Wulu kɔ nuhua edwɛkɛ ne azo

Wulu kɔ nuninyɛne ne azo

EDWƐKƐ 50

Tie Mboaneneavolɛ Kpalɛ Ne Ane

Tie Mboaneneavolɛ Kpalɛ Ne Ane

“Bɛbadie me ne.”​—DWƆN 10:16.

EDWƐNE 3 Yɛ Anwosesebɛ, Yɛ Anyelazo, Yɛ Anwodozo

MƆƆ YƐBAZUKOA *

1. Duzu ati a ɔbayɛ kɛ Gyisɛse vale ye ɛdoavolɛma totole mboane nwo a?

GYISƐSE vale agɔnwolɛvalɛ mɔɔ wɔ ɔ nee ye ɛdoavolɛma ne avinli la totole kɛzi mboaneneavolɛ bikye ye mboane la anwo. (Dwɔn 10:14) Ndotonwo ne fɛta bɔkɔɔ. Mboane ne ze bɛ neavolɛ ne yɛɛ bɛtie ɔ ne. Adendulɛnli bie nyianle ɛhye anwo anwubielɛ. Ɔhanle kɛ: “Ɛnee yɛkulo kɛ mboane bie bikye yɛ na yɛkye bɛ vidio. Noko bɛamba ɔluakɛ bɛnze yɛ ne. Akee kakula nrenyia ekyi bie mɔɔ nea bɛ la rale; yeanvɛlɛ bɛ bɔbɔ na bɛadoa ye.”

2-3. (a) Duzu a Gyisɛse ɛdoavolɛma yɛ fa kile kɛ bɛlɛtie ɔ ne a? (b) Duzu a yɛbazuzu nwo wɔ edwɛkɛ ɛhye nee mɔɔ doa zo la anu a?

2 Mɔɔ adendulɛnli zɔhane nwunle ye la maa yɛkakye edwɛkɛ mɔɔ Gyisɛse hanle ye wɔ ye mboane ne, ye ɛdoavolɛma anwo la. Ɔhanle kɛ: “Bɛbadie me ne.” (Dwɔn 10:16) Noko Gyisɛse wɔ anwuma. Ɔti kɛzi yɛkola yɛka kɛ yɛlɛtie ɔ ne ɛ? Adenle titili ko mɔɔ yɛdua zo yɛkile kɛ yɛlɛtie yɛ Menle ne ane la a le kɛ yɛbava ye ngilehilelɛ yɛabɔ yɛ ɛbɛla.​—Mat. 7:24, 25.

3 Yɛbazuzu Gyisɛse ngilehilelɛ ne mɔ bie anwo wɔ edwɛkɛ ɛhye nee mɔɔ doa zo la anu. Kɛ mɔɔ yɛbanwu ye la, Gyisɛse hilehilele yɛ kɛ ɔwɔ kɛ yɛgyakyi ninyɛne bie mɔ ɛyɛlɛ yɛɛ ɔwɔ kɛ yɛyɛ ninyɛne gyɛne bie mɔ. Yɛbalimoa yɛazuzu ninyɛne nwiɔ bie mɔɔ kilehilevolɛ kpalɛ ne hilehilele kɛ ɔwɔ kɛ yɛgyakyi ye ɛyɛlɛ la anwo.

‘BƐGYAKYI ADWENLEADWENLE DƆƆNWO’

4. Kɛ mɔɔ Luku 12:29 kile la, duzu a bahola amaa “adwenleadwenle dɔɔnwo” adɔ yɛ nwo a?

4 Kenga Luku 12:29. Gyisɛse hanle hilele ye ɛdoavolɛma kɛ “bɛgyakyi” bɛ nwonane afoa nu ninyɛne nwo “adwenleadwenle dɔɔnwo.” Yɛze kɛ nrɛlɛbɛ wɔ Gyisɛse folɛdulɛ nu yɛɛ ɔle kpalɛ dahuu. Yɛkulo kɛ yɛfa yɛdi gyima, noko ɔdwu mekɛ ne bie a ɔyɛ se kɛ yɛbayɛ zɔ. Duzu ati ɔ?

