Wulu kɔ nuhua edwɛkɛ ne azo

Wulu kɔ nuninyɛne ne azo

Bɛlɛwula Ewiade Fofolɛ Ne Adiabo Ɛnɛ

Bɛlɛwula Ewiade Fofolɛ Ne Adiabo Ɛnɛ

Foa 11

Bɛlɛwula Ewiade Fofolɛ Ne Adiabo Ɛnɛ

1, 2. Duzu a ɛlɛkɔ zo yɛ nye zo ɛke ala mɔɔ ɛlɛmaa Baebolo ngapezo ara nu a?

MƆƆ eza yɛ azibɛnwo la a le kɛ, kɛkala mɔɔ Seetan ewiade dɛba ne ɛlɛsɛkye bɔbɔ la, bɛlɛwula Nyamenle ewiade fofolɛ ne adiabo. Wɔ yɛ nye zo ɛke ala, Nyamenle ɛlɛboɔboa menli mɔɔ vi maanle kɔsɔɔti anu la anloa yeayɛ bɛ abusua ekpunli fofolɛ mɔɔ badɛnla azɛlɛ ye azo la adiabo, na ɔnrɛhyɛ ɔbava bɛ yeazie ewiade ɛhye mɔɔ mgbakyemgbakye wɔ nu la abo zo. Wɔ Baebolo ne anu, bɛvɛlɛle menli ekpunli fofolɛ ɛhye “ewiade fofolɛ” anzɛɛ azɛlɛ fofolɛ wɔ 2 Pita 3:13.

2 Baebolo ngapezo eza ka kɛ: “Ɔbara kɛ mekɛ ne mɔɔ li awieleɛ [mekɛ ɛhye mɔɔ yɛwɔ nu] la, . . . Menli dɔɔnwo bara ɛkɛ na bɛaha kɛ, ‘Bɛrɛla, bɛmaa yɛhɔ [Gyihova] Boka ne azo [ye nɔhalɛ ɛzonlenlɛ ne anu], . . . amaa yeahilehile yɛ ye ndenle ne mɔ, na yɛalua ye ndenle ne mɔ anu.’”—Ayezaya 2:2, 3.

3. (a) Nwane mɔ a ɛlɛmaa Ayezaya ngapezo ne ara nu a? (b) Duzu a Baebolo buluku mɔɔ li awieleɛ la ka ye ɛhye anwo a?

3 Menli mɔɔ maa ‘Nyamenle kile bɛ ye ndenle ne mɔ, na bɛdua ye ndenle ne mɔ anu’ la maa zɔhane ngapezo ne ba nu. Baebolo buluku mɔɔ li awieleɛ la ka menli ɛhye mɔ mɔɔ vi ewiade amuala na bɛkulo anzondwolɛ la anwo edwɛkɛ kɛ, “menli pemgbenleamgbe bie mɔɔ . . . bɛvi mbusua, maanle, aneɛ nee menli ngakyile kɔsɔɔti anu” a, nɔhalɛ mediemayɛlɛ wɔ ewiade amuala mɔɔ ɛha ɛbɔ nu ɛlɛsonle Nyamenle a. Eza Baebolo ne ka kɛ: “Menli ɛhye mɔ a le bɛdabɛ mɔɔ bɛho bɛdɔ zolɛ wɔ amaneɛnwunlɛ kpole ne anu la.” Mɔɔ kile kɛ, bɛbanyia bɛ ti wɔ ngyehyɛleɛ ɛtane ɛhye awieleɛ ne anu a.—Yekile 7:9, 14; Mateyu 24:3.

Ewiade Amuala Mediemayɛlɛ Eku Amgba

4, 5. Duzu a maa Gyihova Alasevolɛ ewiade amuala mediemayɛlɛ eku ne kola yɛ boɛ a?

