Skip to content

Skip to table of contents

Jɔn Nɛɛ Limaā​—⁠Edoba A I Dap Yerebah Nɛ Kɔ I Bia Bu Ɛɛbu

Jɔn Nɛɛ Limaā​—⁠Edoba A I Dap Yerebah Nɛ Kɔ I Bia Bu Ɛɛbu

ƐRƐGE tam a a nia esi bu bɔŋanaloo sa o sii dap si anyaawo ni? Naa daba, alu tam dɔɔ̄na nɛɛ gaa si. Ale ziī tam o wee si sɔ̄ akii adumɛ. Kerewo, ana, dumɛloo, e’aga kɛ̄tɔɔ̄, ale toh a a le bee butɔ naa yiga na kɔ o dap doo kɛ̄ o wee doo. Ale nyɔɔbee pya nyaa a yii bu bɔŋanaloo doo kɔ o ɔbɛ tam o gaa bee si bu nyɔɔnyɔɔ sɔ̄. Kaɛlɛɛ ɛrɛgeba nu a nua, dap a tɔɔ̄loo kɔ oo gaa sie tam nɛ Bari mmɛ kɛ̄ a bɔloo doo. Bu kɛ̄tɔɔ̄ ama, waɛ edābeeloo kɔ ɛrɛ sɔ̄ loo a dap ɔ. Lo a le wo, e na eyerebah a nɛ kɔ o aa bialoo ɛrɛ e’ɔaloo, biira nyiɛ ale ɛrɛ saŋ ani? Bu mɛ sīdee na o dap bia bu ɛɛbu ani?

I dap nɔ edoba Jɔn Nɛɛ Limaā nyɔɔ kɛ̄ ebia bu ɛɛbu doo. Jɔn bee ɛrɛ ekpeloo bu keekee bee esiatam, naa daba, Jɔn naa bee ɛmadɛɛ̄ kɔ nu a ye sira loo sɔ̄ a gaa si tam nɛ Jɛhova esirae ye loo. Naa bee ɛmadɛɛ̄ kɔ sɔ̄ esue tɔ̄ma kpɔgɔrɔ e eenyɔɔ sɔ̄ a sue zuema ue. Mɛ a bee kiisī lo e’ɛrɛ ɛɛbu bu dɛ̄dɛɛ̄ ye dum. E na a bee ye yerebah nɛ a? E bu mɛ sīdee na i dap bia bu ɛɛbu kere sɔ̄ a lu elɔgara i a?

TAM A BEE NƐ ƐƐBU JƆN

Dee bu taa enɔɔ̄ bu zua 29 C.E. a, Jɔn bee bɔātɛ̄ esitam Jɛhova bee ye lɛɛra lo ekpɛ̄naloo pya nɛɛ bɛma Mɛsaia, a bee zue kɔ: “Kiiya, nyɔnɛbee Buɛ̄-mɛnɛ bunyɔɔ ewara.” (Mat 3:2; Luk 1:​12-17) Gbɛnɛ-edo nɛɛ bee su lo ue. Bu kaka, booboo pya nɛɛ bee aa kɛ̄ a binia wee dā lo ue, e gbɛnɛ-edo aba bee kiiya sa ɛrɛ liamaā. Jɔn bee zuūnage bahtɔ̄ pya zaāsī yigabari akiiloo biaɛ a gaa le lu wa nyɔɔ lo ba naa kiiya. (Mat 3:​5-12) Jɔn bee doo nu a kuī eera bu ye esiatam dee kpɛdumɛ loo zua 29 C.E. a, sɔ̄ a limaā Jizɔs. Aā lo sɔ̄, Jɔn bee kɔ nɛ pya nɛɛ kɔ ba a nyɔɔnɛ Jizɔs, lo a lu lo Mɛsaia a bee lu eyira yii loo.​—⁠Jɔn 1:​32-37.

