Wulu kɔ nuhua edwɛkɛ ne azo

Wulu kɔ nuninyɛne ne azo

EDWƐKƐ 46

Ɛlɛsiezie Wɔ “Diedi Enyinlike Kpole Ne” Ɔ?

Ɛlɛsiezie Wɔ “Diedi Enyinlike Kpole Ne” Ɔ?

“Bɛva diedi enyinlike kpole ne.”​—ƐFƐ. 6:16.

EDWƐNE 119 Ɔwɔ Kɛ Yɛnyia Diedi

MƆƆ YƐBAZUKOA *

1-2. (a) Kɛ mɔɔ Ɛfɛsɛsema 6:16 kile la, duzu ati a yɛhyia “diedi enyinlike kpole” nwo a? (b) Kpuya boni mɔ a yɛbazuzu nwo a?

ƐLƐ “diedi enyinlike kpole” ɔ? (Kenga Ɛfɛsɛsema 6:16.) Ɛlɛ bie amgba. Kɛ mɔɔ enyinlike kpole bɔ menli mɔɔ lɛ anwo bane la, zɔhane ala a diedi bɔ ɛ nwo bane fi ɛbɛlatane, basabasayɛlɛ nee ninyɛndane mɔɔ ɛbu zo wɔ ewiade ɛhye anu la anwo a.

2 Noko yɛde “mekɛ mɔɔ li awieleɛ” la anu, na bɛbahɔ zo bɛazɔ yɛ diedi bɛanlea. (2 Tim. 3:1) Kɛ ɔkɛyɛ na wɔamaa ɛ nye ahɔ wɔ diedi enyinlike ne anwo na yeanzɛkye ɛ? Na kɛ ɔkɛyɛ na wɔazɔ wɔ enyinlike ne anu kpundii ɛ? Bɛmaa yɛzuzu kpuya ɛhye mɔ mualɛ ne mɔ anwo.

MAA Ɛ NYE ƐHƆ WƆ DIEDI ENYINLIKE NE ANWO

Saa sogyama kɔ konle ba a, bɛnea bɛsiezie bɛ enyinlike ne (Nea ɛdendɛkpunli 3)

3. Kɛzi ɛnee sogyama yɛ bɛ enyinlike ɛ, na duzu ati ɔ?

3 Wɔ tete ne, ɛnee sogyama fa enyinlike mɔɔ bɛva nwoma bɛfɔle nwolɛ la bɛdi gyima. Ɛnee bɛfa nwole bɛyɛ enyinlike ne anwo amaa yeannɔ nrɛnlana. Saa sogyanli nwu kɛ ye enyinlike ne ɛlɛsɛkye a, ɔyɛ nwolɛ gyima kolaa na yeava yeahɔ konle bieko. Kɛzi neazo ɛhye fale wɔ diedi ne anwo ɛ?

4. Duzu ati a ɔwɔ kɛ ɛmaa ɛ nye kɔ wɔ diedi enyinlike ne anwo a, na kɛzi ɔwɔ kɛ ɛyɛ ye ɛ?

4 Ɔwɔ kɛ ɛnea wɔ diedi enyinlike ne na ɛsiezie ye dahuu ɛmaa konle kɛ mɔɔ sogyama yɛ la. Kɛ Kilisienema la, yɛgyi sunsum nu konle nloa, na sunsum ɛtane ne mɔ a le yɛ agbɔvolɛ a. (Ɛfɛ. 6:10-12) Awie biala ɛnrɛhola ɛnrɛyɛ wɔ diedi enyinlike ne anwo gyima ɛnrɛmaa wɔ. Kɛ ɔkɛyɛ na wɔanwu kɛ wɔziezie ɛ nwo wɔmaa sɔnea ɛ? Mɔɔ limoa, ɔwɔ kɛ ɛyɛ asɔne ɛsɛlɛ Nyamenle moalɛ. Akee ɔwɔ kɛ ɛmaa Nyamenle Edwɛkɛ ne boa wɔ ɔmaa ɛnwu ɛ nwo kɛ mɔɔ Nyamenle nwu wɔ la. (Hib. 4:12) Baebolo ne ka kɛ: “Fi wɔ ahonle muala anu fa ɛ nwo to Gyihova anwo zo, na mmafa ɛ nwo ɛto wɔ ndelebɛbo zo.” (Mrɛ. 3:5, 6) Mekɛ mɔɔ ɛhye wɔ wɔ adwenle nu la, dwenle kpɔkɛ bie mɔ mɔɔ wɔsisi ye kenle nsa ye la anwo nea. Kɛ neazo la, ɛyiale ezukoa nwo ngyegyelɛ mɔɔ anu yɛ se la ɔ? Asoo ɛdwenlenle ɛwɔkɛ mɔɔ Gyihova ɛbɔ wɔ wɔ Hibuluma 13:5 la anwo: “Menrɛgyakyi wɔ ɛlɛ, yɛɛ menrɛkpo wɔ ɛlɛ.” Asoo zɔhane ɛwɔkɛ ne maanle wɔ anwodozo kɛ Gyihova baboa wɔ ɔ? Saa zɔhane a ɔde a, ɛnee ɔkile kɛ ɛlɛnea wɔ diedi enyinlike ne azo boɛ.

