Wulu kɔ nuhua edwɛkɛ ne azo

Wulu kɔ nuninyɛne ne azo

TILE 11

‘Meye Wɔ Kɛ Ɛyɛ Sinzavolɛ’

‘Meye Wɔ Kɛ Ɛyɛ Sinzavolɛ’

YIZIKEƐLE 33:7

BODANE: Gyihova ɛkpa sinzavolɛ na yemaa yenwu ye ɛzonlelilɛ

1. Ka mɔɔ Gyihova sinzavolɛma ɛhɔ zo ɛyɛ nee mɔɔ sisile la anwo edwɛkɛ.

SINZAVOLƐ bie gyi Gyɛlusalɛm bane ne mɔ azo, yeva ɔ sa yewowa ɔ nye wɔ mekɛ mɔɔ sɛnzɛne ne ɛlɛkɔ ahɔdo la. Ɔlɛnea nyevile ne nee anwomanyunlu ɛweɛne zo nehane. Ɔmaa ye aweɛne tendenle ne zo arɛlevilɛ nu, ɔgu ɛnwomenle na ɔbɔ kɔkɔ kɛ​—Babelɔn ɛlɔnema ɛlɛba! Noko yeha amozi yemaa suakpole ne azo amra mɔɔ bɛle anyetele la kɛ bɛbayɛ nwolɛ debie. Ɛnee sinzavolɛma anzɛɛ ngapezoma mɔɔ Gyihova ɛye bɛ la ɛva ɛvolɛ dɔɔnwo ɛbɔ kɔkɔ kɛ kenle zɛhae badwu; noko menli ne andie. Kɛkala Babelɔn ɛlɔnema ɛbɛnga suakpole ne ɛyia. Mɔɔ bɛbɛngale bɛ bɛyiale wɔ siane dɔɔnwo anzi la, bɛbubule suakpole ne bane ne mɔ na bɛhɔle ɛkɛ, bɛhanle ɛzonlenlɛsua ne aze fɛɛnye, na bɛhuhunle Gyɛlusalɛmma mɔɔ ɛnli nɔhalɛ na bɛsonle awozonle la anzɛɛ bɛhyele bɛ bɛhɔle.

2, 3. (a) Tɛnlabelɛ boni a azɛlɛ ye azo amra wɔ nu ɛnɛ a? (b) Kpuya boni mɔ a yɛbazuzu nwo a?

2 Ɛnɛ, Gyihova anwuma ɛlɔnema ɛlɛba azɛlɛ ye azo menli mɔɔ ɛnli nɔhalɛ la anwo zo. (Yek. 17:12-14) Ɛtetalɛ ɛhye bayɛ anwongyelelɛ kpole ne awieleɛ. (Mat. 24:21) Noko ɔtɛkale amozi somaa kɛ menli dɔɔnwo bɛadie bɛdabɛ mɔɔ Gyihova ɛye bɛ kɛ sinzavolɛma la kɔkɔbɔlɛ ne.

3 Duzu a maanle Gyihova yele sinzavolɛma a? Edwɛkɛ boni a sinzavolɛ bɔ ye nolo a? Nwane mɔ a yɛ gyima ɛhye a, na kyɛfoa boni a yɛlɛ ye wɔ nu a? Bɛmaa yɛzuzu kpuya ɛhye mɔ anwo.

“Ɔwɔ Kɛ Ɛbɔ Bɛ Kɔkɔ Ɛmaa Me”

4. Duzu ati a Gyihova kpale sinzavolɛma a? (Nea mɔlebɛbo nvoninli ne.)

4 Kenga Yizikeɛle 33:7. Ɛnee sinzavolɛma ta gyinla suakpole bane zo amaa bɛabɔ menli ne anwo bane. Ɛhye kile kɛ suakpole ne azo kpanyinli ne dwenle ye maanlema ne anwo. Aweɛne mɔɔ sinzavolɛ babɔ la kola sɛkye sua ne azo amra nafelɛ ɛdeɛ, noko ɛvɛlɛlɛ ɛhye kola die bɛdabɛ mɔɔ bɛbalie zo la ngoane. Gyihova noko kpale sinzavolɛma, tɛ kɛ asɛɛ ɔkulo kɛ ɔfa fɔlɛbualɛ edwɛkɛ ɔteetee Yizilayɛma la ati ɔ, emomu kɛ mɔɔ ɔdwenle bɛ nwo na ɔkulo kɛ ɔdie bɛ ngoane la ati ɔ.