Sɔ̄ Jizɔs muɛ̄ kɛ̄ tam a bee le bah Jɔn lu keebee doo, a bee kɔ: “Lɔgɔ nɛɛ a e’aarakɛ̄ yɛɛ pya gbobia bee maɛ a ee Jɔn Baptist naale.” (Mat 11:11) Bu kaka, Jɔn bee ɛɛŋa nyɔɔ leelee a bee ɛrɛ. Gbɛnɛ-edo nɛɛ anii’ee e’ɛrɛ gbɛnɛkpo leelee aābah Jɛhova dookɛ̄ Jɔn bee doo. I naa su edoba akiiloo wuga nɛɛdam Terry. Terry le ye wa Sandra esua nu a eeloo 50 zua siātam mmɛɛ̄ sɔ̄. Terry kɔ: “Keekee sīdee esiatam ekpaā mɛ nɛ. M esiatam doodoo nɛɛ sɛmdee, si tam Bɛtɛl, si tam sɛmdee alu keebee, lu nɛɛ kuūdɛɛ̄loo sɛkiut, lu nɛɛ kuūdɛɛ̄loo distrikt, e nyaawo, m gaa sikɛ̄ si tam sɛmdee alu keebee.” I ɛrɛ ɛɛbu sɔ̄ i ɛrɛ tam esi bu bɔŋanaloo Jɛhova, mɛ dookɛ̄ i gaa le nɔ aāloo edoba Jɔn doo, i muɛ̄ kɔ a gbī epiaga lo ebia bu ɛɛbu sɔ̄ i kɛ̄tɔɔ̄ nyaa.

TƆGƐ NIA LOO NU JƐHOVA A NƐ KƆ O SI

Jɔn Nɛɛ Limaā bee bia bu ɛɛbu nyɔɔbee a bee tɔgɛ nia loo dee a ɛrɛ lo esitam nɛ Jɛhova. Naa su bu edoba. Sɔ̄ Jizɔs liamaā sah, esiatam Jɔn bee aaloo, mɛ lo Jizɔs bee yii loo. Lo ama bee taɛ̄ŋɛ pya a wee nyɔɔnɛ Jɔn sa ba kɔ ye nɛ kɔ: “Ɛp a gaa doo Baptism, e dɛ̄dɛɛ̄ nɛɛ gaa ye lu pii.” (Jɔn 3:26) Jɔn kɔ wa nɛ kɔ: “Nɛɛ a ɛrɛ wa a lu e’ii aā na dam wa, mɛ gbo dam wa lo a yira sa ye dā, ɛrɛ gbɛnɛ ɛɛbu lo edā muɛ̄ dam wa; Nyɔɔwo mdaa ɛɛbu e’mma anyaawo.” (Jɔn 3:29) Jɔn naa bee doo ɛrabah loo Jizɔs, ale bee a kɛɛrɛ kɔ ye tam naa dɔ nae biī nyɔɔbee tam Jizɔs lu gbɛnɛ ee alɛ. Taāwo, a kiisī lo etɔgɛ nia loo dɔ a ɛrɛ doodoo “gbo dam wa.”

Kɛ̄ Jɔn ɛmadɛɛ̄ nu doo bee doo kɔ a kiisī lo e’ɛrɛ ɛɛbu kere ye esiatam bee aga. Bu edoba, Jɔn bee le Nazarait aā dee a bee mɛā, e alu enɛ ye lok kɔ aa ɔ̄ lɔgɔ nu a lu mii. (Luk 1:15) Sɔ̄ Jizɔs gaa kɔ nu akiiloo dum a waɛbah Jɔn bee tɔɔ̄ a kɔ: “Jɔn bee lu, a naa de ale ɔ̄’ɔ̄.” Mɛ a naa bee lu enɛ lo lok Jizɔs le pya a wee ye nyɔɔnɛ dumɛ. (Mat 11:​18, 19) Dɔɔ̄na na bee, Jɔn naa bee si lɔgɔ nyɛŋia tam, mɛ a bee suā kɔ a bee lu enɛ ekpo esiā nyɛŋia tam pya a wee nyɔɔnɛ dumɛ Jizɔs gbaā nage loo siga pya a wee nyɔɔnɛ dumɛ alɛ sa ba sikɛ̄ nyɔɔnɛ Jizɔs. (Mat 10:1; Jɔn 10:41) Taā Jɔn bialoo kɛɛrɛ kɛ̄ pya a wee nyɔɔnɛ dumɛ Jizɔs gaa si nyɛŋia tam doo, a su ye ekɛɛrɛ sere nyɔɔ tam a ɛrɛ esi nɛ Jɛhova.