5. Duzu a kola maa nwonane afoa nu ninyɛne nwo adwenleadwenle tɔ bie mɔ anwo a?

 5 Wɔannea a nwonane afoa nu ninyɛne le kɛ aleɛ, adɛladeɛ nee dabelɛ nwo adwenleadwenle badɔ bie mɔ anwo. Bie a bɛde maanle mɔɔ bɛdi ehyia la anu. Bie a ɔyɛ se kɛ bɛbanyia ezukoa mɔɔ bɛbava bɛanlea bɛ abusua ne la. Anzɛɛ ɔbahola yeara ye kɛ ahenle mɔɔ nea abusua ne la ɛwu, ɔti abusua ne anu amra mɔɔ ɛha la ɛnnyia ezukoa mɔɔ bɛbava bɛanlea bɛ nwo a. Ɔlua COVID-19 ewulenzane ne ati, bie a menli dɔɔnwo gyima ɛvi bɛ sa ɔti bɛnlɛ ezukoa. (Nol. 9:11) Saa ɛlɛyia ngyegyelɛ ɛhye mɔ bie anzɛɛ ngyegyelɛ gyɛne a, kɛ ɔkɛyɛ na wɔali Gyisɛse adehilelɛ mɔɔ se ‘bɛgyakyi adwenleadwenle’ la azo ɛ?

Mmamaa nwonane afoa nu ninyɛne nwo adwenleadwenle maa ɛnoma, emomu nyia Gyihova anu anwodozo (Nea ɛdendɛkpunli 6-8) *

6. Ka mɔɔ dole ɛzoanvolɛ Pita wɔ mekɛ bie anu la anwo edwɛkɛ.

6 Mekɛ bie mɔɔ ɛnee ahumu ɛlɛtu la, ɛnee ɛzoanvolɛ Pita nee ɛzoanvolɛma gyɛne mɔɔ ɛha la de ɛlɛne nu wɔ Galeli Nyevile ne anye na bɛnwunle kɛ Gyisɛse lua nzule ne anye. Pita hanle kɛ: “Awulae, saa ɛdawɔ amgba a, ɛnee maa mendia azule ne anye membɛla ɛ nwo ɛkɛ.” Mɔɔ Gyisɛse hanle hilele Pita kɛ ‘ɔrɛla’ la, ɔvi ɛlɛne ne anu ɔdwule na “ɔdiale azule ne anye kɛ ɔkɔ Gyisɛse anwo lɔ.” Yɛ debie bieko mɔɔ zile la nzonlɛ. “Mɔɔ ɔnwunle kɛzi anwoma ne ɛlɛbɔ la, ye ahonle dule. Na mɔɔ ɔbɔle ɔ bo kɛ ɔnoma la, ɔdeanle nu kɛ: ‘Awulae, die me!’” Gyisɛse dendenle ɔ sa zɔle ye na ɔliele ye. Kakye kɛ mɔɔ Pita vale ye adwenle ziele Gyisɛse anwo zo la ɔholale ɔdiale azule ne mɔɔ ɛnee ɛlɛtu la anye. Noko mɔɔ Pita nleanle ahumu ne la, ɛzulolɛ hanle ye na ye adwenle nu yɛle ye kesee, akee ɔbɔle ɔ bo kɛ ɔnoma.​—Mat. 14:24-31.

7. Duzu a yɛbahola yɛazukoa yɛavi Pita neazo ne anu a?

7 Yɛbahola yɛazukoa debie yɛavi Pita neazo ne anu. Mɔɔ Pita vile ɛlɛne ne anu dwule nyevile ne anye la, yeanzuzu kɛ debie bahwehwe ye adwenle na yeamaa yeanloma. Ɛnee ɔkulo kɛ ɔdua azule ne anye too ɔkɔdwu ɔ Menle ne anwo ɛkɛ. Noko yeangola yeanyɛ zɔ. Yɛmɛ, yɛnrɛhola yɛnrɛdia azule nye, noko yɛyia yɛ diedi ne anwo sɔnea ngakyile. Saa yɛanva yɛ adwenle yɛanzie Gyihova nee ye ɛwɔkɛ ne mɔ azo a, yɛbabɔ ɔ bo yeanloma sunsum nu. Ɔnva nwo sɛkɛlɛneɛ adenle zo ahumu mɔɔ ɔbadu wɔ yɛ ɛbɛlabɔlɛ nu la, ɔwɔ kɛ yɛfa yɛ adwenle yɛsie Gyihova anwo zo na yɛnyia anwodozo kɛ ɔbaboa yɛ. Kɛ ɔkɛyɛ na yɛahola yɛayɛ zɔ ɛ?

