Skip to content

Skip to table of contents

31 EKOBEE UE ENƆ

Tɔgɛ Nia Loo Dɔɔ̄nu Yere Kara

Tɔgɛ Nia Loo Dɔɔ̄nu Yere Kara

“Doolo a lu ebuū na taaŋa doodoo zɔɔ e’ɔp a wee sī lele nuloo a kɛ̄ sī.”—YƆƆ 141:2.

YƆƆ 47 Yere Kara Nɛ Jɛhova Dɛ̄dɛɛ̄ Dee

DASĪ TƐƐ̄NYƆƆ *

1. I ɛp dee a i kpaānɛ lo eyere kara nɛ Jɛhova doodoo wa?

 NƐƐ a bee dɛm bunyɔɔ le kɛnɛkɛ̄ enɛa i gbɛnɛ dɔɔ̄nu a kuī eera, lo a le yere kara ye nɛ. Naa kɛɛrɛ: I dap kɔ ɛrɛgeba nu a i le bu beenyiɛ nɛ Jɛhova ɛrɛgeba sɔ̄, bu ɛrɛgeba muɛ̄ ue, kere ii ye dasī kɔ nɛ kɔ i gaa gbī ekɔ ue ye nɛ. I dap ye yere kara nɛ kere i le nyɔɔ daɛ tɔpie ale i le tɔ-kpɔgɔrɔ, sa dɛrɛ nyiɛ nyɔɔ i wereloo Tɛ kɔ egbaɛ̄ i tɔ̄loo. Ii le esu dee a i kpaānɛ ama biā tɛgɛrɛ tɛgɛrɛ.

2. Bu mɛ sīdee na Mɛnɛ Devid bee tɔgɛ kɔ a tɔgɛe nia loo dee a bee ye kpaānɛ lo eyere kara a?

2 Mɛnɛ Devid bee tɔgɛ nia loo dee a bee ye kpaānɛ lo eyere kara nɛ Jɛhova. A bee uɛ yɔɔ nɛ Jɛhova kɔ: “Doolo a lu ebuū na taāŋa doodoo zɔɔ e’ɔp a wee sī lele nuloo a kɛ̄ sī.” (Yɔɔ 141:1, 2) Bu dee Devid, nu a wee sī lele nuloo lo pya ewɔp wee su wɔma zɔɔ bie tɔkaɛ wee lu ekwa leere. (A’aa 30:34, 35) Devid bee gbī edasī su sɔ̄ ɛā ekɛɛrɛ nyɔɔ pya nu aa gbī ekɔ bu kara nɛ ye Tɛ a le li bunyɔɔ dookɛ̄ pya a wee kwa nu a wee sī lele nuloo wee sunage sɔ̄ kwaā leere doo. Nu ili gbīnage edoo lo. I gbī kɔ i kara alu lo a nia Jɛhova.

3. I doo dogo doodoo wa sɔ̄ i gaa yere kara nɛ Jɛhova, e ena anua a?

3 Sɔ̄ i gaa yere kara nɛ Jɛhova, alu ebɛɛ̄ kɔ i tɔgɛ enwadɛɛ̄ ye kumaloo kaāna. Naa kɛɛrɛbu loo ziī gbɛnɛ mɔmanudɛɛ̄ Aisaia, Ezekiel, Daniɛl, le Jɔn bee muɛ. Pya lo mɔmanudɛɛ̄ lu keekee, kerewo, a ɛrɛ nu a doo kɔ ba a bee ziī. Dɛ̄dɛɛ̄ aba kɔ ue kumaloo Jɛhova doodoo Mɛnɛ a kii nyɔɔ. Aisaia “bee muɛ Nɛɛ-a-i-ɛrɛ a le e’ɛŋɛtɛ̄ nyɔɔ kasi-mɛnɛ, lo a kii nyɔɔ sa alu edana nɛ nyɔɔ.” (Ais 6:1-3) Ezekiel bee muɛ Jɛhova a le e’ɛŋɛtɛ̄ nyɔɔ ye kasi-mɛnɛ, e nu a ye le tɛɛ̄ ɛŋɛnɛ bee le “ɛɛdee . . . doodoo bera gunugū.” (Ezek 1:26-28) Daniɛl bee muɛ “nama nɛɛ bu dɛ̄dɛɛ̄ ye dee” a yaa ɛɛ bɛloo, e Ye kasi mɛnɛ bee le edɛm miā a bɛ. (Dan 7:9, 10) E Jɔn bee muɛ Jɛhova a le e’ɛŋɛtɛ̄ nyɔɔ kasi mɛnɛ lo gunugū a bee emerald bee le tɛɛ̄ ɛŋɛnɛ. (Mum 4:2-4) Kuma sɔ̄ i ɛrɛ ekɛɛrɛ nyɔɔ ka a kuu Jɛhova lo ii dap su dooreloo lɔgɔ nu, a nyɛŋia i bu kɔ alu gbɛnɛ dee a i kpaānɛ lo eyere kara ye nɛ le kɔ i ɛrɛ edoo wo bu sīdee a tɔgɛ kaāna enwadɛɛ̄. Mɛ ena i yere kara kumaloo a?

