Skip to content

Skip to table of contents

33 EKOBEE UE ENƆ

“Elu Ekpɔā “Pya A A Dā

“Elu Ekpɔā “Pya A A Dā

“Suāloo a leere le lo o tɔgɛ nu; kiisī bu pya lo nu ama, nyɔnɛbee bu edoo pya lo nu ama o kpɔā oloo loo le pya a a dā.”​—⁠1 TIM 4:⁠16.

YƆƆ 67 “Zue Lo Ue”

DASĪ TƐƐ̄NYƆƆ *

1. E na a nia dɛ̄dɛɛ̄ ii kɔ pya i butɔ a doo a?

ZIĪ WUGA nɛɛwa a kura Pauline * bee kɔ: “Aā sɔ̄ m bee nɔ kaka ue, m bee gbī kɔ dɛ̄dɛɛ̄ pya na nɛɛ le mm i gbaa yii bu Paradais, eetɔɔ̄ na kɔ na dam Wayne, le na zege nwiīnɛɛdam a nyɔɔnɛ mɛ taāŋabah Jɛhova.” Ɛrɛge nɛɛ a le bu o tɔ a sii suāloo Jɛhova ni? Naa daba, o gbī kɔ pya o butɔ a yɔ a taāŋabah Jɛhova dookɛ̄ Pauline bee doo.

2. Pya amunu ebip na i gaa le agara bu ekobee ue ama a?

2 Ii le edap su bah ekpo aā pya i butɔ kɔ ba a su kaka ue, mɛ i dap wa yere mɛm loo kɔ ba a ɛrɛ ekɛɛrɛ nyɔɔ sa doo dogo kumaloo yereue ba dā aābu Baibol. (2 Tim 3:​14, 15) E na anua i zue ue nɛ pya i butɔ a? E na anua i piiga lo edābeeloo kɛ̄ nu wa tɔɔ̄loo doo a? E na i dap doo lo eyerebah nɛ pya i nɛɛ kɔ ba a wereloo Jɛhova dookɛ̄ i doo ani? Bu mɛ sīdee na dɛ̄dɛɛ̄ pya a le bu bɔŋanaloo i dap yerebah nɛ a?

E NA ANUA I ZUE UE NƐ PYA I BUTƆ A?

3. Dookɛ̄ 2 Pita 3:9 kɔ doo, e na anua i zue ue nɛ pya i butɔ a?

3 Sɔ̄ sɔ̄ naa binia, Jɛhova gaa le su kuma nua loo lo sɔ̄ eku ama. Aba pya a “lu esere loo dum a naa tah” na elu ekpɔā a. (Doonu pya Nɛɛ lɛɛratam 13:48) I su i sɔ̄ le i mɛm zuema ue nɛ pya ii suāloo le pya a le barasī i tɔɔ̄, nyɔɔwo, i zue nage ue nɛ pya i butɔ lokwa ba i nyɔɔnɛ taāŋabah Jɛhova. Jɛhova i wereloo Tɛ “naa gbī kɔ lɔgɔ nɛɛ a pe, mɛ kɔ dɛ̄dɛɛ̄ nɛɛ alu inaloo kikiiya.”​—⁠Buū 2 Pita 3:⁠9.

4. Amunu ekwɔ na i dap tɛɛ̄ sɔ̄ i gaa zue ue nɛ pya i butɔ a?

4 Lu ebɛɛ̄ kɔ i suā kɔ a ɛrɛ le sīdee le pɔrɔ sīdee i dap aabaloo tam zue yereue a nua kpɔā. Bu edoba, i dap lu fɛgɛ sɔ̄ i gaa zue ue nɛ nɛɛ ii suāloo kaāna, mɛ sɔ̄ i zue ue nɛ pya i butɔ i agabah.

5. E na a lee kɔ i nyɛŋiabu lɛɛ i gaa zue ue nɛ pya i butɔ a?

5 Gbɛnɛ-edo ii wee ɛrɛ ekiɛ̄nu sɔ̄ i kɛɛrɛbu kɛ̄ i bee sere baloo ezue ue nɛ pya i butɔ doo tua sɔ̄, sa i kɛɛrɛ kɔ i bee dooe leere eewo. Nɛɛ lɛɛratam Pɔɔl bee zuurabahtɔ̄ pya Nɛɛ Kraist kɔ: “Doraa kɔ bui ekɔa ue a lu ewonu dɛ̄dɛɛ̄ sɔ̄, tobaa loh, lokwa bui suā kɛ̄ eture ue nɛ ɛrɛgeba nɛɛ doo.” (Kɔl 4:​5, 6) Lee kɔ i nyɛŋiabu zuurabahtɔ̄ ama sɔ̄ i gaa kɔ ue nɛ pya i butɔ. Lo ii doowo, i yere wa saŋ bu taā i wa yerebah nɛ kɔ ba a gbaɛ̄ tɔ̄.