5, 6. Ka adenle ko mɔɔ yɛdua zo yɛnwu Gyihova pɛlepɛlelilɛ ne la.

5 Mekɛ mɔɔ Gyihova kpa Yizikeɛle kɛ sinzavolɛ la, ɔlale ye subane ngɛnlɛma ne mɔ bie ali. Suzu nuhua nwiɔ pɛ anwo nea.

6 Pɛlepɛlelilɛ: Gyihova pɛlepɛlelilɛ ne di daselɛ kɛ ɔnnea sonla nyunlu na ɔ nee yɛ nuhua ko biala ali. Kɛ neazo la, menli dɔɔnwo dele Yizikeɛle edwɛkɛ ne na bɛkpole, noko Gyihova ambu bɛ muala kɛ bɛde atua; emomu ɛnee ɔkpondɛ kɛ ɔnwu mɔɔ bɛ nuhua ko biala bayɛ la. Ɔhanle mɔɔ le “amumuyɛnli” nee mɔɔ le “tenlenenli” la anwo edwɛkɛ fane dɔɔnwo. Ɛhye ati, Gyihova nea mɔɔ awie ko biala yɛ wɔ edwɛkɛ ne anwo la na yeabua ye ndɛne.​—Yiz. 33:8, 18-20.

7. Duzu a Gyihova gyinla zo bua ndɛne a?

7 Eza yɛnwu Gyihova pɛlepɛlelilɛ ne wɔ kɛzi ɔbua menli ndɛne la anu. Tɛ mɔɔ bɛyɛle ye dɛba la azo a ɔgyinla ɔbua ndɛne a, emomu mɔɔ bɛyɛ ye kɛkala la azo ɔ. Ɔzele Yizikeɛle kɛ: “Saa meka mekile amumuyɛnli bie kɛ: ‘Kɛ ɔde ye biala la, ɛbawu,’ na ɔtwe ɔ nwo ɔfi ye ɛtane nwo na ɔdi pɛlepɛle ɔyɛ mɔɔ tenrɛ la . . . a, ɔbanyia ngoane.” Akee Gyihova vale edwɛkɛ ɛhye mɔɔ yɛ azibɛnwo la zɔle zo: “Ɔnrɛli ɛtane mɔɔ ɔyɛle la anu biala anwo ɛzonle.” (Yiz. 33:14-16) Noko bɛdabɛ mɔɔ bɛbɔle ɛbɛla kpalɛ la ɛnrɛhola ɛnrɛha kɛ saa bɛte atua a tieyɛ mɔɔ bɛyɛle ye dɛba la bahola alie bɛ. Ɔhanle kɛ saa “ɔfa ɔ nwo ɔto ye tenleneyɛlɛ ne azo na ɔyɛ ɛtane a, bɛnrɛhakye ye tenleneyɛlɛ ne mɔ anu biala, emomu ɛtane ne mɔɔ yeyɛ la ati ɔbawu.”​—Yiz. 33:13.

