Wulu kɔ nuhua edwɛkɛ ne azo

Wulu kɔ nuninyɛne ne azo

“Bɛmaa Yɛhɔ Zolɛ Yɛyɛ”

“Bɛmaa Yɛhɔ Zolɛ Yɛyɛ”

“Bɛmaa yɛhɔ zolɛ yɛyɛ kpalɛ.”—GAL. 6:9.

1, 2. Saa yɛdwenledwenle Gyihova ahyehyɛdeɛ ne anwo a, kɛzi ɔboa yɛ ɛ?

SAA yɛdwenle ewiade amuala ahyehyɛdeɛ kpole ɛhye mɔɔ yɛboka nwo la anwo a, ɔyɛ nwanwane. Ɛnyelɛzodeɛnwunlɛ mɔɔ bɛha nwolɛ edwɛkɛ wɔ Yizikeɛle tile 1 nee Daneɛle tile 7 la kilehile kɛzi Gyihova ɛlɛyɛ gyima ɛsesebɛ yeamaa ye bodane ne mɔ ara nu la anu. Gyisɛse a li Gyihova ahyehyɛdeɛ ne foa mɔɔ wɔ azɛlɛ ye azo la anyunlu a. Ɔlɛfa kɛzi ɔwɔ kɛ bɛyɛ daselɛlilɛ gyima ne, kɛzi ɔwɔ kɛ bɛmaa menli mɔɔ bɛlɛyɛ la anwosesebɛ, nee kɛzi ɔwɔ kɛ bɛboa menli bɛmaa bɛsonle Gyihova la anwo adehilelɛ yeamaa. Nea kɛzi ɛhye maa yɛnyia Gyihova ahyehyɛdeɛ ne anu anwodozo a!—Mat. 24:45.

2 Asoo yɛ nee ahyehyɛdeɛ kɛnlɛma ɛhye a lua a? Asoo anyelielɛ mɔɔ yɛlɛ ye wɔ nɔhalɛ ne anwo la ɛlɛkɔ ɔ nyunlu anzɛɛ ɔ nloa ɛha aze? Saa yɛlɛsuzu kpuyia ɛhye mɔ anwo a, bie a yɛbanwu ye kɛ yɛ sa nu ɛlɛto anzɛɛ yɛ mɔdenlebɔlɛ ɛha aze. Ɛhye kola si. Wɔ ɛvoya mɔɔ lumua la anu, ɛzoanvolɛ Pɔɔlo dule ɔ mediema Keleseɛnema folɛ kɛ bɛdwenle neazo mɔɔ Gyisɛse yɛle la anwo. Pɔɔlo hanle kɛ ɛhye baboa bɛ na ‘bɛ rɛle ambɔ anzɛɛ bɛ gyakɛ anzi antuto.’ (Hib. 12:3) Zɔhane ala a saa yɛsuzu edwɛkɛ mɔɔ li ɛhye anyunlu mɔɔ ɔfane ninyɛne mɔɔ Gyihova ahyehyɛdeɛ ne ɛlɛyɛ la anwo kpalɛ a, ɔbaha yɛ yeamaa yɛayɛ wuluwulu na yɛagyinla kpundii a.

3. Duzu a ɔhyia kɛ yɛyɛ na yɛ sa nu ando a, na duzu a yɛbazuzu nwo wɔ edwɛkɛ ɛhye anu a?

3 Noko Pɔɔlo hilele kɛ ɔwɔ kɛ yɛyɛ dɔɔnwo na yɛ sa nu ando. Ɔhanle kɛ kyesɛ yɛbɔ mɔdenle “yɛyɛ kpalɛ.” (Gal. 6:9) Ɛhye kile kɛ ɔwɔ kɛ yɛkeha yɛ nwo anzɛɛ yɛyɛ debie. Bɛmaa yɛzuzu ninyɛne nnu mɔɔ baboa yɛ yeamaa yɛagyinla kpundii na yɛ nee Gyihova ahyehyɛdeɛ ne abɔ agyakɛ la anwo. Yemɔ anzi, yɛazi ninyɛne mɔɔ ɔwɔ kɛ yɛdayɛ anzɛɛ yɛ mbusuafoɔ yɛ nwolɛ nzenzaleɛ la anwo kpɔkɛ.

