Wulu kɔ nuhua edwɛkɛ ne azo

Wulu kɔ nuninyɛne ne azo

Belemgbunlililɛ Mɔɔ ‘Awie Ɛnrɛhola Ɛnrɛzɛkye Ye’

Belemgbunlililɛ Mɔɔ ‘Awie Ɛnrɛhola Ɛnrɛzɛkye Ye’

Tile 10

Belemgbunlililɛ Mɔɔ ‘Awie Ɛnrɛhola Ɛnrɛzɛkye Ye’

1. Duzu nɔhalɛ edwɛkɛ a ninyɛne mɔɔ ɛsisi ewiade wɔ alesama tetedwɛkɛ nu toonwo la ɛmaa yela ali a?

NINYƐNE mɔɔ sisi ewiade alehyenlɛ biala la si nɔhalɛ edwɛkɛ mɔɔ yemɔ a le kɛ alesama anzo nu ɛtɛdwole bɛ ɔlua Gyihova tumililɛ mɔɔ bɛkpo na bɛlɛdi bɛ ti anwo la azo. Dasanli maamulɛ ngyehyɛleɛ biala ɛtakolale ɛtafale nvasoɛ kpalɛ bie ɛtɛbɛlɛle alesama. Ɔwɔ nuhua kɛ menli ɛnyia anyuhɔlɛ mɔɔ bie ɛtabale ɛlɛ wɔ abɔdeɛ nwo nrɛlɛbɛnwunlɛ nu ɛdeɛ, noko bɛtɛkolale bɛtɛyele anwodolɛ anzɛɛ ewule bɛtɛfile ɛkɛ bɛtɛmanle sonla ko bɔbɔ anwo ɛtɛtɔle ye. Alesama tumililɛ ɛtɛtule konle konle, basabasayɛlɛ, ɛtanelilɛ, nzisi, anzɛɛ ehyia bo. Maamulɛma mɔɔ ati yɛ se la tɛsisi menli wɔ maanle dɔɔnwo anu. (Nolobɔvo ne 8:9) Ndenle mɔɔ bɛfa zo bɛyɛ ninyɛne, anyeboloyɛlɛ, nee menli mɔɔ ɛnlɛ ndelebɛbo wɔ ninyɛne bie mɔ anwo la kɔ zo sɛkye nzule, anwoma, nee azɛlɛ ne. Maanle mgbanyima mɔɔ ɛnnea ezukoa zo kpalɛ la maa asetɛnla nu ninyɛne mɔɔ bɛ maanlema hyia la bɔ bɛ. Ɛvolɛ apenle apenle mɔɔ alesama ɛva ɛli bɛ nwo zo tumi la ɛmaa nɔhalɛ edwɛkɛ ɛhye ɛla ali wienyi: “Sonla ɔdaye ɔnlɛ ɔ nwo; sonla ɔdaye ɔnlɛ ye ngoane zo tumi.”—Gyɛlɛmaya 10:23.

2. Duzu a le alesama ngyegyelɛ kɔsɔɔti sɔbelɛ kokye a?

2 Ye sɔbelɛ a le duzu? Nyamenle Belemgbunlililɛ ne, mɔɔ Gyisɛse hilele ye ɛdoavolɛma ne kɛ bɛyɛ nwolɛ asɔne kɛ: “Wɔ belemgbunlililɛ ɛrɛla; Bɛyɛ Wɔ ɛhulolɛdeɛ wɔ azɛlɛ ye azo, Kɛmɔ bɛyɛ ye wɔ anwuma lɔ la.” (Mateyu 6:9, 10) Bɛha Nyamenle Anwuma Belemgbunlililɛ ne anwo edwɛkɛ wɔ 2 Pita 3:13 kɛ “anwuma fofolɛ,” mɔɔ bali “ewiade fofolɛ ne,” mɔɔ yemɔ a le alesama abusua mɔɔ di pɛlepɛle la azo la. Nyamenle anwuma Belemgbunlililɛ ne anwo hyia kpole kpalɛ yemɔti yemɔ a Gyisɛse vale yɛle ye edwɛkɛhanlɛ ne edwɛkɛtile a. (Mateyu 4:17) Gyisɛse dule kɛzi ɔwɔ kɛ yɛmaa ɔkyia yɛ wɔ yɛ ɛbɛlabɔlɛ nu la anwo folɛ kɛ: “Bɛbɔ mɔdenle [bɛlumua] bɛdwenle Nyamenle Belemgbunlililɛ ne nee mɔɔ Nyamenle kpondɛ kɛ bɛyɛ la anwo kpalɛ.”—Mateyu 6:33.

