Skip to content

Skip to table of contents

15 EKOBEE

Ɛrɛ Ekpeloo Bu O Esiatam

Ɛrɛ Ekpeloo Bu O Esiatam

“Ɛrɛgeba nɛɛ a . . . ɛrɛ ɛɛbu loo dɛ̄dɛɛ̄ ye epiaga tam.”—EKLISIASTIS 3:13.

1-3. (a) Tam gbɛnɛ-edo nɛɛ gaa si tɔɔ̄ wa loo doodoo wa? (b) Pya amunu ebip na i gaa le agara bu ekobee ue ama a?

PYA NƐƐ bu dɛ̄dɛɛ̄ nyɔuwe gaa piaga lo eyerebah nɛ aba aba le pya wa butɔ. Bu gbɛnɛ-edo nɛɛ naa ɛɛ loo tam ba gaa si, sa bɔɔ aa pio aba lo esi uwe tam ziī ziī biradee. Lo alu kɛ̄ o kɛ̄tɔɔ̄ le doolo, e na o dap doo lo edoo kɔ o ɛrɛ ekpeloo bu o tam a? Bu mɛ sīdee na o dap ɛrɛ ekpeloo bu o tam a?

2 Jɛhova kɔ i nɛ kɔ: “Dɔɔ̄na, kɔmɛ alu dɔɔ̄nu Bari nɛ nɛɛ kɔ ɛrɛgeba nɛɛ a de nu sa ɔ̄ nu e’ɔ̄ sa ɛrɛ ɛɛbu loo dɛ̄dɛɛ̄ ye epiaga tam.” (Eklisiastis 3:13) Jɛhova bee i dɛm kɔ i ɛrɛ nia le taɛ lo esitam. A gbī kɔ tam i si a kpe i loo.—Buū Eklisiastis 2:24; 5:18.

3 Nyɔɔwo, e na eyerebah i nɛ kɔ i ɛrɛ ekpeloo bu i esiatam a? Mɛ dua tam na pya Nɛɛ Kraist naale esi a? Bu mɛ sīdee na i dap doo kɔ i esiatam le taāŋabah Jɛhova a kuūnadɛɛ̄ a? E amunu tam a kuī eera na i dap si a?

BAƐ NƐƐ A SI TAM EE DƐ̄DƐƐ̄ NƐƐ

4, 5. Jɛhova ɛmadɛɛ̄ si tam doodoo wa?

4 Jɛhova wereloo si tam. Jɛnɛsis 1:1 kɔ: “Bu bɔātɛ̄ Bari bee dɛm bunyɔɔ le nyɔuwe.” Sɔ̄ Bari edɛma kɛnɛkɛ̄ le dɛ̄dɛɛ̄ nu a le nyɔɔ sah, a bee kɔ nu a dɛm “bee lee gbɛnɛ.” (Jɛnɛsis 1:31) Loo i nɛɛ dɛmnu bee sukɛ̄ loo pya nu a bee dɛm.—1 Timɔti 1:11.

5 Jɛhova naa wee ɔbɛ si tam. Jizɔs bee kɔ: “Mdaa Tɛ aa sige tam mmɛ nyaawo.” (Jɔn 5:17) Kere ii suā dɛ̄dɛɛ̄ nyɛŋianu Jɛhova edoora, i suā nu akiiloo pio aba. A esagɛ pya enyɔɔnɛ ye Saaro Jizɔs Kraist bɛɛ bu ye Buɛ̄-mɛnɛ. (2 Pya Kɔrint 5:17) Jɛhova gaa baɛ nage loo sa kuūdɛɛ̄loo pya miɔŋɔ nɛɛ. Tam zue ue bu yube nyɔuwe gaa doo kɔ gbɛnɛkpo miliɔn pya nɛɛ a suāloo Jɛhova sa ba ɛrɛ bɛābu lo etɔɔ̄dum mmɛ deedee bu paradais a kɛnɛkɛ̄.—Jɔn 6:44; Pya Rom 6:23.

6, 7. Amunu tam na Jizɔs bee si a?