8. Duzu a kɔkɔbɔlɛ ne mɔ kilehile yɛ wɔ Gyihova pɛlepɛlelilɛ ne anwo a?

8 Eza yɛnwu kɛ Gyihova di pɛlepɛle ɔluakɛ ɔdimoa ɔbɔ kɔkɔ kolaa na yeayɛ debie. Yizikeɛle bɔle ye gyima ne abo la ɛvolɛ kɛyɛ nsia pɛle nu kolaa na Babelɔn ɛlɔnema ne azɛkye Gyɛlusalɛm. Noko tɛ Yizikeɛle a limoale bɔle menli ne kɔkɔ kɛ bɛbabu bɛ nyɛleɛ nwo mgbonda a. Ɔmaanle ngapezoma le kɛ Hozia, Ayezaya, Maeka, Odɛde yɛɛ Gyɛlɛmaya yɛle sinzavolɛ gyima ɛvolɛ mɔɔ bo 100 la kolaa na bɛazɛkye Gyɛlusalɛm. Ɔmaanle Gyɛlɛmaya hakyele bɛ kɛ: “Memkpale sinzavolɛma mɔɔ hanle kɛ, ‘Bɛdie aweɛne ne ane la!’” (Gyɛ. 6:17) Mɔɔ Babelɔnoma vale Gyihova ndɛnebualɛ ne rale la, yɛnrɛhola yɛnrɛha kɛ Gyihova anzɛɛ ye sinzavolɛma ne a maanle menli ne ngoane vile bɛ sa a.

9. Kɛzi Gyihova lale ɛlɔlɛ kpundii ali ɛ?

9 Ɛlɔlɛ: Gyihova maa ye sinzavolɛma kɔbɔ tenlenema nee amumuyɛma​—menli mɔɔ maa ɔdi nyane na bɛsɛkye ye duma la​—kɔkɔ ɔfa ɔda ye ɛlɔlɛ kpundii ne ali. Suzu ɛhye anwo​—ɛnee bɛze Yizilayɛma kɛ bɛle Gyihova menli, noko bɛhɔle zo bɛhakyile bɛ nzi bɛzile ye na bɛhɔlile adalɛ nyamenle ne mɔ anzi! Gyihova vale bɛ totole raalɛ mɔɔ sɛkye agyalɛ la anwo ɔvale ɔlale nyane kpole mɔɔ bɛmaanle ɔlile la ali. (Yiz. 16:32) Yemɔ bɔbɔ, yeangyakyi bɛ ɛkɛ ne ala. Yeangulo kɛ ɔbali nzenralɛ, emomu kɛ bɛbaziezie bɛ avinli. Saa ye menli ne angakyi a, yɛɛ ɔtwe ndɛnebualɛ konle dadeɛ ne a. Duzu ati ɔ? Ɔzele Yizikeɛle kɛ: “Me nye ɛnlie amumuyɛma ewule nwo, emomu kɛ amumuyɛnli bahakyi ye adenle na yeadɛnla ngoane nu.” (Yiz. 33:11) Kɛzi Gyihova dele nganeɛ wɔ dɛba ne la, zɔhane ala a ɔte nganeɛ ɛnɛ noko a.​—Mal. 3:6.

10, 11. Duzu a yɛsukoa yɛfi kɛzi Gyihova nee ye menli di la anu a?

10 Duzu a yɛsukoa yɛfi kɛzi Gyihova nee Yizilayɛma lile wɔ pɛlepɛle nee ɛlɔlɛ nu la anu a? Ɔwɔ kɛ yɛsuzu awie ko biala mɔɔ yɛka edwɛkɛ ne yɛkile ye la tɛnlabelɛ nwo, ɔnle kɛ yɛfa menli dɔɔnwo yɛbɔ nu. Nea kɛzi ɔbayɛ nvonleɛ kɛ yɛbagyinla awie nyɛleɛ dɛba anzɛɛ ye abusua, ye amaamuo, ye ezukoa gyinlabelɛ anzɛɛ aneɛ mɔɔ ɔka la azo yɛalimoa yɛabua ye ndɛne kɛ ɔnfɛta kɛ yɛka edwɛkɛ ne bie yɛkile ye a! Gyihova maanle ɛzoanvolɛ Pita nwunle debie bie mɔɔ nwolɛ hyia ɛnɛ noko la: “Nyamenle ɛnnea sonla nyunlu, na wɔ maanle biala anu awie biala mɔɔ sulo ye na ɔyɛ mɔɔ ɔle tenlene la, ɔdie ye ɔto nu.”​—Gyi. 10:34, 35.

