Wulu kɔ nuhua edwɛkɛ ne azo

Wulu kɔ nuninyɛne ne azo

EDWƐKƐ 24

“Maa Me Ahonle Ɛyɛ Ko Amaa Yeazulo Wɔ Duma Ne”

“Maa Me Ahonle Ɛyɛ Ko Amaa Yeazulo Wɔ Duma Ne”

“Maa me ahonle ɛyɛ ko amaa yeazulo wɔ duma ne. O Gyihova me Nyamenle, mefi me ahonle muala anu meye wɔ ayɛlɛ.”​—EDW. 86:11, 12.

EDWƐNE 7 Gyihova, Yɛ Anwosesebɛ

MƆƆ YƐBAZUKOA *

1. Duzu a le Nyamenle ɛzulolɛ, na kɛmɔti a ɔhyia kɛ menli mɔɔ kulo Gyihova la nyia ye ɛ?

KILISIENEMA kulo Nyamenle yɛɛ eza bɛsulo ye. Wɔ bie mɔ afoa nu, ɛnrɛhola ɛnrɛhulo awie na mekɛ ko ne ala wɔazulo ye. Noko tɛ ɛzulolɛ mɔɔ maa yɛ ahonle tu la anwo edwɛkɛ a yɛlɛka a. Yɛbazuzu ɛzulolɛ titili bie anwo. Menli mɔɔ lɛ ɛzulolɛ ɛhye la bu Nyamenle kpalɛ. Bɛngulo kɛ bɛyɛ debie biala bɛmaa bɛ anwuma Selɛ ne di nyane amaa agɔnwolɛvalɛ mɔɔ bɛ nee ye lɛ la anzɛkye.​—Edw. 111:10; Mrɛ. 8:13.

2. Kɛ mɔɔ Belemgbunli Devidi edwɛkɛ mɔɔ wɔ Edwɛne 86:11 kile la, ninyɛne nwiɔ boni mɔ a yɛbazuzu nwo a?

2 Kenga Edwɛne 86:11. Saa ɛdwenle edwɛkɛ zɔhane anwo a, ɛbanwu kɛ ɛnee Belemgbunli Devidi mɔɔ di nɔhalɛ la ze nvasoɛ mɔɔ wɔ Nyamenle ɛzulolɛ zo la. Bɛmaa yɛnlea kɛzi yɛbava Devidi edwɛkɛ ne yɛayɛ gyima la. Mɔɔ limoa, yɛbazuzu deɛmɔti ɔwɔ kɛ yɛbu Nyamenle duma ne kpalɛ la anwo. Mɔɔ tɔ zo nwiɔ, yɛbazuzu kɛzi yɛbahile kɛ yɛbu Nyamenle duma ne alehyenlɛ biala wɔ yɛ ɛbɛlabɔlɛ nu la anwo.

DUZU ATI A ƆWƆ KƐ YƐBU GYIHOVA DUMA NE KPALƐ A?

3. Duzu a ɔkɛyɛ kɛ ɔboale Mosisi ɔmaanle ɔnyianle ɛbulɛ kpole ɔmaanle Nyamenle duma ne a?

3 Nea kɛzi Mosisi dele nganeɛ wɔ mekɛ mɔɔ ɔvea bolɛ bɔne bie anu na ɔnwunle kɛ Gyihova anyunlunyia ne ɛlɛpɛ nu la. Ɛhye le debie mɔɔ yɛ nwanwane mɔɔ sonla nwunle ye kolaa na Gyisɛse ara azɛlɛ ye azo a. Mosisi dele edwɛkɛ ɛhye mɔɔ ɔkɛyɛ kɛ anwumabɔvolɛ a hanle la kɛ: “Gyihova, Gyihova, anwunvɔnezelɛ nee ahunluyelɛyelalɛ Nyamenle, ɔkyɛ na yeava ɛya yɛɛ ɛlɔlɛ kpundii nee nɔhalɛlilɛ ɛyi ye tɛkɛɛ, ɔda ɛlɔlɛ kpundii ali ɔkile apenle apenle, ɔfa nvonleɛ nee mɛladonlɛ yɛɛ ɛtane ɔkyɛ.” (Ɛzɛ. 33:17-23; 34:5-7) Ɔbayɛ kɛ Mosisi hakyele edwɛkɛ ɛhye wɔ mekɛ biala mɔɔ ɔbabɔ Gyihova duma la. Ɔnyɛ nwanwane kɛ Mosisi bɔle Yizilayɛma kɔkɔ kɛ ‘bɛzulo Gyihova bɛ Nyamenle ne anyunlunyia duma ɛhye mɔɔ yɛ ɛzulolɛ la’ a.​—Dit. 28:58.