3. Duzu ati a nwolɛ hyia kpole kpalɛ kɛ yɛkɛzukoa Nyamenle Belemgbunlililɛ ne anwo debie ɛnɛ a?

3 Kɛkala nwolɛ hyia kpole kpalɛ kɛ yɛkɛzukoa Nyamenle Belemgbunlililɛ ne anwo debie, ɔluakɛ ɔnrɛhyɛ zɔhane Belemgbunlililɛ ne baha ɔ nwo na yeahakyi tumililɛ mɔɔ wɔ azɛlɛ ye azo la. Daneɛle 2:44 hanle dole ɛkɛ ne kɛ, mekɛ mɔɔ alesama arelemgbunlililɛ mɔɔ wɔ ɛkɛ ne ɛnɛ la wɔ zolɛ la, Nyamenle bamaa belemgbunlililɛ ko mɔɔ bɛnrɛzɛkye ye ɛlɛ la avinde anwuma. Awie mɔ gyɛne ɛnrɛhola ɛnrɛlie belemgbunlililɛ ne anzɛɛ dasanli biala ɛnrɛli tumi wɔ azɛlɛ ye azo bieko. Belemgbunlililɛ ɛhye bazɛkye arelemgbunlililɛ mɔɔ wɔ azɛlɛ ye azo ɛnɛ la amuala, na yemɔ a badɛnla ɛkɛ ne dahuu a. Ɛhye kile kɛ Belemgbunlililɛ ne bava awieleɛ mekɛ ne ara ye awieleɛ ɔlua ewiade ɛtane ɛhye mɔɔ ɔbazɛkye ye la azo. Kpolerazulɛ biala ɛnle nwolɛ kɛ anwuma Belemgbunlililɛ ne a bali tumi wɔ azɛlɛ ne azo a. Nea kɛzi yɛ nye die kɛ ɔnrɛhyɛ ɛhye bamaa yɛ nwo adɔ yɛ a!

4. Duzu a zile ɛvolɛ 1914 mɔɔ fane Belemgbunlililɛ ne anwo a, na duzu ati a nwolɛ hyia yɛ a?

4 Bɛziele Kelaese Gyisɛse Belemgbunli wɔ ɛvolɛ 1914 na bɛmanle ye tumi kɛ ɔli ye “kpɔvolɛma anwo zo belemgbunli.” (Edwɛndolɛ 110:1, 2) Wɔ ɛvolɛ ko ne ala anu yɛɛ ninyɛne ngyehyɛleɛ ɛhye “awieleɛ mekɛ ne” bɔle ɔ bo a. (2 Temɔte 3:1-5, 13) Mekɛ ko ne ala, mɔɔ Daneɛle nwunle ye wɔ ngapezo ɛnyelɛzodeɛnwunlɛ nu la noko rale nu wɔ anwuma. “Tetenli ne,” Gyihova Nyamenle, vale “ebialilɛ tumi, anyunlunyia, yɛɛ enililɛ” manle sonla Ra ne, Gyisɛse Kelaese, “amaa aleɛabo maanle maanle mɔɔ ka aneɛ ngakyile la azonle ye.” Daneɛle ka ɛnyelɛzodeɛnwunlɛ ne anwo edwɛkɛ la, ɔhɛlɛle kɛ: “Ye belemgbunlililɛ ne ɛnlɛ awieleɛ, ɔnrɛpɛ nu ɔnrɛze ɛlɛ yɛɛ awie ɛnrɛhola ye sɛkye.” (Daneɛle 7:13, 14) Nyamenle balua anwuma Belemgbunlililɛ ɛhye mɔɔ wɔ Kelaese Gyisɛse asa nu la azo a yeamaa menli mɔɔ kulo tenleneyɛlɛ la anyia ninyɛne kpalɛ mɔɔ ɛnee ɔkulo kɛ alesama nyia ye wɔ mekɛ mɔɔ ɔbɔle yɛ awovolɛ mɔɔ lumua la ɔguale Paladaese la a.