8. Duzu a bahola aboa yɛ amaa nwonane afoa nu ninyɛne nwo adwenleadwenle anvo yɛ nwo zo a?

8 Saa yɛnyia Gyihova anu anwodozo a, ɔnrɛmaa adwenleadwenle ɛnrɛvo yɛ nwo zo. Kakye kɛ Gyihova, yɛ ɛlɔlɛ Selɛ ne ɛbɔ ɛwɔkɛ kɛ saa yɛfa sunsum nu ninyɛne yɛdimoa yɛ ɛbɛlabɔlɛ nu a, ɔbava nwonane afoa nu ninyɛne mɔɔ yɛhyia nwo la yeamaa yɛ. (Mat. 6:32, 33) Ɔdi zɔhane ɛwɔkɛ ne azo dahuu. (Dit. 8:4, 15, 16; Edw. 37:25) Saa Gyihova nea nloma nee felawɔse a, ɛnee ɔkile kɛ ɔnle kɛ yɛmaa mɔɔ yɛbali anzɛɛ yɛbawula la anwo adwenleadwenle tɔ yɛ nwo! (Mat. 6:26-30; Fel. 4:6, 7) Kɛ mɔɔ ɛlɔlɛ ka awovolɛ mɔɔ bɛdwenle bɛ mra nwo la bɛmaa bɛfa bɛ nwonane afoa nu ngyianlɛ bɛmaa bɛ la, zɔhane ala a ɛlɔlɛ ka yɛ anwuma Selɛ ne ɔmaa ɔfa mɔɔ ye menli hyia nwo wɔ nwonane nu la ɔmaa bɛ a. Amgba, yɛbahola yɛanyia anwodozo kɛ Gyihova banlea yɛ!

9. Duzu a ɛbahola wɔazukoa wɔavi agyalɛma bie anwubielɛ ne anu a?

9 Suzu anwubielɛ bie mɔɔ maa yɛnwu kɛ Gyihova kola fa mɔɔ yɛhyia nwo wɔ nwonane nu la maa yɛ la anwo. Agyalɛma bie mɔɔ bɛwɔ dahuu ɛzonlenlɛ gyima ne nu la vale bɛ kale dɛba ne pɛle adenle mɔɔ bo dɔnehwele ko kɛ bɛkava mediema mraalɛ bie mɔɔ wɔ tutanema azokoɛleɛ la bɛ nee bɛ ahɔ debiezukoalɛ. Adiema nrenyia ne hilehilele nu kɛ: “Mɔɔ yɛkpɔnenle debiezukoalɛ la, yɛhanle yɛhilele mediema mraalɛ ne mɔ kɛ bɛmaa yɛhɔ sua nu yɛhɔli debie, noko akee yɛhakyele kɛ amuanrɛɛ yɛnlɛ ɛhwee mɔɔ yɛfa yɛamaa bɛ a.” Duzu a agyalɛma ne bayɛ a? Adiema nrenyia ne doale zo kɛ: “Mɔɔ yɛradwule sua nu la, ɛnee baage mgbole nwiɔ mɔɔ aleɛ wɔ nu la gyigyi yɛ anlenkɛ ne anyunlu. Yɛnze ahenle mɔɔ vale raziele ɛkɛ a. Gyihova nleanle yɛ.” Mekɛ bie anzi, agyalɛma ne kale ne zɛkyele. Yemɔ a ɛnee bɛfa bɛkɔ daselɛlilɛ a, noko ɛnee bɛnlɛ ezukoa mɔɔ bɛbava bɛayɛ ye boɛ a. Mɔɔ bɛvale bɛhɔziele fitama bie ɛkɛ ne kɛ bɛnea bɛayɛ ye boɛ la, nrenyia bie rale ɛkɛ na ɔbizale kɛ: “Nwane kale ɛne?” Adiema nrenyia ne hanle kɛ ye ɛdeɛ ɔ na yezɛkye ɔti ɔkulo kɛ ɔyɛ ye boɛ. Nrenyia ne hanle kɛ: “Ɔnle ngyegyelɛ. Me ye ɛlɛkpondɛ kale ɛhye bie na kɔla zɛhae ala a ɔkulo a. Ɛzɛ a ɛbalie a?” Adiema ne dɔnenle ye kale ne na ɔnyianle ezukoa mɔɔ ɔbaza fofolɛ tɔ a. Ɔhanle kɛ: “Yɛ nye liele kpole kpalɛ wɔ kenle ko zɔhane. Yɛze kɛ ɛhye anzi mgbane ala. Gyihova a boale yɛ a.”