4. Subane boni mɔ a saa yɛdwenledwenle nwo a, ɔbamaa yɛabu Gyihova kpole a?

4 Saa yɛte duma Gyihova a, ɔwɔ kɛ yɛdwenledwenle ahenle mɔɔ duma ne la ɔ nwo zo la anwo. Ɔwɔ kɛ yɛkakye ye subane ne mɔ, le kɛ ye tumi, ye nrɛlɛbɛ, ye pɛlepɛlelilɛ nee ye ɛlɔlɛ ne. Saa yɛdwenledwenle subane ɛhye mɔ nee gyɛne anwo a, ɔbamaa yɛabu ye kpole.​—Edw. 77:11-15.

5-6. (a) Duzu a Nyamenle duma ne abo kile a? (b) Kɛ mɔɔ Ɛzɛdɔso 3:13, 14 yɛɛ Ayezaya 64:8 kile la, kɛzi Gyihova kola yɛ debie biala ɛ?

5 Duzu a Nyamenle duma ne abo kile a? Mbɔlɔba dɔɔnwo kile a, ɔbayɛ kɛ Nyamenle duma ne abo kile kɛ, “Ɔmaa Ɔyɛ Ɛkɛ.” Ndelebɛbo zɔhane maa yɛnwu kɛ, debie biala ɛngola ɛnzi Gyihova adenle wɔ mɔɔ ɔkulo kɛ ɔyɛ la anwo. Ɔkola ɔyɛ debie biala. Adenle boni azo?

6 Gyihova kola yɛ ɔ nwo debie biala ɔfa ɔdi ye bodane nwo gyima. (Kenga Ɛzɛdɔso 3:13, 14.) Bɛmaa yɛ anwosesebɛ kɛ, yɛda yɛdwenle kɛzi Nyamenle kola yɛ debie biala la anwo. Eza Gyihova fa ye azonvolɛ mɔɔ bɛnli munli la yɛ debie biala amaa ye bodane ara nu. (Kenga Ayezaya 64:8.) Ɔlua zo, Gyihova kola maa ye ɛhulolɛdeɛ yɛ ɛkɛ. Debie biala ɛnle ɛkɛ mɔɔ bahola azi ye bodane mɔɔ ɔmaa yeara nu la adenle a.​—Aye. 46:10, 11.

7. Kɛ ɔkɛyɛ na yɛanyia anyezɔlɛ kpole yɛamaa yɛ anwuma Selɛ ne ɛ?

7 Saa yɛdwenledwenle mɔɔ yɛ anwuma Selɛ ne ɛyɛ ɛmaa yɛ nee mɔɔ yeboa yɛ yemaa yɛyɛ la anwo a, ɔbamaa anyezɔlɛ mɔɔ yɛlɛ yɛmaa ye la ayɛ kpole. Kɛ neazo la, saa yɛdwenledwenle kɛzi abɔdeɛ yɛ nwanwane la anwo a, ɔmaa yɛbu Gyihova kpalɛ ɔlua ninyɛne mɔɔ yeyɛ la ati. (Edw. 8:3, 4) Yɛɛ saa yɛdwenledwenle mɔɔ Gyihova ɛmaa yɛhola yɛyɛ amaa ye bodane ara nu la anwo a, ɔmaa yɛbu ye kpole. Amgba, duma Gyihova ne yɛ nwanwane! Ɔmaa yɛnwu sonla holɛ mɔɔ yɛ Ze ne de, mɔɔ yeyɛ nee mɔɔ ɔbayɛ la.​—Edw. 89:7, 8.