Lo ili ɛp nage tam i si nɛ Jɛhova anyaawo nua nu a kuī, i dap kiisī lo e’ɛrɛ ɛɛbu. Terry a bee lu ekue bee tua sɔ̄ a kɔ, “m bee bie ekɛɛrɛ nyɔɔ ziī ziī tam a lu enɛ mɛ.” Sa sɔ̄ a kɛɛrɛ bu sɔ̄ a esua siātam mmɛɛ̄ sɔ̄, a kɔ, “mm ɛrɛ lɔgɔ ekiɛ̄nu, aba ɛɛbu.”

I dap ɛrɛ kaāna ɛɛbu bu ɛrɛgeba gah esiatam i si nɛ Jɛhova lo i kɛɛrɛ nu alu keebee a le bu lo tam. Lu dee a i kpaā nɛ lo e “yɔ Bari si tam.” (1 Kɔr 3:⁠9) Nu a sidu i yaɛ wee bia bu ekpedɛɛ̄ lo i kuūdɛɛ̄loo leere. Bu aba lo sīdee, i kiisī lo e’ɛrɛ ɛɛbu lo i kɛɛrɛ kɛ̄ alu nu ka doo lo enyɔɔnɛ Jɛhova siniatam. Ii le esu ilii epiaga doloo lo pya dɔɔ̄na. Ii le ekɛɛrɛ kɔ tam Jɛhova i nɛ kɔ i si kiikɛ̄ loo lo a nɛ pya dɔɔ̄na.​—⁠Gal 6:⁠4.

SU O EKƐƐRƐ BIE NYƆƆ NU A KUĪ LOO JƐHOVA

Naa daba, Jɔn bee suā kɔ ye tam naale ekiina sī bu nyɔɔnyɔɔ sɔ̄, mɛ pio sɔ̄ a naa bee suā kɔ elu e’ɔbɛ ye bu bugia. (Jɔn 3:30) Bu zua 30 C.E. a, aba ini’ī enɔɔ̄ a tɛɛ̄ loo sɔ̄ a limaā Jizɔs sah, Mɛnɛ Hɛrod bee yere Jɔn kpɔgɔrɔ. Kerewo, Jɔn bee kiisī lo etɔgɛ nu a lee. (Maak 6:​17-20) E na a ye yerebah nɛ kɔ a bia bu ɛɛbu bu pya nyaa a ye lu nyɔɔ ama ani? A bee bie ekɛɛrɛ nyɔɔ nu a kuī loo Jɛhova.

Sɔ̄ Jɔn bee le kpɔgɔrɔ, a bee dā kpɛa akiiloo kɛ̄ tam Jizɔs nyim yii loo doo. (Mat 11:2; Luk 7:18) Jɔn bee suā kɔ Jizɔs na Mɛsaia a, mɛ a bee dap kɛɛrɛ kɛ̄ Jizɔs edoo gbɔ̄mɛɛ̄ dɛ̄dɛɛ̄ nu Kpa Kaɛ ebee kɔ kɔ Mɛsaia edoo doo. Sɔ̄ a suā kɔ Mɛsaia elu mɛnɛ a, naa daba a bee kɛɛrɛ lo a le Jizɔs ebɔātɛ̄ ebɛɛ sɔ̄ sɔ̄ naa binia. A bee dap nage kɛɛrɛ lo Jizɔs elɛɛge ye kpɔgɔrɔ. Kuma sɔ̄ Jɔn gbī edābeeloo nu Jizɔs gaa le doo a, a bee yere baɛ pya a wee ye nyɔɔnɛ dumɛ kɔ ba a si loo Jizɔs sa ye bip kɔ: “Olo lege nɛɛ a gaa lu, ale i ɛmadɛɛ̄ lo dɔɔ̄na?” (Luk 7:19) Sɔ̄ ba ye obia ina kpaɛ̄, naa daba Jɔn gbaɛ̄tɔ̄ kaāna sɔ̄ ba gaa kɔ kɛ̄ Jizɔs gaa si nyɛŋia tam doo, le kɔ Jizɔs kɔ ba a kɔ e ye nɛ kɔ: “Pya kɔgah kiā, pya ebiakpaŋ ɛɛ ɔŋia, e pya naɛ bee dā nu, e a . . . lu edana pya a e’ua lɛɛ kɛ̄, e a . . . lu ezue le yereue nɛ pya kporo.”​—⁠Luk 7:​20-22.