 YƐYIA NU YƐSONLE NA YƐNYIA ANWOSESEBƐ

4. Duzu ati a yɛkola yɛka kɛ nɔhalɛ ɛzonlenlɛ foa titile a le ayia mɔɔ yɛkɔ la ɛ?

4 Debie ko mɔɔ Gyihova azonvolɛ bu ye kɛ nwolɛ hyia kpalɛ la a le ayia mɔɔ bɛkɔ ye dahuu la. Ɔdwu mekɛ ne bie a, Gyihova nee anwumabɔvolɛma mɔɔ bɛwɔ anwuma la noko yia nu. (1 Arl. 22:19; Dwo. 1:6; 2:1; Dan. 7:10) Wɔ tete Yizilayɛ, ɛnee bɛboɔboa menli ne kɔsɔɔti anloa ‘amaa bɛade mɛla ne na bɛali zo.’ (Mɛla 31:10-12) Wɔ ɛvoya ne mɔɔ lumua la anu, ɛnee Dwuuma ta yia wɔ nyianu azua nu kenga Ngɛlɛlera ne. (Luku 4:16; Gyi. 15:21) Ɛnee ayia ɛhye mɔ anwo hyia kpalɛ bɔbɔ wɔ mekɛ mɔɔ bɛdele Keleseɛne asafo ne la, na ɛnɛ noko ɔle yɛ ɛzonlenlɛ ne foa titile. Nɔhalɛ Keleseɛnema ‘dwenle kpondɛ ndenle dua zo kulo bɛ nwo ngoko ngoko na bɛyɛ gyima kpalɛ.’ Bɛkola bɛnwu kɛ “Awulae Kenle ne ɛbikye, yemɔti bɛmaa yɛsosɔ yɛ nwo ngoko ngoko.”—Hib. 10:24, 25.

5. Kɛzi yɛmaa yɛ nwo anwosesebɛ wɔ debiezukoalɛ bo ɛ?

5 Adenle ko mɔɔ yɛdua zo yɛsosɔ yɛ nwo ngoko ngoko anzɛɛ yɛmaa yɛ nwo anwosesebɛ wɔ ayia bo la a le kɛ yɛbamaa mualɛ. Yɛbahola yɛabua ɛdendɛkpunli bie kpuyia ne, yɛahilehile ngɛlɛlera nu, anzɛɛ yɛamaa anwubielɛ mɔɔ kile nvasoɛ mɔɔ wɔ Baebolo ngyinlazo zo la yɛava yɛala yɛ diedi ali. (Edw. 22:22; 40:9) Nɔhalɛ nu, mualɛ ngakyile mɔɔ mgbanyinli nee ngakula maa wɔ debiezukoalɛ bo la maa yɛ kɔsɔɔti anwosesebɛ ɔnva nwo ɛvolɛ dodo mɔɔ yɛva yɛzonle la.

6. Kɛzi yɛ nyianu ne mɔ boa maa yɛ nwo yɛ se sunsum nu ɛ?

6 Ndelebɛbo kpalɛ boni bieko ati a Nyamenle bu debiezukoalɛ mɔɔ yɛbɔ nu yɛkɔ ye dahuu la kɛ nwolɛ hyia ɛ? Debiezukoalɛ, maanzinli, nee maangyeba nyianu mɔɔ yɛkɔ la boa yɛ maa yɛnyia akɛnrasesebɛ yɛdi menli mɔɔ dwazo tia yɛ anzɛɛ bɛngulo kɛ bɛbadie yɛ wɔ yɛ azɛlɛsinli ne anu la daselɛ. (Gyi. 4:23, 31) Ɛdendɛlɛ nee foa ngakyile mɔɔ gyi Ngɛlɛlera ne azo mɔɔ yɛsuzu nwo la maa yɛ diedi nu mia. (Gyi. 15:32; Wulo. 1:11, 12) Mediema mrenya nee mraalɛ mɔɔ yɛ nee bɛ tu la maa yɛ nye die kpole na ɔboa ɔmaa yɛgyinla ngyegyelɛ nloa. (Edw. 94:12, 13) Neazo Eku ne Ngilehilelɛ Kɔmatii ne a nea sunsum nu ngyehyɛleɛ kɔsɔɔti mɔɔ bɛdua zo bɛkilehile Gyihova menli mɔɔ bɛwɔ ewiade amuala la azo a. Yɛ nye sɔ nziezielɛ ɛhye mɔɔ maa yɛnyia ngilehilelɛ kpalɛ dapɛne biala wɔ ɛvolɛ ne anu la!

