Wulu kɔ nuhua edwɛkɛ ne azo

Wulu kɔ nuninyɛne ne azo

“Menrɛzulo Awie Biala”

“Menrɛzulo Awie Biala”

“Menrɛzulo Awie Biala”

“Saa konle fa me aze a, me ahonle ɛnrɛdu.”​—EDW. 27:3.

KƐZI NGƐLƐLERA ƐHYE MƆ BABOA WƆ YEAMAA WƆANYIA AKƐNRASESEBƐ Ɛ?

Edwɛndolɛ 27:1

Edwɛndolɛ 27:4

Edwɛndolɛ 27:11

1. Duzu a Edwɛndolɛ 27 ne bamaa yɛade ɔ bo a?

DUZU ati a yɛ edwɛkɛhanlɛ gyima ne kɔ zo ɔnva nwo kɛ ngyegyelɛ ɛzo ewiade ye la ɛ? Duzu ati a yɛfa yɛ mekɛ nee yɛ anwosesebɛ dɔɔnwo yɛyɛ gyima ɛhye wɔ mekɛ mɔɔ ɛbɛlabɔlɛ ne anu ɛyɛ se la ɛ? Kɛ ɔkɛyɛ na yɛahɔ zo yɛanyia akɛnrasesebɛ wɔ mekɛ mɔɔ menli dɔɔnwo sulo mɔɔ bazi kenlebie la ɛ? Edwɛndolɛ 27 ne mɔɔ Belemgbunli Devidi luale Nyamenle sunsum ne azo hɛlɛle la maa yɛnwu mualɛ ne.

2. Ɛzulolɛ bahola amaa sonla ayɛ duzu, noko anwodozo boni a yɛlɛ a?

2 Edwɛkɛ ɛhye a Devidi vale bɔle ye edwɛne ne abo a: ‘Gyihova le me wienyi nee ngoanelielɛ; menrɛzulo awie biala. Gyihova le me ɛbɛla nu ɛvealeka; menrɛzulo awie biala.’ (Edw. 27:1) Ɛzulolɛ bahola amaa sonla ahonle adu na ɔ nwo abubu ye mɔɔ ɔnrɛhola ɔnrɛyɛ ɛhwee a. Noko ɔnle kɛ awie mɔɔ sulo Gyihova la maa ye ahonle tu. (1 Pita 3:14) Saa yɛfa Gyihova yɛyɛ yɛ aranemgbole a, ‘yɛbadɛnla anzondwolɛ nu, yɛ nwo adɔ yɛ, mɔɔ yɛnrɛzulo munzule biala a.’ (Mrɛ. 1:33; 3:25) Duzu ati ɔ?

“GYIHOVA LE ME WIENYI NEE NGOANELIELƐ”

3. Adenle boni azo a Gyihova le yɛ wienyi a, noko duzu a ɔwɔ kɛ yɛyɛ a?

3 Ɛrɛlɛdendɛ ‘Gyihova le me wienyi nee ngoanelielɛ’ kakye yɛ kɛ Gyihova ye yɛ fi sunsum nu awozinli nu. (Edw. 27:1) Wienyi kola maa yɛnwu esiane anzɛɛ munzule mɔɔ wɔ adenle mɔɔ yɛlua nu azo la, noko ɔnye ɔnvi ɛkɛ. Ɔwɔ kɛ yɛfa yɛ adwenle yɛdi gyima wɔ mɔɔ yɛnwu ye la anwo. Zɔhane ala a Gyihova maa yɛte ninyɛne mɔɔ ɛlɛsisi ewiade ye la abo a. Ɔmaa yɛnwu esiane mɔɔ wɔ ewiade ɛhye anu la. Yemaa yɛ ngyinlazo wɔ Baebolo ne anu mɔɔ ɔboa yɛ ɔmaa yɛdi nwolɛ gyima a, noko ɔwɔ kɛ yɛfa mɔɔ yɛsukoa la yɛbɔ yɛ ɛbɛla. Saa yɛyɛ zɔ a, yɛbanwu nrɛlɛbɛ yɛadɛla yɛ agbɔvolɛ anzɛɛ yɛ kilehilevolɛma.​—Edw. 119:98, 99, 130.