Baɛbaɛ beenyiɛ naale loo, Jɔn bee ɛrɛ e’agaloo sɔ̄ a dā pya kpɛa ue ama. A tɔgɛ kɔ Jizɔs gaa doo gbɔ̄mɛɛ̄ pya mɔmanudɛɛ̄ akiiloo lo Mɛsaia. Kere adoo Jizɔs naa bee ye lɛɛ kpɔgɔrɔ, Jɔn bee suā kɔ tam a sie dɔbiī. Kaɛlɛɛ pya kɛ̄tɔɔ̄ a le bu, a bee ɛrɛ kaāna nu a ye nɛ ɛɛbu.

Bie ekɛɛrɛ nyɔɔ lele kpɛa akiiloo kɛ̄ i tam zue ue bu yube nyɔuwe gaa nyim kiisī doo dap doo kɔ i bia bu ɛɛbu

Lo i bie ekɛɛrɛ nyɔɔ si tam nɛ Jɛhova dookɛ̄ Jɔn bee doo, i egerebu bu ɛɛbu. (Kɔl 1:​9-11) I dap ɛrɛ egerebu sɔ̄ i buū Baibol sa ɛrɛ ekɛɛrɛ nyɔɔ, e lo ama eyerebah doo kɔ i suā kɔ ɛrɛgeba tam i si nɛ Bari naa lu pe. (1 Kɔr 15:58) Sandra bee kɔ: “Bubuū ziī ekobee bu Baibol lɛɛ dɛ̄dɛɛ̄ dee edoora kɔ m tɔɔ̄ waɛ loo Jɛhova. A doo kɔ m bie na ekɛɛrɛ nyɔɔ Jɛhova taā m bialoo kɛɛrɛ nu akiiloo aba mm.” Sere ekɛɛrɛ nyɔɔ kpɛa ue akiiloo kɛ̄ pya i wuga nɛɛdam le nɛɛwa gaa si tam nɛ Jɛhova doo, edap doo kɔ i ɔbɛ ekɛɛrɛ nu akiiloo aba ii, sa i bie nyiɛ nyɔɔ kɛ̄ Jɛhova gaa si ye tam mmɛɛ̄ doo. Sandra kɔ: “JW Broadcasting® a gaa lu etɔgɛ ziī ziī enɔɔ̄ eyerebah i nɛ kɔ i tɔɔ̄ waɛloo bɔŋanaloo Jɛhova, e a doo nage kɔ i ɛrɛ ɛɛbu bu i esiatam.”

Jɔn Nɛɛ Limaā bee ɛrɛ “edɔɔ̄ le ekpo Elaija” bee ɛrɛ sɔ̄ a gaa bee si tam zue ue bu nwī kere sɔ̄ a bee tɔɔ̄dum, e doodoo Elaija, a “bee le nɛɛ a bee i bee bu namloo.” (Luk 1:17; Jem 5:17) Lo i nɔ sīdee a bee tɔgɛ nia loo tam Jɛhova ye nɛ sa bie ekɛɛrɛ nyɔɔ si tam nɛ Jɛhova, edoo kɔ ili i bia nage bu ɛɛbu bu i esiatam Buɛ̄-mɛnɛ, kaɛlɛɛ ɛrɛgeba nu a i sira loo.