7, 8. (a) Bodane titile boni ati a yɛyia nu a? (b) Kɛzi yɛ nyianu ne mɔ boa yɛ sunsum nu ɛ?

7 Debie bieko mɔɔ anwo hyia tɛla nvasoɛ mɔɔ yɛnyia yɛfi yɛ nyianu ne mɔ anu la wɔ ɛkɛ. Yemɔ a le kɛ yɛyia nu yɛsonle Gyihova. (Bɛgenga Edwɛndolɛ 95:6.) Nea nwolɛ adenle kpole mɔɔ yɛnyia kɛ yɛbaye yɛ Nyamenle ne ayɛlɛ a! (Kɔl. 3:16) Ɔfɛta kɛ yɛbaye Gyihova ayɛlɛ ɔlua nyianu mɔɔ yɛbahɔ ye dahuu na yɛamaa mualɛ la azo. (Yek. 4:11) Ɔmbɔ ɛhɔne a bɛdu yɛ folɛ kɛ ‘bɛmmamaa yɛgyakyi kɛ yɛkɛhɔ yɛ nyianu ne mɔ la’!—Hib. 10:25.

8 Asoo ɛte ɔ bo kɛ yɛ ayia ne mɔ le nziezielɛ mɔɔ ɔbaboa yɛ yeamaa yɛagyinla kpundii yɛahɔdwu Gyihova kenle ne ɔ? Saa ɔle zɔ a, ɛbabu debiezukoalɛ ɛhɔlɛ kɛ ɔboka “ninyɛne mɔɔ nwolɛ hyia kpalɛ la” anwo na wɔayɛ nwolɛ ngyehyɛleɛ kpalɛ. (Fel. 1:10, NW) Ɔnle kɛ yɛmaa debiezukoalɛ biala kpa yɛ ti, kyesɛ yɛngola yɛnyɛ nwolɛ ɛhwee.

 BƐKPONDƐ AHONLEKPALƐMA

9. Duzu a maa yɛnwu kɛ daselɛlilɛ gyima ne anwo hyia kpalɛ ɛ?

9 Daselɛlilɛ mɔɔ yɛbayɛ ye kpalɛ la noko boa maa yɛ nee Gyihova ahyehyɛdeɛ ne dua. Gyisɛse bɔle gyima ɛhye abo wɔ mekɛ mɔɔ ɛnee ɔwɔ azɛlɛ ye azo la. (Mat. 28:19, 20) Ɔvi zɔhane mekɛ ne, Belemgbunlililɛ edwɛkɛhanlɛ ne nee ɛdoavolɛyɛlɛ gyima ne ɛyɛ Gyihova ahyehyɛdeɛ ne foa nwiɔ ne gyima titile. Anwubielɛ dɔɔnwo di daselɛ kɛ anwumabɔvolɛma gyi yɛ nzi na bɛlɛboa yɛ bamaa yɛakpondɛ menli mɔɔ “ɔwɔ kɛ Nyamenle maa bɛ ngoane mɔɔ ɛnlɛ awieleɛ la.” (Gyi. 13:48; Yek. 14:6, 7) Gyihova ahyehyɛdeɛ ne foa mɔɔ wɔ azɛlɛ ye azo la bodane a le kɛ ɔbava gyima ɛhye anwo adehilelɛ nee moalɛ yeamaa. Asoo daselɛlilɛ gyima ne boka ninyɛne mɔɔ nwolɛ hyia wɔ kpalɛ la anwo?

10. (a) Yɛ kɛzi yɛbahola yɛanyia nɔhalɛ ne anwo anyelielɛ la anwo ndonwo. (b) Kɛzi daselɛlilɛ gyima ne ɛboa wɔ mɔɔ ɛ sa nu ɛtɛtole ɛ?