4. (a) Duzu ati a ɔnyɛ nwanwane kɛ Devidi hanle kɛ: ‘Gyihova le me ngoanelielɛ ɛ’? (b) Mekɛ boni a Gyihova bayɛ yɛ ngoanelielɛ titile a?

4 Devidi edwɛkɛ mɔɔ wɔ Edwɛndolɛ 27:1 la da ye ali kɛ ɔhakyele kɛzi Gyihova liele ye ngoane wɔ mekɛ bie mɔ anu la. Kɛ neazo la, Gyihova liele ye vile “awenade nee bedi ne mɔ asa anu.” Gyihova eza manle ɔlile Golayate kakanyinli anwo zo konim. Nzinlii, Belemgbunli Sɔɔlo bɔle mɔdenle kɛ ɔfa ye atwɛ ne yeawɔ Devidi, noko Gyihova liele ye. (1 Sam. 17:37, 49, 50; 18:11, 12; 19:10) Yemɔti, ɔnyɛ nwanwane kɛ Devidi hanle kɛ: ‘Gyihova le me ngoanelielɛ’ a! Eza Gyihova balie ye azonvolɛ ngoane kɛmɔ ɔyɛle ɔmanle Devidi la. Kɛzi? Ɔbalie bɛ yeavi “amaneɛnwunlɛ kpole ne” mɔɔ ɛlɛba la anu.​—Yek. 7:14; 2 Pita 2:9.

KAKYE KONIM MƆƆ WƆLI LA

5, 6. (a) Kɛzi ninyɛne mɔɔ yɛkakye la boa yɛ maa yɛnyia akɛnrasesebɛ ɛ? (b) Kɛzi moalɛ mɔɔ Gyihova vale boale ye azonvolɛ la maa ɛnyia akɛnrasesebɛ ɛ?

5 Yɛnwu debie bieko mɔɔ maa yɛnyia akɛnrasesebɛ la wɔ Edwɛndolɛ 27:2, 3. (Bɛgenga.) Devidi hakyele mekɛ mɔɔ Gyihova liele ye ngoane la. (1 Sam. 17:34-37) Ninyɛne zɔhane mɔɔ ɔhakyele la manle ɔnyianle anwodozo ɔgyinlanle ngyegyelɛ mɔɔ anu yɛ se kpalɛ la anloa. Asoo ɛdawɔ noko ɛyɛ ye zɔ? Kɛ neazo la, asoo wɔyɛ ngyegyelɛ bie anwo nzɛlɛlɛ na wɔnwu kɛzi Gyihova manle wɔ nrɛlɛbɛ anzɛɛ anwosesebɛ ɛgyinlanle zɔhane sɔnea ne anloa ɔ? Anzɛɛ ɛkakye kɛzi ɛlile wɔ ɛzonlenlɛ gyima ne anwo adenzilɛ bie azo anzɛɛ kɛzi gyima bedevinli bie anye lale ɛkɛ manle wɔ la? (1 Kɔl. 16:9) Kɛzi ninyɛne zɔhane mɔɔ ɛkakye la boa wɔ ɛnɛ ɛ? Asoo ninyɛne zɔhane mɔ mɔɔ ɛkakye la ɛmmaa ɛnnyia anwodozo kɛ Gyihova baboa wɔ yeamaa wɔali adenzilɛ anzɛɛ ngyegyelɛ mɔɔ anu yɛ se kpalɛ la azo konim ɔ?​—Wulo. 5:3-5.