“NYƆƆBEE WO BUI TAĀŊA DOO WO AMA”

4. Ena i nɔ aāloo pya ue Jizɔs su bɔātɛ̄ kara Nɛɛ-a-i-ɛrɛ a le bu kpa Matiu 6:9, 10 a?

4 Buū Matiu 6:9, 10. Bu Ekɔaue Jizɔs Nyɔɔ Egu, a bee tɔgɛ pya a wee ye nyɔɔnɛ dumɛ kɛ̄ ba eyere kara bu sīdee a nia Bari doo. Sɔ̄ ekɔa kɔ “nyɔɔbee wo bui taāŋa doo wo ama,” Jizɔs bee dasī kue bee pya nu a kuī lo a ɛrɛ nu edoo kiiloo nɔɔnɔɔnu Jɛhova, lo a le: sesere ye bee kaɛ, kɔ Buɛ̄-mɛnɛ Bari alu lokwa alu egbeesī dɛ̄dɛɛ̄ pya nɛɛ baa Bari; le pya lele nu Bari edoo a kɛnɛkɛ̄ le nu edoo nɛ miɔŋɔ nɛɛ li deesī. Lo i yere kara kumaloo pya nu ama, i gaa tɔgɛ kɔ nu alu ekɛɛrɛ Jɛhova kuī i loo.

5. A bɔgeloo eyere kara kumaloo pya nu a i bɛɛ̄ ni?

5 Bu eree baɛ gah loo lo kara, Jizɔs bee tɔgɛ kɔ a bɔnageloo eyere kara kumaloo pya nu a i bɛɛ̄. I dap bara Jɛhova kɔ a nɛ i nuede ziī ziī biradee, kɔ a aaloo i pɔrɔ i nɛ, kɔ a kpega i lɛɛ kɛ̄bah doā-ɛp, le kɔ a zuura i lɛɛ bah pɔrɔ nɛɛ a. (Mat 6:11-13) Sɔ̄ i bara pya nu ama aābah Jɛhova, i tɔgɛ kɔ i dɛɛae ye nyɔɔ kɔ a dap i nɛ pya nu a i bɛɛ̄ le kɔ i gbī edoo nu a ye nia.

Ena dam dap nyɔɔnɛ ye wa yere kara kumaloo a? (Ɛp 6 barakpaɛ̄) *

6. Sɔ̄ i gaa yere kara, leege kɔ i kɔ aba pya ue a le bu kara Nɛɛ-a-i-ɛrɛ ni? Naa baatɛ̄.

6 Jizɔs naa bee ɛmadɛɛ̄ kɔ pya a wee ye nyɔɔnɛ dumɛ a wee tɛɛ̄ nyɔɔ taɛ pya ue a le bu kara Nɛɛ-a-i-ɛrɛ a ɛrɛgeba sɔ̄ ba eyere kara. Bu pya dɔɔ̄na kara Jizɔs bee yere, a bee kɔ nu akiiloo keekee nu a bee ye bɛɛ̄ taɛ lo sɔ̄. (Mat 26:39, 42; Jɔn 17:1-26) Bu aba lo sīdee, i dap yere kara kumaloo ɛrɛgeba nu a i bɛɛ̄. Sɔ̄ i gbī ebiaɛfii nu, i dap yere kara bara suānu le buābee. (Yɔɔ 119:33, 34) Sɔ̄ i gaa gbī esi ziī tam a aga, i dap yere kara bara Bari kɔ a yerebah i nɛ kɔ i dap dābeeloo kɛ̄ esi lo tam doo. (Kam 2:6) Pya tɛ le ka dap yere kara bee pya wa miɔŋɔ, e pya miɔŋɔ dapnage yere kara bee pya wa tɛ le ka, sa dɛ̄dɛɛ̄ ii i yerenage kara bee pya i gaa nyɔɔnɛ nɔ Baibol le pya i zue ue nɛ. Kerewo, a naale aba pya nu a i bɛɛ̄ na i kɔ bu kara nɛ Jɛhova a.