Asoo yɛnwu menli kɛ mɔɔ Gyihova nwu bɛ la? (Nea ɛdendɛkpunli 10)

11 Ɛzukoalɛdeɛ titili bieko a le kɛ ɔwɔ kɛ yɛnea yɛ nwo boɛ kpalɛ; ɔluakɛ nyɛleɛ kpalɛ mɔɔ yɛyɛ ye dɛba la ɛnrɛhola ɛnrɛlie yɛ ɛnrɛvi ninyɛndane mɔɔ yɛbayɛ ye ɛnɛ la anwo. Ɔwɔ kɛ yɛkakye kɛ yɛle kɛ bɛdabɛ mɔɔ yɛka edwɛkɛ ne yɛkile bɛ la ala, ɛtane wɔ yɛ muala yɛ nwo. Folɛ mɔɔ ɛzoanvolɛ Pɔɔlo dule Kɔlente asafo ne la fale yɛdayɛ noko yɛ nwo: “Mɔɔ dwenle kɛ ɔgyi kpundii la, ɛnlea boɛ na yeandɔ aze. Sɔnea biala ɛtɛtole bɛ kyesɛ mɔɔ to awie biala la ala.” (1 Kɔl. 10:12, 13) Yɛngulo kɛ yɛyɛ kɛ awie mɔɔ “ɔfa ɔ nwo ɔto ye tenleneyɛlɛ” zo la ɛlɛ, na yɛsuzu kɛ yɛkola yɛyɛ ɛtane mɔɔ bɛnrɛhwe yɛ nzo a, ɔluakɛ eza yɛyɛ gyima kpalɛ la ati. (Yiz. 33:13) Ɔnva nwo mekɛ tendenle mɔɔ yɛva yɛzonle Gyihova la, ɔhyia kɛ yɛkɔ zo yɛbɛlɛ yɛ nwo aze, yɛyɛ tieyɛ.

12. Saa yɛyɛle ɛtane mgbole wɔ dɛba ne a, duzu a ɔwɔ kɛ yɛkakye a?

12 Na saa yɛyɛ ɛtane mgbole bie mɔ na kɛkala yɛnlu yɛ nwo ɛ? Yɛnwunle ye wɔ Yizikeɛle edwɛkɛ ne anu kɛ, Gyihova bahwe ɛtanevolɛma mɔɔ bɛnnu bɛ nwo la anzo. Noko eza yɛnwunle kɛ ɔle ɛlɔlɛ Nyamenle, ɔnle nzenralɛ Nyamenle. (1 Dwɔn 4:8) Saa yɛkile kɛ yɛnlu yɛ nwo a, ɔnle kɛ yɛte nganeɛ ɛlɛ kɛ yɛ ɛtane ne bo ye anwunvɔnezelɛ ne azo. (Gye. 5:14, 15) Ɛnee ɔkulo kɛ ɔfa Yizilayɛma mɔɔ zɛkyele agyalɛ wɔ sunsum nu la ɛtane ɔkyɛ bɛ, na ɔkulo kɛ ɔfa yɛdayɛ noko yɛ ɛtane ɔkyɛ yɛ.​—Edw. 86:5.

“Tendɛ Kile Wɔ Menli Ne”

13, 14. (a) Edwɛkɛ boni mɔ a ɛnee ɔwɔ kɛ sinzavolɛma bɔ ye nolo a? (b) Edwɛkɛ boni a Ayezaya bɔle ye nolo a?

13 Kenga Yizikeɛle 33:2, 3. Edwɛkɛ boni mɔ a ɛnee ɔwɔ kɛ Gyihova sinzavolɛma bɔ ye nolo a? Ɛnee bɛ gyima ne foa titili a le kɛ bɛbava kɔkɔbɔlɛ bɛamaa. Noko eza bɛbɔle edwɛkpa nolo. Nea neazo bie mɔ.

