Wulu kɔ nuhua edwɛkɛ ne azo

Wulu kɔ nuninyɛne ne azo

EDWƐKƐ 40

Yɛ Dɔɔnwo Wɔ Mekɛ Ɛhye “Mɔɔ Li Awieleɛ La Anu”

Yɛ Dɔɔnwo Wɔ Mekɛ Ɛhye “Mɔɔ Li Awieleɛ La Anu”

“Bɛgyinla kpundii, bɛzi pi, dahuu bɛyɛ dɔɔnwo wɔ Awulae gyima ne anu.”​—1 KƆL. 15:58.

EDWƐNE 58 Yɛkpondɛ Menli Mɔɔ Kulo Anzodwolɛ

MƆƆ YƐBAZUKOA *

1. Duzu a maa yɛdie yɛdi kɛ yɛde awieleɛ mekɛ nu a?

BƐWOLE wɔ wɔ ɛvolɛ 1914 anzi ɔ? Saa zɔhane a ɔde a, ɛnee ɔkile kɛ wɔdɛnla aze wɔ “mekɛ mɔɔ li awieleɛ la anu” wɔ wɔ ngoane mekɛ kɔsɔɔti anu. (2 Tim. 3:1) Yɛ muala yɛde edwɛkɛ mɔɔ Gyisɛse hanle kɛ ɔbasisi wɔ yɛ mekɛ ye anu la. Ɛhye mɔ bie a le konle konle, ɛhɔne, azɛlɛkpusulɛ, ewulenzane, ɛtaneyɛlɛ mɔɔ ɛzo yɛɛ Gyihova menli mɔɔ bɛyɛ bɛ kpɔdekpɔde la. (Mat. 24:3, 7-9, 12; Luku 21:10-12) Eza yɛnwu kɛ menli da subane mɔɔ ɛzoanvolɛ Pɔɔlo hanle nwolɛ edwɛkɛ la ali. (Nea ɛlɛka “ Kɛzi Menli De Ɛnɛ La.”) Kɛ Gyihova azonvolɛ la, yɛze ye wienyi kɛ, yɛde “mekɛ mɔɔ li awieleɛ la anu.”​—Maeka 4:1.

2. Kpuya boni mɔ a ɔwɔ kɛ yɛnyia nwolɛ mualɛ a?

2 Kɛmɔ ɛvolɛ 1914 pɛle nu la yehyɛ la ati, kɛkala yɛde “awieleɛ mekɛ ne” awieleɛ. Kɛmɔ awieleɛ ne ɛbikye kpalɛ la ati, ɔwɔ kɛ yɛnyia kpuya ɛhye mɔ mɔɔ anwo hyia la anwo mualɛ: Edwɛkɛ boni mɔ a basisi wɔ “mekɛ mɔɔ li awieleɛ” la awieleɛ ne anu a? Na duzu a Gyihova kulo kɛ yɛyɛ wɔ mekɛ mɔɔ yɛlɛkendɛ kɛ edwɛkɛ zɔhane mɔ basisi la ɛ?

DUZU A BAZI WƆ “MEKƐ MƆƆ LI AWIELEƐ” LA AWIELEƐ NE ANU A?

3. Kɛ mɔɔ ngapezo mɔɔ wɔ 1 Tɛsalonaekama 5:1-3 kile la, duzu nolo a maanle maanle ne babɔ a?

3 Kenga 1 Tɛsalonaekama 5:1-3. Pɔɔlo hanle “Gyihova kenle ne” anwo edwɛkɛ. Kɛ mɔɔ bɛva bɛli gyima wɔ ngɛlɛlera ɛhye anu la, ɛhye le mekɛ mɔɔ bɛbateta “Babelɔn Kpole” ne mɔɔ le adalɛ ɛzonlenlɛ maanle ne la, na ɔbahɔwie wɔ Amagɛdɔn. (Yek. 16:14, 16; 17:5) Kolaa na “mekɛ” zɔhane abɔ ɔ bo la, maanle maanle ne mɔ babɔ “Anzodwolɛ nee banebɔlɛ!” nwo nolo. Ɔyɛ a maanle mgbanyima ka zɔhane edwɛkɛ ne wɔ mekɛ mɔɔ bɛlɛka anzodwolɛ mɔɔ bɛlɛnyia anwo edwɛkɛ la. * Noko “anzodwolɛ nee banebɔlɛ” nwo nolobɔlɛ ne mɔɔ Baebolo ne ka nwolɛ edwɛkɛ la bayɛ ngakyile. Duzu ati ɔ? Ɔluakɛ saa ɛhye si a, menli adwenle bayɛ bɛ kɛ maanle mgbanyima ɛhola ɛmaa anzodwolɛ nee banebɔlɛ bɔkɔɔ ɛra ewiade. Noko, “anwongyelelɛ kpole” ne babɔ ɔ bo na ‘arɛlevilɛ nu ɛzɛkyelɛ’ adoa ye.​—Mat. 24:21.

