Wulu kɔ nuhua edwɛkɛ ne azo

Wulu kɔ nuninyɛne ne azo

Kpuya Mɔɔ Vi Kengavolɛma Ɛkɛ

Kpuya Mɔɔ Vi Kengavolɛma Ɛkɛ

Kɛmɔti a Gyihova Alasevolɛ yɛ ɛzoanvolɛ Pɔɔlo nvoninli kɛ ɔ ti zo ɛdu anzɛɛ ɔnlɛ enrinli dɔɔnwo ɛ?

Nɔhalɛ nu, ɛnɛ, awie biala ɛnze kɛzi ɛnee Pɔɔlo de la. Bɛyɛ nvoninli ngakyile mɔɔ wɔ yɛ mbuluku ne mɔ anu la kɛ bɛfa bɛahile debie ala, bɛnle nvoninli mɔɔ azetuduvoma kɛlɛtokɛ bie di nwolɛ daselɛ a.

Noko, ninyɛne bie mɔ wɔ ɛkɛ mɔɔ maa yɛnwu kɛzi ɛnee Pɔɔlo de la. Kɛ neazo la, Zion’s Watch Tower mɔɔ rale March 1, 1902 la hanle kɛ: “Mɔɔ fale kɛzi ɛnee Pɔɔlo mumua ne de anwo la: . . . Bɛhanle ye wɔ ‘Acts of Paul and Thecla ,’ . . . mɔɔ bɛhɛlɛle ye kɛyɛ A. D. 150 la anu, bɛhanle Pɔɔlo anwo edwɛkɛ mɔɔ ɔbayɛ kɛ ɔle nɔhalɛ la. Bɛhanle ye wɔ nu kɛ ‘ɔle ezinraa, ɔ ti zo ɛdu, ɔ gyakɛ le mgbondolo, ɔle belane, ɔ nye anzi enrinli ne bɔ nu; yɛɛ ɔ bonyi wale ekyi.’”

Oxford Dictionary of the Christian Church (1997 ɛdeɛ ne) hanle zɔhane tete buluku ne anwo edwɛkɛ kɛ: “Ɔyɛ se kɛ bɛbaha kɛ wɔ tetedwɛkɛ nu, nɔhalɛ edwɛkɛ bie ɛnle ‘Acts’ ne anu.” Ɛnee bɛbu “Acts of Paul and Thecla” ne kpalɛ wɔ ɛvoya mɔɔ limoa la anu, ɔluakɛ bɛlɛ ye Giliki bɛsanloangɛlɛlera 80 wɔ ɛkɛ, yɛɛ bɛhile ɔ bo wɔ aneɛ gyɛne dɔɔnwo anu. Ɔti, yɛ nvoninli ne mɔ nee mɔɔ tete mbuluku bie mɔ ka fale kɛzi ɛnee ɛzoanvolɛ ne de anwo la le ko.

Noko kakye kɛ, ninyɛne gyɛne anwo hyia kpalɛ tɛla kɛzi ɛnee Pɔɔlo de la. Mɔɔ Pɔɔlo yɛ ye ɛzonlenlɛ gyima ne bɔbɔ la, tendɛtiama bie mɔ hanle kɛ, “saa ɔwɔ ɛke a, ɔle bɛtɛɛ yɛɛ ye edwɛkɛ ɛngyi kpɔkɛ zo.” (2 Kɔl. 10:10) Noko, ɔnle kɛ yɛ rɛle fi kɛ ɔrayɛle Kilisienenli ɔluakɛ Gyisɛse yele ɔ nwo hilele ye. Eza yɛbahola yɛadwenle mɔɔ Pɔɔlo yɛle kɛ awie mɔɔ ‘bɛkpa ye kɛ ɔli Kelaese anwo daselɛ ɔhile maanle maanle’ ne la anwo. (Gyi. 9:3-5, 15; 22:6-8) Eza suzu kɛzi Baebolo mbuluku mɔɔ Gyihova sunsum ne maanle Pɔɔlo hɛlɛle la bahola aboa yɛ la anwo.

Pɔɔlo anva mɔɔ ɔyɛle kolaa na yeayɛ Kilisienenli la yeandu ɔ nloa nu; yɛɛ yeanga kɛzi ɛnee ɔde la anwo edwɛkɛ. (Gyi. 26:4, 5; Fel. 3:4-6) Ɔhanle kɛ: “Medame a mele ekyi kpalɛ wɔ ɛzoanvolɛma ne anu a, na menfɛta kɛ bɛkɛvɛlɛ me ɛzoanvolɛ.” (1 Kɔl. 15:9) Nzinlii, ɔhɛlɛle kɛ: “Medame, mɔɔ mendwu nwuanzanwuanzama ne anu mɔɔ le ekyi bɔbɔ la, bɛva ɛlolɛ ɛhye bɛmaa me, amaa meabɔ Kelaese anwonyia ne mɔɔ ɛnlɛ ɔ nloa la anwo edwɛkpa ne nolo meahile maanle maanle ne.” (Ɛfɛ. 3:8) Zɔhane edwɛkɛ ne anwo hyia kpalɛ tɛla mɔɔ yɛkpondɛ kɛ yɛnwu yɛfale kɛzi ɛnee Pɔɔlo de anwo la.