Wulu kɔ nuhua edwɛkɛ ne azo

Wulu kɔ nuninyɛne ne azo

Asetɛnla Lɛ Atiakunlukpɔkɛ Kɛnlɛma

Asetɛnla Lɛ Atiakunlukpɔkɛ Kɛnlɛma

Foa 5

Asetɛnla Lɛ Atiakunlukpɔkɛ Kɛnlɛma

1, 2. Kɛzi yɛkola yɛnwu kɛ Nyamenle dwenle yɛ nwo ɛ, na nienwu a yɛbanwu asetɛnla nu kpuyia ne mɔ anwo mualɛ a?

1 Kɛzi bɛbɔle azɛlɛ ne nee ninyɛne mɔɔ wɔ zolɛ la da ye ali kɛ Bɔvolɛ ne le Nyamenle mɔɔ lɛ ɛlɔlɛ na ɔdwenle yɛ nwo. Na ye Edwɛkɛ, Baebolo ne, kile kɛ ɔdwenle yɛ nwo; ɔmaa yɛnyia kpuyia ɛhye mɔ anwo mualɛ kpalɛ: Duzu ati a yɛwɔ azɛlɛ ye azo a? Duzu a bado yɛ kenlebie a?

2 Ɔwɔ kɛ yɛkpondɛ kpuyia ɛhye mɔ anwo mualɛ wɔ Baebolo ne anu. Nyamenle Edwɛkɛ ne ka kɛ: “Saa bɛkpondɛ ɔ bo zo a, bɛkɛnwu ye, na saa bɛkpo ye a, ɔbakpo bɛ.” (2 Edwɛkɛsisilɛ 15:2) Yemɔti, saa yɛnea Nyamenle Edwɛkɛ ne anu a, duzu a ɔka ye wɔ ye atiakunlukpɔkɛ ne anwo ɔkile yɛ a?

Deɛ Mɔɔ Ɔti Nyamenle Bɔle Alesama

3. Duzu ati a Nyamenle bɔle azɛlɛ ne a?

3 Baebolo ne kile kɛ alesama titile ati a Nyamenle zieziele azɛlɛ ne a. Ayezaya 45:18 ka azɛlɛ ne anwo edwɛkɛ kɛ Nyamenle ambɔ “ye sesakaa biala yeanzie ɛkɛ, ɔbɔle . . . amaa sonla adɛnla” zo. Na ɔvale debie biala mɔɔ bamaa sonla adɛnla aze na ɔ nye alie kpalɛ kpalɛ la ɔzieziele azɛlɛ ne.—Mɔlebɛbo, tile 1 nee 2.

4. Duzu ati a Nyamenle bɔle alesama mɔɔ lumua la ɛ?

4 Nyamenle ka kɛzi ɔbɔle alesama mɔɔ lumua, Adam nee Yive, nee adwenle mɔɔ ɛnee ɔlɛ ye alesama abusua ne anwo la anwo edwɛkɛ wɔ Baebolo ne anu. Ɔse: “Bɛmaa yɛyɛ sonla kɛ yɛdayɛ yɛ ɛsaso yɛmaa ɔzɔho yɛ, na yɛmaa bɛnlea azule nee nyevile nu fɛlɛ, nloma mɔɔ wɔ anwomanyunlu, nyɛmoa nee nanemgbole nee debie biala mɔɔ twenle ɔ nwo aze wɔ azɛlɛ ye azo la anwo zo.” (Mɔlebɛbo 1:26) Ɛnee ɔwɔ kɛ alesama nea “azɛlɛ ne amuala” nee nane nane mɔɔ wɔ zolɛ la anwo zo.

5. Nienwu a bɛvale alesama mɔɔ lumua la bɛhɔdɛnlanle a?

5 Nyamenle yɛle tola kɛnlɛma kpole bie wɔ Aduduleɛ Avinli afoa nu na ɔvɛlɛle ye Yidɛn. Akee ɔmanle “sonla hɔdɛnlanle Yidɛn tola ne anu kɛ ɔyɛ nu egyinli na ɔziezie ɛkɛ.” Ɛnee ɔle paladaese mɔɔ aleɛ biala mɔɔ alesama mɔɔ lumua bahyia nwolɛ la wɔ ɛkɛ a. Ɛnee “mbaka kɔsɔɔti mɔɔ le ngɛnlɛma nee mɔɔ bɛdi a ɔyɛ boɛ” nee nane ngakyile ngɛnlɛma dɔɔnwo wɔ ɛkɛ.—Mɔlebɛbo 2:7-9, 15.