“MEBABƆ GYIHOVA DUMA NE NOLO”

Ɛnee Mosisi ngilehilelɛ ne maa anwosesebɛ. Ɔmaa yɛnwu Gyihova Nyamenle duma ne yɛɛ sonla holɛ mɔɔ ɔde la (Nea ɛdendɛkpunli 8) *

8. Duzu a Ditilɔnomi 32:2, 3 maa yɛnwu ye wɔ kɛzi Gyihova bu ye duma ne la anwo ɛ?

8 Ɔka ekyi Yizilayɛma kɔ Ɛwɔkɛ Azɛlɛ ne azo la, Gyihova hilele Mosisi edwɛne bie. (Dit. 31:19) Ɛnee ɔwɔ kɛ Mosisi noko kile menli ne. (Kenga Ditilɔnomi 32:2, 3.) Saa yɛnea ngyehyɛnu 2 nee 3 ne a, ɔda ali kɛ Gyihova ɛngulo kɛ ye duma ne azo keda, na bɛyɛ ye kɛ asɛɛ ɔle nwuanzanwuanza somaa mɔɔ ɔnle kɛ bɛbɔ a. Ɔkulo kɛ awie biala nwu ye duma ne! Nea nwolɛ adenle mɔɔ menli ne nyianle kɛ Mosisi bahilehile bɛ Gyihova nee Ye duma nwuanzanwuanza ne anwo debie a! Mɔɔ Mosisi hilehilele bɛ la maanle bɛ anwosesebɛ na bɛ diedi nu mianle, ɛnee ɔle kɛ ezule mɔɔ tɔ gua ndile zo la. Kɛ ɔkɛyɛ na yɛ ngilehilelɛ ayɛ zɔ ɛ?

9. Kɛzi yɛbahola yɛaboa yɛamaa bɛade Gyihova duma ne anwo ɛ?

9 Saa yɛlɛyɛ azua nu anzɛɛ bagua nu daselɛlilɛ a, ɔwɔ kɛ yɛkile menli Nyamenle duma Gyihova ne wɔ yɛ Baebolo ne anu. Yɛbahola yɛava yɛ mbuluku, vidio yɛɛ ninyɛne ngɛnlɛma mɔɔ wɔ yɛ wɛbsaete ne azo mɔɔ ka Gyihova anwo edwɛkɛ la bie yɛamaa bɛ anzɛɛ yɛahile bɛ. Saa yɛwɔ gyima nu, sukulu nu anzɛɛ yɛlɛtu adenle a, yɛbahola yɛakpondɛ nwolɛ adenle yɛaha yɛ ɛlɔlɛ Nyamenle ne anwo edwɛkɛ. Saa yɛka bodane kpalɛ mɔɔ Gyihova lɛ maa alesama yɛɛ azɛlɛ ne la anwo edwɛkɛ yɛkile menli mɔɔ yɛyia bɛ la a, yɛmaa bɛnwu Gyihova kpalɛ; bie bɔbɔ a ɛnee bɛtɛtele ɔ nwo edwɛkɛ ɛlɛ. Saa yɛka yɛ ɛlɔlɛ Selɛ ne anwo edwɛkɛ yɛkile menli a, ɛnee yɛlɛboa yɛamaa bɛade Nyamenle duma ne anwo. Yɛboa menli yɛmaa bɛte ɔ bo kɛ, mɔɔ bɛhilehile bɛ wɔ Nyamenle anwo la ɛnle nɔhalɛ. Yɛmaa menli nyia ngilehilelɛ kpalɛ mɔɔ tɛla biala la.​—Aye. 65:13, 14.