14 Ayezaya mɔɔ zonlenle ɔvi kɛyɛ 778 kɔdwu 732 K.Y.M. la, bɔle kɔkɔ kɛ Babelɔnoma baho ava Gyɛlusalɛm na bɛava menli mɔɔ de ɛkɛ ne la bɛahɔ akɛlɛzonlenlɛ nu. (Aye. 39:5-7) Noko eza ɔhɛlɛle kɛ: “Nea! Wɔ sinzavolɛma ɛmaa bɛ ne zo. Bɛ muala bɛfa fɛlɛkolilɛ bɛtea nu, ɔluakɛ saa Gyihova boɔboa Zayɔn anloa bieko a, bɛbanwu ye wienyi.” (Aye. 52:8) Ɔbɔle edwɛkpa mɔɔ tɛla biala la nolo​—bɛbava nɔhalɛ ɛzonlenlɛ bɛazie ɛkɛ ne bieko!

15. Edwɛkɛ boni a Gyɛlɛmaya bɔle ye nolo a?

15 Ɛnee bɛta bɛfɛlɛ Gyɛlɛmaya mɔɔ zonlenle ɔvi 647 kɔdwu 580 K.Y.M. la kɛ awie mɔɔ “munzule nwo edwɛkɛ ala a ɔka” a, na ɛnee ɔnle nɔhalɛ. Ɔyɛle gyima kpalɛ ɔbɔle Yizilayɛ amumuyɛma ne kɔkɔ wɔ munzule ne mɔɔ ɛnee Gyihova bava ara bɛ nwo zo la anwo. * Noko eza ɔbɔle edwɛkpa nolo, ɔhanle menli ne mɔɔ bɛbazia bɛahɔ bɛ azɛlɛ ne azo nee nɔhalɛ ɛzonlenlɛ mɔɔ bɛbava bɛazie ɛkɛ ne bieko la anwo edwɛkɛ.​—Gyɛ. 29:10-14; 33:10, 11.

16. Kɛzi Yizikeɛle edwɛkɛ ne boale menli ne ɛ?

16 Bɛkpale Yizikeɛle sinzavolɛ wɔ 613 K.Y.M., na yeanyɛ boɛ fee la ɔyɛle ye gyima ne too ɔhɔdwule 591 K.Y.M. Kɛ mɔɔ Tile 5 nee 6 ne hilehilele nu la, Yizikeɛle bɔle Yizilayɛma kɔkɔ wɔ ɛzɛkyelɛ ne mɔɔ ɛnee ɔbara bɛ nwo zo la anwo, ɔyele mogya nwo fɔlɛ biala mɔɔ anrɛɛ ɔbali la ɔvile ɔ nwo zo. Ɔbɔle menli ne kɔkɔ kɛ Gyihova bahwe kpɔkyevolɛma anzo wɔ Gyɛlusalɛm yɛɛ ɔbaboa menli mɔɔ bɛvale bɛ bɛhɔle Babelɔn la yeamaa bɛanyia sunsum nu gyinlabelɛ kpalɛ amaa bɛafɛta gyima mɔɔ bɛbayɛ ye kenle bie la. Saa ɛvolɛ 70 akɛlɛzonlenlɛ ne ba awieleɛ a, Gyihova balua mɔhama ne mɔ bie wɔ Yizilayɛ azɛlɛ ne mɔɔ bɛzia bɛra zolɛ la azo. (Yiz. 36:7-11) Mɔhama ɛhye mɔ bayɛ menli mɔɔ diele Yizikeɛle la amra nee bɛ nlɔnra titili. Kɛ mɔɔ adile gyɛne mɔɔ wɔ Foa 3 ne anu kile la, ɛnee Yizikeɛle lɛ edwɛkpa dɔɔnwo bɔ ye nolo, ɔkile kɛ bɛbava nɔhalɛ ɛzonlenlɛ bɛazie ɛkɛ ne bieko wɔ Gyɛlusalɛm.

17. Mekɛ boni a Gyihova kpale sinzavolɛma a?

17 Asoo ngapezoma ɛhye mɔ mɔɔ bɛdendɛle bɛhilele Nyamenle menli ne wɔ mekɛ mɔɔ bikye Gyɛlusalɛm ɛzɛkyelɛ ne wɔ 607 K.Y.M. la angome a le menli mɔɔ Gyihova maanle bɛyɛle ye sinzavolɛma a? Kyɛkyɛ. Mekɛ biala mɔɔ debie titili bie zile na Gyihova bodane rale nu la, Gyihova yele sinzavolɛma ɔmaanle bɛbɔle amumuyɛma kɔkɔ na eza bɛbɔle edwɛkpa nolo.