5. Saa ɛneɛnlea wɔ diedi ne anu a, bie a duzu a ɛbanwu ye a?

5 Bie a saa ɛneɛnlea wɔ diedi ne anu boɛ a, mɔɔ ɛbanwu ye la bazi ɛ nwo. Bie a ɛbanwu sinlidɔlɛ bie mɔɔ wɔ adwenle ɛtɛkɔle zo la. Kɛ neazo la, bie a ɛbanwu kɛ adwenleadwenle dɔɔnwo, adalɛ edwɛkɛ nee bɛsanudolɛ ɛlɛsɛkye wɔ diedi ne. Saa ɛnwu ye zɔ a, kɛ ɔkɛyɛ na wɔabɔ wɔ diedi ne anwo bane amaa yeanzɛkye yeangɔ moa ɛ?

BƆ Ɛ NWO BANE FI ADWENLEADWENLE, ADALƐ EDWƐKƐ YƐƐ BƐSANUDOLƐ NWO

6. Ninyɛne mgbalɛ mɔɔ nwolɛ adwenleadwenle tɔ yɛ nwo la bie mɔ a le boni?

6 Tɛ adwenleadwenle ne amuala a le ɛtane a. Kɛ neazo la, ɔle kpalɛ kɛ yɛbamaa Gyihova nee Gyisɛse ɛhulolɛdeɛyɛlɛ ahyia yɛ. (1 Kɔl. 7:32) Saa yɛyɛ ɛtane mɔɔ anyebolo wɔ nu a, yɛ nee Nyamenle agɔnwolɛvalɛ ne mɔɔ ɛzɛkye mɔɔ ɔwɔ kɛ yɛyɛ ye boɛ la anwo adwenleadwenle tɔ yɛ nwo. (Edw. 38:18) Eza yɛdwenle kɛ ɔkɛyɛ na yɛ agyalɛ bokavolɛ anye alie yɛɛ yɛ mbusuafoɔ nee yɛ mediema diedima boɛyɛlɛ mɔɔ yɛbava yɛalimoa la anwo.​—1 Kɔl. 7:33; 2 Kɔl. 11:28.

7. Kɛ mɔɔ Mrɛlɛbulɛ 29:25 kile la, duzu ati a ɔnle kɛ yɛsulo sonla ɛ?

7 Noko adwenleadwenle dɔɔnwo kola sɛkye yɛ diedi ne. Kɛ neazo la, bie a kɛ ɔkɛyɛ na yɛanyia aleɛ nee adɛladeɛ dɔɔnwo la anwo adwenleadwenle badɔ yɛ nwo. (Mat. 6:31, 32) Amaa yɛali nwolɛ gyima la, bie a yɛbava yɛ adwenle yɛazie nwonane afoa nu ninyɛne ɛkpondɛlɛ zo. Yɛbahola yɛayɛ ezukoa nwo anyebolo bɔbɔ. Saa yɛmaa adenle yɛmaa ɛhye to yɛ a, diedi mɔɔ yɛlɛ wɔ Gyihova anu la baha aze na yɛazɛkye yɛ nee Gyihova agɔnwolɛvalɛ ne. (Maake 4:19; 1 Tim. 6:10) Anzɛɛ bie a debie fofolɛ nwo adwenleadwenle badɔ yɛ nwo​—kɛ yɛbɔ mɔdenle yɛamaa menli alie yɛ ado nu. Ɔluakɛ yɛsulo kɛ bɛbakpɔ yɛ anzɛɛ bɛbagolo yɛ nwo la ati, bie a yɛbayɛ debie mɔɔ Gyihova anye ɛnlie nwo la. Amaa yɛabɔ yɛ nwo bane yɛavi esiane ɛhye anwo la, ɔwɔ kɛ yɛsɛlɛ Gyihova kɛ ɔmaa yɛ diedi nee akɛnrasesebɛ mɔɔ yɛhyia la amaa yɛahola yɛagyinla ngyegyelɛ ɛhye mɔ anloa.​—Kenga Mrɛlɛbulɛ 29:25; Luku 17:5.