10 Saa yɛbɔ mɔdenle wɔ daselɛlilɛ gyima ne anu a, ɔbamaa yɛ nye alie nɔhalɛ ne anwo dahuu. Suzu edwɛkɛ mɔɔ Mitchel mɔɔ yeva ɛvolɛ dɔɔnwo yezonle kɛ asafo nu kpanyinli nee adekpakyelɛnli hanle la anwo. Ɔka kɛ: “Me nye die kɛ mebaha nɔhalɛ ne anwo edwɛkɛ meahile menli. Saa medwenle nrɛlɛbɛ, adwenlenunwunlɛ, nee kɛzi edwɛkɛ fofolɛ biala mɔɔ ba Ɛzinzalɛ Arane anzɛɛ Awake! nu fɛta la anwo a, ɔsi me nwo.  Mekulo kɛ mefa anyelielɛ mekɔ daselɛlilɛ na memaa menli anye die edwɛkɛ mɔ mebaha la anwo. Daselɛlilɛ gyima ne boa me maa mefa ninyɛne mɔ nwolɛ hyia kpalɛ la medumua mɔɔ menzɛkye mekɛ a.” Saa yɛmaa yɛ nye bolo yɛ ɛzonlenlɛ gyima ne anwo a, ɔbaboa yɛ yɛamaa yɛagyinla kpundii wɔ awieleɛ mekɛ ɛhye anu.—Bɛgenga 1 Kɔlentema 15:58.

BƐLI SUNSUM NU ALEƐ NE

11. Duzu ati a ɔwɔ kɛ yɛkenga na yɛdwenledwenle mbuluku mɔɔ Gyihova fa maa yɛ la anwo ɛ?

11 Gyihova ɛmaa yɛ mbuluku dɔɔnwo mɔɔ maa yɛ anwosesebɛ wɔ sunsum nu a. Ɛkakye mekɛ bie mɔɔ ɛgengale asafo buluku bie na ɛhanle kɛ, ‘Ɛhye a mehyia nwo la? Ɔzɔho kɛ Gyihova hɛlɛle manle me!’ Nganeɛdelɛ ɛhye ɛmmaa mgbane. Gyihova dua nziezielɛ ɛhye mɔ azo ɔkilehile yɛ na ɔkile yɛ adenle. Yeha kɛ: “Mebadu wɔ folɛ, mebahilehile wɔ adenle mɔɔ ɔwɔ kɛ ɛfa nu la.” (Edw. 32:8) Asoo yɛbɔ mɔdenle yɛkenga mbuluku ɛhye mɔ na yɛdwenledwenle nwo? Saa yɛyɛ zɔ a ɔbamaa yɛazo ma dɔɔnwo na yɛnrɛkpo aze ɛlɛ wɔ sunsum nu wɔ awieleɛ mekɛ ɛhye anu.—Bɛgenga Edwɛndolɛ 1:1-3; 35:28; 119:97.

12. Duzu a baboa yɛ na yɛahile sunsum nu nziezielɛ ɛhye mɔ anwo anyezɔlɛ a?

12 Ɔle kpalɛ kɛ yɛkɛzuzu gyima mɔɔ bɛyɛ bɛmaa yɛnyia mbuluku kpalɛ ɛhye mɔ dahuu la anwo. Neazo Eku ne Ɛhɛlɛlɛ Kɔmatii ne a nea maa bɛyɛ neɛnleanu, bɛkɛlɛ, bɛkenga, bɛyɛ ndonwo, na bɛkile mbuluku ne mɔ abo bɛgua yɛ Intanɛte gyimalilɛ ɛleka ne a. Ɔfese mɔɔ printe yɛ mbuluku ne mɔ la, fa kɔ maa asafo ne mɔ. Duzu ati a bɛyɛ gyima ɛhye mɔ amuala ɛ? Amaa Gyihova menli anyia sunsum nu aleɛ ali bɛ ko ayi. (Aye. 65:13) Bɛmaa yɛbɔ mɔdenle yɛgenga mbuluku mɔɔ yɛ sa ka bɛ fi Gyihova ahyehyɛdeɛ ne ɛkɛ la kɔsɔɔti.—Edw. 119:27.

BOA GYIHOVA AHYEHYƐDEƐ NE

13, 14. Nwane mɔ a ɛlɛboa Gyihova ngyehyɛleɛ ne mɔɔ wɔ anwuma lɔ la ɛ, na kɛzi yɛdayɛ noko yɛboa mɔɔ wɔ azɛlɛ ye azo la ɛ?

