔn bɛnrɛvi efiade, noko Dwɔn nwunle kɛ ye ɛzonlenlɛ ne ɛtɛyɛle mgbane. Ɔnva nwo kɛzi ye tɛnlabelɛ ne de biala la, ɛnee ɔlɛ debie ɔgyinla zo ɔmaa ɔ nye die.

Saa yɛfa yɛ adwenle yɛsie ewiade amuala edwɛkɛhanlɛ gyima ne anwo amaneɛbɔlɛ ngɛnlɛma mɔɔ yɛnyia la azo a, ɔmaa yɛ nye die dahuu

Le kɛ Dwɔn la, saa yɛfa yɛ adwenle yɛsie sunsum nu ninyɛne zo a, yɛbava anyelielɛ nee abotane yɛagyinla. (Kɔl. 1:9-11) Yɛbahola yɛayɛ zɔ ɔlua Baebolo ne mɔɔ yɛbagenga na yɛadwenledwenle nwo la azo. Yemɔ bamaa yɛanwu kɛ, gyima mɔɔ yɛyɛ ye wɔ Nyamenle ɛzonlenlɛ nu la ɛtɛyɛle mgbane. (1 Kɔl. 15:58) Sandra ka kɛ: “Baebolo ne mɔɔ mekenga tile ko alehyenlɛ biala la ɛboa me ɛmaa mebikye Gyihova kpalɛ. Ɔboa me ɔmaa mefa me adwenle mesie Gyihova anwo zo, na tɛ medame.” Eza yɛbahola yɛava yɛ adwenle yɛazie Belemgbunlililɛ gyima ne anwo amaneɛbɔlɛ zo, ɔmmaa yɛnva yɛ adwenle yɛnzie yɛ tɛnlabelɛ ne azo, emomu ɔmaa yɛfa yɛ adwenle yɛsie mɔɔ Gyihova ɛlɛyɛ la azo. Sandra ka kɛ: “JW Broadcasting® ne mɔɔ yɛnea ye siane biala la boa yɛ maa yɛbikye ahyehyɛdeɛ ne kpalɛ, na bɛmaa yɛ nye die wɔ yɛ gyimalilɛ ne anu.”

Dwɔn Sɔnevolɛ ne vale “Yilaegya sunsum nee ye tumi” hanle edwɛkɛ ne wɔ mekɛ ezinra nu. Kɛ Yilaegya la, ɛnee ɔle “sonla mɔɔ te nganeɛ kɛ yɛdayɛ ala la.” (Luku 1:17; Gye. 5:17) Saa yɛsukoa kɛzi ɔhilele anyezɔlɛ na yɛkɔ zo yɛsonle Gyihova ɔnva nwo biala mɔɔ bazi wɔ yɛ ɛbɛlabɔlɛ nu la a, yɛdayɛ noko yɛ nye balie wɔ Belemgbunlililɛ edwɛkɛhanlɛ gyima ne anu.