Wulu kɔ nuhua edwɛkɛ ne azo

Wulu kɔ nuninyɛne ne azo

Maa Wɔ Ɛbɛlabɔlɛ Nee Awulae Nzɛlɛlɛ Ne Ɛyia—Foa II

Maa Wɔ Ɛbɛlabɔlɛ Nee Awulae Nzɛlɛlɛ Ne Ɛyia—Foa II

“Bɛ Ze mɔɔ wɔ anwuma la ze mɔɔ bɛhyia nwolɛ la.”MATEYU 6:8.

1-3. Nzɔne ati a adiema raalɛ bie liele lile kɛ Gyihova ze mɔɔ ɔhyia la ɛ?

ADEKPAKYELƐNLI bie mɔɔ bɛfɛlɛ ye Lana la arɛle ɛnrɛvi edwɛkɛ mɔɔ zile wɔ 2012 wɔ mekɛ mɔɔ ɛnee ɔlɛkɔ Germany la. Ɔte nganeɛ kɛ Gyihova buale ye nzɛlɛlɛ nwiɔ. Mekɛ mɔɔ ɔde keteke nu ɔlɛkɔ airport (anwumalɛne agyinlaleɛ) la, ɔyɛle asɔne kɛ Gyihova ɛboa ye ɛmaa ɔnyia awie ɔli ye daselɛ. Mekɛ mɔɔ ɔdwule airport ɛkɛ ne la, ɔdele kɛ bɛ alopile ɛdeɛ ne badu ye alehyenlɛ nu. Lana zɛlɛle Gyihova kɛ ɔboa ye ɔluakɛ ɛnee ɔhyia ɛleka mɔɔ ɔbala wɔ nɔe ne yɛɛ ɛnee ɔnlɛ ezukoa dɔɔnwo.

2 Ɔwiele asɔne yɛ ala la, ɔdele kɛ awie ɛlɛka kɛ, “Lana, ɛlɛkɔ ni?” Kpavolɛ bie mɔɔ ɔ nee ye hɔle sukulu la ɔ. Ɛnee kpavolɛ ne nee ye mame yɛɛ ye nana mɔɔ bɛlɛba bɛarazɔho ye bɛamaa yeahɔ South Africa la a lua a. Lana hanle ye edwɛkɛ ne hilele bɛ la, kpavolɛ ne mame nee ye nana hanle kɛ ɔrala bɛ ɛkɛ. Bɛbizale ye diedi ne nee ye adekpakyelɛ gyima ne anwo kpuya dɔɔnwo.

3 Ye alehyenlɛ nu mɔɔ bɛlile aleɛ bɛwiele la, Lana buale Baebolo ne anu kpuya dɔɔnwo mɔɔ bɛbizale la. Ɔliele bɛ adelɛse nee bɛ nɔma amaa awie araboa bɛ. Lana hɔdwule sua nu anzodwolɛ nu na ɔtɛyɛ ye adekpakyelɛ gyima ne. Ɔte nganeɛ kɛ ɛnee Gyihova ze mɔɔ ɔhyia la, ɔdiele ye nzɛlɛlɛ ne na ɔboale ye.Edwɛndolɛ 65:2.

Ɔnle kɛ yɛdwenle mɔɔ yɛbahyia nwo kenle bie la anwo

4. Nzɔne a yɛbazuzu nwo a?

4 Saa edwɛkɛ to yɛ arɛlevilɛ nu a, ɔnyɛ se kɛ yɛbazɛlɛ Gyihova moalɛ, yɛɛ ɔ nye die kɛ ɔbadie yɛ nzɛlɛlɛ. (Edwɛndolɛ 34:15; Mrɛlɛbulɛ 15:8) Noko Gyisɛse nzɛlɛlɛ nwo neazo ne kilehile yɛ kɛ ninyɛne dɔɔnwo mɔɔ hyia kpalɛ la wɔ ɛkɛ mɔɔ yɛbahola yɛayɛ nwolɛ asɔne a. Yɛbazuzu kɛzi modolɛ nna mɔɔ li awieleɛ wɔ Awulae nzɛlɛlɛ ne anu la bahola aboa yɛ yeamaa yɛali nɔhalɛ yɛamaa Gyihova la anwo wɔ edwɛkɛ ɛhye anu.Kenga Mateyu 6:11-13.