13 Wɔ ɛnyelɛzodeɛnwunlɛ nu, Dwɔn nwunle kɛ Gyisɛse de ɛkpɔnwɔ fufule zo ɔlɛdi Gyihova agbɔvolɛ nwo zo konim. (Yek. 19:11-15) Eza ɔnwunle kɛ bɛdabɛ mɔɔ bɛkpokpa bɛ na bɛdwazo bɛ bɛhɔ anwuma la nee anwumabɔvolɛma mɔɔ bɛdede ɛkpɔnwɔ zo la li Gyisɛse mɔɔ li bɛ ti la anzi. (Yek. 2:26, 27) Bɛ neazo kɛnlɛma ne kile kɛ ɔwɔ kɛ yɛdayɛ noko yɛboa bɛdabɛ mɔɔ bɛli yɛ nyunlu wɔ Gyihova ahyehyɛdeɛ ne anu la.

14 Zɔhane ala a, eku kpole ne anu amra noko boa Kelaese amediema ne mɔ mɔɔ bɛkpokpa bɛ mɔɔ bɛtɛbɔ azɛlɛ ye azo na bɛlɛdi ahyehyɛdeɛ ne anyunlu la a. (Bɛgenga Zɛkalaya 8:23.) Kɛzi yɛbahile kɛ yɛboa Gyihova ahyehyɛdeɛ ne ɛ? Adenle ko mɔɔ yɛdua zo yɛyɛ ɛhye la a le kɛ yɛbayɛ tieyɛ yɛamaa bɛdabɛ mɔɔ bɛli yɛ nyunlu la. (Hib. 13:7, 17) Ɛhye bɔ ɔ bo wɔ yɛ asafo ne anu. Asoo mɔɔ yɛka ye wɔ mgbanyima mɔɔ wɔ yɛ asafo ne anu anwo la maa bɛbu bɛ na bɛ nye sɔ gyima mɔɔ bɛyɛ la? Asoo yɛmaa yɛ mra bu bɛ na bɛtie bɛ folɛdulɛ? Ndenle dɔɔnwo wɔ ɛkɛ mɔɔ yɛdua zo yɛkile kɛ yɛboa ahyehyɛdeɛ ne a. Kɛ neazo la, saa yɛle mbusua a, asoo yɛyɛ ngyehyɛleɛ yɛfa ezukoa yɛboa edwɛkɛhanlɛ gyima ne? (Mrɛ. 3:9; 1 Kɔl. 16:2; 2 Kɔl. 8:12) Asoo yɛbu nwolɛ adenle mɔɔ yɛlɛ kɛ yɛbaboa yɛamaa Belemgbunlililɛ Asalo ɛkɛ ade la kɛ nwolɛ hyia? Gyihova sunsum ne yɛ gyima dɔɔnwo wɔ ɛleka ɛhye mɔɔ ɛbulɛ nee koyɛlɛ wɔ la. Ɔlua sunsum ne moalɛ zo yɛkɔ zo yɛyɛ  kpalɛ wɔ awieleɛ mekɛ ɛhye anu.—Aye. 40:29-31.

FA EDWƐKƐ NE BƆ WƆ ƐBƐLA

15. Duzu ati a ɔwɔ kɛ yɛbɔ mɔdenle ɛsesebɛ yɛmaa yɛ ɛbɛlabɔlɛ nee Gyihova bodane yɛ ko ɛ?

15 Awieleɛ bɔkɔɔ ne, saa yɛbahola yɛadɔ yɛ rɛle aze yɛ nee Gyihova ahyehyɛdeɛ ne alua a, ɛnee ɔwɔ kɛ yɛmaa yɛ subane nee edwɛkɛ ɛhye yɛ ko, “bɛbɔ mɔdenle bɛzukoa mɔɔ bɛyɛ a ɔsɔ Awulae anye la.” (Ɛfɛ. 5:10, 11) Seetan, ewiade ɛtane ɛhye, nee munli mɔɔ yɛnli la maa ɔyɛ se kɛ yɛbayɛ mɔɔ ɔtenrɛ la. Alehyenlɛ biala, yɛ mediema dɔɔnwo pele kpalɛ amaa bɛahola bɛ nee Gyihova anyia agɔnwolɛvalɛ kpalɛ. Gyihova anye die mɔdenle zɛhae mɔɔ bɛbɔ la anwo. Bɛhɔ zo bɛyɛ! Saa yɛmaa yɛ ɛbɛlabɔlɛ nee Gyihova bodane yɛ ko a, yɛbanyia ahunludwolɛ na yɛanwu kɛ yɛ ɛzonlenlɛ ne ɛnrɛyɛ gyɛne.—1 Kɔl. 9:24-27.