6 Doodoo ye Tɛ, Jizɔs wereloo si tam. Lɛɛ Jizɔs gae bee lu a kɛnɛkɛ̄, a bee le kpaɛ̄ Bari doodoo “nɛɛ kari,” sa ye nyɔɔnɛ dɛm dɛ̄dɛɛ̄ nu a le bunyɔɔ le kɛnɛkɛ̄. (Kam 8:22-31; Pya Kɔlɔsi 1:15-17) Sɔ̄ Jizɔs bee le a kɛnɛkɛ̄, a bee kiisī lo ebiibahkɛ̄ si tam. Sɔ̄ a bee lege zege, a bee nɔ tam kanu sa a wee dap kwa kasi le tɔ. Jizɔs bee para ye tam mmɛ kɛ̄ alu ekue ye ‘nɛɛ kari.’—Maak 6:3.

7 Kerewo, sɔ̄ Jizɔs bee le a kɛnɛkɛ̄, ye gbɛnɛ tam bee le zue le yereue sa tɔgɛ nu akiiloo Jɛhova pya nɛɛ. Bu taa zua le siga a bee si ye tam mmɛɛ̄, sa a wee piiga lo esi aā lɔɔrɛ mmɛ uunɛ. (Luk 21:37, 38; Jɔn 3:2) Jizɔs bee kiā booboo maɛl nyɔɔ dee alu tɔ̄tɔ̄, sa zuegi ue nɛ gbɛnɛ-edo nɛɛ a muɛ̄.—Luk 8:1.

8, 9. E na anua Jizɔs bee ɛrɛ ekpeloo bu tam a bee si a?

8 Si tam Bari bee le doodoo nuede loo Jizɔs. Tam ama bee ye nɛ ekpo le mɛm. A ɛrɛ pio dee Jizɔs wee si tam mmɛ kɛ̄ a naa ɛrɛ sɔ̄ edeā nu. (Jɔn 4:31-38) A bee su dɛ̄dɛɛ̄ dee a ye kpaā nɛ yeābah nɛ pya dɔɔ̄na kɔ ba a nɔ nu akiiloo ye Tɛ. Ɛɛ na anua a bee dap kɔ nɛ Jɛhova kɔ: “Mda bee a nɛ ka bu nyɔuwe, kɛ̄ m bee mmɛɛ̄ tam o bee mɛ nɛ lo esi doo.”—Jɔn 17:4.

9 Sirapie kɔ Jɛhova le Jizɔs wee si tam gbɛnɛ, sa ɛrɛ ɛɛbu le ziinɛloo aāloo wa tam. I gbī e “nɔ Bari,” e i gbī e “nyɔɔnɛ elap tɔ kiā” Jizɔs. (Pya Ɛfɛsɔs 5:1; 1 Pita 2:21) Ɛɛ na anua i piiga lo esi tam sa si kumakɛ̄ i dap doo bu ɛrɛgeba tam i si a.

BU MƐ SĪDEE NA I ƐMADƐƐ̄ I TAM A?

10, 11. E na eyerebah i nɛ kɔ i ɛrɛ le ekɛɛrɛ kumaloo i tam a?

10 Doodoo pya nɛɛ Jɛhova, i biibahkɛ̄ si tam lo enɛ nu a bɛɛ̄ aba ii le pya i butɔ. Bɔloo kɔ i ɛrɛ ekpeloo aāloo i tam, mɛ a naa dap waɛ doo wo pio sɔ̄. Nyɔɔwo, e na i dap doo lo a le ii ɛrɛ ekpeloo aāloo tam i si a?

Ɛrɛ le ekɛɛrɛ dap doo kɔ ɛrɛgeba tam i si a kpe i loo kaāna

11 Ɛrɛ le ekɛɛrɛ. Ii le edap nyaana kɛ̄ i gaa si tam le kuma tam i gaa si, mɛ i dap nyaana kɛ̄ i ɛmadɛɛ̄ lo tam doo. Dābeeloo nu Jɛhova i gbī aābah dap i yerebah nɛ. Bu edoba, Jɛhova gbī kɔ pya alu ekobee butɔ a kuūdɛɛ̄loo ebɛɛ̄ pya wa butɔ kumakɛ̄ ba dap doo. Bu kaka, Baibol kɔ nɛɛ a naa nɛ nu a bɛɛ̄ pya ye butɔ “bee piya ee nɛɛ a naa yira.” (1 Timɔti 5:8) Lo o lu ekobee butɔ, o piiga si tam lo enɛ nu a bɛɛ̄ pya o butɔ. Kere tam o gaa si nia a ale a naa nia a, o suā kɔ o gaa doo nu a nia Jɛhova tɛ̄maloo enɛ nu a bɛɛ̄ pya o butɔ.