Ena i dap leera Jɛhova sa ye doo yaa loo sɔ̄ i gaa yere kara a? (Ɛp 7-9 barakpaɛ̄) *

7. Ena anua i leera Jɛhova sɔ̄ i yere kara a?

7 Alu ebɛɛ̄ kɔ i nyɛŋiabu lo eleera Jɛhova sɔ̄ i gaa yere kara. Lɔgɔ nɛɛ a bɔloo kɔ i nɛ ka ee Bari naale. A “lu le sa aaloo pɔrɔ.” A ɛrɛnage “toesaɛ̄ le ewonu, [naa] nwaabah ɛrɛ saŋ, sa wereloo a naa wee nyaa le kaāna yira mma [ye] bu.” (Yɔɔ 86:5, 15) Bu kaka, i ɛrɛ kaāna nu anua i leera Jɛhova loo dua nɛɛ a lu le pya nu a doo.

8. Pio ena i dap doo yaa Jɛhova loo a? (Le-yɔɔ 104:12-15, 24)

8 Gbaāloo leera Jɛhova sɔ̄ i gaa ye yere kara nɛ, alunage ebɛɛ̄ kɔ i doo ye ɔɔyaa loo pya lele nu edora i nɛ. Bu edoba, i dap ye doo yaa loo kɛ̄ flawa kpegara dɛɛ̄ doo, keekee bee lele nuede, le ekpeloo i ɛrɛ sɔ̄ i le yɛɛ pya i gbo. I wereloo Tɛ nɛ i pya nu ama le pya lo dɔɔ̄na lo edoo kɔ bu i a ɛɛ. (Buū Le-yɔɔ 104:12-15, 24.) E lo a kuī eera na kɔ, i doo yaa Jɛhova loo nuede bu edɔɔ̄ a i nɛ le nyɛŋia bɛābu i ɛrɛ akiiloo deesī li.

9. Ena eyerebah i nɛ kɔ i nyɛŋiabu lo edoo yaa Jɛhova a? (1 Pya Tɛsalɔnaika 5:17, 18)

9 Dap waɛ kɔ a ibere i lo edoo yaa Jɛhova loo dɛ̄dɛɛ̄ pya nu edora i nɛ. Ena eyerebah a nɛ kɔ o nyɛŋiabu a? O dap ɛm pya nu o eyere kara kumaloo, sa sɔ̄ esaa o wee ɛp pya nu o bee ɛm lokwa o muɛ pya lo Jɛhova e’agara a nɛ. Lɛɛ o yere kara sa ye doo yaa loo kɛ̄ a a yerebah nɛ doo. (Buū 1 Pya Tɛsalɔnaika 5:17, 18.) Naa kɛɛrɛ: Bu i wee ɛɛ sɔ̄ pya dɔɔ̄na tɔgɛ nia loo nu i wa doo nɛ. Bu aba lo sīdee, a wee ɛɛrɛbu Jɛhova sɔ̄ i nyɛŋiabu lo edoo ye yaa loo kɛ̄ a agara pya i kara doo. (Kɔl 3:15) Mɛ, dɔɔ̄na ena anua i doo yaa i Bari a?

DOO YAA JƐHOVA LOO YE WERELOO NWIĪNƐƐDAM

10. Dookɛ̄ 1 Pita 2:21 kɔ doo, ena anua i doo yaa Jɛhova kɔ a yere Jizɔs nua a kɛnɛkɛ̄ a?

10 Buū 1 Pita 2:21. Alu ebɛɛ̄ kɔ i doo yaa Jɛhova kɔ a yere ye Saaro nua kɔ a tɔgɛ i nu. Nɔnɔ nu akiiloo kɛ̄ Jizɔs bee tɔɔ̄dum doo, eyerebah i nɛ kɔ i dap suā gbɛnɛ-edo nu akiiloo Jɛhova le kɛ̄ i dap doo nu a ye nia doo. Lo i ɛrɛ yira bu waara zɔɔ a’agara Jizɔs, i dap ɛrɛ kaāna gbanialoo kumaloo Jɛhova Bari sa ye nyɔɔnɛ ɛrɛ efɛɛloo.—Rom 5:1.