6 Saa arane bie mɔɔ lɛ tumi la bɔ kpɔkɛ kɛ ɔtu Gyihova Alasevolɛ ahyehyɛdeɛ ne abo a, duzu a ɛbayɛ a? Menli dɔɔnwo ɛbɔ mɔdenle kɛ bɛyɛ zɔ wɔ yɛ mekɛ ye anu, noko bɛangola. Saa yɛkakyehakye kɛzi Gyihova boale ye menli wɔ tete ne la a, ɔbamaa yɛanyia anwodozo kɛ ɔbaboa yɛ wɔ mɔɔ ɔbara kenlebie la anu.​—Dan. 3:28.

MAA Ɛ NYE ƐLIE NƆHALƐ ƐZONLENLƐ NWO

7, 8. (a) Kɛmɔ Edwɛndolɛ 27:4 kile la, duzu a Devidi bizale Gyihova a? (b) Gyihova sunsum nu ɛzonlenlɛ sua kpole ne a le duzu, na kɛzi bɛsonle wɔ ɛkɛ ɛ?

7 Debie bieko mɔɔ anwo hyia na yɛanyia akɛnrasesebɛ la a le kɛ yɛbamaa yɛ nye alie nɔhalɛ ɛzonlenlɛ nwo. (Bɛgenga Edwɛndolɛ 27:4.) Wɔ Devidi mekɛ zo, ɛnee ‘Gyihova sua nu’ a le ndanlɛ sua ne. Devidi mumua ne a yɛle ɛzonlenlɛ sua kpole ne mɔɔ ɛnee ɔ ra Sɔlɔmɔn bazi la anwo ngyehyɛleɛ a. Wɔ ɛvoya dɔɔnwo anzi, Gyisɛse hanle kɛ tɛ sua ko mɔɔ Nyamenle ɛyila zo la anu a bɛbalua bɛava ɛzonlenlɛ mɔɔ fɛta la bamaa Gyihova a. (Dwɔn 4:21-23) Ɛzoanvolɛ Pɔɔlo hanle ye wɔ Hibuluma tile 8 mɔɔ kɔdwu 10 la kɛ, bɛvale sunsum nu ɛzonlenlɛ sua kpole bie bɛziele ɛkɛ wɔ mekɛ mɔɔ bɛzɔnenle Gyisɛse wɔ ɛvolɛ 29 Y.M., mekɛ mɔɔ Gyisɛse dule ɔ nwo ziele ɛkɛ kɛ ɔbayɛ Gyihova ɛhulolɛdeɛ la. (Hib. 10:10) Sunsum nu ɛzonlenlɛ sua kpole ɛhye a le ngyehyɛleɛ mɔɔ Gyihova ɛyɛ mɔɔ yɛbalua Gyisɛse ɛkpɔnelɛ afɔle ne anu diedi zo yɛabikye Nyamenle la. Kɛzi yɛsonle wɔ ɛkɛ ɛ? Ɔlua “ahonle kpalɛ nee diedi mɔɔ si pi” mɔɔ yɛbava yɛayɛ asɔne; yɛ anyelazo ne mɔɔ yɛbaha ye bagua nu; nee kɛzi yɛbalua debiezukoalɛ ɛhɔlɛ nee abusua ɛzonlenlɛ zo yɛamaa yɛ nwo anwosesebɛ la azo. (Hib. 10:22-25) Nɔhalɛ ɛzonlenlɛ nwo ngyehyɛleɛ ɛhye mɔɔ yɛbahile nwolɛ anyezɔlɛ la bamaa yɛ anwosesebɛ wɔ awieleɛ mekɛ ɛhye anu.

8 Gyihova nɔhalɛ azonvolɛ mɔɔ bɛwɔ ewiade amuala la ɛlɛyɛ dɔɔnwo wɔ ɛzonlenlɛ gyima ne anu, bɛlɛsukoa aneɛ gyɛne, yɛɛ bɛlɛtu bɛahɔ ɛleka mɔɔ bɛhyia Belemgbunlililɛ ne anwo nolobɔlɛma dɔɔnwo la. Bɛ nyɛleɛ maa ɔda ali kɛ bɛle kɛ edwɛndolɛnli ne mɔɔ zɛlɛle debie ko ala vile Gyihova ɛkɛ la. Bɛkulo kɛ bɛnyia Gyihova kpalɛyɛlɛ ne na bɛfa bɛ nwo bɛwula ɛzonlenlɛ nwuanzanwuanza nu ɔnva nwo mɔɔ ɔbazi biala la.​—Bɛgenga Edwɛndolɛ 27:6.