Boa awie mɔ maa bɛnwu kɛ bɛdabɛ noko bɛbahola bɛayɛ Gyihova ahyehyɛdeɛ totohyia ne anu amra

16, 17. (a) Saa yɛyɛ ɛtane kpole bie a, duzu a ɔwɔ kɛ yɛyɛ a? (b) Kɛzi Anne neazo ne bahola aboa yɛ ɛ?

16 Noko akee, saa yɛyɛ ɛtane kpole bie a, duzu a ɔwɔ kɛ yɛyɛ a? Bɔ mɔdenle kɛ ɛbakpondɛ moalɛ ndɛndɛ. Saa ɛfa ɛtane ne ɛfea a ninyɛne bazɛkye. Kakye kɛ Devidi hanle kɛ: “Saa meanga me ɛtane a, me adwenle ɛnla, mekponle toonwo menwa.” (Edw. 32:3) Nɔhalɛ nu, saa yɛfea yɛ ɛtane zo a, yɛ sa nu bado wɔ nganeɛdelɛ nee sunsum nu, noko “sonla mɔɔ ka ye ɛtane na ɔgyakyi ye ɛyɛlɛ la, bɛse ye anwunvɔne.”—Mrɛ. 28:13.

17 Suzu Anne * neazo ne anwo. Mekɛ mɔɔ ɛnee ɔtɛnyianle ɛvolɛ abulanwiɔ la, yɛɛ ɔbɔle adekpakyelɛ bo a. Noko ɔbɔle ɔ bo kɛ ɔyɛ ninyɛndane yeavea. Ɛhye gyegyele ye kpalɛ. Ɔka kɛ: “Me adwenle buale me fɔlɛ. Me nye anlie na ɛnee dahuu medi nyane.” Duzu a ɔyɛle a? Ɔka kɛ kenle ko bie ɔhɔle debiezukoalɛ la, bɛzuzule Gyemise 5:14, 15 ne anwo. Ɔnwunle kɛ ɔhyia moalɛ yemɔti ɔhɔnwunle mgbanyima ne mɔ kɛ bɛboa ye. Anne ka kɛ: “Ɛnee zɔhane ngɛlɛlera ne le me sunsum nu ewule ne anwo ayile mɔɔ vi Gyihova ɛkɛ a. Ayile ɛhye ɛnlonlɛ ɛnla aze, noko ɔyɛ gyima kpalɛ. Menvale ngɛlɛlera ne anu folɛdulɛ ne menyɛle gyima na ɔboale me.” Kɛkala, Anne ɛlɛfa adwenle mɔɔ anu te la azonle Gyihova.

18. Duzu a ɔwɔ kɛ yɛsika yɛ bo kɛ yɛbayɛ a?

18 Ɔwɔ kɛ yɛkakye kɛ ɔle enililɛ kpole kɛ yɛboka Gyihova ahyehyɛdeɛ ne anwo la! Bɛmmamaa yɛfa nwolɛ adenle ɛhye yɛdi nwɔhoa. Bɛmaa yɛbɔ nu kɛ abusua la yɛhɔ debiezukoalɛ mɔɔ maa yɛsonle la, yɛkpondɛ ahonlekpalɛma mɔɔ bɛwɔ yɛ azɛlɛsinli ne anu la, na yɛhile sunsum nu aleɛ mɔɔ yɛ sa ka ye la anwo anyezɔlɛ dahuu. Eza bɛmaa yɛboa bɛdabɛ mɔɔ bɛli yɛ nyunlu la na yɛmaa yɛ ɛbɛlabɔlɛ nee edwɛkɛ ne mɔɔ yɛka la ɛyɛ ko. Saa yɛyɛ ye zɔ a, yɛ nee Gyihova ahyehyɛdeɛ ne balua na yɛahɔ zolɛ yɛayɛ kpalɛ!

^ ɛden. 17 Tɛ ye duma kpalɛ ɔ.