10. Kɛzi Edwɛne 37:5 maa yɛ anwosesebɛ kɛ ɔnle kɛ yɛdwenledwenle yɛ nwonane afoa nu ngyianlɛ nwo ɛ?

10 Saa yɛtie mboaneneavolɛ kpalɛ ne ane na yɛgyakyi kɛ yɛbadwenledwenle yɛ nwonane afoa nu ngyianlɛ nwo somaa a, yɛbahola yɛanyia anwodozo kɛ Gyihova banlea yɛ. (Kenga Edwɛne 37:5; 1 Pita 5:7) Suzu ngyegyelɛ mɔɔ yɛha nwolɛ edwɛkɛ wɔ  ɛdendɛkpunli 5 la anwo. Bie a Gyihova ɛlua abusua tile anzɛɛ gyimamenle bie anwo zo ɛboa yɛ ɛmaa yɛ sa ɛha mɔɔ yɛhyia nwo alehyenlɛ biala la badwu ɛnɛ. Saa abusua tile ne ɛngola ɛnyɛ zɔ bieko anzɛɛ saa yɛ gyima fi yɛ sa a, Gyihova balua adenle gyɛne bie azo anlea yɛ. Yɛdie yɛdi kɛ ɔbayɛ ye zɔ. Maa yɛzuzu debie bieko mɔɔ mboaneneavolɛ kpalɛ ne se yɛgyakyi ye ɛyɛlɛ la anwo.

“BƐGYAKYI NDƐNEBUALƐ”

Saa yɛfa yɛ adwenle yɛsie subane mgbalɛ mɔɔ awie mɔ lɛ la azo a, ɔbamaa yɛagyakyi bɛ ndɛnebualɛ (Nea ɛdendɛkpunli 11, 14-16) *

11. Kɛ mɔɔ Mateyu 7:1, 2 kile la, duzu a Gyisɛse hanle kɛ yɛgyakyi ye ɛyɛlɛ a, na duzu ati a ɛhye ɛyɛlɛ bahola ayɛ se a?

11 Kenga Mateyu 7:1, 2. Ɛnee Gyisɛse ze kɛ kɛmɔ alesama ɛnli munli la ati, ɔmaa bɛta bɛfa bɛ adwenle bɛsie awie mɔ nvonleɛ zo. Ɛhye ati a ɔhanle kɛ: “Bɛgyakyi ndɛnebualɛ” la. Bie a yɛbabɔ mɔdenle kɛ yɛnrɛbua yɛ mediema diedima ndɛne. Noko yɛ muala yɛnli munli. Saa yɛnwu kɛ ɔdwu mekɛ ne bie a yɛfa yɛ adwenle yɛsie awie mɔ nvonleɛ zo a, duzu a ɔwɔ kɛ yɛyɛ a? Tie Gyisɛse na bɔ mɔdenle gyakyi ndɛnebualɛ.

12-13. Saa yɛsuzu kɛzi ɛnee Gyihova bu Belemgbunli Devidi la anwo a, kɛzi ɔbaboa yɛ yeamaa yɛagyakyi ndɛnebualɛ ɛ?