10. Saa yɛmaa yɛ Baebolo sukoavoma nwu Nyamenle ngyinlazo ne mɔ nee mɔɔ ɔkpondɛ la a, ɛnee yɛtɛwiele, duzu ati ɔ?

10 Saa yɛlɛyɛ Baebolo ɛzukoalɛ a, ɔwɔ kɛ yɛboa yɛ sukoavoma yɛmaa bɛnwu Nyamenle duma na bɛfa bɛdi gyima. Eza yɛkulo kɛ yɛboa bɛ yɛmaa bɛnwu mɔɔ duma ne kile la. Saa yɛkilehile menli Nyamenle ngyinlazo ne mɔ yɛɛ ɛbɛlabɔlɛ kpalɛ nwo debie ala a, asoo yɛbahola yɛadwu zɔhane bodane ne anwo ɔ? Sukoavo mɔɔ bɔ mɔdenle la bahola azukoa Nyamenle mɛla ne mɔ na ɔ nye alie nwolɛ. Noko asoo ɛhye bamaa yeanyia ɛlɔlɛ kpole yeamaa Nyamenle na yeadie ye? Kakye kɛ ɛnee Yive ze Nyamenle mɛla ne, noko ɔ nee Adam annyia nɔhalɛ ɛlɔlɛ ammaa Ahenle mɔɔ vale mɛla ne maanle la. (Gyn. 3:1-6) Ɔti, saa yɛkilehile menli Nyamenle tenlene ngyinlazo ne mɔ nee mɔɔ ɔkpondɛ la ala a, ɛnee yɛtɛwiele.

11. Saa yɛlɛkilehile yɛ sukoavoma Nyamenle mɛla nee ye ngyinlazo ne mɔ a, kɛ ɔkɛyɛ na yɛaboa bɛ yɛamaa bɛahulo Ahenle mɔɔ vale mɛla ne maanle la ɛ?

11 Gyihova ngyinlazo ne mɔ nee mɔɔ ɔkpondɛ yeavi yɛ ɛkɛ la le kpalɛ dahuu. (Edw. 119:97, 111, 112) Noko bie a yɛ Baebolo sukoavoma ɛnrɛnwu kɛ ɛlɔlɛ ti a Gyihova fa mɛla ɛhye mɔ maa a. Yemɔti bie a yɛbabiza yɛ Baebolo sukoavoma kɛ: “Ɛnea a duzu ati a Nyamenle vale mɛla ɛhye maanle a? Duzu a ɔmaa yɛnwu ye wɔ Nyamenle anwo a?” Saa yɛ edwɛkɛ ne baha yɛ sukoavoma ahonle a, ɔwɔ kɛ yɛboa bɛ yɛmaa bɛdwenle Gyihova anwo, bɛkulo ye na bɛbu ye duma ne. Ɛhye bamaa yɛ sukoavoma anye alie mɛla ne mɔ nee Ahenle mɔɔ vale maanle la anwo. (Edw. 119:68) Ɛhye bamaa bɛ diedi nu amia na bɛagyinla sɔnea mɔɔ anu yɛ se la anloa.​—1 Kɔl. 3:12-15.

‘YƐBALUA WƆ GYIHOVA DUMA NU’

Mekɛ bie Devidi maanle ye ahonle ne anu hyɛle (Nea ɛdendɛkpunli 12)