(Nea ɛdendɛkpunli 8) *

8. Kɛzi ɔwɔ kɛ yɛyɛ yɛ nyɛleɛ wɔ adalɛ edwɛkɛ nwo ɛ?

8 Seetan mɔɔ le “adalɛ kɔsɔɔti bɛ ze” ne la dua menli mɔɔ wɔ ɔ bo la anwo zo maa Gyihova nee yɛ mediema nwo adalɛ edwɛkɛ tɛlɛ. (Dwɔn 8:44) Kɛ neazo la, kpɔkyevolɛma ka Gyihova ahyehyɛdeɛ ne anwo adalɛ edwɛkɛ wɔ yintanɛte, TV nee riledio zo. Adalɛ edwɛkɛ ɛhye mɔ boka Seetan “ɛda ne mɔ mɔɔ ɛlɛsɔ la” anwo. (Ɛfɛ. 6:16) Saa awie fa adalɛ edwɛkɛ ɛhye mɔ bie toa yɛ a, kɛzi ɔwɔ kɛ yɛdi nwolɛ gyima ɛ? Ɔwɔ kɛ yɛkpo bɛ! Duzu ati ɔ? Ɔluakɛ yɛdie Gyihova yɛdi yɛɛ yɛlɛ yɛ mediema anu anwodozo. Nɔhalɛ nu, yɛkulo kɛ yɛtwe yɛ nwo yɛfi kpɔkyevolɛma anwo kolaa. Yɛngulo kɛ awie biala anzɛɛ debie biala mɔɔ akpɔsemadiyɛlɛ boka nwo la maa yɛ nee bɛ su kpolera.

9. Kɛzi bɛsanudolɛ kola nyia yɛ nwo zo tumi ɛ?

9 Bɛsanudolɛ kola maa yɛ diedi ka aze. Yɛnrɛhola yɛnrɛbu yɛ nye yɛnrɛgua yɛ ngyegyelɛ zo. Nɔhalɛ nu, nrɛlɛbɛ ɛnle nu kɛ yɛbayɛ zɔ. Yemɔti, ɔdwu mekɛ ne bie a yɛ sa nu bahola ado. Noko ɔnle kɛ dahuu yɛ ngyegyelɛ ala a yɛdwenle nwo a. Saa ɔba ye zɔhane a, yɛ adwenle bavi anyelazo kɛnlɛma mɔɔ Gyihova ɛva ɛbɔ yɛ ɛwɔkɛ la azo. (Yek. 21:3, 4) Bɛsanudolɛ kola maa yɛ anwosesebɛ ka aze na yɛgyakyi Gyihova ɛzonlenlɛ. (Mrɛ. 24:10) Ɔnle kɛ yɛmaa ɛhye bie to yɛ.