5. Belemgbunlililɛ ne anwo ninyɛne boni mɔ a yɛ nye die nwo kpole a, na duzu ati ɔ?

5 Asoo ɛkulo kɛ ɛkɛyɛ Belemgbunlililɛ ɛhye maanle sonla mɔɔ di nɔhalɛ ɔ? Saa ɔle zɔ a, ɛnee ɛ nye balie nwolɛ kpole kɛ ɛkɛnwu kɛzi bɛhyehyɛ anwuma arane ɛhye nee kɛzi ɔdi ye gyima la. Ɛbanyia ɛhulolɛ kɛ ɛbanwu mɔɔ ɔlɛyɛ ye kɛkala, mɔɔ ɔbayɛ ye kenlebie, nee mɔɔ ɔ nye la kɛ ɛkɛyɛ la. Mekɛ mɔɔ ɛlɛsukoa Belemgbunlililɛ ne anwo ninyɛne dɔɔnwo la, anyezɔlɛ mɔɔ ɛlɛ ye wɔ nwolɛ la bayɛ kpole. Saa ɛdi ye adehilelɛ nzi a, ɔbaziezie wɔ kpalɛ yeamaa wɔaha nwanwane ninyɛne mɔɔ Nyamenle Belemgbunlililɛ ne bayɛ amaa alesama mɔɔ yɛ tieyɛ la anwo edwɛkɛ wɔahile menli gyɛne.—Edwɛndolɛ 48:12, 13.

Nyamenle Belemgbunlililɛ ne Arelemgbunli

6. (a) Kɛzi Ngɛlɛlera ne maa yɛnwu ahenle mɔɔ Mɛzaya Belemgbunlililɛ ne da ye tumililɛ ali la ɛ? (b) Kɛzi ɔwɔ kɛ mɔɔ yɛsukoa ye Belemgbunlililɛ ne anwo la ka yɛ ɛ?

6 Ninyɛne mɔɔ lumua mɔɔ debie ɛzukoalɛ ɛhye bamaa yɛanwu ye la anu ko a le kɛ, Mɛzaya Belemgbunlililɛ ne le adenle mɔɔ Gyihova mumua ne dua zo da ye tumililɛ ali. Gyihova a vale “ebialilɛ tumi, anyunlunyia, yɛɛ enililɛ” manle ɔ Ra ne a. Mɔɔ bɛziele Nyamenle Ara ne Belemgbunli la, ɛnelɛ dɔɔnwo vi anwuma hanle kɛ, “azɛlɛ ye azo tumi muala ɛyɛ Awulae [Gyihova Nyamenle] nee [ye] Mɛzaya ne ɛdeɛ,” na Gyihova bali “belemgbunli ɛvolɛ mɔɔ ɛnlɛ awieleɛ!” (Yekile 11:15) Yemɔti debie biala mɔɔ yɛnwu ye Belemgbunlililɛ ɛhye anwo nee mɔɔ ɔyɛ la, kola twe yɛ bikye Gyihova mumua ne. Ɔwɔ kɛ mɔɔ yɛkɛzukoa la ka yɛ maa yɛdie ye tumililɛ yɛto nu dahuu.