Mmamaa “anzodwolɛ nee banebɔlɛ” nwo nolo mɔɔ maanle maanle ne babɔ la bɛlɛbɛla wɔ (Nea ɛdendɛkpunli 3-6) *

4. (a) “Anzodwolɛ nee banebɔlɛ” nwo nolobɔlɛ ne anwo ninyɛne boni a yɛnze a? (b) Na duzu a yɛze ye wɔ nwo a?

4 Yɛze “anzodwolɛ nee banebɔlɛ” nwo nolobɔlɛ ne anwo debie ekyi. Noko ninyɛne bie mɔ wɔ ɛkɛ mɔɔ yɛnze a. Yɛnze mɔɔ bamaa bɛabɔ zɔhane nolo ne anzɛɛ kɛzi bɛbabɔ ye la. Yɛɛ yɛnze saa bɛbabɔ nolo ne bɛadoɔdoa zo anzɛɛ bɛbabɔ ye kokye ala a. Noko ɔnva nwo biala mɔɔ bazi la, yɛze kɛ: Ɔnle kɛ yɛmaa maanle mgbanyima bɛlɛbɛla yɛ na yɛsuzu kɛ amgba bɛnyia anzodwolɛ. Emomu, zɔhane nolobɔlɛ ne a yɛ nye la ye ade a. Ɔle sɛkɛlɛneɛ mɔɔ kile kɛ “Gyihova kenle” ne ɛlɛba arabɔ ɔ bo a!

5. Kɛzi 1 Tɛsalonaekama 5:4-6 maa yɛnwu kɛzi yɛbaziezie yɛ nwo yɛamaa “Gyihova kenle” ne ɛ?

5 Kenga 1 Tɛsalonaekama 5:4-6. Pɔɔlo folɛdulɛ ne maa yɛnwu kɛzi yɛbaziezie yɛ nwo yɛamaa “Gyihova kenle” ne la. “Bɛmmamaa yɛdafe kɛ menli mɔɔ ɛha la.” Emomu, bɛmaa “yɛzinza” na yɛ nye ɛla ɛkɛ. Kɛ neazo la, ɔwɔ kɛ yɛmaa yɛ nye da ɛkɛ na yɛangyinla afoa biala ɔlua ewiade ne maanyɛlɛ nwo edwɛkɛ mɔɔ yɛnrɛva yɛ nwo yɛnrɛwula nu la azo. Saa yɛfa yɛ nwo yɛwula nu a, yɛbahɔ “ewiade ne afoa.” (Dwɔn 15:19) Yɛze kɛ Nyamenle Belemgbunlililɛ ne ala a bava anzodwolɛ ara a.

6. Duzu a ɔwɔ kɛ yɛboa awie mɔ yɛmaa bɛyɛ a, na duzu ati ɔ?

6 Saa ɛye yɛ nye mɔɔ yɛmaa yɛala ɛkɛ la ɛsie ahane a, eza ɔwɔ kɛ yɛboa awie mɔ yɛmaa bɛsukoa mɔɔ Baebolo ne ka kɛ ɔbado ewiade ɛhye la anwo debie. Bɛmaa yɛhakye kɛ saa anwongyelelɛ kpole ne bɔ ɔ bo a, menli ɛnrɛhola ɛnrɛhakyi ɛnrɛra Gyihova ɛkɛ. Ɛhye ati a yɛ edwɛkɛhanlɛ gyima ne anwo hyia ndɛndɛ la! *

MAA Ɛ NYE ƐBOLO KA EDWƐKƐ NE

Mekɛ mɔɔ yɛlɛbɔ edwɛkɛ ne nolo la, yɛmaa bɛnwu kɛ Nyamenle Belemgbunlililɛ ne ala a bava anzodwolɛ ara ewiade a (Nea ɛdendɛkpunli 7-9)