12. Bu mɛ sīdee na biibahkɛ̄ si tam le tɔɔ̄dum a kaāna i dɔbiī nɛ a?

12 Lu nɛɛ a piiga bu si tam sa kaāna. Lo ama edoo kɔ a waɛ a bah e’ɛrɛ ekpeloo aāloo o tam. (Kam 12:24; 22:29) Edoo nage kɔ nɛɛ a bee a su loo tam a dɛrɛ a nyiɛ nyɔɔ. Pya ba su nɛɛ loo tam wee gbī pya nɛɛtam ba kaāna nyɔnɛbee ba naale eyib wa kpugi, wa zɔ, le sɔ̄. (Pya Ɛfɛsɔs 4:28) Lo a kuī eera na bee, Jɛhova suā sɔ̄ o gaa piiga bu o tam sa tɔɔ̄dum a kaāna. O dap ɛrɛ “kaāna ekɛɛrɛ beenyiɛ” nyɔɔbee o suā kɔ o gaa doo nu a nia Bari o wereloo.—Pya Hibru 13:18; Pya Kɔlɔsi 3:22-24.

13. Dɔɔ̄na e na a dap sira nyɔɔbee i tɔɔ̄dum a kaāna bie uwe tam a?

13 Suā kɔ o dogo sɔ̄ o le uwe tam dap nua ka loo Jɛhova. Lo ama na dɔɔ̄na nu anua i ɛrɛ ekpeloo bu i tam a. (Taitɔs 2:9, 10) Dap nage sira kɔ ziī nɛɛ le ɔɔ gaa siniatam dap gbī enɔ Baibol nyɔɔbee o le elap dogo.—Buū Kam 27:11; 1 Pita 2:12.

MƐ DUA TAM NA M SAGƐ A?

14-16. E na alu ebɛɛ̄ kɔ i kɛɛrɛbu sɔ̄ i gaa sagɛ tam i si a?

14 Baibol naa kue bee dɛ̄dɛɛ̄ tam pya Nɛɛ Kraist esi le lo ba naale esi. Mɛ a kɔ pya nu edap i yerebah nɛ kɔ i biaɛfii leere akiiloo tam. (Kam 2:6) Aāloo pya nu Baibol kɔ, i dap bip pya ebip ama aba ii.

Gbī tam a naale egbee daakuu Jɛhova

15 Ekɔ tam ama edoo kɔ m doo nu Jɛhova kɔ a naa lee ni? I esuā pya elap dogo Jɛhova baaloo, doodoo kɔ esah le yib biu. (A’aa 20:4; Doonu pya Nɛɛ lɛɛratam 15:29; Pya Ɛfɛsɔs 4:28; Mumuuna 21:8) Nyɔɔwo, i ɛrɛ enwaɛ̄dɛɛ̄ sa ii le esi ɛrɛgeba tam edoo kɔ i gbee pya daakuū Jɛhova.—Buū 1 Jɔn 5:3.

16 Ekɔ tam ama yerekpotɛ̄ ale nyimɛ ziī elap dogo Jɛhova baaloo ni? Bu edoba, lo alu enɛ a tam kɔ o su pya nɛɛ nyima tɔ bie tɔpie lɛa bu loo a. Lɔgɔ nu a bee piya loo lu nɛɛ a su pya nɛɛ nyima naale. Mɛ o suā kɛ̄ lɛa bu loo tɔɔ̄loo Jɛhova doo. Nyɔɔwo, kere a naale olo na o gaa lɛɛ bu loo nɛɛ a, ekɔ oo kɛɛrɛ kɔ Jɛhova ɛp kɔ ue bee a ni?—A’aa 21:22-24.