7. Duzu ati a ɔyɛ yɛ fɛ kɛ Gyisɛse Kelaese a Gyihova ɛkpa ye kɛ ye Tumivolɛ mɔɔ gyi ɔ gyakɛ anu a?

7 Akee suzu Gyisɛse Kelaese mɔɔ Gyihova ɛkpa ye kɛ ye Tumivolɛ mɔɔ gyi ɔ gyakɛ anu la anwo nea. Gyisɛse, Nyamenle Gyimayɛvolɛ Kpanyinli ne mɔɔ ɔluale ɔ nwo zo ɔbɔle azɛlɛ ne nee menli la, ze yɛ ngyianlɛ tɛla yɛ nuhua ko biala. Eza Gyisɛse lale ye ali wɔ alesama mɔlebɛbo kɛ ɔ “nye die menli nwo.” (Mrɛlɛbulɛ 8:30, 31; Kɔlɔsaema 1:15-17) Ɔlua ɛlɔlɛ kpole mɔɔ ɔlɛ ɔmaa alesama la ati, ɔvile ye ɛhulolɛ nu ɔrale azɛlɛ ye azo na ɔvale ye ngoane ɔyɛle ɛkpɔnedeɛ ɔmanle yɛ. (Dwɔn 3:16) Ɔlua ɛhye azo ɔliele yɛ ɔvile ɛtane nee ewule nu na yemaa yɛnyia dahuu ngoane nwo adenle.—Mateyu 20:28.

8. (a) Mɔɔ ɛnle kɛ alesama tumililɛ la, duzu ati a Nyamenle arane ne badɛnla ɛkɛ ne dahuu a? (b) Abusuabɔlɛ boni a akɛlɛ nɔhavo ne mɔɔ ze nrɛlɛbɛ la nee anwuma arane ne lɛ a?

8 Nyamenle Belemgbunlililɛ ne le arane mɔɔ abo ɛtima na ɔwɔ ɛkɛ dahuu a. Ɔwɔ ɛkɛ ne dahuu ɔluakɛ Gyihova ɛnwu. (Edwɛndolɛ 146:3-5) Gyisɛse Kelaese noko mɔɔ Nyamenle ɛva Belemgbunlililɛ ne ɛwula ɔ sa la ɛnle kɛ alesama mɔɔ wu la, ɔle damɛnlangoate. (Wulomuma 6:9; Yekile 1:18) Nyamenle nɔhalɛ azonvolɛ mɔɔ bɛkpa bɛ bɛvi “abusua ekpunli, aneɛ nee maanle ngakyile kɔsɔɔti anu” mɔɔ bɛ dodo le 144,000 la baboka Kelaese anwo bɛali ebia wɔ anwuma. Bɛmaa bɛdabɛ noko damɛnlangoate ngoane. (Yekile 5:9, 10; 14:1-4; 1 Kɔlentema 15:42-44, 53) Bɛ nuhua dɔɔnwo wɔ anwuma kɛkala, na bɛ nuhua mɔɔ tɛbɔ azɛlɛ ye azo la a bɔ nu yɛ ɛnɛ mekɛ ye akɛlɛ “nɔhavo mɔɔ ze nrɛlɛbɛ,” mɔɔ fa nɔhalɛlilɛ boa maa Belemgbunlililɛ ne anwo gyima kɔ zo wɔ azɛlɛ ye azo a.—Mateyu 24:45-47.

9, 10. (a) Ninyɛne mɔɔ fa mgbakyemgbakyenu ba nee nyɛleɛ ɛtane boni a Belemgbunlililɛ ne baye avi ɛkɛ a? (b) Saa yɛngulo kɛ yɛyɛ Nyamenle Belemgbunlililɛ ne agbɔvolɛ a, duzu a ɔwɔ kɛ yɛkoati a?

9 Ɔnrɛhyɛ, wɔ Gyihova ɔdaye ye mekɛ nu, ɔbazoa ye anwuma ɛlɔnema yeamaa baraye ɛtanevolɛma bɛavi azɛlɛ ye azo. Bɛbazɛkye alesama mɔɔ ɛdu bɛ gye kɛ bɛnrɛlie ye tumi ne bɛnrɛdo nu na bɛmbu ɛlɔlɛ nziezielɛ mɔɔ yelua Gyisɛse Kelaese anwo zo yeyɛ la. (2 Tɛsalonaekama 1:6-9) Ɛhye a bayɛ Gyihova kenle ne mɔɔ yeva mekɛ tendenle yehendɛ kɛ ɔfa yeala ɔ nwo ali kɛ Maanzaleɛ Tumivolɛ la. “Bɛnlea, [Gyihova] kenle ne ɛlɛba; ɔle ɛya kenle anu ɛzulolɛ kpole kpalɛ” mɔɔ ɔbava “yeazɛkye ɛtanema amuala yeavi” azɛlɛ ye azo a. (Ayezaya 13:9) “Kenle zɔhane le ɛya kenle, nyane nee abodelɛ kenle, ɛzɛkyelɛ nee ewule kenle, awozinli nee alɔbɔlɛ kenle, yɛɛ amungu nee awozinli kabii kenle.”—Zɛfanaya 1:15.