FA Ɛ NWO TO NYAMENLE MOALƐ ZO

9, 10. Edwɛkɛ mɔɔ ɔwɔ Edwɛndolɛ 27:10 la kile duzu?

9 Devidi hilehilele anwodozo mɔɔ ɛnee ɔlɛ kɛ Gyihova baboa ye la anu kɛnlɛma wɔ edwɛkɛ ɛhye anu: “Egya nee ɔmɔ ɛkpo me, na [Gyihova] bava me.” (Edw. 27:10) Edwɛkɛ mɔɔ wɔ 1 Samoɛle tile 22 la maa yɛnwu kɛ Devidi awovolɛ amkpo ye. Noko ɛnɛ, menli dɔɔnwo mbusua ɛkpo bɛ. Noko akee, menli ɛhye mɔ mɔɔ bɛkpo bɛ la anu dɔɔnwo ɛnyia moalɛ nee banebɔlɛ ɛvi Keleseɛne asafo ne mɔɔ ɛlɔlɛ wɔ nu la anu.

10 Kɛmɔ Gyihova ɛziezie ɔ nwo kɛ ɔbaboa ye azonvolɛ mɔɔ bɛkɛkpo bɛ la ati, asoo ɔnrɛboa yɛ wɔ ngyegyelɛ fofolɛ noko anu ɔ? Kɛ neazo la, saa ɔyɛ se kɛ yɛbanyia ninyɛne mɔɔ yɛ abusua ne hyia nwo la a, asoo yɛnrɛhola yɛnrɛnyia anwodozo kɛ Gyihova baboa yɛ ɔ? (Hib. 13:5, 6) Ɔze tɛnlabelɛ mɔɔ ye nɔhalɛ azonvolɛ kɔsɔɔti wɔ nu la nee bɛ ngyianlɛ.

11. Kɛzi yɛ anwodozo wɔ Gyihova anu bahola aboa awie mɔ ɛ? Maa neazo.

11 Maa yɛva Victoria, Baebolo sukoavo bie mɔɔ wɔ Liberia la yɛyɛ neazo. Ɔka ekyii ɔdie ɛzɔnenlɛ la, nrenya mɔɔ ɛnee ɔ nee ye de la gyakyile ye nee ɔ mra nsa. Ɔnva nwo kɛ ɛnee ɔnlɛ sua nee gyima la, ɔdoale ye debiezukoalɛ ne azo. Bɛzɔnenle Victoria la anzi, ɔ ra raalɛ mɔɔ ɛli ɛvolɛ 13 la vale ezukoa kodoku mɔɔ ezukoa ɛyi ye tɔ la aze. Amaa yeanyɛ sɔnea yeammaa bɛ la, bɛzile kpɔkɛ kɛ bɛnrɛdia ezukoa ne bɔbɔ. Emomu, bɛhɔnwunle sogyanli ne mɔɔ ezukoa kodoku ne le ye ɛdeɛ la ndɛndɛ ne ala. Ɔzele bɛ kɛ saa menli kɔsɔɔti di nɔhalɛ kɛ Gyihova Alasevolɛ a, anrɛɛ ewiade kɔsɔɔti bayɛ boɛ na anzondwolɛ ara nu. Victoria luale Baebolo ne azo hanle ewiade fofolɛ ne mɔɔ Gyihova ɛva ɛbɔ ɛwɔkɛ la anwo edwɛkɛ hilele sogyanli ne. Victoria munli nu ɛgyinlanlɛ ne zinle sogyanli ne anwo na ɔmanle ye ezukoa ne bie dɔɔnwo. Nɔhalɛ nu, Gyihova anu diedi bɔkɔɔ mɔɔ yɛlɛ kɛ ɔbahola yeanlea yɛ la ɛmaa Gyihova Alasevolɛ ɛlie duma kɛ bɛdi nɔhalɛ.