4 Gyihova Alasevolɛ mgbe mgbe dɔɔnwo bɔ mɔdenle kpalɛ kɛ bɛbamaa bɛ ɛbɛlabɔlɛ nee Nyamenle ngilehilelɛ nee ye adehilelɛ ayɛ ko. Bɛ dahuu ngoane anyelazo ne gyi Nyamenle ewiade fofolɛ ne azo. Bɛdua Nyamenle mɛla ne mɔɔ bɛdi zo wɔ bɛ ɛbɛlabɔlɛ nu dahuu la azo bɛkile kɛ bɛkulo ye tumililɛ ne wɔ ewiade ɛhye nee ewiade fofolɛ ne anu. Ɔnvane nwolɛ maanle anzɛɛ abusua mɔɔ bɛvi nu la, bɛdi ngyinlazo ko ne ala mɔɔ Nyamenle ɛva ɛmaa wɔ ye Edwɛkɛ ne anu la azo wɔ ɛleka biala. Ɛhye ati a yɛkola yɛka kɛ amgba bɛle ewiade amuala mediemayɛlɛ eku, abusua ko wɔ Nyamenle ewiade fofolɛ ne anu a.—Ayezaya 54:13; Mateyu 22:37, 38; Dwɔn 15:9, 14.

5 Gyihova Alasevolɛ ɛnva ko mɔɔ bɛyɛ kɛ ewiade amuala mediemayɛlɛ eku la anwo anyunlunyia ɛmmaa bɛ nwo. Bɛze kɛ Nyamenle sunsum ne tumi kpole ne mɔɔ yɛ gyima wɔ menli mɔɔ di ye mɛla zo anwo zo la a maa ɛhye yɛ boɛ a. (Gyima ne 5:29, 32; Galeehyeama 5:22, 23) Nyamenle a ɛlɛyɛ a. Kɛmɔ Gyisɛse hanle la, “mɔɔ yɛ se maa sonla la ɛnyɛ se ɛmmaa Nyamenle.” (Luku 18:27) Yemɔti Nyamenle mɔɔ yɛle maanzaleɛ ye mɔɔ wɔ ɛkɛ la a ɛlɛhyehyɛ ewiade fofolɛ abusua ne a.

6. Duzu ati a yɛbahola yɛaha kɛ Gyihova Alasevolɛ mediemayɛlɛ eku ne le nwanwane debie wɔ yɛ mekɛ ye anu a?

6 Zɔhane ati, saa yɛnea mɔɔ Gyihova ɛyɛ ye wɔ ewiade fofolɛ ne adiabo mɔɔ bɛlɛwula ye wɔ yɛ mekɛ ye anu la anwo a, ɔmaa yɛnwu kɛzi ɔbali tumi wɔ ewiade fofolɛ ne anu la. Na mɔɔ yeyɛ ye wɔ Gyihova Alasevolɛ avinli la le nwanwane debie wɔ yɛ mekɛ ye anu. Duzu ati ɔ? Ɔluakɛ yeha Gyihova Alasevolɛ yebɔ nu kɛ nɔhalɛ mediemayɛlɛ eku wɔ ewiade amuala, debie mɔɔ maanle, abusua anzɛɛ ɛzonlenlɛ nu mgbakyemgbakye ɛngola ɛnzɛkye ye a. Yemɔti Gyihova Alasevolɛ mɔɔ bɛ dodo le mgbe mgbe na bɛwɔ maanle kɛyɛ 235 azo la ɛha ɛbɔ nu mɔɔ bɛngola bɛnde bɛ nu a. Ewiade amuala mediemayɛlɛ eku ɛhye le ngakyile wɔ tetedwɛkɛ nu, ɔle nwanwane debie mɔɔ Nyamenle ɛyɛ ye wɔ yɛ mekɛ ye anu amgba.—Ayezaya 43:10, 11, 21; Gyima ne 10:34, 35; Galeehyeama 3:28.