E NA I DOO LO EYEREBAH NƐ PYA I BUTƆ KƆ BA A WERELOO JƐHOVA A?

Kɛ̄ o lu fɛgɛ sa ɛrɛ le dogo doo dap zue ue kaāna ee sɔ̄ o su egā zuema (Ɛp 6-8 barakpaɛ̄) *

6-7. Nɛ edoba atɔgɛ nu a nua alu ebɛɛ̄ kɔ Nɛɛ Kraist alu fɛgɛ loo ye dam ale ye wa a naa taāŋabah Jɛhova.

6 Lu fɛgɛ. Pauline a bee lu ekɔ nu kumaloo tua sɔ̄ a, bee kɔ: “Aba nu a le bu Baibol na m wee gbī enyɔɔnɛ na dam kɔnia a.” Mɛ Wayne alu dam Pauline naa dābeeloo nu Pauline kɔ nyɔɔbee a naa suā gbɛnɛ-edo nu a le bu Baibol. Kiikɛ̄ ye dam le, a wee ye tɔɔ̄loo kɔ aba nu ye wa kɛɛrɛ na nu akiiloo ye sīdee taāŋabah. Bee ye taɛ̄ŋɛ kɔ ye wa gaa nyɔɔnɛ pya pɔrɔ sa ba edaga ye.

7 Pauline bee yiga kɔ a wee le e uwe zue ue, si enɔānu, inaloo pya wuga nɛɛdam le nɛɛwa sa wa yɔ ɛrɛ gbaa zɔ̄ŋia gbɛnɛkpo loo uunɛ le tah kaɛ. Pauline bee kɔ: “Pio sɔ̄, Wayne wee aa uwe tam ina tɔ e a naa muɛ̄ lɔgɔ nɛɛ sa loo ye ɔ.” I muɛ̄ kɔ bu kaka, a taɛ Wayne kɔ ye wa le ye nwiī a le ye kpaɛ̄. Naa suāloo pya nɛɛ ye wa le ye nwiī le kpaɛ̄, sa a bee kɔ pya lo nɛɛ kuī loo Pauline ee alɛ. Wayne bee kɔ elɛa e Pauline bah. O dapge kɛɛrɛ pya sīdee Pauline e bee lu fɛgɛ loo ye dam ni?

8. Dookɛ̄ 1 Pita 3:​1, 2 kɔ doo, e na edap ɛrɛ kaāna pah nyɔɔ pya i butɔ a?

8 Sere le edoba. Gbɛnɛ-edo sɔ̄, pya i butɔ wee yere nukuādɛɛ̄loo nu i doo ee nu i kɔ. (Buū 1 Pita 3:​1, 2.) Pauline bee sikɛ̄ suā lo ama. A bee kɔ: “M suā kɔ Wayne were i loo kaāna sa a naa aa ye nyiɛ elɛa mɛ bah, mɛ sɔ̄ a kɔ elɛa mɛ bah doo kɔ m muɛ̄ ebɛɛ̄ a le bu su zuurabahtɔ̄ Jɛhova nɛ nyɔɔ iya dam le wa yerebu dogo. Lu ebɛɛ̄ kɔ m doo nu a lee, taā m bialoo ye zue ue nɛ.” Pauline bee ɔbɛ gbī esu bah ekpo aā Wayne kɔ a gbaɛ̄tɔ̄ nu a le bu Baibol lɛɛ a bɔātɛ̄ enyɔɔnɛ ye kɔnia sɔh. Wayne muɛ̄ kɔ ye wa sikɛ̄ fɛɛrɛloo, e ye nwiīnɛɛdam gbaɛ̄ ye tɔ̄ ee kɛ̄ a wee doo. (Kam 31:​18, 27, 28) Sɔ̄ Wayne muɛ̄ kɛ̄ ue a le bu Baibol ɛrɛ pah nyɔɔ ye butɔ doo, a bee bɔātɛ̄ ɛrɛ ekɛɛrɛ nyɔɔ sa doo dogo kumaloo nu a dā aābu Muɛ̄ Ue Bari.​—⁠1 Kɔr 7:​12-14, 16.