“MAA YƐ ƐNƐ YƐ DAHUU ALEƐ”

5, 6. Nzɔne ati a Gyisɛse hanle kɛ saa yɛlɛ aleɛ dɔɔnwo bɔbɔ a ɔwɔ kɛ yɛsɛlɛ ‘yɛ aleɛ’ ɛ?

5 Gyisɛse hanle kɛ yɛzɛlɛ ‘yɛ aleɛ,’ na tɛ ‘me aleɛ.’ Victor, maangyebakyi zo neavolɛ bie mɔɔ wɔ Africa la ka kɛ: “Dahuu meda Gyihova ase kɛ me nee me ye ɛnda ɛndwenle mɔɔ yɛbali anzɛɛ kɛzi yɛbadua yɛ sua kakɛ la anwo. Yɛ mediema ne mɔ nea yɛ kɛnlɛma dahuu. Noko meyɛ asɔne kɛ Gyihova ɛboa menli mɔɔ boa yɛ la ɔmaa bɛgyinla asetɛnla mɔɔ nuhua ɛyɛ se la anloa.”

6 Bie a yɛlɛ aleɛ dɔɔnwo, noko yɛ mediema dɔɔnwo di ehyia. Eza esiane ɛdo bie mɔ. Yɛbahola yɛayɛ asɔne yɛamaa bɛ na eza yɛayɛ debie yɛaboa bɛ. Kɛ neazo la, yɛbahola yɛamaa bɛ mɔɔ yɛlɛ la bie. Eza yɛbahola yɛaye ndoboa yɛaboa ewiade amuala gyima ne. Yɛze kɛ bɛfa yɛ ndoboa ne bɛboa yɛ mediema mɔɔ bɛhyia la.1 Dwɔn 3:17.

7. Nzɔne ati a Gyisɛse hilehilele kɛ ɔnle kɛ ‘yɛdwenle ɛhyema anwo’ ɛ?

7 Gyisɛse hilele asɔneyɛlɛ nwo neazo ne wiele la, ɔhanle kɛ yɛmmafa yɛ adwenle yɛsie nwonane afoa nu ninyɛne zo. Ɔse saa Gyihova nea ɛbɔ nu felawɔse a, ‘ɛnee fane nyɛ yɛɛ ɔnrɛhola bɛ ɛdanlɛ keda ɛ? Bɛ diedi le ekyi somaa! Yemɔti bɛmmadwenle kɛ, ‘Duzu a yɛbaheda a?’’ Akee ɔhanle ye bieko kɛ: “Bɛmmadwenle ɛhyema anwo.” (Mateyu 6:30-34) Ɔnle kɛ yɛdwenle mɔɔ yɛbahyia nwo kenle bie la anwo. Emomu, ɔwɔ kɛ yɛmaa yɛ kunlu dwo mɔɔ yɛ sa ka ye alehyenlɛ biala la anwo. Kɛ neazo la, yɛkola yɛyɛ ɛleka mɔɔ yɛbadɛnla, gyima mɔɔ yɛbayɛ yɛanlea yɛ abusua ne nee nrɛlɛbɛ mɔɔ ɔbamaa yɛazi yɛ kpɔkɛdelɛ nwo kpɔkɛ kpalɛ la anwo asɔne. Noko debie mɔɔ hyia kpalɛ mɔɔ ɔwɔ kɛ yɛyɛ nwolɛ asɔne la wɔ ɛkɛ.

8. Nzɔne a Gyisɛse edwɛkɛ ne mɔɔ fane yɛ ɛnɛ aleɛ nwo la maa yɛkakye a? (Nea mɔlebɛbo nvoninli ne.)

8 Gyisɛse edwɛkɛ ne mɔɔ fane yɛ ɛnɛ aleɛ nwo la maa yɛkakye edwɛkɛ bie mɔɔ ɔhanle la: “Tɛ aleɛ ngome a sonla di a ɔnyia ngoane a, na Nyamenle anloa edwɛkɛ biala maa ngoane.” (Mateyu 4:4) Yemɔti ɔwɔ kɛ yɛsɛlɛ kɛ Gyihova bahilehile yɛ dahuu na yeamaa yɛ sa aha mɔɔ ɔbaboa yɛ yeamaa yɛabeta ye la.