12. Saa yɛ nwo nane afoa nu ninyɛne fi yɛ sa na yɛkɔ zo yɛsonle Gyihova a, ɛnee duzu a yɛlɛda ye ali a? Maa neazo.

12 Anzɛɛ suzu nganeɛ mɔɔ ɛnee Thomas, nolobɔlɛnli bie mɔɔ bɛtɛsɔnenle ye mɔɔ wɔ Sierra Leone bade anwo la nea. Ɛnee ɔyɛ gyima wɔ ndoazo sukulu bie anu, noko ɛnee yeyɛ gyima asɛɛ ɛvolɛ ko mɔɔ bɛtɛtuale ye kakɛ a. Duzu a ɛnee ɔwɔ kɛ Thomas yɛ na ɔ sa aha ye ahatualɛ ne a? Ɛnee ɔwɔ kɛ ɔ nee sukulu kpanyinli ne mɔɔ ɔle ɛsɔfo la ka nwolɛ edwɛkɛ. Ɛsɔfo ne hanle hilele ye kɛ bɛngulo Gyihova Alasevolɛ diedi ne wɔ sukulu ɛkɛ. Ɔhanle ɔhilele Thomas kɛ ɔnlea nuhua ɔye ko, ye gyima ne anzɛɛ ye diedi ne mɔɔ ɔgyi Baebolo ne azo la. Thomas gyakyile gyima ne mɔɔ bɛandua gyima mɔɔ yeva asɛɛ ɛvolɛ ko yeyɛ la anwo kakɛ a, ɔnyianle gyima fofolɛ, ɛnee ɔyɛ riledio nee moba fonu boɛ. Kɛmɔ ɛhye nee neazo dɔɔnwo kile la, bie a menli ne bie mɔ ahonle tu ɔluakɛ bɛsuzu kɛ bɛnrɛnyia ninyɛne mɔɔ bɛhyia nwolɛ la, noko anwodozo mɔɔ yɛlɛ ye wɔ Bɔvolɛ ne mɔɔ bɔle ninyɛne kɔsɔɔti na Ɔbɔ ye menli nwo bane anu la tɛla ɛhye.

13. Duzu ati a Belemgbunlililɛ gyima ne ɛlɛkɔ zo kpalɛ wɔ maanle mɔɔ anu yɛ se la anu ɛ?

13 Belemgbunlililɛ ne anwo nolobɔlɛma yele bɛ nwo yɛ gyima wɔ maanle mɔɔ anu yɛ se la anu. Kɛmɔti ɛ? Yɛ ɔfese ne mɔ ko bɔ amaneɛ kɛ: “Suamenle dɔɔnwo ɛnyɛ gyima yemɔti bɛnyia mekɛ bɛmaa yɛ nee bɛ sukoa Baebolo ne wɔ alehyenlɛ nu. Mediema ne mɔ noko nyia mekɛ dɔɔnwo ka edwɛkɛ ne. Ɔngyia kɛ yɛka yɛkile menli mɔɔ wɔ ɛleka zɛhae mɔɔ anwongyelelɛ wɔ la kɛ yɛwɔ awieleɛ mekɛ nu; bɛdabɛ mumua ne bɛnwu ye.” Edwɛkpatɛlɛvolɛ bie mɔɔ ɛva ɛvolɛ 12 ɛyɛ ɛzonlenlɛ gyima ne na ɔwɔ maanle mɔɔ nolobɔlɛnli biala lɛ Baebolo sukoavoma mɔɔ bo nsa anu la hɛlɛle kɛ: “Ɔluakɛ nolobɔlɛma dɔɔnwo ɛnva ninyɛne mgbole ɛnzie bɛ nye zo la ati, ninyɛne ekyi bie ala a twehwe bɛ adwenle a, yemɔti bɛnyia mekɛ dɔɔnwo bɛkɔ daselɛlilɛ na bɛyɛ Baebolo ɛzukoalɛ.”