9. E na a nua i kiisī lo eyerebah nɛ pya i butɔ a?

9 Kiisī lo eyerebah nɛ o butɔ. Jɛhova sere edoba kɛ̄ i nɛ bu edoo lo ama. ‘Aā ziī sɔ̄ yii ziī’ a wee nɛ dee pya nɛɛ kɔ ba a dā le yereue sa ɛrɛ dum. (Jer 44:⁠4) E nɛɛ lɛɛratam Pɔɔl bee kɔ nɛ Timoti kɔ a kiisī bu eyerebah nɛ pya dɔɔ̄na. E na anua a? Nyɔɔbee lo a doo wo, alɛ le pya a ye dā e’ɛrɛ kpɔā. (1 Tim 4:16) I wereloo i butɔ, sa i gbī kɔ ba a suā kaka a le bu Muɛ̄ Ue Bari. Sɔ̄ sɔ̄ etɛ̄na, dogo Pauline le ue a kɔ bee ɛrɛ le pah nyɔɔ ye butɔ. Pauline ɛrɛ ɛɛbu anyaawo nyɔɔbee ye dam le ɛɛ gbaa taāŋabah Jɛhova. Baɛ aba eyira bu tam sɛmdee, sa Wayne elua nɛɛ kanɛɛ.

10. E na anua alu ebɛɛ̄ kɔ i ɛrɛ egerebu a?

10 Ɛrɛ egerebu. Sɔ̄ i biaɛfii lo egbaɛ̄tɔ̄loo Bari sa nyaana i sīdee tɔɔ̄dum le nu i yiga doo kɔ a gbaaloo daakuū Bari i gbī aābah, wee agabah pya i butɔ edābeeloo i biaɛfii. Gbɛnɛkpo sɔ̄, nu ba wee dasī yere nukuādɛɛ̄ loo na kɔ i ɔbɛ eyɔ wa sudɔ bu doonu wa yigabari le bira bɛbɛɛ. Ba dap i ɛrɛ saŋ pima tua sɔ̄. (Mat 10:​35, 36) Mɛ ii le ekɛɛrɛ kɔ ba naale enyaa. Lo i ɔbɛ eyerebah wa nɛ kɔ ba a dābeeloo nu i yiga, le doodoo bee i gaa wa biaɛ kɔ ba naa bɔloo e’ɛrɛ dum a naa tah. Jɛhova sii i nɛ tam ebiaɛ pya dɔɔ̄na​—⁠Jizɔs na a nɛ a. (Jɔn 5:22) Lo i ɛrɛ egerebu, pya i butɔ dap ɛrɛ taɛ lo egbaɛ̄tɔ̄ yereue i zue.​—⁠Buū ekpo a kura “ Su I Dɔ Intanɛt Tɔŋɛnu.”

11-13. E na o nɔ aāloo sīdee Alice bee aara ye tɛ le ye ka a?

11 Su kari kɔā nu o yiga. (Kam 15:⁠2) Naa kɛɛrɛbu edoba Alice. A bee nɔ nu akiiloo Jɛhova sɔ̄ a bee le kɛ̄ a binia loo ye tɛ le ye ka, lo ba wee le bu bira bɛbɛɛ sa naa yiga kɔ Bari le. A bee muɛ̄ kɔ alu ebɛɛ̄ kɔ a kɔ pya le nu a gaa nɔ wa nɛ. Alice bee kɔ: “Lo o pee sɔ̄ lo ekɔ pya nyaa o edoora kiiloo nu o yiga le pya doonu oo le esuna dɔ bu, lo sɔ̄ na bu wa ebiira kaāna a.” A bee ɛm kpa ma ye tɛ le ye ka, wa bip nu ba kɛɛrɛ kumaloo pya ekobee ue a ɛmadɛɛ̄ kɔ enia wa a le bu Baibol, doodoo wereloo. (1 Kɔr 13:​1-13) A bee doo yaa ye tɛ le ye ka loo kɛ̄ ba ye kpɔā sa kuūdɛɛ̄loo doo, lɛɛ a yere pio dɔɔ̄nu wa ma. Sɔ̄ a si be loo pya ye nɛɛ, a piiga kuma kɛ̄ a dap doo lo eyerebah nɛ ye ka loo doonu butɔ. Tua sɔ̄ Alice bee kɔ nu a yiga nɛ ye tɛ le ye ka, bu wa bee biira.