12. Kɛzi Devidi ahonle ne anu hyɛle nwiɔ mekɛ bie ɛ, na duzu a vile nu rale a?

12 Edwɛkɛ ko mɔɔ anwo hyia mɔɔ wɔ Edwɛne 86:11 la a le, “maa me ahonle ɛyɛ ko.” Belemgbunli Devidi a sunsum ne hanle ye maanle ɔhɛlɛle edwɛkɛ ɛhye a. Wɔ ye ɛbɛlabɔlɛ nu, ɔnwunle kɛ ɔnyɛ se fee kɛ yɛbanyia ahonle mɔɔ nuhua ɛhyɛ. Mekɛ bie mɔɔ ɛnee ɔgyi ye sua ne ati zo la, ɔnwunle nrenyia bie aye kɛ ɔlɛbia. Wɔ mekɛ zɔhane, ɛnee Devidi ahonle ne anu ɛhyɛ nwiɔ. Ɛnee ɔze Gyihova mɛla mɔɔ se: “Mmamaa ɛ nye bolo ɛ gɔnwo aye” la. (Ɛzɛ. 20:17) Noko ɔhɔle zo ɔnleanle. Ye ahonle ne anu hyɛle nwiɔ; ɛnee ɔwɔ kɛ ɔsi kpɔkɛ kɛ ɔbanyia ɛhulolɛ yeamaa Batehyɛba anzɛɛ ɔbayɛ mɔɔ Gyihova kulo la. Ɛnee Devidi ɛva ɛvolɛ dɔɔnwo ɛzulo Gyihova na yehulo ye, noko ɔzile kpɔkɛ mɔɔ ɛnle kpalɛ fee la. Ɔguale Gyihova duma ne anwo evinli. Eza ɔvale ngyegyelɛ kpole ɔrale menli mɔɔ ɛnze nwolɛ bie mɔɔ ye abusua ne boka nwo la anwo zo.​—2 Sa. 11:1-5, 14-17; 12:7-12.

13. Kɛzi yɛnwu kɛ nzinlii Devidi nyianle ahonle mɔɔ anu ɛtɛkyɛle la ɛ?

13 Gyihova deanle Devidi, na ɔ nee ye nyianle agɔnwolɛvalɛ bieko. (2 Sa. 12:13; Edw. 51:2-4, 17) Devidi hakyele ngyegyelɛ nee amaneɛ mɔɔ ɔnwunle ye wɔ mekɛ mɔɔ ɔmaanle ye ahonle ne anu hyɛle la. Bɛbahola bɛaha ye edwɛkɛ mɔɔ wɔ Edwɛne 86:11 la wɔ adenle fofolɛ zo kɛ: “Maa me ahonle mɔɔ anu ɛtɛkyɛle nwiɔ la.” Asoo Gyihova boale Devidi maanle ɔnyianle ahonle mɔɔ anu ɛtɛkyɛle la ɔ? Ɛhɛe, ɔluakɛ nzinlii Gyihova hanle Devidi anwo edwɛkɛ kɛ ‘ɔvale ahonle mɔɔ ɔdi munli la ɔzonlenle Gyihova ye Nyamenle ne.’​—1 Arl. 11:4; 15:3.

14. Kpuya boni a ɔwɔ kɛ yɛbiza yɛ nwo a, na duzu ati ɔ?

14 Devidi neazo ne le anwosesebɛmaanlɛ nee kɔkɔbɔlɛ maa yɛ. Ɛtane kpole mɔɔ ɔyɛle la le kɔkɔbɔlɛ maa Nyamenle azonvolɛ ɛnɛ. Saa yɛva ɛvolɛ dɔɔnwo yɛzonle Gyihova anzɛɛ bɔ zo mɔɔ yɛbɔ ɔ bo yɛlɛyɛ zɔ bɔbɔ a, ɔwɔ kɛ yɛbiza yɛ nwo kɛ, ‘Asoo melɛbɔ mɔdenle meaho meatia mɔdenle mɔɔ Seetan ɛlɛbɔ kɛ ɔmaa me ahonle ne anu ahyɛ nwiɔ la ɔ?’