7. Duzu a Gyihova anye la kɛ yɛbayɛ ye ɛnɛ a?

7 Mekɛ ekyi mɔɔ ɛha na Gyihova “kenle ne” ara la, ɔ nye la kɛ yɛbayɛ dɔɔnwo wɔ edwɛkɛhanlɛ gyima ne anu. Ɔwɔ kɛ yɛbɔ mɔdenle kɛ yɛbayɛ “dɔɔnwo wɔ Awulae gyima ne anu.” (1 Kɔl. 15:58) Gyisɛse hanle mɔɔ yɛbayɛ la dole ɛkɛ. Mɔɔ ɔhanle ninyɛne ngakyile mɔɔ basisi wɔ awieleɛ mekɛ ne anu ɔwiele la, ɔvale ɔbokale nwolɛ kɛ: “Eza ɔwɔ kɛ bɛdimoa bɛbɔ edwɛkpa ne nolo wɔ maanle maanle kɔsɔɔti anu.” (Maake 13:4, 8, 10; Mat. 24:14) Dwenle nwolɛ nea: Mekɛ biala mɔɔ ɛbahɔ daselɛlilɛ la, ɛnee ɛlɛmaa Baebolo ngapezo zɔhane ara nu!

8. Kɛzi Belemgbunlililɛ edwɛkɛhanlɛ gyima ne ɛlɛnyia anyuhɔlɛ ɛ?

8 Anyuhɔlɛ boni a yɛlɛnyia ye wɔ Belemgbunlililɛ edwɛkɛhanlɛ gyima ne anu a? Gyima ɛhye kɔ ɔ nyunlu ɛvolɛ biala. Kɛ neazo la, nea kɛzi Belemgbunlililɛ nolobɔlɛma mɔɔ wɔ ewiade amuala dodo ɛhɔ ɔ nyunlu wɔ awieleɛ mekɛ ɛhye anu a! Wɔ 1914, ɛnee nolobɔlɛma dodo 5,155 a wɔ maanle 43 azo a. Ɛnɛ, nolobɔlɛma mɔɔ bo mgbe 8 nee foa la wɔ maanle mɔɔ bo 240 la azo. Noko yɛ gyima ne ɛtɛwiele. Ɔwɔ kɛ yɛkɔ zo yɛbɔ Belemgbunlililɛ edwɛkɛ ne nolo, ɔluakɛ yemɔ ala a le alesama ngyegyelɛ nwo sɔbelɛ a.​—Edw. 145:11-13.

9. Duzu ati a ɔwɔ kɛ yɛkɔ zo yɛbɔ Belemgbunlililɛ edwɛkɛ ne nolo a?

9 Yɛbahɔ zo yɛayɛ Belemgbunlililɛ gyima ɛhye kɔkpula kɛ Gyihova baha kɛ yɛwie. Mekɛ tendenle nyɛ a ɛha na menli anwu Gyihova Nyamenle nee Gyisɛse Kelaese anwo debie a? (Dwɔn 17:3) Yɛnze. Yɛze kɛ kolaa na anwongyelelɛ kpole ne abɔ ɔ bo la, “bɛdabɛ mɔɔ bɛ subane kile kɛ bɛfɛta dahuu ngoane la” bahɔ zo adie edwɛkpa ne na bɛazonle Gyihova. (Gyi. 13:48) Kɛzi yɛbahola yɛaboa menli ɛhye mɔ kolaa na yeaha amozi ɛ?

10. Moalɛ boni mɔ a Gyihova ɛlɛfa amaa yɛ amaa yɛahola yɛahilehile menli nɔhalɛ ne a?

10 Gyihova ɛlua ye ahyehyɛdeɛ ne azo ɛva debie biala mɔɔ yɛhyia amaa yɛahilehile menli nɔhalɛ ne la ɛmaa yɛ. Kɛ neazo la, yɛnyia ndetelɛ dapɛne biala wɔ yɛ dapɛne avinli debiezukoalɛ ne mɔ abo. Ayia ɛhye mɔ boa yɛ maa yɛnwu mɔɔ yɛbaha wɔ mekɛ mɔɔ yɛlɛyɛ ɛkpɔlalɛ mɔɔ limoa yɛɛ sia kɔkpɔla la. Na ɔboa yɛ ɔmaa yɛnwu kɛzi bɛyɛ Baebolo ɛzukoalɛ la. Eza Gyihova ahyehyɛdeɛ ne ɛmaa yɛ Ninyɛne Titili Mɔɔ Yɛfa Yɛkilehile la. Ninyɛne ɛhye mɔ boa maa . . .