10. Duzu a ɛsukoa ɛfi kɛlata mɔɔ adiema raalɛ bie hɛlɛle la anu a?

10 Suzu kɛzi adiema raalɛ bie mɔɔ wɔ United States mɔɔ ɛlɛnea ɔ hu mɔɔ ɔnde kpɔkɛ fee la ɛlɛsiezie ye diedi ne la anwo. Wɔ kɛlata mɔɔ ɔhɛlɛle ɔmaanle ewiade amuala gyima ne ati la anu, ɔhɛlɛle kɛ: “Ɔyɛ a yɛ tɛnlabelɛ ne maa yɛ sa nu to na adwenleadwenle tɔ yɛ nwo, noko yɛlɛ diedi kpole. Me nye sɔ edwɛkɛ mɔɔ yɛnyia mɔɔ maa yɛ diedi nu mia na yɛnyia anwosesebɛ la. Nɔhalɛ nu, yɛhyia folɛdulɛ nee anwosesebɛmaanlɛ ɛhye mɔ anwo. Ɔboa yɛ ɔmaa yɛkɔ zo yɛsonle Gyihova na yɛgyinla sɔnea mɔɔ Seetan fa ba yɛ nwo zo la anloa.” Adiema raalɛ ɛhye edwɛkɛ ne ɛmaa yɛnwu kɛ yɛbahola yɛali bɛsanudolɛ zo konim. Kɛzi? Bu wɔ sɔnea ne mɔ kɛ Seetan a ɛlɛfa ara ɛ nwo zo a. Bu Gyihova kɛ ɔle arɛlekyekyelɛ Ɛvileka. Na maa ɛ nye ɛzɔ sunsum nu aleɛ mɔɔ ɔfa ɔmaa la.

Ɛlɛsiezie wɔ “diedi enyinlike kpole” ne ɔ? (Nea ɛdendɛkpunli 11) *

11. Amaa yɛanwu kɛ yɛ diedi ne anu mia la, kpuya boni mɔ a ɔwɔ kɛ yɛbiza yɛ nwo a?

11 Wɔ diedi enyinlike ne ɛleka boni mɔ a ɔwɔ kɛ ɛyɛ nwolɛ gyima a? Wɔ siane ekyi mɔɔ ɛpɛ nu la anu, wɔhola wɔhoati adwenleadwenle ɔ? Wɔhola wɔkpo nganeɛ mɔɔ ɛdele kɛ ɛdie kpɔkyevolɛma na ɛ nee bɛ ɛzu kpolera wɔ adalɛ edwɛkɛ mɔɔ bɛmaa ɔtɛlɛ la anwo ɔ? Wɔhola wɔli bɛsanudolɛ zo ɔ? Saa ɔle zɔ a, ɛnee wɔ diedi ne gyi boɛ. Noko ɔwɔ kɛ yɛnea boɛ, ɔluakɛ Seetan lɛ akodeɛ gyɛne mɔɔ ɔlɛbɔ mɔdenle kɛ ɔfa yeaboda yɛ a. Bɛmaa yɛzuzu nuhua ko anwo.

BƆ Ɛ NWO BANE FI ANWONYIA ƐHULOLƐ NWO

12. Duzu a anwonyia ɛhulolɛ kola maa yɛyɛ a?

12 Anwonyia ɛhulolɛ kola maa ninyɛne twehwe yɛ adwenle na yɛkpo yɛ diedi enyinlike kpole ne. Ɛzoanvolɛ Pɔɔlo hanle kɛ: “Awie biala mɔɔ ɛlɛyɛ sogya gyima la ɛnva ɔ nwo ɛnwulowula ɛbɛlabɔlɛ ɛhye anu gualilɛ nu amaa yeazɔ ahenle mɔɔ vale ye . . . la anye.” (2 Tim. 2:4) Nɔhalɛ nu, ɛnee bɛmmaa Wulomu sogyama ɛnva bɛ nwo ɛnwulowula gualilɛ nu. Saa sogyanli bie anva mɛla ɛhye anyɛ gyima a, duzu a bavi nu ara a?

13. Duzu ati a ɔnle kɛ sogyanli fa ɔ nwo wula gualilɛ nu a?

13 Pɛ ɛhye anwo nvoninli. Sogyama ekpunli bie dwazo nwonlomɔ na bɛfa bɛ konle dadeɛ ne bɛsukoa kɛzi bɛko la, noko bɛ nuhua ko ɛnle ɛkɛ. Sogyanli ko zɔhane ɛhɔ sua zo kɛ ɔkanlea ye sotɔɔ. Ye nɔsolɛ nu, sogyama ekpunli ne kpondɛle bɛ konle ninyɛne ne mɔ na bɛsisile bɛ dadeɛ ne mɔ anloa. Wɔ mekɛ zɔhane, ɛnee sogyanli ko ne mɔɔ lɛ sotɔɔ ne la wɔ sua nu ɔlɛsiezie aleɛ mɔɔ ɔbadɔne ye alehyenlɛ ne anu la. Aleɛ hyenle bieko la, agbɔvolɛma tetale sogyama ɛhye mɔ arɛlevilɛ nu. Ɛnea a sogyama ɛhye mɔ anu boni a bayɛ mɔɔ fɛta la amaa ye kpanyinli ne anye alie ɔ nwo a? Na nuhua ne boni a ɛbahulo kɛ ɔbagyinla wɔ afoa a​—sogyanli ne mɔɔ vale ye adwenle ziele ye gyima ne azo anzɛɛ nuhua ne mɔɔ maanle ninyɛne hwehwenle ye adwenle la?