17. E na edap i yerebah nɛ kɔ i biaɛfii nu bu sīdee e’ɛɛrɛbu Bari a?

17 Tɛ̄maloo esu pya daakuu Baibol daānu, i dap lu dua nɛɛ alu ekɔ bu kpa Pya Hibru 5:14 lo a kɔ, “pya a ekpɔā wa buābee tɛ̄maloo dogo, lo esuā kee a le yɛɛ le le pɔrɔ.” Bip aba ɔɔ kɔ: ‘Lo m yiiloo tam ama, edoo kɔ pya dɔɔ̄na a dɔ ni? Tam ama edoo kɔ m aaloo na wa ale na dam le pya na miɔŋɔ kii dɔɔ̄na edo ni? Lo ama e’ɛrɛ wa pah nyɔɔ doodoo wa?’

“DOĀ-ƐP NU A LEE KAĀNA”

18. E na anua a dap aga lo ebɔɔgɛ i ekɛɛrɛ sere nyɔɔ i taāŋabah a?

18 A dap aga esu taāŋabah Jɛhova nua tuatua bu sɔ̄ “gbɛnɛ taāŋa” le ama. (2 Timɔti 3:1) Ɛrɛ tam esi sa doo kɔ a bia a bah aga kaāna. Lu ebɛɛ̄ kɔ i kuūdɛɛ̄loo pya i butɔ, mɛ i taāŋabah ɛrɛ elu tuatua. Ii le elɛɛbaloo kɔ nu bu namloo a kuī i loo gbɛnɛ bu dum. (1 Timɔti 6:9, 10) Nyɔɔwo, bu mɛ sīdee na i “doā-ɛp nu a lee kaāna” sa lege gaa nɛ nu a bɛɛ̄ pya i butɔ a?—Pya Filipai 1:10.

19. Bu mɛ sīdee na ture nyiɛ loo Jɛhova eyerebah i nɛ kɔ i kuūnadɛɛ̄ bu tam i si a?

19 Ture nyiɛ loo Jɛhova aābu dɛ̄dɛɛ̄ o beenyiɛ. (Buū Kam 3:5, 6.) I suā kɔ Bari suā taɛ nu a i bɛɛ̄ sa a kuū i dɛɛ̄loo gbɛnɛ. (Le-yɔɔ 37:25; 1 Pita 5:7) Ye Muɛ̄ Ue kɔ i nɛ kɔ: “Sereaa bui dum lɛɛ loo wereloo kpugi, doolo nu bui ɛrɛ a gbɔɛ̄ i loo; nyɔnɛbee [Bari] bee kɔ: ‘Mm le elɛɛ a baloo, e mm le ebie a.’ ” (Pya Hibru 13:5) Jɛhova naa gbī kɔ i bialoo nɛ taāŋa aba ii loo nɛ nu a bɛɛ̄ pya i butɔ. Aā ziī sɔ̄ mmɛ ziī, a etɔgɛ kɔ a dabe nɛ nu a bɛɛ̄ pya ye nɛɛ. (Matiu 6:25-32) Kaɛlɛɛ dua tam i gaa si, i wee nɔ Muɛ̄ Ue Bari dɛ̄dɛɛ̄ sɔ̄, zue le yereue, sa si enɔānu pya Nɛɛ Kraist.—Matiu 24:14; Pya Hibru 10:24, 25.