Seetan babɔ mɔdenle kɛ ɔmaa wɔ ahonle ne anu ahyɛ. Mmamaa ye adenle! (Nea ɛdendɛkpunli 15-16) *

15. Saa yɛ nye bɔ nvoninli mɔɔ maa yɛ adwenle kɔ nla zo la azo a, kɛzi Nyamenle anwo ɛzulolɛ babɔ yɛ nwo bane ɛ?

15 Kɛ neazo la, saa ɛnwu nvoninli mɔɔ bahola amaa wɔ adwenle ahɔ nla zo wɔ TV anzɛɛ yintanɛte ne azo a, kɛzi ɛyɛ wɔ nyɛleɛ ɛ? Ɔnyɛ se kɛ ɛbaha ye ndɛndɛ kɛ nvoninli anzɛɛ vidio ɛhye ɛnle nlanwonvoninli. Noko asoo ɔnle debie mɔɔ Seetan ɛlɛdua zo amaa wɔ ahonle ne anu ahyɛ nwiɔ ɔ? (2 Kɔl. 2:11) Nvoninli zɔhane bahola ayɛ kɛ bulalɛ ekyi mɔɔ bɛfa bɛkpuke ɛyɛne la. Bɛdimoa bɛfa ɔ ti twɔɔnwo ne bɛfea ɛyɛne ne anu, na bɛabɔ zo. Mekɛ mɔɔ ɛlɛbɔ zo la, ɛyɛne ne kpakye kpole. Nvoninli ɛhye mɔ mɔɔ maa yɛ adwenle kɔ nla zo la le kɛ bulalɛ ne ati twɔɔnwo ne. Ɔbɔ ɔ bo a, ɛbaha kɛ ɔle debie ekyi bie na esiane biala ɛnle nu, noko ɔbahola yeamaa awie ayɛ ɛtane kpole, ye ahonle ne anu bahyɛ na yeazɛkye ye nɔhalɛlilɛ. Yemɔti mmamaa debie biala mɔɔ ɛnle kpalɛ la kɔ wɔ ahonle nu! Maa wɔ ahonle ɛyɛ ko na ɔzulo Gyihova duma ne!

16. Saa yɛyia sɔnea a, kpuya boni mɔ a ɔwɔ kɛ yɛbiza yɛ nwo a?

16 Saa yɛye nvoninli ɛhye mɔ yɛsie ahane a, Seetan bɔ mɔdenle kɛ ɔdua ndenle gyɛne zo yeamaa yɛayɛ ɛtane. Kɛzi ɔwɔ kɛ yɛyɛ yɛ nyɛleɛ ɛ? Bie a yɛbanyia edwɛkɛ yɛayeye yɛ nloa. Kɛ neazo la, bie a yɛbanyia adwenle kɛ: ‘Saa meyɛ ɛhye a bɛnrɛdu me bɛnrɛvi asafo ne anu, yemɔti ɔnle debie mɔɔ anyebolo wɔ nu a.’ Adwenle ɛhye ɛnle kpalɛ fee. Ɔwɔ kɛ yɛbiza yɛ nwo kpuya ɛhye mɔ: ‘Asoo ɔle adenle mɔɔ Seetan ɛlɛdua zo amaa me ahonle ne anu ahyɛ ɔ? Saa memaa atiakunluwɔzo ɛtane fo me nwo zo a, kɛzi ɔbaha Gyihova duma ne ɛ? Nyɛleɛ ɛhye bamaa meabikye me Nyamenle ne anzɛɛ ɔbahwe me yeavi ɔ nwo?’ Dwenledwenle kpuya ɛhye mɔ anwo. Sɛlɛ anwuma nrɛlɛbɛ na fi nɔhalɛlilɛ nu bua kpuya ɛhye mɔ. (Gye. 1:5) Ɛhye babɔ ɛ nwo bane. Ɔbaboa wɔ yeamaa wɔakpo sɔnea kɛ mɔɔ Gyisɛse yɛle la, ɔhanle kɛ: “Fi ɛke kɔ Seetan!”​—Mat. 4:10.