10 Bɛbazɛkye adalɛ ɛzonlenlɛ nee alesama maamulɛ nee bɛ ɛlɔnema mɔɔ ewiade ɛhye tumivolɛ ne mɔɔ ɛnyelɛ ɛnnwu ye fa bɛ di gyima la kɔsɔɔti. Bɛbaye menli mɔɔ li ewiade ne anzi mɔɔ angomediyɛlɛ, adalɛbɔlɛ nee ɛbɛlatane ɛbɔlɛ ɛli bɛ ti la noko bɛavi ɛkɛ. Seetan nee ye sunsum evinli ne mɔ ɛnrɛgyegye azɛlɛ ye azo amra bieko, ɔluakɛ bɛbado ye efiade ɛvolɛ apenle. Akee Nyamenle Belemgbunlililɛ ne bali azɛlɛ ne kɔsɔɔti azo. Nea anwodɔlɛ mɔɔ ɛhye bayɛ amaa menli mɔɔ kulo tenleneyɛlɛ la kɔsɔɔti a!—Yekile 18:21, 24; 19:11-16, 19-21; 20:1, 2.

Kɛzi Belemgbunlililɛ ne Di Ye Bodane nwo Gyima La

11. (a) Kɛzi Mɛzaya Belemgbunlililɛ ne bamaa atiakunlukpɔkɛ mɔɔ Gyihova lɛ ye azɛlɛ ne anwo la ara nu ɛ? (b) Duzu nvasoɛ a menli mɔɔ badɛnla azɛlɛ ne azo la banyia ye wɔ Belemgbunlililɛ ne tumi bo a?

11 Mɛzaya Belemgbunlililɛ ne bamaa atiakunlukpɔkɛ mɔɔ ɛnee Nyamenle lɛ ye wɔ azɛlɛ ne anwo la ara nu bɔkɔɔ. (Mɔlebɛbo 1:28; 2:8, 9, 15) Badwu ɛnɛ, alesama ɛhile kɛ bɛnli bɛmboa zɔhane atiakunlukpɔkɛ ne. Noko akee, “ewiade fofolɛ ne mɔɔ . . . ɔbara la” bali aboa sonla Ra ne, Gyisɛse Kelaese, tumililɛ. Bɛdabɛ mɔɔ bɛbanyia bɛ ti wɔ ndɛnebualɛ mɔɔ Gyihova bava ara ngyehyɛleɛ dɛba ɛhye azo la bava koyɛlɛ abɔ nu ayɛ gyima wɔ Belemgbunli Kelaese abo, na bɛava anyelielɛ bɛali adehilelɛ biala mɔɔ ɔbava yeamaa bɛ la azo, amaa azɛlɛ ne amuala ayɛ paladaese. (Hibuluma 2:5-9) Alesama kɔsɔɔti badidi bɛ sa anloa gyima nwo bɛ nye alie, na azɛlɛ ne bamaa bɛanyia ninyɛne dɔɔnwo.—Edwɛndolɛ 72:1, 7, 8, 16-19; Ayezaya 65:21, 22.