20. Bu mɛ sīdee na i dap tɔɔ̄dum a waɛbah a?

20 Ɛrɛ dɛɛ̄ a waɛbah. (Buū Matiu 6:22, 23.) Lo ama kura kɔ i doo kɔ i tɔɔ̄dum a waɛbah lokwa i bɔɔgɛ ekɛɛrɛ sere nyɔɔ taāŋabah Jɛhova. I suā kɔ alu nu ezu lo elɛɛbaloo kɔ kpugi, de-dum, ale aā nu alu ekwa a kuī i loo ee i gbanialoo i ɛrɛ loo Bari. Nyɔɔwo, e na eyerebah i nɛ lo esu nu alu tuatua sere ye dɔ ani? I ɛrɛ epiiga lokwa ii de kɔm. Lo kɔm le a bee, nɔɔ leere kɛ̄ o tɛɛ̄ doo ɔbɛ ede kɔm ale o kpɛ lɛɛ. Lo ii nwaɛ̄dɛɛ̄, nu bu namloo dap su gbɛnɛkpo i sɔ̄ le ekpo, sa ii le e’ɛrɛ sɔ̄ eyeā kara, nɔā nu, ale zuema ue. Taā i lɛɛbaloo kɔ pya nu bu namloo a kwɔ i bu dum, lo i ɛrɛ pya kpog-bee nu tama dum, doodoo “nuede le nu eyaa” a gbɔɛ̄ i loo. (1 Timɔti 6:8) E ɛrɛgeba kɛ̄ i kɛ̄tɔɔ̄ le doo, a lee kɔ i ɛma ɛp i loo aā ziī sɔ̄ mmɛ ziī lo emuɛ̄ kɛ̄ i dap taāŋabah Jɛhova mmɛɛ̄ doo.

21. E na anua alu ebɛɛ̄ kɔ i biaɛfii nu elu tuatua bu i dum a?

21 Su nu a bɔloo nua tuatua. Lu ebɛɛ̄ kɔ i su i sɔ̄, ekpo, le nu bu namloo i ɛrɛ daānu bu suānu. Lo ii nwaɛ̄dɛɛ̄, nu a naa lu gbɛnɛ doodoo nɔ kpa ale kpugi, dap su gbɛnɛkpo i sɔ̄. Jizɔs bee kɔ: “Daasī gbī ye Buɛ̄-mɛnɛ.” (Matiu 6:33) Pya nu i sagɛ, i elap dogo, nu i doo ziī ziī dee, le pya nu i seea sī tɔgɛ nu alu tuatua bu i dum.

TAM A KUĪ EE DƐ̄DƐƐ̄ TAM I DAP SI

22, 23. (a) Amunu tam na a kuī ee dɛ̄dɛɛ̄ tam i ɛrɛ doodoo pya Nɛɛ Kraist a? (b) E na eyerebah i nɛ kɔ i ɛrɛ ɛɛbu bu esiatam a?

22 Taāŋabah Jɛhova sa zue le yereue nɛ pya dɔɔ̄na na tam a kuī ee dɛ̄dɛɛ̄ tam i ɛrɛ a. (Matiu 24:14; 28:19, 20) Doodoo Jizɔs, i gbī epiiga kumakɛ̄ i dap doo lo esitam ama. Pio nɛɛ ekira kɛ̄ ebɛɛ̄ pya zue ue lu gbɛnɛ. Pya dɔɔ̄na gaa nɔ dɔɔ̄na muɛ̄ ue lokwa ba dap zue ue nɛ pya a kɔ lo muɛ̄ ue. Nyɔɔnɛ pya ba edora wo kɔnia ue, sa wa bip nu akiiloo. Ba ekɔ a nɛ kɔ ba esiakɛ̄ ɛrɛ gbɛnɛ ɛɛbu sa wa tɔɔ̄dum edɔa biī.—Buū Kam 10:22.

Si tam nɛ Jɛhova na tam a kuī ee dɛ̄dɛɛ̄ tam i dap si a

23 Nii’ee, gbɛnɛ-edo ii su gbɛnɛkpo awa siā aba ziī tam ale keekee tam lo enɛ nu a bɛɛ̄ pya i butɔ. Jɛhova suā lo ama, e a tɔgɛ nia loo ɛrɛgeba nu i doo lo enɛ nu a bɛɛ̄ pya i butɔ. Nyɔɔwo, doraa dɛ̄dɛɛ̄ ii i nɔ Jɛhova le Jizɔs tɛ̄maloo ebiibahkɛ̄ si tam, kaɛlɛɛ dua tam i gaa si. E doo i nyɛŋiabu kɔ tam a kuī ee dɛ̄dɛɛ̄ tam na taāŋabah Jɛhova le zue le yereue akiiloo Buɛ̄-mɛnɛ Bari. Lo ama e’ɛɛrɛ i bu kaāna.