Mɔɔ Maa Yɛnwu Nyamenle Menli La

7. Duzu a Gyisɛse hanle kɛ ɔbamaa bɛanwu menli mɔɔ le ye nɔhalɛ ɛdoavolɛ la ɛ?

7 Kɛ ɔkɛyɛ na yɛanwu menli mɔɔ Nyamenle ɛlɛfa bɛ ali gyima kɛ ye ewiade fofolɛ ne adiabo la kpalɛ ɛ? Nwane mɔ a maa edwɛkɛ mɔɔ Gyisɛse hanle ye wɔ Dwɔn 13:34, 35 la ba nu a? Ɔhanle kɛ: “Memaa bɛ mɛla fofolɛ: Bɛhulo bɛ nwo ngoko ngoko. Kɛ mezi mehulo bɛ la, zɔhane ala yɛɛ bɛhulo bɛ nwo ngoko ngoko a. Saa bɛkulo bɛ nwo ngoko ngoko a yɛɛ awie biala kɛnwu kɛ bɛle me ɛdoavolɛma a.” Gyihova Alasevolɛ die Gyisɛse edwɛkɛ ne di na bɛnea nwo bɛbɔ bɛ ɛbɛla. Kɛmɔ Nyamenle Edwɛkɛ ne ka la, “bɛva bɛ ahonle muala bɛhulo bɛ nwo ngoko ngoko.” (1 Pita 4:8) “Na bɛva ɛhulolɛ bɛboka ɛhye mɔ anwo, na yemɔ yɛɛ kɛmaa bɛkɛli munli a.” (Kɔlɔsaema 3:14) Yemɔti mediema nwo ɛlɔlɛ a le “ehuaba” mɔɔ ɛha bɛ ɛbɔ nu wɔ ewiade amuala a.

8. Duzu edwɛkɛ bieko a 1 Dwɔn 3:10-12 ka ye Nyamenle menli ne anwo a?

8 Eza 1 Dwɔn 3:10-12 ka kɛ: “Ngakyile mɔɔ wɔ bɛdabɛ mɔɔ bɛle Nyamenle amra nee bɛdabɛ mɔɔ bɛle Abɔnsam amra la avinli la ɛne: awie biala mɔɔ ɛmbɔ ɛbɛla kpalɛ anzɛɛ ɛngulo ɔ diema la ɛnle Nyamenle ara. Nrɛlaleɛ mɔɔ mɔlebɛbo ne ala bɛdele la a le ɛhye: ɔwɔ kɛ yɛkulo yɛ nwo ngoko ngoko. Ɔnle kɛ yɛyɛ kɛ Keen mɔɔ le Abɔnsam ara, mɔɔ hunle ɔ diema ne la.” Ɛhye ati, Nyamenle menli ɛnyɛ basabasa, bɛle mediema wɔ ewiade amuala.

Debie Bieko Mɔɔ Maa Yɛnwu Nyamenle Menli

9, 10. (a) Gyima boni a bamaa bɛanwu Nyamenle azonvolɛ wɔ awieleɛ mekɛ ne anu a? (b) Adenle boni azo a Gyihova Alasevolɛ ɛmaa Mateyu 24:14 ɛra nu a?

9 Debie fofolɛ wɔ ɛkɛ mɔɔ maa yɛnwu Nyamenle azonvolɛ a. Gyisɛse hanle ninyɛne dɔɔnwo mɔɔ bayɛ awieleɛ mekɛ ne anwo sɛkɛlɛneɛ la anwo edwɛkɛ wɔ ye ewiade awieleɛ nwo ngapezo edwɛkɛ ne anu. (Nea Foa 9 ne) Ɔhanle debie titile mɔɔ wɔ ngapezo ɛhye anu la anwo edwɛkɛ wɔ Mateyu 24:14: “Bɛbabɔ Edwɛkpa ɛhye mɔɔ fane Anwuma Belemgbunlililɛ ne anwo la nolo wɔ aleɛabo amuala, amaa yeayɛ daselɛlilɛ yeamaa aleɛabo amra kolaa na awieleɛ ne ara.”