  • yɛbɔ adwelielilɛ bo,

  • yɛka edwɛkɛ ne wɔ adenle mɔɔ yɛ anyelielɛ la azo,

  • menli anye die edwɛkɛ ne anwo na bɛsukoa dɔɔnwo,

  • yɛkilehile nɔhalɛ ne wɔ mekɛ mɔɔ yɛlɛyɛ Baebolo ɛzukoalɛ la, yɛɛ

  • yɛto ɛsalɛ yɛfɛlɛ menli mɔɔ anye die nwo la yɛmaa bɛkɔ yɛ wɛbsaete ne azo yɛɛ Belemgbunlililɛ Asalo.

Saa yɛnyia ninyɛne ɛhye mɔ ala a, ɛnee ɔtɛwiele. Ɔwɔ kɛ yɛsukoa kɛzi yɛbava yɛali gyima la. * Kɛ neazo la, saa ɛ nee awie mɔɔ anye die edwɛkɛ ne anwo la bɔ adawu wie a, ɛbahola wɔamaa ye trate anzɛɛ magazine amaa yeahola yeagenga kɔkpula kɛ ɛbazia wɔahɔ bieko la. Ɔle yɛ nuhua ko biala ɛzonlelilɛ kɛ ɔbayɛ dɔɔnwo wɔ Belemgbunlililɛ edwɛkɛhanlɛ gyima ne anu.

11. Duzu ati a bɛyɛ Online Bible Study Lessons ne a?

11 Debie bieko mɔɔ Gyihova ɛlɛdua zo aboa menli yeamaa bɛazukoa nɔhalɛ ne la a le Online Bible Study Lessons mɔɔ wɔ jw.org® azo la. (Nea BIBLE TEACHINGS > ONLINE LESSONS abo.) Duzu ati a bɛyɛ nziezielɛ ɛhye mɔ a? Siane biala, menli apenle dɔɔnwo kpondɛ Baebolo ne anwo ninyɛne wɔ yintanɛte ne azo. Ezukoalɛdeɛ ɛhye mɔ mɔɔ wɔ yɛ wɛbsaete ne azo la bahola amaa menli anwu nɔhalɛ ne mɔɔ wɔ Nyamenle Edwɛkɛ ne anu la. Bie a menli mɔɔ ɛdi bɛ daselɛ la anu dɔɔnwo anye ɛnrɛlie Baebolo ɛzukoalɛ nwo. Saa zɔhane a ɔde a, kile bɛ Online Bible Study Lessons ne anzɛɛ fa ye link nwa bɛ. *

12. Duzu a menli bahola azukoa avi Online Bible Study Lessons ne anu a?

12 Edwɛkɛ mɔɔ yɛ Online Bible Study Lessons ne mɔ fa nwolɛ ngilehilenu maa la a le: “The Bible and Its Author,” “The Bible’s Main Characters” yɛɛ “The Bible’s Message of Hope.” Edwɛkɛ zɔhane mɔ maa yɛnwu:

  • Kɛzi Baebolo ne bahola aboa awie la

  • Kɛzi Gyihova, Gyisɛse yɛɛ anwumabɔvolɛma de la

  • Deɛmɔti Nyamenle bɔle sonla la

  • Deɛmɔti amaneɛnwunlɛ nee ninyɛndane ɛlɛkɔ zo la

Eza ɛzukoalɛdeɛ ne ka kɛzi Gyihova . . .

  • baye amaneɛnwunlɛ nee ewule avi ɛkɛ,

  • badwazo mowuamra ara ngoane nu yɛɛ

  • bava ye Belemgbunlililɛ ne azie alesama arane ne agyakɛ anu la.