12 Saa yɛsuzu neazo mɔɔ Gyihova yɛ la anwo a ɔbaboa yɛ. Ɔfa ye adwenle ɔsie subane mgbalɛ mɔɔ awie mɔ lɛ la azo. Yɛnwu ɛhye wɔ kɛzi ɔ nee Belemgbunli Devidi mɔɔ yɛle nvonleɛ mgbole la lile la anu. Kɛ neazo la, ɔ nee Bate-hyiba zɛkyele agyalɛ na ɔmaanle bɛhunle ɔ hu bɔbɔ. (2 Sa. 11:2-4, 14, 15, 24) Ɔlua mɔɔ Devidi yɛle la ati, ɔ nee ye abusua ne yɛɛ ɔ ye mɔ mɔɔ ɛha la amuala nwunle amaneɛ. (2 Sa. 12:10, 11) Wɔ mekɛ fofolɛ noko, Devidi anva ɔ nwo ando Gyihova anwo zo na ɔmaanle bɛdianle Yizilayɛ sogyama wɔ mekɛ mɔɔ Gyihova anga angile ye kɛ ɔyɛ zɔ la. Bie a anwomemaazo yɛɛ nganeɛ mɔɔ ɔdele kɛ ye sogyama dodo ne bamaa yeanyia anwobanebɔlɛ la a hanle ye maanle ɔyɛle zɔ a. Duzu a vile nu rale a? Ewulenzane bie hunle Yizilayɛma kɛyɛ 70,000!​—2 Sa. 24:1-4, 10-15.

13 Saa ɛnee ɛwɔ Yizilayɛ wɔ zɔhane mekɛ ne a, anrɛɛ kɛzi ɛbabu Devidi ɛ? Asoo anrɛɛ ɛbaha kɛ ɔnfɛta kɛ Gyihova se ye anwunvɔne ɔ? Gyihova annwu ye zɔ. Ɔvale ye adwenle ɔziele mekɛ tendenle mɔɔ Devidi ɛva ɛli nɔhalɛ nee kɛzi ɔnlunle ɔ nwo la azo. Ɛhye ati Gyihova vale ɛtane mgbole ɛhye mɔ mɔɔ Devidi yɛle la hyɛle ye. Ɛnee Gyihova ze kɛ Devidi kulo ye kpalɛ na ɔkulo kɛ ɔyɛ mɔɔ ɔtenrɛ la. Asoo ɔnyɛ wɔ fɛ kɛ yɛ Nyamenle ne nea kpalɛ mɔɔ wɔ yɛ nu la ɔ?​—1 Arl. 9:4; 1 Ek. 29:10, 17.

14. Duzu a ɛboa Kilisienema yemaa bɛgyakyi awie mɔ ndɛne ɛbualɛ a?

14 Kɛ mɔɔ Gyihova anye ɛnla kɛ yɛbayɛ debie biala pɛpɛɛpɛ la, ɔnle kɛ yɛdayɛ noko yɛmaa yɛ nye da kɛ awie mɔ bayɛ debie biala pɛpɛɛpɛ, emomu ɔwɔ kɛ yɛnea kpalɛ mɔɔ wɔ bɛ nu la. Ɔnyɛ se fee kɛ yɛbanwu awie mɔ sinlidɔlɛ na yɛadendɛ yɛatia bɛ. Noko awie mɔɔ ɛnyi wɔ sunsum nu la kola nee awie mɔ tɛnla anzodwolɛ nu ɔnva nwo kɛ ɔze bɛ sinlidɔlɛ la. Damɔno mɔɔ bɛtɛsieziele nwolɛ la ɛnle kɛnlɛma, noko awie mɔɔ ze nrɛlɛbɛ la ze kɛ saa bɛsiezie nwolɛ a, ɔbayɛ kɛnlɛma kpalɛ na yeayɛ debie mɔɔ sonle bolɛ. Ɔnle kɛ yɛfa yɛ adwenle yɛsie awie mɔ sinlidɔlɛ zo, emomu ɔwɔ kɛ yɛnwu subane kpalɛ mɔɔ bɛlɛ la kɛ mɔɔ Gyihova nee Gyisɛse yɛ la.