14. Nyamenle bahola abɔ menli pemgbenleamgbe ne anwo bane wɔ ndenle boni mɔ azo?

14 Yɛlɛ anwodozo wɔ ɛwɔkɛ mɔɔ Gyihova ɛbɔ kɛ ɔbaboa ye menli, kɛ ekpunli la, yeabɔ bɛ nwo bane wɔ nwonane nee sunsum nu, na yealie bɛ ngoane la anu. (Edw. 37:28; 91:1-3) Menli mɔɔ banyia bɛ ti wɔ “amaneɛnwunlɛ kpole ne” anu la, bayɛ pemgbenleamgbe amgba. (Yek. 7:9, 14) Kɛ ekpunli la, menli pemgbenleamgbe ne abo ɛnrɛdu wɔ awieleɛ mekɛ ɛhye anu. Bɛ sa baha debie biala mɔɔ bɛhyia nwo amaa bɛahola bɛagyinla sɔnea nloa na bɛabɔ agɔnwolɛvalɛ mɔɔ bɛ nee Gyihova lɛ anwo bane la. Gyihova babɔ ye menli ne anwo bane wɔ amaneɛnwunlɛ kpole ne awieleɛ.

O GYIHOVA, “KILEHILE ME WƆ ADENLE NE”

15, 16. Saa yɛdi Nyamenle adehilelɛ zo a, kɛzi ɔboa yɛ ɛ? Maa ndonwo.

15 Saa yɛbahola yɛayɛ menli mɔɔ lɛ akɛnrasesebɛ la a, ɛnee ɔhyia kɛ yɛmaa Nyamenle kilehile yɛ dahuu. Devidi zɛlɛle kɛ: “O [Gyihova], kilehile me wɔ adenle ne, na ɔlua me kpɔvolɛma ati, fa me dua adenle sɛsɛ nu.” (Edw. 27:11) Nzɛlɛlɛ ɛhye anwo gyima mɔɔ yɛbayɛ la kile kɛ yɛbayɛ ɛnzolɛ yɛadie mɔɔ Baebolo ne ka la na yɛava adehilelɛ mɔɔ Gyihova ahyehyɛdeɛ ne fa maa yɛ la yɛali gyima ndɛndɛ. Menli dɔɔnwo ɛva folɛdulɛ kpalɛ ɛhye mɔɔ se yɛmaa yɛ ɛbɛlabɔlɛ ɛyɛ sikalɛ la ɛli gyima na bɛnyia zolɛ nvasoɛ wɔ mekɛ ɛhye mɔɔ ezukoa nwo gyinlabelɛ ɛzɛkye la anu. Kɛ anrɛɛ bɛbazɛkye mekɛ bɛayɛ gyima dɔɔnwo bɛatotɔ ninyɛne mɔɔ anwo ɛngyia la, bɛfa mekɛ dɔɔnwo bɛyɛ ɛzonlenlɛ gyima ne. Ɛhye ati ɔwɔ kɛ yɛ nuhua ko biala biza ɔ nwo kɛ, ‘Asoo meyɛ ndɛ mefa adehilelɛ mɔɔ wɔ Baebolo ne nee mbuluku mɔɔ akɛlɛ eku ne ɛyɛ la anu medi gyima, saa bɔbɔ ɛhye ɛyɛlɛ ɛnla aze a?’​—Mat. 24:45.