13. Bɛva Online Bible Study Lessons ne bɛzie Baebolo ɛzukoalɛ agyakɛ anu ɔ? Kilehile nu.

13 Bɛtɛfale Online Bible Study Lessons ne bɛtɛsiele Baebolo ɛzukoalɛ ngyehyɛleɛ ne agyakɛ anu. Gyisɛse ɛva nwolɛ adenle ne ɛmaa yɛ kɛ yɛyɛ menli ɛdoavolɛma. Yɛ nye la kɛ menli mɔɔ anye die nwo la bahɔ yintanɛte ne azo na bɛanlea ɛzukoalɛdeɛ zɔhane mɔ, bɛahile nwolɛ anyezɔlɛ na bɛazukoa dɔɔnwo. Bie a ɛhye bamaa bɛalie Baebolo ɛzukoalɛ bɛado nu. Wɔ ɛzukoalɛdeɛ ko biala awieleɛ, bɛto bɛ sa bɛfɛlɛ kengavolɛ ne kɛ ɔbahola yeabiza Baebolo ɛzukoalɛ nwo adenle. Saa bɛkyehyɛ nu a, alehyenlɛ biala menli mɔɔ bo 230 la biza Baebolo ɛzukoalɛ nwo adenle wɔ yintanɛte ne azo. Menli ne mɔɔ yɛkɔ bɛ ɛkɛ ne yɛ nee bɛ ahɔzukoa la anwo hyia kpalɛ!

BƆ MƆDENLE KƐ ƐBAYƐ MENLI ƐDOAVOLƐMA

14. Kɛ mɔɔ Gyisɛse adehilelɛ mɔɔ wɔ Mateyu 28:19, 20 maa yɛnwu ye la, duzu a ɔwɔ kɛ yɛbɔ mɔdenle kɛ yɛbayɛ a, na duzu ati ɔ?

14 Kenga Mateyu 28:19, 20. Mekɛ mɔɔ yɛlɛyɛ Baebolo ɛzukoalɛ la, ɔwɔ kɛ yɛbɔ mɔdenle ‘yɛyɛ menli ɛdoavolɛma, yɛkilehile bɛ yɛmaa bɛdi ninyɛne kɔsɔɔti mɔɔ Gyisɛse ɛha ɛhile bɛ la azo.’ Ɔwɔ kɛ yɛboa menli yɛmaa bɛnwu kɛzi nwolɛ hyia kɛ bɛgyinla Gyihova nee ye Belemgbunlililɛ ne anzi la. Ɛhye kile kɛ, ɔwɔ kɛ yɛbɔ mɔdenle yɛmaa menli anwosesebɛ yɛmaa bɛfa nɔhalɛ ne bɛyɛ bɛ ɛdeɛ, bɛyila bɛ nwo zo bɛmaa Gyihova na bɛsɔne bɛ. Saa bɛyɛ zɔ a, yɛɛ bɛbanyia ngoane wɔ Gyihova kenle ne anu a.​—1 Pita 3:21.

15. Nwane mɔ a yɛngulo kɛ yɛsɛkye mekɛ wɔ bɛ nwo a, na duzu ati ɔ?

15 Kɛ mɔɔ yɛlimoa yɛha la, mekɛ mɔɔ ɛha na ngyehyɛleɛ ɛtane ɛhye ara ye awieleɛ la le ekyi. Yemɔti, yɛngulo kɛ yɛsɛkye mekɛ wɔ menli mɔɔ bɛngulo kɛ bɛyɛ Kelaese ɛdoavolɛma la anwo. (1 Kɔl. 9:26) Yɛ gyima ne hyia ndɛndɛ! Menli dɔɔnwo wɔ ɛkɛ ne mɔɔ ɔwɔ kɛ bɛte Belemgbunlililɛ edwɛkɛ ne kolaa na yeaha amozi a.

TWE Ɛ NWO FI ADALƐ ƐZONLENLƐ NWO BƆKƆƆ

16. Kɛ mɔɔ Yekile 18:2, 4, 5, 8 maa yɛnwu ye la, duzu a ɔwɔ kɛ yɛyɛ a? (Eza nea ɔ bo ɛkɛ edwɛkɛ ne.)

16 Kenga Yekile 18:2, 4, 5, 8. Ngyɛnu ɛhye mɔ ka debie fofolɛ mɔɔ Gyihova anye la kɛ yɛbayɛ la anwo edwɛkɛ. Ɔwɔ kɛ nɔhalɛ Kilisienema yɛ ngakyile kolaa fi Babelɔn Kpole ne anwo. Bie a ɛnee Baebolo sukoavo bie wɔ adalɛ ɛzonlenlɛ nu kolaa na yearanwu nɔhalɛ ne. Bie a yeva ɔ nwo yewula bɛ ɛzonlenlɛ nu nyɛleɛ ngakyile ne mɔ anu ɛvolɛ dɔɔnwo. Anzɛɛ bie a ɔfa ye ezukoa ɔboa ɛzonlenlɛ eku bie. Kolaa na bɛamaa Baebolo sukoavo bie adenle kɛ ɔyɛ nolobɔlɛnli mɔɔ bɛtɛsɔnenle ye la, ɔwɔ kɛ ɔtwe ɔ nwo ɔfi adalɛ ɛzonlenlɛ * nwo bɔkɔɔ. Ɔwɔ kɛ ɔkɛlɛ bɛ kɛlata anzɛɛ ɔmaa bɛnwu kɛ ɔmboka bɛ asɔne nee bɛ eku ngakyile ne mɔ biala anwo bieko.