12 Sɔ̄ Alice le be kpaɛ̄ pya ye nɛɛ, a kiisī lo ebuū Baibol dɛ̄dɛɛ̄ dee. Alice bee kɔ: “Lo ama bee doo kɔ na ka a dābeeloo kɛ̄ Baibol mɛ kuī loo doo.” E tɛ Alice bee biaɛfii lo enɔ Baibol lokwa a suā nu a nyaana ye nwiī, le lo egbī ekwɔ muɛ̄ bu Baibol. Alice bee kɔ, “m bee ye nɛ ziī ekpo Baibol, lɛɛ m ɛm kpa yereloo ye ma.” E na a bee sira aabu a? Taā tɛ Alice gbī ziī ekwɔ muɛ̄ bu Baibol, nu a bee buū bee ye tɔaloo kaāna.

13 Lu ebɛɛ̄ kɔ i su kari kɔā nu i yiga, kere alu etɛ̄ŋa i loo. (1 Kɔr 4:12b) Bu edoba, Alice bee kpesī tɛ̄ŋaloo a aabah ye ka. A kɔ: “Sɔ̄ m bee liamaā, na ka bee mɛ kure ‘pɔrɔ nwiī.’ ” E na Alice bee doo a? A kɔ: “Taā m ɔbɛ ekɔ nu akiiloo na aā sīdee taāŋabah, m bee ye kɔ nɛ bu enwadɛɛ̄ kɔ, m ebiaɛrafii lo elu ziī nɛɛ Ekeebee Jɛhova, e mm le enyaana na biaɛfii. M bee kɔ nɛ na ka kɔ m weree ye loo kaāna. Baɛ i gbaa to, sɔ̄ esaa m bui le nuede ye nɛ. Aā lo sɔ̄, na ka bee bɔātɛ̄ eyere nukuādɛɛ̄ loo kɔ Baibol gaa doo kɔ na dogo a lee.”

14. E na a nua ii le elɛɛbaloo kɔ pya i butɔ a nyaana biaɛfii i bee doo lo etaāŋabah Jɛhova ani?

14 Dap su sɔ̄ lɛɛ pya i butɔ aa dābeeloo kɛ̄ alu ebɛɛ̄ doo lo etaāŋabah Jɛhova. Bu edoba, sɔ̄ Alice bee biaɛfii lo elu nɛɛ sɛmdee taā a si tam pya ye nɛɛ bee gbī kɔ a si, ye ka bee sinage kɛ̄ to. Alice bee ɛrɛ e’agaloo. A kɔ, “lo o ɛrɛ bɔɔ sa lɛɛbaloo kɔ pya o nɛɛ a nyaana ziī o biaɛfii, ba egbī enyaana ɛrɛgeba nu o biaɛfii. Mɛ lo o lu fɛgɛ loo pya o butɔ sa ɛrɛ e’agaloo, naa daba, pio aba egbaɛ̄ a tɔ̄.” Nu a bee siraloo Alice lo. Ye tɛ le ye ka elua nɛɛ sɛmdee, e ye tɛ elua nɛɛ kanɛɛ anyaawo.

BU MƐ SĪDEE NA DƐ̄DƐƐ̄ PYA A LE BU BƆŊANALOO DAP I YEREBAH NƐ A?

Bu mɛ sīdee na pya wuga bu bɔŋanaloo edap yerebah nɛ pya i butɔ ba naa taāŋabah Jɛhova ani? (Ɛp 15-16 barakpaɛ̄) *

15. Dookɛ̄ kpa Matiu 5:​14-16 le 1 Pita 2:12 kɔ doo, bu mɛ sīdee na “le tam” pya dɔɔ̄na yerebah nɛ pya i butɔ ani?

15 Jɛhova zuura pya nɛɛ nua loo ye tɛ̄maloo “le tam” dɛ̄dɛɛ̄ pya ye zooro gaa si. (Buū Matiu 5:​14-16; 1 Pita 2:12.) Lo o dam ale o wa naa taāŋabah Jɛhova, o dam ale o wa ebee zɔ̄ŋia ge ziī nɛɛ bu o bɔŋanaloo ni? Pauline a bee lu ekue bee tua sɔ̄ a bee kue pio pya wuga nɛɛdam le nɛɛwa kuma wa be, lokwa ye dam Wayne wa dap suāloo. Wayne bee kɔ, ziī wuga nɛɛdam yerebah mɛ nɛ kɔ m suā taɛ nu Pya Ekeebee Jɛhova lu. “A bee su ziī biradee aā uwe tam nua sɔ̄ seea sa lu na tɔ mɛ nyɔɔnɛ si ee bii ekɔ nyɔɔ TV. M bura lo a le loo ‘ye lege le,’ mɛ m bee muɛ̄ kɔ loo ye lele, a ɛrɛ mɛ taɛ bu, naale aba ye sīdee taāŋabah na a kɛɛrɛ a!”