12. Kɛzi Belemgbunlililɛ ne maanlema barali munli wɔ adwenle nee nwonane nu ɛ?

12 Mɔɔ Nyamenle bɔle Adam nee Yive la, ɛnee bɛdi munli, na ɛnee ɔle ye atiakunlukpɔkɛ kɛ bɛ bo zo amra bayi azɛlɛ ne, mɔɔ bɛ muala bɛdi munli wɔ adwenle nee nwonane nu a. Zɔhane atiakunlukpɔkɛ ne bara nu anyunlunyia nu wɔ Belemgbunlililɛ ne tumililɛ bo. Ɛhye kile kɛ ɔwɔ kɛ bɛye tumi mɔɔ ɛtane lɛ la bɛfi ɛkɛ, ɛhye ati a Kelaese sonle kɛ Belemgbunli yɛɛ Ɛsɔfo Kpanyinli a. Ɔbazi abotane, yeaboa Belemgbunlililɛ ne maanlema mɔɔ yɛ tieyɛ la yeamaa bɛanyia ye dasanli ngoane mɔɔ ɔvale ɔbɔle afɔle ɔkpɔdale ɛtane la anu nvasoɛ.

13. Nwonane nu nyilalɛ boni mɔ a menli banyia ye wɔ Belemgbunlililɛ ne tumililɛ bo a?

13 Wɔ Belemgbunlililɛ ne tumi bo, azɛlɛ ne azo amra banyia nwonane nu nyilalɛ dɔɔnwo mɔɔ yɛ nwanwane a. “Anyenzinlirama anye badukue, anzondilirama anzo badukue. Abuburama bawuluwulu kɛ ahɛtɛboɛ, yɛɛ mumulema bava anyelielɛ ado edwɛne.” (Ayezaya 35:5, 6) Nwonane mɔɔ kpanyinliyɛlɛ anzɛɛ anwodolɛ ɛmaa yenwoso la bayɛ amolɛ adɛla kakula nwonane bɔbɔ, na sonla mɔɔ ɛtuto la bazia anyia anwosesebɛ bieko. “Maa ye nwonane ɛzia ɛyɛ kɛ ye mgbavolɛ nu, na ɔnyia ye mgbavolɛ nu anwosesebɛ ne bieko.” (Dwobu 33:25) Mekɛ bara mɔɔ awie biala ɛnrɛha kɛ “Me nwo ɛdo me.” Duzu ati ɔ? Ɔboalekɛ bɛbalie alesama mɔɔ sulo Nyamenle la bɛavi ɛtane fɔlɛbualɛ nee nyane mɔɔ ɔfa ɔba la anu. (Ayezaya 33:24; Luku 13:11-13) Ɛhɛe, Nyamenle bakyikyi “bɛ nye anwo monle. Ewule ɛnle ɛkɛ bieko, monle ɛnle ɛkɛ, nyane ɛnle ɛkɛ, ɛzunlɛ ɛnle ɛkɛ ne bieko. Ɔluakɛ alumua ninyɛne ne mɔ ɛze ɛhɔ.”—Yekile 21:4.

14. Duzu a boka munli mɔɔ alesama bali wɔ adwenle nee nwonane nu la anwo a?

14 Noko akee, ninyɛne dɔɔnwo anwo hyia tɛla munli mɔɔ alesama bali wɔ nwonane nee adwenle nu la. Yɛbala Gyihova sonlazule ne mɔ ali wɔ adenle kpalɛ zo, ɔluakɛ ɔbɔle yɛ wɔ ye ɛsaso zo ɔmanle yɛzɔhonle ye. (Mɔlebɛbo 1:26) Amaa yɛahola yɛayɛ ɛhye la, yɛbahyia ndetelɛ dɔɔnwo. Ewiade fofolɛ ne bayɛ “mɔɔ pɛlepɛlelilɛ wɔ nu” a. Yemɔti kɛmɔ Ayezaya hanle la “ewiade amra [bazukoa] pɛlepɛlelilɛ.” (2 Pita 3:13; Ayezaya 26:9) Subane ɛhye fa anzondwolɛ ba menli kɔsɔɔti, agɔnwolɛma, mbusua, yɛɛ mɔɔ tɛla ɛhye mɔ amuala la, yɛ nee Nyamenle avinli. (Edwɛndolɛ 85:10-13; Ayezaya 32:17) Bɛbahilehile menli mɔɔ bazukoa tenleneyɛlɛ la Nyamenle ɛhulolɛdeɛ ngyikyi ngyikyi. Mekɛ mɔɔ Gyihova anwo ɛlɔlɛ bazɔ ndinli wɔ bɛ ahonle nu la, bɛbali ye adehilelɛ zo wɔ bɛ ɛbɛlabɔlɛ kɔsɔɔti anu. Bɛbahola bɛaha mɔɔ Gyisɛse hanle la bie, ‘dahuu meyɛ mɔɔ me Ze kpondɛ la.’ (Dwɔn 8:29) Nea anyelielɛ mɔɔ asetɛnla bayɛ wɔ mekɛ mɔɔ ɛhye bara nu a!