10 Asoo yɛnwu kɛ zɔhane ngapezo ne ɛra nu ɔ? Ɛhɛe. Ɔvi mekɛ mɔɔ awieleɛ mekɛ ne bɔle ɔ bo wɔ 1914 la, Gyihova Alasevolɛ ɛbɔ Nyamenle Belemgbunlililɛ ne anwo edwɛkpa ne nolo wɔ ewiade amuala kɛmɔ Gyisɛse hilele la, wɔ menli azua nu. (Mateyu 10:7, 12; Gyima ne 20:20) Alasevolɛ mgbe mgbe kɔ menli ɛkɛ wɔ maanle biala anu kɔka ewiade fofolɛ ne anwo edwɛkɛ kile bɛ. Ɛhye a ɛmaa wɔnyia buluku ɛhye bie a, ɔluakɛ Gyihova Alasevolɛ eza yɛ mbuluku mgbe mgbe dɔɔnwo mɔɔ ka Nyamenle Belemgbunlililɛ ne anwo edwɛkɛ la na bɛkyɛ bɛmaa menli. Asoo ɛze awie mɔ gyɛne mɔɔ bɛdabɛ noko bɛka Nyamenle Belemgbunlililɛ ne anwo edwɛkɛ wɔ sua nu nee sua nu wɔ ewiade amuala ɔ? Eza Maake 13:10 ka kɛ, ɔwɔ kɛ “bɛdumua” bɛyɛ edwɛkɛhanlɛ nee ngilehilelɛ gyima ɛhye kolaa na awieleɛ ne ara.

Edwɛkɛ Mɔɔ Tɔ Zo Nwiɔ La Ɛbualɛ

11. Duzu bieko a Gyihova Alasevolɛ dua bɛ nwo aze mɔɔ bɛbɛlɛ bɛmaa Nyamenle tumililɛ la azo di nwolɛ gyima a?

11 Gyihova Alasevolɛ dua Nyamenle mɛla nee ye ngyinlazo mɔɔ bɛdi zo la azo di debie bieko anwo gyima. Bɛmaa Seetan edwɛkɛ mɔɔ ɔhanle kɛ saa alesama yia sɔnea a bɛnrɛli nɔhalɛ bɛnrɛmaa Nyamenle la yɛ adalɛ, na bɛdua zo bɛbua edwɛkɛ mɔɔ tɔ zo nwiɔ mɔɔ anwo hyia mɔɔ fane alesama nɔhalɛlilɛ nwo la. (Dwobu 2:1-5) Kɛ menli mɔɔ vi maanle kɔsɔɔti anu la, Alasevolɛ ne mɔ da ye ali kɛ bɛle ekpunli ko mɔɔ di nɔhalɛ maa Nyamenle tumililɛ a. Ɔwɔ nuhua kɛ bɛnli munli ɛdeɛ, noko bɛgyi Nyamenle afoa wɔ maanzaleɛ tumililɛ nwo edwɛkɛ ne anu, ɔnvane nwolɛ ngyegyelɛ biala mɔɔ Seetan fa ba bɛ nwo zo la.

12. Nwane mɔ a Alasevolɛ ne mɔ dua bɛ diedi zo sukoa bɛ a?

12 Ɛnɛ, Gyihova Alasevolɛ mgbe mgbe ɛhye mɔ di daselɛ kɛmɔ alasevolɛ mɔɔ dɛnlanle aze tete ne mɔɔ lile nɔhalɛ manle Nyamenle yɛle la. Bɛ nuhua bie mɔ a le Ebulu, Nowa, Dwobu, Ebileham, Sɛla, Ayezeke, Gyekɔbo, Dɛbola, Wulutu, Devidi, yɛɛ Daneɛle. (Hibuluma, tile 11) Kɛmɔ Baebolo ne ka la bɛle “dasevolɛma pemgbenleamgbe” mɔɔ di nɔhalɛ. (Hibuluma 12:1) Ɛhye mɔ nee menli gyɛne mɔɔ Gyisɛse ɛdoavolɛ ne mɔ boka nwo la lile nɔhalɛ manle Nyamenle. Yɛɛ Gyisɛse mumua ne yɛle neazo mɔɔ tɛla biala manle yɛ ɔlua nɔhalɛ bɔkɔɔ mɔɔ ɔlile la azo.