Sinzavolɛma Wɔ Ɛvoya Mɔɔ Limoa La Anu

18. Duzu gyima a Dwɔn Sɔnevolɛ ne yɛle a?

18 Dwɔn Sɔnevolɛ ne yɛle sinzavolɛ gyima wɔ ɛvoya mɔɔ limoa Y.M. la anu. Ɔbɔle nwonane nu Yizilayɛma kɔkɔ kɛ ɔnrɛhyɛ bɛbakpo bɛ. (Mat. 3:1, 2, 9-11) Noko ɔyɛle mɔɔ tɛla zɔ la. Gyisɛse hanle kɛ Dwɔn a le “ɛbɔfoɔ” ne mɔɔ bɛhanle ɔ nwo edwɛkɛ kɛ ɔbaziezie adenle nu yeamaa Mɛzaya ne la. (Mal. 3:1; Mat. 11:7-10) Gyima ne foa bie a le kɛ ɔbabɔ edwɛkpa ɛhye nolo​—Gyisɛse, “Nyamenle Boaneralɛ ne” ɛra, na “ɔbaye ɛtane yeavi ewiade.”​—Dwɔn 1:29, 30.

19, 20. Kɛzi Gyisɛse nee ye ɛdoavolɛma ne yɛle sinzavolɛma gyima ɛ?

19 Gyisɛse tɛla sinzavolɛma ne mɔ amuala. Ɔle kɛ Yizikeɛle la, Gyihova zoanle ye wɔ “Yizilayɛma” anwo ɛkɛ. (Yiz. 3:17; Mat. 15:24) Gyisɛse bɔle kɔkɔ kɛ ɔnrɛhyɛ bɛbakpo nwonane nu Yizilayɛma na bɛazɛkye Gyɛlusalɛm. (Mat. 23:37, 38; 24:1, 2; Luku 21:20-24) Noko ɛnee ye gyima titili a le kɛ ɔbabɔ edwɛkpa nolo.​—Luku 4:17-21.

20 Gyisɛse wɔ azɛlɛ ye azo la, ɔzele ye ɛdoavolɛma kɛ: “Bɛhɔ zo bɛzinza.” (Mat. 24:42) Bɛdiele ye edwɛkɛ ne na bɛyɛle sinzavolɛma gyima, bɛbɔle kɔkɔ kɛ Gyihova ɛkpo nwonane nu Yizilayɛma nee azɛlɛ ye azo suakpole Gyɛlusalɛm. (Wlo. 9:6-8; Gal. 4:25, 26) Bɛle kɛ sinzavolɛma mɔɔ limoale bɛ nyunlu la, ɛnee bɛdabɛ noko bɛbɔ edwɛkpa nolo. Ɛnee amaneɛbɔlɛ fɛlɛko ɛhye boka bɛ edwɛkɛ ne anwo kɛ akee bɛbava Maanle Maanle ne anu amra bie bɛaboka Nyamenle Yizilayɛ ne anu amra mɔɔ bɛkpokpa bɛ la anwo na bɛanyia nwolɛ adenle bɛaboa Kelaese bɛamaa yeava nɔhalɛ ɛzonlenlɛ yeazie azɛlɛ ye azo bieko.​—Gyi. 15:14; Gal. 6:15, 16; Yek. 5:9, 10.