“FA YƐ ƐTANE KYƐ YƐ”

9. Kɛzi yɛ ɛtane ne mɔ le kɛ kakɛ ɛ?

9 Gyisɛse hanle kɛ: “Fa yɛ ɛtane kyɛ yɛ.” (Mateyu 6:12; Luku 11:4) Wɔ 1951, The Watchtower ne hanle kɛ, saa yɛyɛ ɛtane a, ɔle ka asɛɛ yɛtua Gyihova kakɛ la. Ɔwɔ kɛ yɛkulo Gyihova na yɛtie ye. Yemɔti saa yɛyɛ ɛtane yɛtia ye a, ɛnee ɔkile kɛ yɛandua ye kakɛ ne mɔɔ ɔwɔ kɛ yɛtua la. The Watchtower ne hanle kɛ, saa Gyihova kulo a, ɔbapɛ agɔnwolɛvalɛ mɔɔ ɔ nee yɛ lɛ la anu. Ɔvale zɔle zo kɛ: “Ɛtane kile kɛ yɛngulo Nyamenle.”1 Dwɔn 5:3.

Yɛ Gyihova mo dahuu wɔ ɛkpɔnedeɛ ahyɛlɛdeɛ ne anwo

10. Nzɔne ati a Gyihova kola fa yɛ ɛtane kyɛ yɛ a, na kɛzi ɔwɔ kɛ ɔka yɛ ɛ?

10 Nea kɛzi yɛ nye die kɛ Gyihova ɛva Gyisɛse ɛkpɔnenlɛ afɔlebɔlɛ ne ɛmaa yɛ amaa yɛanyia ɛtanefakyɛ a! Yɛhyia Gyihova ɛtanefakyɛ kenle ko biala. Gyisɛse wule maanle yɛ wɔ ɛvolɛ kɛyɛ 2,000 mɔɔ ɛze la, noko yɛnyia ye ɛkpɔnedeɛ ne azo nvasoɛ ɛnɛ. Ɔwɔ kɛ yɛyɛ Gyihova mo dahuu wɔ ahyɛlɛdeɛ ɛhye mɔɔ sonle bolɛ la anwo. Anrɛɛ awie biala ɛnrɛhola ɛnrɛdua ɛkpɔnedeɛ ne mɔɔ ɔbamaa yɛanyia yɛ ti yɛavi ɛtane nee ewule nu la. (Kenga Edwɛndolɛ 49:7-9; 1 Pita 1:18, 19.) Edwɛkɛ “fa ɛtane kyɛ yɛ” mɔɔ wɔ Awulae nzɛlɛlɛ ne anu la kakye yɛ kɛ, kɛmɔ yɛhyia ɛkpɔnedeɛ ne la, zɔhane ala a yɛ mediema noko hyia nwo a. Gyihova kulo kɛ yɛdwenle bɛ nee agɔnwolɛvalɛ mɔɔ bɛ nee ye lɛ la anwo. Ɛhye kile kɛ saa bɛfo yɛ a, yɛbava yɛahyɛ bɛ ndɛndɛ. Fane dɔɔnwo ne ala ɛhye mɔ le nvonleɛ ngyikyi ala, noko saa yɛfa yɛkyɛ bɛ a, ɔbahile kɛ yɛkulo bɛ. Eza ɔbahile kɛ yɛ nye sɔ Gyihova ɛtanefakyɛ ne.Kɔlɔsaema 3:13.