13. Seetan anwo edwɛkɛ boni a Gyisɛse hanle mɔɔ yɛnwu kɛ ɔle nɔhalɛ a?

13 Ɛhye maa yɛnwu kɛ edwɛkɛ mɔɔ Gyisɛse hanle hilele ɛzonlenlɛ nu mgbanyima ne mɔ mɔɔ fane Seetan anwo la le nɔhalɛ: “Mɔɔ meyɛ la amuala a le kɛ menwɔha nɔhalɛ ne mɔɔ mede mevi Nyamenle ɛkɛ ne la menwɔhile bɛ. Noko bɛkpondɛ me bɛahu me. . . . Bɛ ze kpalɛ ne a le Abɔnsam. Ɔ mra a le bɛ, yɛɛ bɛlɛyɛ mɔɔ bɛ ze kpalɛ ne kulo la. Ɔbɔ ɔ bo amuala la ɛnee ɔle kɔdiawu. Yeanli nɔhalɛ ɛlɛ, ɔboalekɛ nɔhalɛ nretee zɛhae ɛnle ye nu. Saa ɔbɔ adalɛ a ɛnee ɔlɛyɛ mɔɔ ɔwɔ kɛ ɔyɛ la, ɔboalekɛ ɔle alane, yɛɛ ɔle adalɛ kɔsɔɔti bɛ ze.”—Dwɔn 8:40, 44.

Boni A Ɛbakpa A?

14. Anyuhɔlɛ boni a ewiade fofolɛ ne adiabo ɛlɛnyia ye ɛnɛ a?

14 Ewiade fofolɛ ne adiabo mɔɔ Nyamenle ɛlɛdua Gyihova Alasevolɛ ewiade amuala mediemayɛlɛ eku ne azo awula ye ɛnɛ la anu ɛlɛkɔ zo amia. Ɛvolɛ biala menli apenle ɛya ɛya dua ndelebɛbo kpalɛ mɔɔ bɛnyia ye la azo fa adenle mɔɔ bɛlɛ bɛkpa mɔɔ bɛkulo la die Nyamenle tumililɛ to nu. Bɛbaboka ewiade fofolɛ abusua ne anwo, na bɛgyinla Nyamenle afoa wɔ maanzaleɛ tumililɛ nwo edwɛkɛ ne anu na bɛkile kɛ Seetan le adalɛ.

15. Menli nu ɛhyɛlɛ gyima boni a Gyisɛse ɛlɛyɛ ye yɛ mekɛ ye anu a?

15 Kɛmɔ bɛkpa Nyamenle tumililɛ ne la ati, bɛfɛta kɛ bɛgyinla Kelaese ‘asa fema’ zo wɔ mekɛ mɔɔ ɔlɛkyɛ “mboane ne mɔ” nee “mbɔnkye ne mɔ” anu la. Gyisɛse hanle wɔ ye ngapezo mɔɔ fane awieleɛ mekɛ ne anwo la anu dole ɛkɛ ne kɛ: “Mebadɛnla me anyunlunyia belemgbunli ebia ne anu, na meaboɔboa aleɛabo amra amuala anloa wɔ me nyunlu ɛkɛ ne. Na mebahyɛ bɛ nuhua nwiɔ, kɛmɔ mboaneneavolɛ ye mboane fi mbɔnkye avinli la. Mebakpa mboane ne mɔ meagua me sa fema zo, na meagua mbɔnkye ne mɔ me sa bɛne zo.” Mboane ne mɔ a le bɛlɛvoma mɔɔ nee Kelaese mediema ne mɔ bɔ nu yɛ gyima, na bɛbɛlɛ bɛ nwo aze bɛmaa Nyamenle tumililɛ ne la. Mbɔnkye ne mɔ a le anzosesebɛma mɔɔ kpo Kelaese mediema ne mɔ na bɛmboa Nyamenle tumililɛ ne fee la. Duzu a bavi nu ara a? Gyisɛse hanle kɛ: “Na bɛkɛdea ɛhye mɔ [mbɔnkye ne mɔ] ndeanlɛ mɔɔ ɛnlɛ awieleɛ a, na bɛava menli kpalɛ ne mɔ [mboane ne mɔ] bɛahɔ ngoane mɔɔ ɛnlɛ awieleɛ la anu.”—Mateyu 25:31-46.