6. Adwenle nee nwonane nu ninyɛne boni a bɛvale bɛbɔle sonla a?

6 Bɛbɔle alesama mɔɔ lumua la sonlabaka ne bɛmanle ɔlile munli, yemɔti ɛnee bɛ nwo ɛnrɛdo bɛ, bɛnrɛyɛ mrelera anzɛɛ bɛnrɛwu. Eza bɛmanle bɛ ninyɛne gyɛne mɔɔ bie a le kɛ bɛkola bɛkpa mɔɔ bɛkulo la. Bɛhilehile kɛzi bɛbɔle bɛ la anu wɔ Mɔlebɛbo 1:27 kɛ: “Nyamenle bɔle sonla kɛ ɔdaye ye ɛsaso la; ɔdaye Nyamenle mumua ne ye ɛsaso a ɔnleanle ɔbɔle sonla a. Ɔbɔle bɛ nrenya nee raalɛ.” Kɛmɔ bɛbɔle yɛ kɛ Nyamenle ɛsaso la ati, tɛ nwonane nee adwenle nu ngyianlɛ angomekye a bɛvale bɛmanle yɛ a, eza bɛvale ɛbɛla kpalɛ ɛbɔlɛ nee sunsum nu ngyianlɛ bɛbɔle yɛ, na saa yɛ nye balie a ɛnee ɔwɔ kɛ yɛnyia ɛhye mɔ. Nyamenle a bahile yɛ mɔɔ yɛyɛ a yɛbanyia zɔhane ninyɛne ne mɔ nee aleɛ, nzule, yɛɛ anwoma a. Kɛmɔ Gyisɛse Kelaese hanle la, “tɛ aleɛ ngome a sonla di a ɔnyia ngoane a, na Nyamenle anloa edwɛkɛ biala maa ngoane.”—Mateyu 4:4.

7. Gyima boni a bɛvale bɛmanle alesama mɔɔ lumua a?

7 Bieko, mekɛ mɔɔ alesama nwiɔ ne wɔ Yidɛn la Nyamenle manle bɛ gyima kɛnlɛma bie: “Bɛlɔ, bɛyɛ mɔnwo mɔnwo, bɛyi azɛlɛ ye.” (Mɔlebɛbo 1:28) Yemɔti ɛnee bɛbahola bɛawo mralɛ mɔɔ di munli. Na ɛnee bɛbanyia adenle kɛnlɛma bɛadɛlɛ bɛ paladaese tola ne mɔɔ wɔ Yidɛn la anu wɔ mekɛ mɔɔ bɛ nwo ɛlɛso la. Awieleɛ kolaa ne, anrɛɛ azɛlɛ ne amuala barayɛ paladaese, mɔɔ menli mɔɔ di munli la a wɔ zo a, na bɛadɛnla zo wɔ anyelielɛ nu dahuu. Baebolo ne ka kile yɛ kɛ mekɛ mɔɔ ninyɛne ɛhye mɔ amuala bɔle ɔ bo la, “Nyamenle nwunle kɛ debie biala mɔɔ yeyɛ la le kpalɛ kpole.”—Mɔlebɛbo 1:31; eza nea Edwɛndolɛ 118:17.

8. Kɛzi ɛnee ɔwɔ kɛ alesama nea azɛlɛ ne azo ɛ?

8 Ɔda ali kɛ ɛnee ɔwɔ kɛ alesama nyia azɛlɛ ne mɔɔ bɛziezie la anu nvasoɛ. Noko ɛnee ɔwɔ kɛ bɛfa bɛdi gyima wɔ adenle kpalɛ zo. Ɛnee ɔwɔ kɛ bɛnea azɛlɛ ne azo boɛ, na ɔnle kɛ bɛsɛkye ye. Azɛlɛ ne mɔɔ yɛnwu kɛ bɛlɛsɛkye ye la nee Nyamenle ɛhulolɛdeɛ ɛnyia, na bɛdabɛ mɔɔ bɛlɛsɛkye azɛlɛ ne la ɛlɛyɛ mɔɔ nee asetɛnla atiakunlukpɔkɛ ɛnyia a. Nyamenle badua bɛ kakɛ, ɔluakɛ Baebolo ne ka kɛ ɔbazɛkye “bɛdabɛ mɔɔ bɛsɛkye azɛlɛ ye la.”—Yekile 11:18.

Nyamenle Atiakunlukpɔkɛ ne Ɛtɛkakyile

9. Duzu ati a yɛlɛ anwodozo kɛ Nyamenle atiakunlukpɔkɛ ne bara nu ɛ?

9 Yemɔti, wɔ mɔlebɛbo ne ɛnee ɔle Nyamenle atiakunlukpɔkɛ kɛ alesama badɛnla azɛlɛ ye azo dahuu wɔ paladaese. Ye atiakunlukpɔkɛ ne ɛtɛkakyile! Kɛ ɔde ye biala la, atiakunlukpɔkɛ ɛhye bara nu. Baebolo ne ka kɛ: “Tumivolɛ [Gyihova] ɛha ndane kɛ, ‘Kɛmɔ mehyehyɛ la, zɔhane ala a ɔbayɛ a, yɛɛ kɛmɔ mezuzu la, zɔhane ala a ɔbagyinla a.’” “Meha, na mebamaa yeayɛ zɔ; mehyehyɛ medo ɛkɛ, yɛɛ mebayɛ.”—Ayezaya 14:24; 46:11.