17. Duzu gyima a ɔnle kɛ Kilisienenli yɛ a, na duzu ati ɔ?

17 Ɔwɔ kɛ nɔhalɛ Kilisienenli nea kɛ ye gyima ɛnrɛmaa ɔ nee Babelɔn Kpole ne ɛnrɛnyia ngitanwolilɛ biala. (2 Kɔl. 6:14-17) Kɛ neazo la, ɔnle kɛ ɔyɛ gyima ɔmaa asɔne eku biala. Bieko, ɔwɔ kɛ Kilisienenli mɔɔ awie ɛva ye gyima nu la nea kɛ gyima mɔɔ ɔlɛyɛ la ɛmboa adalɛ ɛzonlenlɛ eku biala. Saa ɔdaye mumua ne ɔlɛ ye gyima a, ɔwɔ kɛ ɔnea kɛ ɔnrɛyɛ gyima ɔnrɛmaa Babelɔn Kpole ne anu eku biala. Duzu ati a yɛbɔ kpɔkɛ ɛhye a? Ɔluakɛ yɛngulo kɛ yɛfa yɛ nwo yɛwula ɛzonlenlɛ eku ɛhye mɔ gyima nee bɛ ɛtane ne mɔ anu amaa yɛ nwo ade wɔ Nyamenle anye zo.​—Aye. 52:11. *

18. Kɛzi adiema nrenyia bie vale Baebolo ngyinlazo lile gyima wɔ ye gyima mɔɔ ɔyɛ la anu ɛ?

18 Mekɛ bie, gyima nu kpanyinli bie zele asafo nu kpanyinli bie mɔɔ ɔle kapentanli la kɛ ɔyɛ gyima bie ɔmaa asɔne bie mɔɔ wɔ ye kpalɛ ne azo la. Ɛnee adiema nrenyia ne ɛha ɛhile gyima nu kpanyinli ne fane dɔɔnwo kɛ ɔnrɛyɛ gyima ɔnrɛmaa asɔne biala. Noko wɔ mekɛ ɛhye anu ɛnee nrenyia ne ɛnnyia awie mɔɔ bayɛ zɔhane gyima ne a. Noko, adiema ne bɔle kpɔkɛ kɛ ɔfa Baebolo ngyinlazo yeayɛ gyima, ɔti ɔkpole. Ye dapɛne bieko anu, bɛvale kapentanli gyɛne mɔɔ ɔlɛfa meanubaka yeabɔ asɔne sua ne anwo la nvoninli bɛrale adwelie kɛlata bie anu. Saa yɛ diema ne anva Baebolo ngyinlazo anyɛ gyima a, anrɛɛ ye nvoninli a bavinde adwelie kɛlata ne anu a. Nea kɛzi anrɛɛ ɛhye baha kɛzi ɔ mediema Kilisienema bu ye la! Eza nea kɛzi anrɛɛ Gyihova bade nganeɛ la.

DUZU A YƐZUKOA A?

19-20. (a) Duzu a yɛzukoa a? (b) Duzu bieko a ɔwɔ kɛ yɛnwu ye a?