11. Nzɔne ati a ɔwɔ kɛ yɛfa awie mɔ ɛtane yɛkyɛ bɛ a?

11 Kɛmɔ yɛtɔ sinli la ati, ɔyɛ a ɔyɛ se kɛ yɛbava menli mɔɔ ɛvo yɛ la ɛtane yɛahyɛ bɛ. (Sɛlɛvolɛma 19:18) Saa yɛbɔ ɔ bo yɛka nwolɛ edwɛkɛ yɛkile awie mɔ a, asafo ne anu amra gyɛne bɛava bɛ nwo awula nu na ɛhye bahola aha anzodwolɛ mɔɔ wɔ asafo ne anu la. Saa yɛmaa ɛhye kɔ zo a, ɔbahile kɛ yɛmbu Nyamenle ɛkpɔnedeɛ ahyɛlɛdeɛ ne na yɛnrɛnyia zolɛ nvasoɛ ne bie. (Mateyu 18:35) Saa yɛanva awie mɔ ɛtane yɛangyɛ bɛ a, Gyihova ɛnrɛhola ɛnrɛva yɛ ɛtane ɛnrɛhyɛ yɛ. (Kenga Mateyu 6:14, 15.) Eza saa yɛkpondɛ kɛ Gyihova fa yɛ ɛtane kyɛ yɛ a, ɔnle kɛ yɛkɔ zo yɛyɛ mɔɔ ɔkyi la.1 Dwɔn 3:4, 6.

Saa yɛkulo kɛ Nyamenle fa yɛ ɛtane kyɛ yɛ a, ɔwɔ kɛ yɛfa awie mɔ ɛtane yɛkyɛ bɛ (Nea ɛdendɛkpunli 11)

“MMAMAA YƐKƆ NGYEGYELƐ NU”

12, 13. (a) Nzɔne a dole Gyisɛse wɔ ye ɛzɔnenlɛ ne anzi a? (b) Saa yɛangola sɔnea bie anloa gyinla a, nzɔne ati a ɔnle kɛ yɛbɔ awie mɔ somolɛ a? (d) Nzɔne a nɔhalɛ mɔɔ Gyisɛse lile hɔle ewule nu la maanle ɔlale ali a?

12 Edwɛkɛ, “mmamaa yɛkɔ ngyegyelɛ nu” mɔɔ wɔ Awulae nzɛlɛlɛ ne anu la kakye yɛ mɔɔ zile Gyisɛse anwo zo wɔ ye ɛzɔnenlɛ ne anzi mekɛ ekyii anu la. Nyamenle sunsum ne vale ye hɔle fienemgbole ne anu “kɛ abɔnsam ɛzɔ ye ɛnlea.” (Mateyu 4:1; 6:13) Nzɔne ati a Gyihova maanle ɛhye anwo adenle a? Gyihova zoanle Gyisɛse wɔ azɛlɛ ye azo amaa yeali edwɛkɛ mɔɔ rale wɔ mekɛ mɔɔ Adam nee Yive kpole Gyihova tumililɛ ne la anwo gyima. Bɛ atuadelɛ ne maanle kpuya bie mɔ mɔɔ ɔbalie mekɛ na bɛabua la dwazole. Kɛ neazo la, asoo ɛnee nvonleɛ wɔ kɛzi Gyihova bɔle alesama la anwo? Asoo dasanli mɔɔ di munli la bahola ali nɔhalɛ amaa Gyihova wɔ mekɛ mɔɔ “amumuyɛnli ne” bazɔ ye anlea la? Saa alesama kile bɛ nwo adenle a, asoo ɔbawie bɛ boɛ? (Mɔlebɛbo 3:4, 5) Kenle bie, saa Gyihova bua kpuya ɛhye mɔ amuala bɔkɔɔ a, awie biala mɔɔ wɔ anwuma nee aze la banwu kɛ Gyihova tumililɛ tɛla biala.