10, 11. Duzu a Gyisɛse, Pita, yɛɛ edwɛndolɛnli Devidi hanle ye Paladaese ne anwo a?

10 Gyisɛse Kelaese hanle Nyamenle atiakunlukpɔkɛ mɔɔ ɔlɛ kɛ ɔbazia yeayɛ azɛlɛ ye paladaese la anwo edwɛkɛ ɔhilele nrenya bie mɔɔ ɛnee ɔlɛkpondɛ kenlebie anyelazo la: “Me nee wɔ bahɔ Paladaese [“Ɛbaboka me nwo wɔ Paladaese,” NW].” (Luku 23:43) Ɛzoanvolɛ Pita noko hanle ewiade fofolɛ ne mɔɔ ɛlɛba la anwo edwɛkɛ dole ɛkɛ ne kɛ: “Na yɛmɛ, kɛmɔ Nyamenle ɛwɔkɛ ne kile la, yɛkendɛ anwuma fofolɛ ne [arane fofolɛ mɔɔ bali tumi avi anwuma] nee ewiade fofolɛ ne [alesama abusua fofolɛ] mɔɔ pɛlepɛlelilɛ wɔ nu la.”—2 Pita 3:13.

11 Edwɛndolɛnli Devidi noko hanle ewiade fofolɛ ne mɔɔ ɛlɛba nee mekɛ tendenle mɔɔ ɔbadɛnla ɛkɛ ne la anwo edwɛkɛ. Ɔhanle ɔdole ɛkɛ ne kɛ: “Tenlenema bava azɛlɛ ne ayɛ bɛ ɛdeɛ, na bɛadɛnla zolɛ dahuu.” (Edwɛndolɛ 37:29) Ɛhye ati Gyisɛse bɔle ɛwɔkɛ kɛ: “Nyilalɛ ɛha bɛdabɛ mɔɔ bɛle bɛlɛvo la; Azɛlɛ ye bayɛ bɛ ɛdeɛ!”—Mateyu 5:5.

12, 13. Ka atiakunlukpɔkɛ kɛnlɛma mɔɔ Nyamenle lɛ maa alesama la anwo edwɛkɛ sikalɛ.

12 Nea kɛzi aze mɔɔ yɛbadɛnla ye dahuu wɔ paladaese azɛlɛ zo, ɛleka mɔɔ amumuyɛyɛlɛ, basabasayɛlɛ, anwodolɛ, alɔbɔlɛlilɛ, nee nyanelilɛ ɛnle la le anyelazo kɛnlɛma a! Wɔ buluku ne mɔɔ li awieleɛ wɔ Baebolo ne anu la anu, Nyamenle ngapezo Edwɛkɛ ne ka atiakunlukpɔkɛ kɛnlɛma ɛhye anwo edwɛkɛ sikalɛ kɛ: “Ɔbakyikyi bɛ nye anwo monle. Ewule ɛnle ɛkɛ bieko, monle ɛnle ɛkɛ, nyane ɛnle ɛkɛ, ɛzunlɛ ɛnle ɛkɛ ne bieko. Ɔluakɛ alumua ninyɛne ne mɔ ɛze ɛhɔ.” Ɔtoa zo kɛ: “Mɔɔ de belemgbunli ebia kpole ne azo la hanle kɛ, ‘Kɛkala, meyɛ ninyɛne kɔsɔɔti fofolɛ!’ Eza ɔzele . . . kɛ, ‘Kɛlɛ ɛhye, ɔluakɛ edwɛkɛ ɛhye mɔ le nɔhalɛ yɛɛ bɛfa bɛ rɛle bɛto zolɛ a ɔyɛ boɛ.’”—Yekile 21:4, 5.

13 Ɛhɛe, Nyamenle lɛ atiakunlukpɔkɛ kɛnlɛma bie. Yemɔ a le ewiade fofolɛ mɔɔ tenleneyɛlɛ wɔ nu, paladaese mɔɔ wɔ ɛkɛ ne dahuu. Ahenle mɔɔ ɛbɔ ɛwɔkɛ ɛhye la kola debie biala yɛ, na ɔbamaa yeara nu, ɔluakɛ ye edwɛkɛ “le nɔhalɛ yɛɛ bɛfa bɛ rɛle bɛto zolɛ a ɔyɛ boɛ.”

[Debiezukoalɛ kpuyia ne mɔ]

[Nvoninli ne mɔ wɔ mukelɛ 20, 21]

Nyamenle bɔle kpɔkɛ kɛ ɔmaa alesama adɛnla aze wɔ paladaese azɛlɛ zo dahuu. Ye atiakunlukpɔkɛ ne ɛtɛkakyile

[Nvoninli wɔ mukelɛ 22]

Sua menle ne kola tu bɛdabɛ mɔɔ bɛsɛkye ye sua ne la