14. Kɛ Kelaese sogyama la, duzu a hyia yɛ kpalɛ a?

14 Le kɛ sogyanli kpalɛ la, yɛmmaa ninyɛne ɛndwehwe yɛ adwenle ɛnvi yɛ bodane titili ne anwo​—Gyihova nee Kelaese, yɛ Adekilevoma ne mɔɔ yɛsɔ bɛ nye la. Yɛnwu ye kɛ ɔsonle bolɛ ɔtɛla debie biala mɔɔ Seetan ewiade ne bamaa yɛanyia la. Yemɔti ɔwɔ kɛ yɛnea kɛ yɛnyia mekɛ nee anwosesebɛ mɔɔ yɛhyia amaa yɛazonle Gyihova na yɛazɔ yɛ diedi enyinlike ne nee yɛ sunsum nu konle ninyɛne mɔɔ ɛha la anu kpundii.

15. Kɔkɔbɔlɛ boni a Pɔɔlo vale maanle yɛ a, na duzu ati ɔ?

15 Ɔwɔ kɛ yɛmaa yɛ nye da ɛkɛ kpalɛ! Duzu ati ɔ? Ɛzoanvolɛ Pɔɔlo bɔle kɔkɔ kɛ, “menli mɔɔ anye ɛbolo kɛ bɛkɛnyia bɛ nwo” la, ‘baminli avi diedi ne anwo.’ (1 Tim. 6:9, 10) Edwɛkɛ ‘baminli avi diedi ne anwo’ kile kɛ ninyɛne mɔɔ anwo ɛngyia mɔɔ yɛbakpondɛ la bahola ahwehwe yɛ adwenle. Yɛbahola yɛamaa “ngoasea nee munzule atiakunluwɔzo” anyia yɛ ahonle ne azo tumi. Kɛ anrɛɛ yɛbamaa atiakunluwɔzo ɛtane anyia yɛ ahonle zo tumi la, ɔwɔ kɛ yɛnwu kɛ bɛle akodeɛ mɔɔ kola boda yɛ.

16. Kpuya boni mɔ a ɔwɔ kɛ edwɛkɛ mɔɔ wɔ Maake 10:17-22 la ka yɛ maa yɛbiza yɛ nwo a?

16 Fa ye kɛ yɛlɛ ezukoa la ati yɛkola yɛtɔ nwonane afoa nu ninyɛne dɔɔnwo. Asoo ɔle nvonleɛ kɛ yɛbadɔ ninyɛne mɔɔ yɛkulo noko yɛngyia nwo la? Kyɛkyɛ. Noko, suzu kpuya ɛhye mɔ anwo: Saa yɛlɛ ezukoa yɛtɔ debie bie bɔbɔ a, asoo yɛbanyia mekɛ nee anwosesebɛ yɛava yɛayɛ gyima na yɛaziezie bɛ ɔ? Asoo yɛ ahonle bahɔ ninyɛne ɛhye mɔ anu somaa ɔ? Asoo yɛ nwonane afoa nu ninyɛne mɔɔ yɛbahulo la bahola amaa yɛayɛ yɛ nyɛleɛ kɛ nrenyia ne mɔɔ yeanlie Gyisɛse ɛsalɛdolɛ ne yeando nu la ɔ? (Kenga Maake 10:17-22.) Nea kɛzi ɔle kpalɛ kɛ yɛbatete ninyɛne zo na yɛava yɛ mekɛ nee anwosesebɛ yɛayɛ Nyamenle ɛhulolɛdeɛ a!