15. Saa yɛsuzu tɛnlabelɛ mɔɔ awie mɔ wɔ nu la anwo a, kɛzi ɔbaboa yɛ amaa yɛambua bɛ ndɛne ɛ?

15 Saa ɛye awie mɔ subane kpalɛ mɔɔ yɛfa yɛ adwenle yɛazie zo la ɛsie ahane a, duzu bieko a baboa yɛ amaa yɛambua bɛ ndɛne a? Bɔ mɔdenle kɛ ɛbazuzu mɔɔ bɛlɛfa nu wɔ ɛbɛlabɔlɛ nu la anwo. Suzu neazo ɛhye anwo. Kenle ko bie wɔ ɛzonlenlɛsua ne anu, Gyisɛse nwunle kunlavolɛ ehyianli bie kɛ ɔlɛfa ngapɛlɛ nwiɔ mɔɔ ɛnzonle bolɛ biala la agua ezukoa ɛlɛka ne anu. Gyisɛse ambiza kɛ: “Duzu ati a ezukoa ekyi ɛhye a ɔlɛfa yeagua nu a?” Gyisɛse anva ye adwenle anzie ezukoa dodo mɔɔ kunlavolɛ ne vale guale nu la azo, emomu ɔzuzule adwenle mɔɔ ɔlɛ nee tɛnlabelɛ mɔɔ ɛnee ɔwɔ nu la anwo na ɔhanvole ye kɛ ɔyɛle biala mɔɔ ɔbahola la.​—Luku 21:1-4.

16. Duzu a yɛsukoa yɛfi Veronica anwubielɛ ne anu a?

16 Saa yɛsuzu adiema raalɛ bie mɔɔ bɛfɛlɛ ye Veronica la anwubielɛ ne anwo a, ɔbamaa yɛanwu kɛzi ɔhyia kɛ yɛsuzu tɛnlabelɛ mɔɔ awie mɔ wɔ nu la anwo la. Ɛnee ɛrɛladane ko nee ɔ ra nrenyia wɔ asafo mɔɔ Veronica wɔ nu la anu. Veronica hanle kɛ: “Ɛnee ɔyɛ me kɛ bɛnda bɛngɔ debiezukoalɛ nee daselɛlilɛ. Ɛhye ati ɛnee me nye ɛnlie bɛ nwo. Noko kenle ko bie me nee mame ne hɔle daselɛlilɛ. Ɔhanle ɔhilele me kɛ ɔ ra ne lɛ adwenle nu ewule bie ɔti ɔnla aze ɔmmaa ye. Ɛnee ɔlɛyɛ biala mɔɔ ɔbahola la kɛ ɔbali bɛ nwonane afoa nu nee bɛ sunsum nu ngyianlɛ nwo gyima. Ɔdwu mekɛ ne bie a, ɔlua ɔ ra ne kpɔkɛdelɛ ne ati, ɔwɔ kɛ ɔkɔ debiezukoalɛ wɔ asafo fofolɛ nu.” Veronica dwulale ye edwɛkɛ ne kɛ: “Ɛnee menze kɛ ninyɛne nu yɛ se maa ye zɔhane. Ɔlua mɔdenle mɔɔ adiema raalɛ ɛhye bɔ na yeazonle Gyihova la ati, kɛkala ɔmaa me nye die ɔ nwo na mebu ye kpalɛ.”