16. Saa ɛkulo kɛ ɛtɛnla Paladaese ne mɔɔ bara la anu bie a, duzu a ɔwɔ kɛ ɛyɛ a?

16 Nɔhalɛ nu, Nyamenle dwenle yɛ nwo! Ɔnrɛhyɛ fee ɔbamaa yɛanyia paladaese kɛnlɛma wɔ azɛlɛ ye azo. Ɛbahulo kɛ ɛbadɛnla zɔhane Paladaese ne anu bie ɔ? Saa ɛkulo a, ɛnee dua Gyihova anwo debie mɔɔ ɛbazukoa na wɔava wɔabɔ wɔ ɛbɛla la azo kile kɛ ɛ nye sɔ nziezielɛ mɔɔ yeyɛ la. ‘Bɛkpondɛ Gyihova na bɛkɛnwu ye, bɛbodo bɛzɛlɛ ye na ɔbikye; bɛmaa amumuyɛnli ne ɛgyakyi ɛtaneyɛlɛ, na mɔɔ ɛndwenle kpalɛ nwo la ɛgyakyi; bɛmaa ɔzia ɔrɛla Gyihova ɛkɛ, amaa Gyihova aze ye anwunvɔne.’—Ayezaya 55:6, 7.

17. Duzu ati a ɔnle kɛ yɛsɛkye mekɛ wɔ ahenle mɔɔ yɛbazonle ye la ɛkpalɛ nu a?

17 Ɔnle kɛ yɛsɛkye mekɛ. Ngyehyɛleɛ dɛba ɛhye awieleɛ ɛbikye kpalɛ. Nyamenle Edwɛkɛ ne tu folɛ kɛ: “Bɛmmakulo ewiade anzɛɛ ewiade debie biala. Awie biala mɔɔ kulo ewiade la ɛnlɛ Selɛ ne anwo ɛhulolɛ. . . . Ewiade nee nuhua atiakunluwɔzo ninyɛne ne mɔ amuala bapɛ nu aze, na sonla ne mɔɔ yɛ Nyamenle ɛhulolɛdeɛ la de aze dahuu.”—1 Dwɔn 2:15-17.

18. Duzu a saa ɛyɛ a ɛbahola wɔava anwodozo wɔanlea kɛ ɛbadɛnla Nyamenle ewiade fofolɛ ne anu bie a?

18 Ɛnɛ, bɛlɛtete Nyamenle menli bamaa bɛadɛnla aze dahuu wɔ ewiade fofolɛ ne anu. Bɛlɛsukoa sunsum nu ninyɛne yɛɛ ninyɛne gyɛne mɔɔ bɛbahyia nwo wɔ paladaese ne ɛyɛlɛ nu la. Yɛmaa wɔ anwosesebɛ kɛ ɛkpa Nyamenle kɛ wɔ Belemgbunli na boa ngoanelielɛ gyima ne mɔɔ ɔlɛmaa bɛayɛ ye wɔ azɛlɛ ye azo ɛnɛ la. Ɛ nee Gyihova Alasevolɛ ɛzukoa Baebolo ne, amaa wɔanwu Nyamenle ne mɔɔ dwenle yɛ nwo amgba na ɔlɛ ɛhulolɛ kɛ ɔbava amaneɛnwunlɛ kɔsɔɔti yeara awieleɛ la. saa ɛyɛ zɔ a, ɛdawɔ noko ɛbahola wɔaboka menli mɔɔ bɔ nu yɛ ewiade fofolɛ ne adiabo ne la anwo. Akee ɛbahola wɔanyia anwodozo kɛ ɛbanyia Nyamenle anyunlu ɛlolɛ na wɔadɛnla aze dahuu wɔ ye ewiade fofolɛ kɛnlɛma ne anu.

[Debiezukoalɛ kpuyia ne mɔ]

[Nvoninli wɔ mukelɛ 31]

Gyihova Alasevolɛ le ewiade amuala mediemayɛlɛ eku amgba

[Nvoninli wɔ mukelɛ 32]

Bɛlɛwula Nyamenle ewiade fofolɛ ne adiabo ɛnɛ