11. Ena anua i wee yere kara tɛ̄ma bu bee Jizɔs a?

11 I doo yaa Jɛhova kɔ i dap ye yere kara nɛ tɛ̄maloo ye Saaro. Jizɔs na Jɛhova tɛ̄maloo agara pya i kara a. Jɛhova gbaɛ̄tɔ̄ sa agara pya kara i yere tɛ̄ma bu bee Jizɔs. Jizɔs bee kɔ: “Ɛrɛgeba nu bui bara bu na bee, alɛ ama na m doo a lokwa a lu enɛ ka Tɛ bu Nwiīnɛɛdam.”—Jɔn 14:13, 14.

12. Dɔɔ̄na ena anua i doo yaa Jɛhova nyɔɔbee a nɛ i ye Nwiīnɛɛdam a?

12 Jɛhova aaloo i pɔrɔ i nɛ nyɔɔ waara zɔɔ a’agara Jizɔs. Kpa Kaɛ baatɛ̄ kɔ Jizɔs lu “nɛɛ-tɛ-sī-ewɔp, lo a bee ɛŋɛtɛ̄ bara bale kasi mɛnɛ lo alu gbɛnɛ li bunyɔɔ.” (Hib 8:1) Jizɔs lu “nɛɛ a i kɔ ue bee kɛ̄ i Tɛ le.” (1 Jɔn 2:1) Naa ɛp kɛ̄ bu i ɛɛ doo kɔ Jɛhova nɛ i dua Gbɛnɛ Nɛɛ Tɛsī Ewɔp a ɛrɛ toesaɛ̄, nɛɛ a dap dābeeloo i e’ɔaloo le nɛɛ a “gaa i taāŋa bee” a! (Rom 8:34; Hib 4:15) I lu pya nɛɛ ii mmana, nyɔɔwo lo a naa bee le waara zɔɔ a’agara Jizɔs, ii le ebee dap kɔ ue nɛ Jɛhova bu kara. Bu kaka, o edaba muɛ kɔ lɔgɔ kɛ̄ i dap doo yaa Jɛhova doo sa a turadɛɛ̄ dɔɔ̄nu lo enɛā i ama naale, lo a le dɔɔ̄nu ye Nwiīnɛɛdam a wereloo!

YERE KARA BEE PYA O WUGA NƐƐDAM LE NƐƐWA

13. Uunɛ lɛɛ Jizɔs gae u, a bee tɔgɛ kɔ a wereeloo pya a wee ye nyɔɔnɛ dumɛ doodoo wa?

13 Uunɛ lɛɛ Jizɔs gae u, a bee su nyɔɔnyɔɔ sɔ̄ yeā kara bee pya a wee ye nyɔɔnɛ dumɛ sa bara ye Tɛ kɔ a “sere wa lɛɛ kɛ̄ bah pɔrɔ nɛɛ a.” (Jɔn 17:15) Mɛ dua wereloo Jizɔs wa tɔgɛ kumaloo sɛh! Ebee ina gaa kpesī doā-ɛp, kerewo, a bee kɛɛrɛ nu akiiloo pya a wee ye nyɔɔnɛ dumɛ kaāna.

Pya ena i dap kɔ nu kumaloo sɔ̄ i gaa yere kara bee pya i wuga nɛɛdam le nɛɛwa a? (Ɛp 14-16 barakpaɛ̄) *

14. Bu mɛ sīdee na i dap tɔgɛ kɔ i wereeloo pya i wuga nɛɛdam le nɛɛwa a?

14 Lo etɔgɛ kɔ i nɔ Jizɔs, ii sere ekɛɛrɛ nyɔɔ aba pya i ebɛɛ̄. Taāwo, i wee yere kara bee pya i wuga nɛɛdam le nɛɛwa dɛ̄dɛɛ̄ sɔ̄. Sɔ̄ i doo wo, i aa gbaɛ̄tɔ̄loo lok Jizɔs a kɔ i wereloo ɛnia ii, e i tɔgɛ Jɛhova kɔ i wereeloo pya i wuga bu yira kaāna. (Jɔn 13:34) Yere kara bee pya i wuga nɛɛdam le nɛɛwa naa lu pee sɔ̄ doo pippip. Muɛ̄ Ue Bari kɔ i nɛ kɔ “bara nɛɛ kaāna dogo ɛrɛ ekpo bu ye tam.”—Jem 5:16.