Mɔɔ Belemgbunlililɛ ne Ɛyɛ La

15. Fa kpuyia mɔɔ wɔ ɛdendɛkpunli ɛhye anu la kile ninyɛne mɔɔ Belemgbunlililɛ ne ɛyɛ la bie mɔ, na kile mɔɔ ɔwɔ kɛ yɛyɛ ye kɛkala la.

15 Ninyɛne mɔɔ yɛ anyelielɛ mɔɔ Nyamenle Belemgbunlililɛ ne nee ye maanlema ɛyɛ la da ali wienyi. Kpuyia nee ngɛlɛlera ɛhye mɔ bahakye wɔ ninyɛne ɛhye mɔ bie, yɛɛ mɔɔ ɔwɔ kɛ Belemgbunlililɛ ne maanlema kɔsɔɔti kola yɛ nee mɔɔ bɛlɛyɛ ye kɛkala la.

Nwane mɔ anwo gyima a Belemgbunlililɛ ne lumua yɛle a, na duzu a vi nu rale a? (Yekile 12:7-10, 12)

Ekpunli boni anu menli a bɛlɛboɔboa bɛ nloa ɔvi mekɛ mɔɔ bɛvale Kelaese bɛziele belemgbunli la ɛ? (Yekile 14:1-3)

Kɛmɔ Mateyu 25:31-33 kile la, duzu gyima a Gyisɛse hanle kɛ anwongyelelɛ kpole ne bɔ ɔ bo a ɔbayɛ a?

Gyima boni a bɛlɛyɛ ye ɛnɛ a? Nwane mɔ a ɛlɛyɛ a? (Edwɛndolɛ 110:3; Mateyu 24:14; Yekile 14:6, 7)

Duzu ati a maanyɛlɛ nee ɛzonlenlɛ nu dwazotiama ɛngola edwɛkɛhanlɛ gyima ne adenle si a? (Zɛkalaya 4:6; Gyima ne 5:38, 39)

Duzu nzenzaleɛ a menli mɔɔ bɛlɛ bɛ nwo aze wula Belemgbunlililɛ ne tumi bo la ɛyɛ ye wɔ bɛ ɛbɛlabɔlɛ nu a? (Ayezaya 2:4; 1 Kɔlentema 6:9-11)

Ɛvolɛ Apenle Belemgbunlililɛ

16. (a) Ɛvolɛ nyɛ a Kelaese bava ali tumi a? (b) Duzu nwanwane ninyɛne a bɛbayɛ ye zɔhane mekɛ ne nee ye awieleɛ a?