SƆ WƆ DIEDI ENYINLIKE NE ANU KPALƐ

17. Duzu a ɔnle kɛ yɛmaa yɛ rɛle fi a?

17 Ɔnle kɛ yɛ rɛle fi kɛ yɛgyi konle nloa na ɔwɔ kɛ yɛsiezie yɛ nwo kɛ yɛbaho alehyenlɛ biala. (Yek. 12:17) Yɛ mediema mrenyia nee mraalɛ ɛnrɛhola ɛnrɛzoa yɛ diedi enyinlike ne ɛnrɛmaa yɛ. Ɔwɔ kɛ yɛdayɛ mumua ne yɛsɔ nu kpundii.

18. Duzu ati a tete ne ɛnee sogyama sɔ bɛ enyinlike nu ɛsesebɛ kpalɛ ɛ?

18 Tete ne, ɛnee saa sogyanli da akɛnrasesebɛ ali wɔ konle nu a, bɛdi ye eni. Noko saa ɔsia ɔba na ɔnlɛ ye enyinlike ne a, ɔ nyunlu gua aze. Wulomu tetedwɛkɛ kɛlɛvo Tacitus hɛlɛle kɛ: “Saa sogyanli gyakyi ye enyinlike wɔ ɛleka bie a, ɔle anyiemgba kpole ɔmaa ye.” Ɛhye ati a, ɛnee sogyama sɔ bɛ enyinlike nu ɛsesebɛ kpalɛ la.

Adiema raalɛ bie ɛlɛsɔ ye diedi enyinlike kpole ne anu kpundii ɔlua asɔneyɛlɛ mɔɔ ɔlɛfa yeagenga Nyamenle Edwɛkɛ ne, yeahɔ debiezukoalɛ dahuu na yeayɛ ɛzonlenlɛ gyima ne kpalɛ la azo (Nea ɛdendɛkpunli 19)

19. Kɛ ɔkɛyɛ na yɛahola yɛazɔ yɛ diedi enyinlike ne anu kpundii ɛ?

19 Yɛsɔ yɛ diedi enyinlike ne anu kpalɛ ɔlua Kilisiene ayia mɔɔ yɛkɔ ye dahuu na yɛka Gyihova nee Belemgbunlililɛ ne anwo edwɛkɛ yɛkile awie mɔ la azo. (Hib. 10:23-25) Bieko, yɛdua asɔneyɛlɛ zo yɛkenga Nyamenle Edwɛkɛ ne dahuu na yɛfa ye folɛdulɛ nee adehilelɛ yɛyɛ gyima wɔ debie biala mɔɔ yɛyɛ la anu. (2 Tim. 3:16, 17) Ɔba ye zɔhane a, akodeɛ biala mɔɔ Seetan bayɛ la ɛnrɛhola ɛnrɛboda yɛ bɔkɔɔ. (Aye. 54:17) Yɛ “diedi enyinlike kpole” ne babɔ yɛ nwo bane. Yɛ nee yɛ mediema babɔ nu agyinla kpundii. Yɛbahola yɛali konim alehyenlɛ biala​—amaa yɛ diedi nu amia. Yɛɛ mɔɔ hyia kpalɛ la, yɛbahɔ Gyisɛse afoa wɔ mekɛ mɔɔ ɔbali Seetan nee ɔ sa zo ne mɔ anwo zo konim wɔ konle ne anu la.​—Yek. 17:14; 20:10.

EDWƐNE 118 “Maa Yɛnyia Diedi Kpole”

^ ɛden. 5 Sogyama enyinlike ne bɔ bɛ nwo bane fi esiane nwo. Yɛ diedi ne le kɛ enyinlike la. Kɛ mɔɔ bɛsiezie enyinlike la, zɔhane ala a ɔwɔ kɛ yɛsiezie yɛ diedi ne a. Edwɛkɛ ɛhye bamaa yɛanwu debie mɔɔ yɛbahola yɛayɛ yɛaziezie yɛ “diedi enyinlike kpole” ne la.

^ ɛden. 58 NVONINLI NWO EDWƐKƐ: Kpɔkyevolɛma ɛlɛka Gyihova Alasevolɛ anwo adalɛ edwɛkɛ wɔ TV zo na abusua ne mɔɔ bɛle Alasevolɛ la ɛnlua TV ne ɛkɛ ne ala.

^ ɛden. 60 NVONINLI NWO EDWƐKƐ: Nzinlii mɔɔ bɛlɛyɛ abusua ɛzonlenlɛ la, selɛ ne ɛlɛdua Baebolo ne azo amaa abusua ne diedi nu amia.