19 Baebolo ngapezo maa yɛnwu kɛ, debie titili mɔɔ yɛ nye la ye ade kɛ ɔbazi wɔ ewiade la a le “anzodwolɛ nee banebɔlɛ” nwo nolobɔlɛ ne. Yɛyɛ Gyihova mo kɛ yemaa yɛnwu ɛhye la. Yɛze kɛ maanle maanle ne ɛnrɛnyia nɔhalɛ anzodwolɛ nee banebɔlɛ bɔkɔɔ. Duzu a ɔwɔ kɛ yɛyɛ kolaa na ɛhye azi na arɛlevilɛ nu ɛzɛkyelɛ ne akpakye agua a? Gyihova kulo kɛ yɛyɛ dɔɔnwo wɔ Belemgbunlililɛ edwɛkpa ne ɛhanlɛ nu, na yɛbɔ mɔdenle yɛyɛ menli dɔɔnwo ɛdoavolɛma. Eza ɔwɔ kɛ yɛtwe yɛ nwo yɛfi adalɛ ɛzonlenlɛ nwo bɔkɔɔ. Ɔwɔ kɛ yɛkpo kɛ yɛbava yɛ nwo yɛawula Babelɔn Kpole ne eku bie anu anzɛɛ yɛbayɛ gyima yɛamaa bɛ.

20 Ninyɛne gyɛne badoɔdoa zo ara wɔ mekɛ ɛhye “mɔɔ li awieleɛ la anu.” Ninyɛne gyɛne bie mɔ wɔ ɛkɛ mɔɔ Gyihova kulo kɛ yɛyɛ a. Duzu ninyɛne ɔ, na kɛ ɔkɛyɛ na yɛaziezie yɛ nwo yɛamaa debie biala mɔɔ bazi kenle bie la ɛ? Yɛbanwu ɛhye wɔ edwɛkɛ mɔɔ doa zo la anu.

EDWƐNE 71 Yɛle Gyihova Ɛlɔnema!

^ ɛden. 5 Yɛ nye la kɛ ɔnrɛhyɛ maanle maanle ne babɔ “anzodwolɛ nee banebɔlɛ!” nwo nolo. Yemɔ bayɛ sɛkɛlɛneɛ mɔɔ kile kɛ anwongyelelɛ kpole ne ɛlɛba arabɔ ɔ bo a. Kɔkpula kɛ mekɛ zɔhane bara la, duzu a Gyihova anye la kɛ yɛbayɛ a? Edwɛkɛ ɛhye baboa yɛ yeamaa yɛanwu mualɛ ne.

^ ɛden. 3 Kɛ neazo la, Maamgbole Koyɛlɛ Eku ne ka ye wɔ bɛ wɛbsaete ne azo kɛ “bɛlɛmaa anzodwolɛ nee banebɔlɛ ahɔ zo.”

^ ɛden. 10 Saa ɛkpondɛ kɛzi bɛfa “Ninyɛne Titili Mɔɔ Yɛfa Yɛkilehile” bɛdi gyima la anwo edwɛkɛ dɔɔnwo a, nea edwɛkɛ “Kilehile Nɔhalɛ Ne” mɔɔ wɔ October 2018 Ɛzinzalɛ Arane ne anu la.

^ ɛden. 11 Kɛkala, bɛyɛ ɛzukoalɛdeɛ ne mɔ wɔ Nrelenza yɛɛ Portuguese aneɛ nu, ɔnrɛhyɛ bɛbava aneɛ dɔɔnwo bɛaboka nwo.

^ ɛden. 16 Eza ɔwɔ kɛ yɛkpo mgbavolɛ nee mbɛlɛra eku ngakyile mɔɔ bɛ bo vi adalɛ ɛzonlenlɛ nu la. Mgbavolɛ nee mbɛlɛra eku ɛhye mɔ dɔɔnwo ka kɛ mɔɔ bɛyɛ la ɛnvale ɛzonlenlɛ nwo la. Noko nɔhalɛ ne a le kɛ, eku ɛhye mɔ abo vi ɛzonlenlɛ nu.

^ ɛden. 17 Saa ɛkpondɛ mɔɔ Baebolo ne ka fale gyima mɔɔ bɛyɛ bɛmaa ɛzonlenlɛ eku bie la anwo edwɛkɛ dɔɔnwo a, nea “Questions From Readers” mɔɔ wɔ April 15, 1999, The Watchtower ne anu la.

^ ɛden. 83 NVONINLI NWO EDWƐKƐ: Menli mɔɔ bɛwɔ ɛleka mɔɔ bɛtɔne kafe la ɛlɛnea “anzodwolɛ nee banebɔlɛ” nwo nolobɔlɛ mɔɔ ɛvinde TV zo la. Agyalɛma ne mɔɔ bɛle Alasevolɛ mɔɔ bɛkpɔne daselɛlilɛ na bɛlɛdie bɛ menle la ɛtɛmaanle nolobɔlɛ ɛhye ɛtɛbɛlɛbɛlale bɛ.