Wulu kɔ nuhua edwɛkɛ ne azo

Wulu kɔ nuninyɛne ne azo

‘Gyihova Ati Bɛmaa Tenlenema Anye Ɛlie’

‘Gyihova Ati Bɛmaa Tenlenema Anye Ɛlie’

DIANA ɛnyia ɛvolɛ mɔɔ bo 80. Ɔ hu nyianle adwenle nu ewule bie na ɔlile ɛvolɛ dɔɔnwo wɔ ɛleka mɔɔ bɛnea wuliravolɛma la kolaa na yeawu. Eza ɔ mra mrenyia nwiɔ wule yɛɛ ɔnyianle kansa wɔ ɔ nyɛfo anu. Noko Diana asafo ne anu amra nwu ye wɔ Belemgbunlililɛ Asalo nee daselɛlilɛ nu kɛ ɔ nye die kpole.

John vale ɛvolɛ mɔɔ bo 43 la yɛle neavolɛ adenduvo gyima. Ɛnee ɔ nye die ɛzonlenlɛ nwo adenle zɔhane anwo kpalɛ! Noko ɛnee ɔwɔ kɛ ɔgyakyi neavolɛ adenduvo gyima ne ɔkɔnea ye busuanli bie mɔɔ ɛnde kpɔkɛ la, na kɛkala, ɔlɛsonle wɔ ɛkɛ ne asafo ne anu. Saa menli mɔɔ ze John dɛba la nwu ye wɔ nyianu bo a, bɛkile kɛ ɔtɛkakyile. Ɔ nye tɛdie.

Duzu ati a Diana nee John anye die ɛ? Kɛzi awie mɔɔ ɛlɛdi nyane la anye bahola alie ɛ? Yɛɛ kɛ ɔkɛyɛ na awie mɔɔ nwolɛ adenle mɔɔ ɔ nye die nwo ɛvi ɔ sa la anye bahola alie ɛ? Baebolo ne maa yɛnwu mualɛ ne, ɔka kɛ: “[Gyihova] ati bɛmaa tenlenema anye ɛlie.” (Edw. 64:10) Amaa yɛade nɔhalɛ edwɛkɛ ɛhye abo la, kyesɛ yɛnwu mɔɔ maa awie anye die kpalɛ la.

ANYELIELƐ MƆƆ ƐNDƐNLA ƐKƐ ƐNGYƐ

Kɛ mɔɔ ɛze la, ninyɛne bie mɔ wɔ ɛkɛ mɔɔ bɛmaa yɛ nye die a. Fa menli nwiɔ mɔɔ kulo bɛ nwo mɔɔ bɛlɛgya yɛɛ awie mɔɔ ɔbawo kakula anzɛɛ ɔbanyia teokelase gyimalilɛ fofolɛ la kɛ neazo. Ninyɛne ɛhye mɔ maa yɛ nye die, na ɔnyɛ nwanwane ɔluakɛ Gyihova a fa ninyɛne zɔhane mɔ maa a. Ɔdaye a ɔyɛle agyalɛ nee awolɛ nwo ngyehyɛleɛ a yɛɛ ɔdaye a ɔmaa menli gyimalilɛ wɔ Kilisiene asafo ne anu a.​—Mɔl. 2:18, 22; Edw. 127:3; 1 Tim. 3:1.

Noko, ninyɛne mɔɔ maa yɛ nye die la bie mɔ ɛndɛnla ɛkɛ ɛngyɛ. Ɔyɛ alɔbɔlɛ kɛ, ɔyɛ a agyalɛma ne anu ko ɛnli nɔhalɛ anzɛɛ ɔwu. (Yiz. 24:18; Hozia 3:1) Ngakula bie mɔ yɛ bɛ awovolɛ nee Nyamenle anwo anzosesebɛ, na bɔbɔ bɛtu bie mɔ. Samoɛle amra mrenyia ne mɔ anzonle Gyihova wɔ adenle kpalɛ zo yɛɛ Devidi nyɛleɛ maanle amaneɛnwunlɛ dɔɔnwo rale ye sua nu amra anwo zo. (1 Sa. 8:1-3; 2 Sa. 12:11) Ninyɛne ɛhye mɔ maa yɛdi nyane. Bɛmmaa yɛ nye ɛnlie.

Nwolɛ adenle mɔɔ Nyamenle menli bie mɔ lɛ la bahola avi bɛ sa ɔlua anwodolɛ, abusua nu ɛzonlelilɛ anzɛɛ nzenzaleɛ mɔɔ bara wɔ ahyehyɛdeɛ ne anu la ati. Menli dɔɔnwo mɔɔ ɛhɔ tɛnlabelɛ zɛhae anu la ka kɛ ɔyɛ a bɛkakye kɛzi ɛnee bɛ gyima ne maa bɛ kunlu dwo bɛ nwo la.

Yɛbahola yɛalie yɛado nu kɛ anyelielɛ ɛhye ɛndɛnla ɛkɛ ɛngyɛ. Ɔti, asoo anyelielɛ mɔɔ saa tɛnlabelɛ ne kakyi arɛlevilɛ nu bɔbɔ a ɔtɛnla ɛkɛ ne ɔkyɛ la wɔ ɛkɛ ɔ? Ɛhɛe, ɔluakɛ Samoɛle, Devidi yɛɛ awie mɔ gyɛne anye liele ɔnva nwo kɛ bɛyiale sɔnea la.