Yɛbahola yɛali nɔhalɛ yɛamaa Gyihova wɔ tɛnlabelɛ mɔɔ anu yɛ se bɔbɔ la anu

13 Gyihova le nwuanzanwuanza, yemɔti ɔnva ɛtane ɔnzɔ awie biala ɔnnea. Seetan a sɔ yɛ nea a. (Mateyu 4:3) Seetan bɔ mɔdenle kɛ ɔsɔ yɛ yɛanlea wɔ ndenle dɔɔnwo azo. Noko yɛbahola yɛakpa mɔɔ yɛbayɛ la. Yɛ nuhua ko biala bahola azi kpɔkɛ kɛ ɔbaho yeatia sɔnea anzɛɛ ɔnrɛyɛ zɔ. (Kenga Gyemise 1:13-15.) Mɔɔ Seetan zɔle Gyisɛse nleanle la, ɔgyinlanle Nyamenle Edwɛkɛ ne azo ɔkpole sɔnea ne ndɛndɛ. Gyisɛse lile nɔhalɛ maanle Nyamenle. Noko Seetan angyakyi ye. Ɔhendɛle “mekɛ mɔɔ ɔkɛnyia Gyisɛse anwo adenle kpalɛ bieko la.” (Luku 4:13) Noko ɔnva nwo mɔɔ Seetan yɛle biala la, Gyisɛse diele Nyamenle kɛ ye Belemgbunli wɔ mekɛ biala. Ɔmaanle ɔlale ali kɛ sonla mɔɔ di munli la bahola ali nɔhalɛ amaa Gyihova wɔ tɛnlabelɛ mɔɔ anu yɛ se bɔbɔ la anu. Noko Seetan bɔ mɔdenle kɛ ɔbazɔ Gyisɛse ɛdoavolɛma mɔɔ ɛboka nwo la yeanlea amaa bɛayɛ Gyihova anwo anzosesebɛ.

Gyihova lɛ anwodozo kɛ yɛbahola yɛali nɔhalɛ yɛamaa ye, yɛɛ ɔkulo kɛ ɔboa yɛ

14. Nzɔne a ɔwɔ kɛ yɛyɛ amaa yɛali sɔnea zo konim a?

14 Bɛtɛbuale kpuya ne mɔ mɔɔ fane Gyihova tumililɛ nwo la. Yemɔti kɛkala, Gyihova maa Seetan adenle ɔmaa ɔsɔ yɛ ɔnea. Gyihova ɛmmaa ‘yɛngɔ ngyegyelɛ nu.’ Nɔhalɛ nu, ɔlɛ anwodozo kɛ yɛbahola yɛali nɔhalɛ yɛamaa ye, yɛɛ ɔkulo kɛ ɔboa yɛ. Noko ɔntinlitinli yɛ kɛ yɛyɛ mɔɔ le kpalɛ la. Ɔbu adenle mɔɔ yɛlɛ yɛkpa mɔɔ yɛkulo la. Yemɔti ɔmaa yɛ adenle ɔmaa yɛsi kpɔkɛ kɛ yɛbali nɔhalɛ anzɛɛ yɛnrɛli nɔhalɛ. Amaa yɛali sɔnea zo konim la, ɔwɔ kɛ yɛyɛ ninyɛne nwiɔ: ɔwɔ kɛ yɛbeta Gyihova na yɛsɛlɛ ye moalɛ dahuu. Kɛzi Gyihova bua asɔne mɔɔ yɛyɛ kɛ ɔboa yɛ ɔmaa yɛli sɔnea zo la ɛ?

Beta Gyihova na bɔ mɔdenle wɔ ɛzonlenlɛ gyima ne anu (Nea ɛdendɛkpunli 15)

15, 16. (a) Sɔnea mɔɔ ɔwɔ kɛ yɛkoati la bie a le boni? (b) Saa yɛtɔ sɔnea nu a, nwane a yɛle a?