15. Ena anua alu ebɛɛ̄ kɔ i yere kara bee pya i wuga bu yira a?

15 Alu ebɛɛ̄ kɔ i yere kara bee pya i wuga bu yira nyɔnɛbee ba gaa kpesī gbɛnɛ-edo taāŋa. I dap bara kɔ Jɛhova a yerebah wa nɛ kɔ ba a egerebu sɔ̄ ba le bu dumɛloo, sɔ̄ bugia siranu sira, sɔ̄ nɔ̄ dɔ, sɔ̄ alu etɛ̄ŋa wa loo, le sɔ̄ ba le bu pya dɔɔ̄na e’aga kɛ̄tɔɔ̄. I dapnage yere kara bee pya i wuga ba gaa su loo nɛ lo eyerebah nɛ pya wuga nɛɛdam le nɛɛwa bugia siranu siraloo. A dap lu kɔ o suāloo pio pya wuga a gaa tɛɛ̄bu keekee e’aga kɛ̄tɔɔ̄ ama. Alu ebɛɛ̄ kɔ i kue wa bee sɔ̄ i gaa yere kara. I tɔgɛ kaāna wereloo kumaloo pya i wuga sɔ̄ i yere kara bara Jɛhova kɔ a yerebah wa nɛ lokwa ba dap egerebu.

16. Ena anua i yere kara bee pya a gaa su zaāsī bu bɔŋanaloo a?

16 A ɛɛrɛbu pya a gaa su zaāsī bu bɔŋanaloo sɔ̄ i wa yere kara bee, e lo kara dɔbiī wa nɛ kaāna. Nɛɛ lɛɛratam Pɔɔl bee muɛ kɔ lo ama lu kaka. A bee ɛm kɔ: Baraa bara “nyɔɔ mdaa bee, lokwa alu enɛ mɛ ekɔa ue lo ekpaana na egā lo ezue agɛrɛ nu gɔā lo le yereue.” (Ɛfɛs 6:19) Nii’ee, i ɛrɛnage gbɛnɛ-edo pya wuga nɛɛdam lo ba gaa su zaāsī a i le yɛɛ. I tɔgɛ kɔ i weree wa loo tɛ̄maloo ebara kɔ Jɛhova a nɛ leelee wa esiatam.

SƆ̄ O GAA YERE KARA KƐ̄ PYA DƆƆ̄NA LE

17-18. Mɛ sɔ̄ na a dap lu ekɔ i yere kara bee pya dɔɔ̄na a, e ena i seea nyiɛ a?

17 Pio sɔ̄, a dap lu ekɔ i yere kara bee pya dɔɔ̄na. Bu edoba, wuga nɛɛwa a gaa nyɔɔnɛ nɛɛ nɔ Baibol dap kɔ nɛ dɔɔ̄na wuga nɛɛwa a ye le loo kɔ a yere kara. Dap lu kɔ lo wuga a nyɔɔnɛ nɛɛ aa nɔɛ̄nu nɛɛ a naa suāloo nɛɛ a gaa nɔnu a leere, nyɔɔwo a dap bara kɔ eyeree kara kpama lo enɔānu. Wo edoo kɔ a dap suā nu alu ebɛɛ̄ nɛɛ aa nɔnu a, sa a dap yere bu kara.

18 Dap lu ekɔ ziī wuga nɛɛdam a yere kara bie zɔ̄zɔ̄ŋia a wee lu e’ɛrɛ lɛɛ a gae lu ekii uwe zue ue ale bie enɔānu bu bɔŋanaloo. Alu ebɛɛ̄ kɔ pya wuga nɛɛdam alu enɛ dee kɔ ba a yere kara a suā ekɛɛrɛ a le dumɛ lo zɔ̄zɔ̄ŋia. Sɔ̄ yere kara naale sɔ̄ esu nɛā zuurabahtɔ̄ pya a le bu bɔŋanaloo ale sīdee esu nɛā nɛmuɛ̄. Bie gbɛnɛ-edo enɔānu bu bɔŋanaloo, wee lu esere o’oo minit nɛ uɛ yɔɔ le yere kara, nyɔɔwo a naa lu ebɛɛ̄ kɔ wuga nɛɛdam aa yere kara a kɔ “booboo muɛ̄ ue,” eetɔɔ̄ na sɔ̄ a gaa lu eyere kara lo ebɔātɛ̄ enɔānu.—Mat 6:7.