16 Saa yɛmaa Gyihova kilehile yɛ kɛzi ɔwɔ kɛ yɛbɔ yɛ ɛbɛla la a, debie biala ɛnrɛha yɛ ɛzulolɛ. Adekpakyelɛnli bie mɔɔ ɔwɔ United States la bɔle mɔdenle kɛ ɔbanyia dibilɛ mɔɔ bamaa ɔ nee ye abusua ne amuala ayɛ dahuu adekpakyelɛ la wɔ ye gyima nu, noko ye gyimamenle ne zele ye kɛ ɔluakɛ ɔnlɛ kɔlegyi amodinli kɛlata la ati, ɔnrɛnyia dibilɛ zɔhane ɛlɛ. Saa ɛdawɔ yɛɛ bɛhanle edwɛkɛ ɛhye bɛhilele wɔ a, asoo anrɛɛ ɛbali nyane kɛ wɔanzukoa nwoma kpole na ɛkpale dahuu adekpakyelɛ gyima ne la ɔ? Dapɛne nwiɔ anzi bɛyele gyimamenle ne ali, na fofolɛ mɔɔ ɔrale la bizale yɛ diema ne bodane mɔɔ gyi ɔ nye zo la. Ɔbuale kɛ ɔ nee ɔ ye le dahuu adekpakyelɛma wɔ Gyihova Alasevolɛ avinli na bɛkulo kɛ bɛyɛ zɔ dahuu. Gyimamenle ne pɛle adiema ne anloa zo na ɔhanle kɛ: “Menwu kɛ ɛle ngakyile! Mekɛ mɔɔ ɛnee me papa la yalɛ ɛkpa zo la, wɔ asɔnema ne nwiɔ ragengale Baebolo ne hilele ye alehyenlɛ biala. Ɛhye manle membɔle ɛwɔkɛ kɛ Gyihova Dasevolɛ biala mɔɔ kɛhyia me moalɛ la, mebaboa ye.” Aleɛ hyenle la, adiema ne nyianle dibilɛ ne mɔɔ ye gyimamenle dɛba ne anva ammaa ye la. Ɔle nɔhalɛ bɔkɔɔ kɛ saa yɛfa Belemgbunlililɛ ne yɛdumua yɛ ɛbɛlabɔlɛ nu a, Gyihova di ɛwɔkɛ mɔɔ yebɔ kɛ ɔbava yɛ ngyianlɛdeɛ kɔsɔɔti yeamaa yɛ la azo.​—Mat. 6:33.

DIEDI NEE ANYELAZO NWO HYIA

17. Duzu a baboa yɛ na yɛanzulo mɔɔ bara kenlebie la ɛ?

17 Devidi eza maa yɛnwu kɛzi diedi nee anyelazo nwo hyia la wɔ edwɛkɛ ɛhye mɔɔ ɔhanle la anu: “Medie medi kɛ mebanwu [Gyihova] kpalɛyɛlɛ ne, wɔ teasema azɛlɛ ne azo.” (Edw. 27:13) Nɔhalɛ nu, saa tɛ anyelazo mɔɔ Nyamenle ɛmaa yɛnyia ye nee ninyɛne mɔɔ bɛha nwolɛ edwɛkɛ wɔ Edwɛndolɛ 27 ne mɔɔ yɛde ɔ bo la a, anrɛɛ nea kɛzi yɛ ɛbɛlabɔlɛ bayɛ a! Ɛhye ati, bɛmaa yɛhɔ zo yɛzɛlɛ Gyihova kɛ ɔmaa yɛ anwosesebɛ na ɔlie yɛ wɔ Amagɛdɔn konle ne anu.​—Bɛgenga Edwɛndolɛ 27:14.

[Debiezukoalɛ kpuyia ne mɔ]

[Nvoninli wɔ mukelɛ 23]

Mɔɔ Devidi hakyele kɛzi Gyihova liele ye la ɔnyianle anwosesebɛ

[Nvoninli wɔ mukelɛ 25]

Asoo yɛbu anwongyelelɛ mekɛ kɛ adenle mɔɔ yɛlɛ yɛtɛlɛ yɛ ɛzonlenlɛ gyima ne anu ɔ?