15 Gyihova fa ye sunsum ne boa yɛ amaa yɛaho yɛatia Seetan sɔnea ne mɔ. Eza Gyihova dua Baebolo ne nee asafo ne azo bɔ yɛ kɔkɔ wɔ esiane nwo. Kɛ neazo la, Gyihova bɔ yɛ kɔkɔ kɛ ɔnle kɛ yɛsɛkye yɛ mekɛ, ezukoa nee yɛ anwosesebɛ dɔɔnwo wɔ ninyɛne mɔɔ yɛngyia nwo kpalɛ la anwo. Espen nee Janne wɔ maanle bie mɔɔ bɛdi boɛ mɔɔ wɔ Europe la anu. Bɛvale ɛvolɛ dɔɔnwo bɛyɛle dahuu adekpakyelɛ gyima ne wɔ maanle ne ɛleka mɔɔ bɛhyia nolobɔlɛma dɔɔnwo la. Mɔɔ bɛwole la, ɛnee ɔwɔ kɛ bɛgyakyi adekpakyelɛ gyima ne, kɛkala bɛlɛ ngakula nwiɔ. Espen ka kɛ: “Dahuu yɛsɛlɛ Gyihova kɛ ɔmmamaa yɛkɔ sɔnea nu wɔ kɛkala mɔɔ yɛngola yɛnyɛ dɔɔnwo wɔ teokelase gyimalilɛ nu kɛmɔ ɛnee yɛyɛ la. Yɛsɛlɛ Gyihova kɛ ɔboa yɛ ɔmaa yɛzɔ yɛ sunsum nu gyinlabelɛ ne anu boɛ na yɛyɛ ɛzonlenlɛ gyima ne kpalɛ.”

16 Sɔnea bieko mɔɔ ɔwɔ kɛ yɛkoati la a le nla nwo nvoninli ɛnleanlɛ. Saa yɛtɔ sɔnea ɛhye anu a, tɛ Seetan a yɛle a. Nzɔne ati ɔ? Ɔluakɛ Seetan nee ye ewiade ne ɛnrɛhola ɛnrɛtinlitinli yɛ kɛ yɛyɛ ɛtane. Bie mɔ nea nla nwo nvoninli ɔluakɛ bɛmkpo nzuzulɛ ɛtane. Noko yɛ mediema dɔɔnwo ɛhoati sɔnea ɛhye, na yɛdayɛ noko yɛbahola.1 Kɔlentema 10:12, 13.

“YE YƐ FI MUNZULE NU”

17. (a) Kɛ ɔkɛyɛ na yɛahile kɛ yɛkpondɛ kɛ Gyihova “ye yɛ fi munzule nu” ɛ? (b) Asetɛnla boni a la yɛ nyunlu a?

17 Kɛ ɔkɛyɛ na yɛahile kɛ yɛkpondɛ kɛ Gyihova “ye yɛ fi munzule nu” ɛ? Ɔnle kɛ yɛyɛ “ewiade ɛdeɛ” yɛɛ ɔnle kɛ yɛkulo “ewiade anzɛɛ ewiade debie biala.” (Dwɔn 15:19; 1 Dwɔn 2:15-17) Saa Gyihova ye Seetan fi ɛkɛ na ɔsɛkye ɛtane ewiade ɛhye a, nea kɛzi yɛ nwo badɔ yɛ a! Noko kolaa na mekɛ zɔhane ara la, ɔwɔ kɛ yɛkakye kɛ Seetan ɛva ‘ɛya kpole ɔboalekɛ ɔze kɛ ye mekɛ ɛha ekyi bie ala.’ Ɔbayɛ biala mɔɔ ɔbahola la kɛ ɔmaa yɛagyakyi Gyihova ɛzonlenlɛ. Yemɔti ɔwɔ kɛ yɛkɔ zo yɛsɛlɛ Gyihova kɛ ɔbɔ yɛ nwo bane ɔvi Seetan anwo.Yekile 12:12, 17.

18. Saa yɛkpondɛ kɛ yɛnyia yɛ ti wɔ Seetan ewiade ne awieleɛ a, nzɔne a ɔwɔ kɛ yɛyɛ a?

18 Ɛkpondɛ kɛ ɛtɛnla ewiade mɔɔ Seetan ɛnle nu la anu ɔ? Ɛnee kɔ zo sɛlɛ kɛ Nyamenle Belemgbunlililɛ ɛrɛla, ye duma nwo ɛde na bɛyɛ ye ɛhulolɛdeɛ wɔ azɛlɛ ye azo. Fa ɛ nwo to Gyihova anwo zo dahuu kɛ ɔnlea wɔ na ɔmaa ɛ sa ɛha mɔɔ ɛhyia nwo na wɔali nɔhalɛ wɔamaa ye la. Bɔ mɔdenle kɛ ɛbamaa wɔ ɛbɛlabɔlɛ nee Awulae nzɛlɛlɛ ne ayia.