21. Neazo boni a Pɔɔlo yɛle a?

21 Ɛnee ɛzoanvolɛ Pɔɔlo boka ɛvoya mɔɔ limoa la anu sinzavolɛma ne anwo, na ɔyɛle neazo kɛnlɛma. Ɔmaanle ɔ nye bolole ye gyima ne anwo. Ɛnee ɔte nganeɛ kɛ Yizikeɛle la, saa yeanyɛ ye gyima ne a ɔbali mogya nwo fɔlɛ. (Gyi. 20:26, 27) Ɔlile sinzavolɛma mɔɔ ɛha la neazo ne anzi, ɔbɔle menli kɔkɔ na eza ɔbɔle edwɛkpa nolo. (Gyi. 15:35; Wlo. 1:1-4) Sunsum ne maanle ɔhanle edwɛkɛ ɛhye mɔɔ wɔ Ayezaya ngapezo ne anu la bie kɛ: “Nea kɛzi ahenle mɔɔ lua awoka ne mɔ azo ɛlɛfa edwɛkpa ara la agyakɛ abo le kɛnlɛma a,” na ɔmaanle ɔvanenle gyima mɔɔ Kelaese ɛdoavolɛma yɛ wɔ mekɛ mɔɔ bɛlɛka Nyamenle Belemgbunlililɛ ne anwo edwɛkɛ ne la anwo.​—Aye. 52:7, 8; Wlo. 10:13-15.

22. Ɛzoanvolɛma ne wule la, duzu a zile a?

22 Wɔ ɛzoanvolɛma ne ewule nzi, kpɔkyevolɛma mɔɔ ɛnee bɛha bɛ nwo edwɛkɛ bɛdo ɛkɛ ne la nyianle Kilisiene asafo ne azo tumi. (Gyi. 20:29, 30; 2 Tɛs. 2:3-8) Wɔ mekɛ tendenle bie anu, adalɛ Kilisienema mɔɔ bɛle kɛ ndile la anwo razonle dɛlale Kelaese nɔhalɛ ɛdoavolɛma ne mɔɔ bɛle kɛ hwiiti la, na bɛvale adalɛ ngilehilelɛ bɛhedale Nyamenle Belemgbunlililɛ ne anwo edwɛkɛ ne mɔɔ nuhua la ɛkɛ la azo. (Mat. 13:36-43) Noko mekɛ dwule kɛ Gyihova fa ɔ nwo wula alesama edwɛkɛ nu la, ɔlale ɛlɔlɛ nee pɛlepɛlelilɛ ali bieko, ɔlua sinzavolɛma mɔɔ ɔyele bɛ kɛ bɛbɔ kɔkɔ na eza bɛbɔ edwɛkpa nolo la azo. Nwane mɔ a le sinzavolɛma ɛhye mɔ?

Gyihova Kpale Sinzavolɛma Kɛ Bɛbɔ Amumuyɛma Kɔkɔ

23. Gyima boni a C. T. Russell nee ɔ gɔnwo mɔ yɛle a?

23 Wɔ ɛvolɛ ne mɔ mɔɔ li 1914 anyunlu la anu, Charles Taze Russell nee ɔ gɔnwo mɔ yɛle gyima kɛ “ɛbɔfoɔ” ne mɔɔ ‘ɔbahɔziezie adenle ne anu’ kolaa na bava Mɛzaya Belemgbunlililɛ ne bazie ɛkɛ ne la. * (Mal. 3:1) Ekpunli zɔhane noko yɛle sinzavolɛ gyima, bɛluale Zion’s Watch Tower and Herald of Christ’s Presence ne azo bɛbɔle Nyamenle ndɛnebualɛ ne anwo kɔkɔ na eza bɛbɔle Nyamenle Belemgbunlililɛ ne anwo edwɛkpa ne nolo.

24. (a) Kɛzi akɛlɛ nɔhavo ne ɛyɛ sinzavolɛ gyima ɛ? (b) Duzu a wɔzukoa wɔvi tete sinzavolɛma ne ɛkɛ a? (Nea ɛlɛka “Sinzavolɛma Mɔɔ Yɛle Neazo Kpalɛ La Bie Mɔ.”)

24 Bɛvale Belemgbunlililɛ ne bɛziele ɛkɛ ne la, Gyisɛse kpale menli ekpunli ekyi bie kɛ akɛlɛ nɔhavo. (Mat. 24:45-47) Ɔvi mekɛ zɔhane, akɛlɛ nɔhavo ne mɔɔ ɛnɛ yɛfɛlɛ ye Neazo Eku la, ɛyɛ sinzavolɛ gyima. Ɔdi yɛ nyunlu yɛbɔ “nzenralɛlilɛ kenle ne” anwo kɔkɔ na eza yɛbɔ “Gyihova ɛlolɛ mekɛ ne” nolo.​—Aye. 61:2; eza nea 2 Kɔlentema 6:1, 2.