ANYELIELƐ MƆƆ TƐNLA ƐKƐ DAHUU

Ɛnee Gyisɛse ze mɔɔ anyelielɛ kile la. Mɔɔ ɔwɔ anwuma mɔɔ ɛnee tɛnlabelɛ ne le kpalɛ la, ‘dahuu biala ɔ nye liele wɔ Gyihova anyunlu.’ (Mrɛ. 8:30) Mɔɔ ɔwɔ azɛlɛ ye azo la, ɛnee ɔyɛ a ɔyia ngyegyelɛ mɔɔ anu yɛ se kpalɛ. Noko, ɛnee ɔ nye die kɛ ɔbayɛ ɔ Ze ɛhulolɛdeɛ. (Dwɔn 4:34) Na dɔnehwele mɔɔ li awieleɛ mɔɔ ɛnee ɔlɛdi nyane la ɛ? Yɛkenga kɛ: “Ɔlua anyelielɛ ne mɔɔ bɛvale bɛziele ɔ nyunlu la ati, ɔgyinlanle ewule nloa wɔ amaneɛnwunlɛ baka zo.” (Hib. 12:2) Yemɔti yɛlɛ ndelebɛbo kpalɛ mɔɔ ɔti ɔwɔ kɛ yɛsuzu edwɛkɛ nwiɔ mɔɔ Gyisɛse hanle ye wɔ anyelielɛ nwo la anwo a.

Mekɛ bie mɔɔ Gyisɛse zoanle ye ɛdoavolɛma 70 kɛ bɛhɔbɔ edwɛkɛ ne nolo na bɛziale bɛrale la, bɛ nye liele ɔluakɛ bɛholale bɛdule sunsum ɛtane na bɛyɛle nwanwane ninyɛne. Akee Gyisɛse zele bɛ kɛ: “Bɛmmadi fɛlɛko kɛ sunsum ɛtane ne mɔ tie bɛ la, emomu bɛli fɛlɛko kɛ bɛhɛlɛ bɛ aluma wɔ anwuma.” (Luku 10:1-9, 17, 20) Ɛhɛe, debie mɔɔ maa yɛ nye die kpalɛ la a le kɛ Gyihova balie yɛ ado nu na tɛ kɛ yɛbanyia nwolɛ adenle titili bie. Ɔbahakye ɛdoavolɛ nɔhavoma zɔhane na ɛhye yɛ anyelielɛ kpole.

Mekɛ bie noko ɛnee Gyisɛse ɛlɛtendɛ ahile menli ekpunli bie. Dwuunli raalɛ bie vale nganeɛdelɛ hanle kɛ, anyelielɛ a le Gyisɛse mɔɔ le kilehilevolɛ kpalɛ la mame. Noko, Gyisɛse denrɛle ye adwenle na ɔhanle kɛ: “Kyɛkyɛ, emomu, anyelielɛ a le bɛdabɛ mɔɔ bɛtie Nyamenle edwɛkɛ ne na bɛdi zo la!” (Luku 11:27, 28) Awovolɛ anye bahola alie kɛ bɛtetele bɛ mra kpalɛ la, noko Gyihova mɔɔ bɛbadie ye na bɛava ye agɔnwolɛ la maa bɛ nye die kpole.

Nɔhalɛ nu, saa yɛnwu kɛ Gyihova die yɛ to nu a, ɔmaa yɛ nye die kpalɛ tɛla debie biala. Sɔnea maa yɛdi nyane, noko ɔnzi anyelielɛ ɛhye adenle. Saa yɛgyinla sɔnea ɛhye mɔ anloa a, ɔkile kɛ yɛli konim na ɔmaa yɛ ahonle di fɛlɛko. (Wlo. 5:3-5) Bieko, Gyihova fa ye sunsum ne maa menli mɔɔ lɛ ye nu anwodozo la yɛɛ anyelielɛ boka sunsum ne ma anwo. (Gal. 5:22) Ɛhye boa yɛ ɔmaa yɛte Edwɛndolɛ 64:10 abo kpalɛ, ɔka kɛ: “[Gyihova] ati, bɛmaa tenlenema anye ɛlie.”

Duzu a boale John maanle ɔhɔle zo ɔnyianle anyelielɛ a?