16 Saa bɛfa Seetan nee ye sunsum evinli ne mɔ bɛgua efiade bɛwie a, Gyisɛse Kelaese nee 144,000 ne mɔɔ baboka ye la, bali tumi kɛ arelemgbunli nee ɛsɔfoma ɛvolɛ apenle. (Yekile 20:6) Wɔ zɔhane mekɛ ne anu alesama barali munli, na bɛbaye ɛtane nee ewule mɔɔ Adam vale rale la bɛavi ɛkɛ bɔkɔɔ. Wɔ Ɛvolɛ Apenle Tumililɛ ne awieleɛ, mekɛ mɔɔ Gyisɛse ɛyɛ ye gyima kɛ Mɛzaya Belemgbunli-Ɛsɔfo ɛwie la, ɔbava “Belemgbunlililɛ ne yeawula” ɔ Ze asa anu, na “Nyamenle ali ninyɛne kɔsɔɔti azo belemgbunli.” (1 Kɔlentema 15:24-28) Wɔ mekɛ ɛhye anu, bɛbagyakyi Seetan bɛamaa yeara mekɛ ekyii yearazɔ alesama mɔɔ bɛtete bɛ bɛmaa bɛli munli la yeanlea saa bɛgyi Gyihova maanzaleɛ tumililɛ ne anzi a. Saa sɔnea ɛhye mɔɔ li awieleɛ la wie a, Gyihova bazɛkye Seetan nee atuadelɛma mɔɔ bali ɔ nzi la. (Yekile 20:7-10) Zɛhae mekɛ ye, ɛnee menli mɔɔ die Gyihova tumililɛ—adenle mɔɔ ɔlɛ ɔdi tumi—to nu la, ɛhile kɛ bɛgyi ɔ nzi kpundii. Akee bɛ nee Gyihova banyia abusuabɔlɛ kpalɛ mɔɔ ɔwɔ kɛ bɛ nee ye nyia la, na yeava bɛ yeayɛ ɔ mra mrenya nee ɔ mra mraalɛ, mɔɔ yelie bɛ yedo nu kɛ bɛfɛta dahuu ngoane a.—Wulomuma 8:21.

17. (a) Duzu a bara Belemgbunlililɛ ne azo wɔ ɛvolɛ apenle ne awieleɛ a? (b) Adenle boni azo a “awie ɛnrɛhola ɛnrɛzɛkye” Belemgbunlililɛ ne a?

17 Yemɔti, gyima mɔɔ Gyisɛse nee 144,000 ne bali ye wɔ azɛlɛ ye azo la bahakyi. Ɛnee duzu gyima bieko a bɛbayɛ a? Baebolo ne ɛngile. Noko saa yɛdi nɔhalɛ yɛgyinla Gyihova tumililɛ ne anzi a yɛbadɛnla aze wɔ Ɛvolɛ Apenle Tumililɛ ne awieleɛ na yɛanwu mɔɔ Gyihova lɛ maa bɛ nee ye maanzaleɛ ne la. Kɛ ɔde ye biala la, Kelaese ɛvolɛ apenle tumililɛ ne bayɛ mɔɔ ɔnlɛ “awieleɛ” a na “awie ɛnrɛhola ɛnrɛzɛkye” ye Belemgbunlililɛ ne. (Daneɛle 7:14) Wɔ adenle boni azo? Yemɔ a le kɛ, bɛnrɛva tumililɛ ne bɛnrɛmaa awie biala mɔɔ asolo ye adwenle la, emomu Gyihova a bali zolɛ Belemgbunli a. Bieko, “awie ɛnrɛhola ɛnrɛzɛkye” Belemgbunlililɛ ne ɔluakɛ mɔɔ ɔbayɛ la badɛnla ɛkɛ dahuu. (Daneɛle 2:44) Gyihova bamaa Mɛzaya Belemgbunli-Ɛsɔfo ne nee ɔ sa zo arelemgbunli-ɛsɔfo ne mɔ anyunlu ara anyia dahuu ɔlua bɛ nɔhalɛlilɛ ti.

Suzu nwo Fa Ti Nu

• Duzu ati a Nyamenle Belemgbunlililɛ ne angomekye ala a le alesama ngyegyelɛ kɔsɔɔti sɔbelɛ a? Mekɛ boni a Nyamenle Belemgbunlililɛ ne azo Belemgbunli ne bɔle ye tumililɛ bo a?

• Duzu a ɛ nye die nwo wɔ Nyamenle Belemgbunlililɛ ne nee mɔɔ ɔbayɛ la anwo a?

• Ninyɛne mɔɔ Belemgbunlililɛ ne ɛyɛ la boni a yɛnwu ye a, na foa boni a yɛlɛ wɔ ɛhye anu a?

[Debiezukoalɛ kpuyia ne mɔ]

[Nvoninli wɔ mukelɛ 92, 93]

Menli kɔsɔɔti bazukoa tenleneyɛlɛ wɔ Nyamenle Belemgbunlililɛ ne anu