25, 26. (a) Gyima boni a ɔwɔ kɛ Kelaese ɛdoavolɛma kɔsɔɔti yɛ bie a, na kɛzi bɛyɛ ye ɛ? (b) Duzu a yɛbazuzu nwo wɔ tile mɔɔ doa zo la anu a?

25 Akɛlɛ nɔhavo ne a di sinzavolɛ gyima ne anyunlu a, noko Gyisɛse ɛze “awie biala” mɔɔ boka ye ɛdoavolɛma ne anwo la kɛ “bɛhɔ zo bɛzinza.” (Maake 13:33-37) Ɔlua edwɛkɛ ɛhye mɔɔ yɛdi zo la ati yɛmaa yɛ nye da ɛkɛ wɔ sunsum nu, yɛfa nɔhalɛlilɛ yɛboa ɛnɛ mekɛ ye sinzavolɛ ne. Yɛka edwɛkɛ ne yɛfa yɛkile kɛ yɛ nye la ɛkɛ. (2 Tim. 4:2) Duzu a ka yɛ a? Bie a le ɛhulolɛ mɔɔ yɛlɛ kɛ yɛdie ngoane la. (1 Tim. 4:16) Ɔnrɛhyɛ menli dɔɔnwo ngoane bavi bɛ sa ɔluakɛ bɛbule bɛ nye bɛguale kɔkɔ ne mɔɔ ɛnɛ mekɛ ye sinzavolɛ ne bɔle la azo. (Yiz. 3:19) Noko yɛkulo kɛ yɛka edwɛkpa ne mɔɔ tɛla biala la yɛkile​—bɛva nɔhalɛ ɛzonlenlɛ bɛzie ɛkɛ ne bieko! Kɛkala, wɔ “Gyihova ɛlolɛ mekɛ ne” anu, anlenkɛ ne ɛbuke ɛmaa menli dɔɔnwo kɛ bɛraboka yɛ nwo yɛzonle yɛ ɛlɔlɛ Nyamenle Gyihova mɔɔ di pɛlepɛle la. Ɔnrɛhyɛ bɛdabɛ mɔɔ bɛde azɛlɛ ye azo mɔɔ bɛbanyia bɛ ti wɔ ɛtane ewiade ɛhye ɛzɛkyelɛ ne anu la kɔsɔɔti banyia nyilalɛ avi anwunvɔnezelɛ mɔɔ ɔ Ra, Kelaese Gyisɛse bava ali tumi la anu. Ɔnle kɛ yɛtwenlehwenle yɛ bo aze kɛ yɛbaboa ɛnɛ mekɛ ye sinzavolɛ ne wɔ edwɛkpa zɛhae nolobɔlɛ nu!​—Mat. 24:14.

Yɛfa anyelielɛ yɛboa ɛnɛ mekɛ ye sinzavolɛ ne ɔlua edwɛkpa ne mɔɔ yɛbɔ ye nolo la azo (Nea ɛdendɛkpunli 25)

26 Kolaa na ɛtane ewiade ɛhye ahɔ ye awieleɛ bɔbɔ la, Gyihova ɛha ye menli ɛbɔ nu wɔ adenle mɔɔ yɛ nwanwane la azo. Tile mɔɔ doa zo la baha ngapezo bie mɔɔ fale mbaka nwiɔ mɔɔ bɛvale bɛyɛle ndonwo bɛhilele kɛzi ɛhye ɛyɛ zɔ anu la anwo edwɛkɛ.

^ ɛden. 15 Edwɛkɛkpɔkɛ “munzule” finde kɛyɛ 60 wɔ Gyɛlɛmaya ne anu.

^ ɛden. 23 Ɛkpondɛ ngapezo ɛhye anu ngilenu dɔɔnwo a nea buluku Nyamenle Belemgbunlililɛ Di Tumi!, tile 2, “Bɛwo Belemgbunlililɛ Ne Wɔ Anwuma.”