16. E na anua i kue pya i butɔ nua enɔānu a?

16 Ziī le sīdee eyerebah nɛ pya i butɔ na ekue wa kuma enɔānu. (1 Kɔr 14:​24, 25) Tuatua enɔānu Wayne bee si na Doonu Nyɛŋiabu Loo Luh Jizɔs​—⁠nyɔɔbee lo doonu naa bee nyɔɔ dɛɛ̄ e a bee dɔ loo uunɛ sɔ̄ e aara uwe tam. Wayne bee kɔ: “Mm aadee dābeeloo nu a bee lu ekɔ, mɛ nu a mɛ nia gbɛnɛ na pya lo nɛɛ. Ba yii mɛ loo, subah bu sa mɛ kana muɛ̄ leere. M dap kɔ kɔ, aba le nɛɛ.” Ɛrɛ dam le wa a wee lu fɛgɛ loo Pauline kaāna, ba wee yerebah nɛ ye nwiīnɛɛdam le ɛɛ bie uwe zue ue. Sɔ̄ Wayne ebiaɛrafii lo edābeeloo pya nu Pauline yiga, Pauline bee kɔ nɛ dam wa a wee ye lu fɛgɛ loo a kɔ a nyɔɔnɛ Wayne nɔ Baibol.

17. E na ii le ebege aba ii loo a, e e na anua ii le ekɛɛrɛ kɔ pya i butɔ naale enyaa a?

17 I ɛrɛ bɛābu kɔ dɛ̄dɛɛ̄ pya i butɔ enyɔɔnɛ i taāŋabah Jɛhova. Kerewo, a dap sira kɔ kaɛlɛɛ ɛrɛgeba kɛ̄ i piiga doo lo eyerebah nɛ pya i butɔ kɔ ba a taāŋabah Jɛhova, dap sira kɔ ba naale esu kaka ue. Lo wo sira, ii le ebege aba ii nyɔɔ wa biaɛfii. Nyɔɔbee, ii le edap su bah ekpo aā lɔgɔ nɛɛ kɔ a nyɔɔnɛ i taāŋabah Jɛhova. Mɛ nyɛŋiabu kɔ, e’ɛrɛ kaāna pah nyɔɔ pya o butɔ lo ba muɛ̄ kɔ si tam nɛ Jɛhova nɛa ɛɛbu. Yere wa kara bee. Su kari wa kɔā ue nɛ. O aa ɔbɛ eyerebah wa nɛ! (Doonu pya Nɛɛ lɛɛratam 20:20) Dɛrɛ nyiɛ nyɔɔ kɔ Jɛhova enɛ leelee o epiaga. E lo pya o butɔ sagɛ lo egbaɛ̄ a tɔ̄ loo, ba e’ɛrɛ kpɔā!

YƆƆ 57 Zue Ue Nɛ Dɛ̄dɛɛ̄ Nɛɛ

^ bar. 5 E nia i kɔ pya i butɔ a taāŋabah Jɛhova, mɛ alaba na ba ebiaɛfii lo ba etaāŋa ye bah ale ba naale etaāŋa a. Bu ekobee ue ama, i gaa le nɔ nu i dap doo lokwa a waɛbah pya i butɔ egbaɛ̄ i tɔ̄ loo.

^ bar. 1 Elua enyaana bee ama. Bu ekobee ue ama lu esu bee ue “pya i nɛɛ” kɔā ue kiiloo pya i butɔ ba sii taāŋabah Jɛhova.

^ bar. 53 UE A BAATƐ̄ FOTO: Zege wuga nɛɛdam a gaa yerebah nɛ ye tɛ a naa taāŋabah Jɛhova si tam loo ye fah. A tɔgɛ ye ziī vidio a le nyɔɔ jw.org® sɔ̄ a bɔloo.

^ bar. 55 UE A BAATƐ̄ FOTO: Wuga nɛɛwa a gaa gbaɛ̄tɔ̄ kaāna sɔ̄ ye dam a naa taāŋabah Jɛhova gaa kɔ kɛ̄ nu kiā doo lo bira dee. Sɔ̄ esaa, a nyɔɔnɛ ye butɔ ɛrɛ ekpeloo.

^ bar. 57 UE A BAATƐ̄ FOTO: Lo wuga nɛɛwa kue pio pya wuga bu bɔŋanaloo nua ye tɔ. Ba ɛrɛ taɛ bu ye dam sa gbī esuā ye loo. Sɔ̄ esaa, ye dam nyɔɔnɛ ye si Doonu Nyɛŋiabu Loo Luh Jizɔs.