17. Duzu ati a ahonle mɔɔ anu kɛhyɛ la azo ɛnlɛ nvasoɛ a? Maa ndonwo.

17 Ahonle mɔɔ anu ɛhyɛ la azo ɛnlɛ nvasoɛ. Fa bɔlo ɛbɔlɛ ekpunli mɔɔ koyɛlɛ ɛnle bɛ avinli la kɛ neazo. Bie mɔ le angomedi, bie mɔ ɛnva mɛla ɛnyɛ gyima yɛɛ bie mɔ noko ɛmbu coach ne. Ɔbayɛ se kɛ bɔlo ɛbɔlɛ ekpunli zɛhae bali konim. Noko ɔnyɛ se kɛ ekpunli mɔɔ koyɛlɛ wɔ bɛ avinli la bali konim. Saa wɔ adwenle, wɔ atiakunluwɔzo yɛɛ wɔ nganeɛdelɛ yɛ ko wɔ Gyihova ɛzonlenlɛ nu a, ɛbayɛ kɛ bɔlo ɛbɔlɛ ekpunli ne mɔɔ bali konim la. Kakye kɛ Seetan kulo kɛ wɔ ahonle ne anu kyɛ nwiɔ. Ɔkulo kɛ wɔ adwenle, wɔ atiakunluwɔzo yɛɛ wɔ nganeɛdelɛ ko tia Gyihova ngyinlazo ne mɔ. Noko saa ɛbahola wɔazonle Gyihova a, ɔnle kɛ ɛmaa wɔ ahonle ne anu kyɛ. (Mat. 22:36-38) Mmamaa Seetan adenle ɛmaa ɔkyɛ wɔ ahonle ne anu!

18. Kɛ mɔɔ Maeka 4:5 kile la, duzu a wɔbɔ kpɔkɛ kɛ ɛbayɛ a?

18 Sɛlɛ Gyihova kɛ ‘ɔmaa wɔ ahonle ɛyɛ ko amaa yeazulo ye duma ne’ kɛ mɔɔ Devidi yɛle la. Bɔ mɔdenle kɛ ɛbayɛ wɔ asɔneyɛlɛ ne anwo gyima. Alehyenlɛ biala, maa wɔ kpɔkɛzilɛ ngyikyi nee mgbole kɔsɔɔti ɛhile kɛ ɛbu Gyihova duma ne kpalɛ. Saa ɛyɛ zɔ a, ɛbala ye ali kɛ ɛle Dasevolɛ mɔɔ Gyihova duma la ɛ nwo zo. (Mrɛ. 27:11) Na yɛ muala yɛbahola yɛaha ngapezonli Maeka edwɛkɛ ne bie. Ɔhanle kɛ: “Yɛmɛ yɛbalua Gyihova yɛ Nyamenle ne duma nu dahuu.”​—Maeka 4:5.

EDWƐNE 41 Mesɛlɛ Wɔ Tie Me Asɔneyɛlɛ

^ ɛden. 5 Wɔ edwɛkɛ ɛhye anu, yɛbava yɛ adwenle yɛazie Belemgbunli Devidi asɔneyɛlɛ mɔɔ wɔ Edwɛne 86:11, 12 la foa bie azo. Gyihova duma ne mɔɔ yɛsulo ye la kile duzu? Duzu ati a ɔwɔ kɛ yɛbu zɔhane duma ne kpalɛ a? Na kɛzi Nyamenle ɛzulolɛ kola bɔ yɛ nwo bane fi sɔnea nwo ɛ?

^ ɛden. 53 NVONINLI NWO EDWƐKƐ: Mosisi hilele Nyamenle menli ne edwɛne mɔɔ wula Gyihova anyunlunyia la.

^ ɛden. 57 NVONINLI NWO EDWƐKƐ: Yive amkpo atiakunluwɔzo ɛtane. Noko yɛkpo nvoninli anzɛɛ edwɛkɛ mɔɔ twehwe yɛ adwenle kɔ nla nu ɛbɛlatane zo la na ɛhye ɛmmaa yɛngua Nyamenle duma ne anwo evinli.