17. Duzu a Gyemise 2:8 ka kile yɛ kɛ yɛyɛ a, na kɛ ɔkɛyɛ na yɛahola yɛayɛ zɔ ɛ?

17 Saa yɛnwu kɛ yɛbua yɛ diema diedinli bie ndɛne a, duzu a ɔwɔ kɛ yɛyɛ a? Kakye kɛ ɔwɔ kɛ yɛkulo yɛ mediema. (Kenga Gyemise 2:8.) Eza ɔwɔ kɛ yɛsɛlɛ Gyihova ɛsesebɛ kɛ ɔboa yɛ ɔmaa yɛgyakyi awie mɔ ndɛne ɛbualɛ. Amaa yɛali yɛ asɔneyɛlɛ ne anwo gyima la, ɔwɔ kɛ yɛdimoa yɛtudu agyakɛ yɛ nee ahenle mɔɔ yɛtendɛ yɛtia ye la tendɛ. Ɛhye bamaa yɛanwu ye kpalɛ. Yɛbahola yɛaha yɛahile ye kɛ ɔmaa yɛbɔ nu yɛhɔ daselɛlilɛ anzɛɛ ɔrɛla ɔmaa yɛli debie. Mekɛ mɔɔ yɛlɛnwu yɛ diema ne kpalɛ la, ɔbamaa yɛabɔ mɔdenle yɛazukoa Gyihova nee Gyisɛse neazo ne na yɛanwu subane kpalɛ mɔɔ ɔlɛ la. Saa yɛyɛ zɔ a, ɛnee yɛlɛkile kɛ yɛlɛtie mboaneneavolɛ kpalɛ ne mɛla mɔɔ se yɛgyakyi ndɛnebualɛ la.

18. Kɛ ɔkɛyɛ na yɛahile kɛ yɛlɛtie mboaneneavolɛ kpalɛ ne ane ɛ?

18 Kɛ mɔɔ mboane tie bɛ neavolɛ ne ane la, zɔhane ala a Gyisɛse ɛdoavolɛma noko tie ɔ ne a. Saa yɛbɔ mɔdenle kɛ yɛgyakyi yɛ nwonane afoa nu ngyianlɛ nwo adwenleadwenle nee awie mɔ ndɛne ɛbualɛ a, Gyihova nee Gyisɛse bayila yɛ mɔdenlebɔlɛ ne azo. Saa yɛboka “mboane ekpunli ekyi” ne anwo o, saa yɛboka “mboane gyɛne” ne anwo o, ɔrɛla ye kɛ yɛbahɔ zo yɛadie mboaneneavolɛ kpalɛ ne ane. (Luku 12:32; Dwɔn 10:11, 14, 16) Wɔ edwɛkɛ mɔɔ doa zo la anu, yɛbazuzu ninyɛne nwiɔ mɔɔ Gyisɛse hanle hilele ye ɛdoavolɛma kɛ bɛyɛ la anwo.

EDWƐNE 101 Bɛva Koyɛlɛ Bɛyɛ Gyima

^ ɛden. 5 Mɔɔ Gyisɛse hanle kɛ ye mboane ne badie ɔ ne la, ɛnee ɔlɛkile kɛ ye ɛdoavolɛma ne badie ye ngilehilelɛ na bɛava bɛabɔ bɛ ɛbɛla. Wɔ edwɛkɛ ɛhye anu, yɛbazuzu Gyisɛse ngilehilelɛ ne mɔ anu nwiɔ anwo. Ko se yɛgyakyi kɛ yɛbadwenledwenle nwonane afoa nu ninyɛne nwo yɛɛ ko noko se yɛgyakyi kɛ yɛbabua awie mɔ ndɛne. Yɛbazuzu kɛzi yɛbava ye folɛdulɛ ne yɛali gyima la anwo.

^ ɛden. 51 NVONINLI NWO EDWƐKƐ: Adiema nrenyia bie gyima ɛvi ɔ sa, ɔnlɛ ezukoa mɔɔ ɔbava yeanlea ye abusua ne yɛɛ ɔhyia ɛleka fofolɛ mɔɔ bɛbadɛnla la. Ɔbahola yeadwenledwenle too ye nyamenlezonlenlɛ adɔ nzule nu.

^ ɛden. 53 NVONINLI NWO EDWƐKƐ: Adiema nrenyia bie amba debiezukoalɛ ndɛ. Noko ɔda subane ngɛnlɛma ali wɔ mekɛ mɔɔ ɔlɛdi awie daselɛ wɔ mekɛ mɔɔ ɔnle daselɛlilɛ nu la, ɔboa awie mɔɔ ɛyɛ kpanyinli yɛɛ ɔboa ɔmaa bɛsiezie Belemgbunlililɛ Asalo ɛkɛ ne kɛnlɛma.