SU YERE KARA NUA NU A A KUĪLOO BU DUM

19. Ena eyerebah i nɛ kɔ i kpɛ̄naloo baɛ dee biaɛ Jɛhova a?

19 Alu ebɛɛ̄ kɔ yere kara a kuī i loo ee ɛrɛgeba nu bu dum, eetɔɔ̄ na sɔ̄ i gaa tɔɔ̄ waɛloo dee biaɛ Jɛhova a. Jizɔs bee kɔ kumaloo lo ama kɔ: “Mɛ nwanaadɛɛ̄ dɛ̄dɛɛ̄ sɔ̄ bara lokwa bui ɛrɛ ekpo lo eteā aāloo dɛ̄dɛɛ̄ pya lo nu a esu dɔ ama.” (Luk 21:36) Bu kaka, yere kara dɛ̄dɛɛ̄ sɔ̄ eyerebah i nɛ kɔ i tɔɔ̄ yeere bu edɔɔ̄ lokwa dee biaɛ Bari naa bugere i.

20. Bu mɛ sīdee na i kara ele doodoo zɔɔ a sī lele nuloo a?

20 Ena i enɔā a? I tɔgɛ nia loo dee a i kpaānɛ lo eyere kara. Taɛ nu a kuī eera lo eyere kara kumaloo na pya nu a ɛrɛ nu edoo kiiloo nɔɔnɔɔnu Jɛhova. I tɔgɛnage nia loo Nwiīnɛɛdam Bari le bɛbɛɛ Buɛ̄-mɛnɛ Bari, sa yere kara bee pya i wuga bu yira. E i dapnage yere kara kumaloo i ebɛɛ̄ bu namloo le bu edɔɔ̄. Ɛ’ɛrɛ ekɛɛrɛ nyɔɔ nu i kɔ lɛɛ i gae yere kara tɔgɛ kɔ i tɔgɛ nia loo gbɛnɛ dee a i kpaānɛ ama. Pya ue i kɔ ele doodoo zɔɔ a sī lele nuloo kɛ̄sī Jɛhova, lo a “ɛrɛ ɛɛbu loo.”—Kam 15:8.

YƆƆ 45 Pya Nu M Kɛɛrɛ Bu Na Beenyiɛ

^ I tɔgɛ nia loo dee i ɛrɛ lo ekɔ ue nɛ Jɛhova bu kara. I gbī kɔ i kara a le doodoo zɔɔ a sī lele nuloo, sa lu lo a nia Jɛhova. Bu ekobee ue ama, i kɔ ue nyɔɔ pya nu i dap yere kara kumaloo. I kɔnage ue nyɔɔ nu alu ebɛɛ̄ kɔ i seea nyiɛ i sɔ̄ alu ekɔ i yere kara kɛ̄ pya dɔɔ̄na le.

^ UE A BAATƐ̄ FOTO: Dam le wa a gaa yere kara kɔ lɔgɔ piya nu aa siraloo wa nwiī bie tɔkpa, kɔ wa tɛ e’ana a ɛrɛ nwanaloo, le kɔ nɛɛ ba wee nyɔɔnɛ nɔ Baibol a nyim kiisī bu edɔɔ̄.

^ UE A BAATƐ̄ FOTO: Zege wuga nɛɛdam aa doo yaa Jɛhova loo waara zɔɔ a’agara Jizɔs, i ekpedɛɛ̄ nyɔuwe ama, le pya lele nuede.

^ UE A BAATƐ̄ FOTO: Ziī wuga nɛɛwa aa yere kara kɔ Jɛhova a nɛ leelee Eku A Baɛbee tɛ̄maloo ye kaɛ edɔɔ̄ sa yerebah nɛ pya a gaa tɔga nyɔɔbee bugia siranu le tɛ̄ŋaloo.