Ɛhye maa yɛnwu deɛmɔti Diana nee John mɔɔ yɛlimoa yɛha bɛ nwo edwɛkɛ la anye die dahuu ɔnva nwo ngyegyelɛ mɔɔ ɛnee bɛlɛyia la. Diana ka kɛ: “Meva Gyihova meyɛ me ɛvealeka kɛ mɔɔ kakula fa ye awovolɛ yɛ ye ɛvealeka la.” Kɛzi ɔyɛ ɔnwu kɛ Nyamenle die ye to nu ɛ? Ɔtoa zo kɛ “Mete nganeɛ kɛ yeyila me na yemaa me anwosesebɛ mɔɔ mekola mefa mebɔ edwɛkɛ ne nolo a, ɛhye maa me nye die dahuu.” John mɔɔ ɛlɛyɛ dɔɔnwo wɔ daselɛlilɛ gyima ne anu ɔvi mekɛ mɔɔ ɔgyakyile neavolɛ adenduvo gyima mɔɔ ɔ nye die nwo la ka debie mɔɔ ɛboa ye la anwo edwɛkɛ kɛ: “Ɔvi 1998 mɔɔ bɛkpale me kɛ mengile Azonvolɛ Ndetelɛ Sukulu sukoavoma debie la, menyia nwolɛ adenle meyɛ bɛtianwo debiezukoalɛ kpalɛ medɛla mekɛ biala.” Ɔka ɔ nee ɔ ye anwo edwɛkɛ kɛ: “Adwenle mɔɔ yɛnyianle ye wɔ Gyihova ɛzonlenlɛ nwo wɔ ɛvolɛ dɔɔnwo mɔɔ ɛraze la a le kɛ, nwolɛ adenle biala mɔɔ yɛbanyia la yɛbava yɛali gyima, ɛhye ammaa nzenzaleɛ mɔɔ yɛbayɛ la anyɛ se. Yɛtɛnunle yɛ nwo wɔ ɛhye anwo.”

Menli dɔɔnwo ɛnwu kɛ edwɛkɛ mɔɔ wɔ Edwɛndolɛ 64:10 la le nɔhalɛ. Fa agyalɛma bie mɔɔ vale ɛvolɛ mɔɔ bo 30 zonlenle wɔ United States Bɛtɛle la kɛ neazo. Bɛhanle kɛ bɛhɔyɛ adekpakyelɛ titili. Bɛka kɛ, “Nɔhalɛ nu, saa nwolɛ adenle mɔɔ ɛ nye die nwo la fi ɛ sa a, ɔmaa ɛdi nyane.” Noko bɛdoale zo kɛ, “ɛnrɛhola ɛnrɛli nyane dahuu.” Bɛ nee bɛ asafo ne bɔle nu yɛle daselɛlilɛ gyima ne ndɛndɛ. Agyalɛma ne hanle kɛ: “Yɛyɛle ninyɛne titili bie mɔ anwo asɔne.” Mɔɔ yɛnwunle kɛ Gyihova ɛdie yɛ asɔneyɛlɛ la, yɛ nye liele kpole. Yɛrale la, yeangyɛ, mediema dɔɔnwo bɔle adekpakyelɛ gyima ne abo na yɛnyianle Baebolo sukoavoma nwiɔ mɔɔ bɔ mɔdenle.

“DAHUU ANYELIELƐ”

Nɔhalɛ nu, tɛ mekɛ ne amuala a yɛ nye balie a, ɔdwu mekɛ ne bie a, ninyɛne ɛnrɛhɔ ye boɛ. Noko Gyihova vale ye sunsum ne maanle bɛhɛlɛle edwɛkɛ mɔɔ wɔ Edwɛndolɛ 64:10 la. Saa yɛ sa nu to bɔbɔ a, yɛbahola yɛanyia anwodozo kɛ “tenlenema” mɔɔ di nɔhalɛ ɔnva nwo kɛ bɛ tɛnlabelɛ kakyi arɛlevilɛ nu la ‘anye die wɔ Gyihova anu.’ Bieko, yɛ nye la kɛ “anwuma fofolɛ nee azɛlɛ fofolɛ” ne mɔɔ Gyihova ɛva ɛbɔ yɛ ɛwɔkɛ la bara nu. Akee alesama sinlidɔlɛ bavi ɛkɛ ne bɔkɔɔ. Nyamenle menli kɔsɔɔti ‘anye balie na bɛali fɛlɛko dahuu’ wɔ mɔɔ ɔlɛbɔ nee mɔɔ ɔbava yeamaa bɛ la anwo.​—Aye. 65:17, 18.

Pɛ ɛhye anwo nvoninli: ɛlɛ kpɔkɛdelɛ kpalɛ yɛɛ alehyenlɛ biala ɛlɛ anwosesebɛ. Ɛnrɛhakye nyane mɔɔ ɛlɛdi wɔ ewiade ɛhye anu la bieko. Yɛlɛ anwodozo kɛ “ninyɛne dɛba ne mɔ abo zo baminli mɔɔ awie ɛnrɛhakye bɛ bieko a.” Ewudwazo ne mɔɔ yɛ nwanwane la baha yɛ muala abɔ nu bieko. Menli mgbe dɔɔnwo bade nganeɛ kɛ awovolɛ ne mɔɔ Gyisɛse dwazole bɛ ra raalɛ ne mɔɔ ɛli ɛvolɛ 12 rale ngoane nu la: “Bɛnwunle ɛhye la, ɔyɛle bɛ nwanwane kpole.” (Maake 5:42) Akee alesama kɔsɔɔti mɔɔ wɔ azɛlɛ ye azo la bayɛ “tenlenema” bɔkɔɔ na ‘Gyihova ati, bɛ nye balie.’