Skip to content

Skip to table of contents

25 EKOBEE UE ENƆ

Dɛɛa Nyɔɔ Jɛhova Sɔ̄ O Le Bu Etɛɛrɛloo

Dɛɛa Nyɔɔ Jɛhova Sɔ̄ O Le Bu Etɛɛrɛloo

“M . . . ɛrɛ gbɛnɛ etɛɛrɛloo.”​—⁠1 SAM. 1:⁠15.

YƆƆ 30 Na Tɛ, Na Bari, Le Na Gbo

DASĪ TƐƐ̄NYƆƆ *

1. E na anua a lee kɔ i gbaɛ̄tɔ̄loo zuurabahtɔ̄ Jizɔs ani?

BU UE Jizɔs akiiloo kpɛdumɛ dee, a bee kɔ: “Ɛbaa leere bɔɔloo loo taā a doo bui beenyiɛ lu ebiinɛ nɛ kɛ̄ tɛ̄maloo . . . ekɛɛrɛ loo dum [ale “ekɛɛrɛ loo nu esu tama dum; ekɛɛrɛ loo ziī ziī biradee”].” (Luk 21:34) Lee kɔ i gbaɛ̄tɔ̄loo zuurabahtɔ̄ ama. E na anua a? Nyɔɔbee i gaa kpesī taāŋa dɛ̄dɛɛ̄ nɛɛ gaa kpenage sī.

2. Pya amunu taāŋa na pya i wuga nɛɛdam le nɛɛwa kpesī a?

Pio sɔ̄, i kpesī gbɛnɛ-edo taāŋa. Kɛɛrɛbu pya edoba ama. Ziī nɛɛ Ekeebee a kura Jɔn, * lo a bee ɛrɛ dumɛloo a kura sclerosis, bee ɛrɛ gbɛnɛ biirabu sɔ̄ ye wa le ɛɛ ba ebee iya ziī loo 19 zua bee ye teera aaloo. Sɔ̄ sɔ̄ gaa kiisī baɛ ye miɔŋɔ nɛɛwa bee ɔbɛ etaāŋabah Jɛhova. Dam le wa ba kura Bob le Linda bee kpesī dɔɔ̄na bee taāŋa. Ba bee wa lɛɛ loo tam e ba naa bee dapna kpɛ kpugi loo tɔ sa ba bee wa kpo lɛɛ tɔ. Gbaāloo wo, bee lu emuɛ̄ kɔ Linda ɛrɛ dumɛ nyiɛ lo a ye dap fɛ ɛrɛgeba sɔ̄, a sinagekɛ̄ lu emuɛ̄ kɔ a ɛrɛ nage dɔɔ̄na dumɛloo lo a doo kɔ ye namloo aa dapna bebe loo dumɛloo.

3. E na Pya Filipai 4:​6, 7 i kɔ nɛ akiiloo Jɛhova ani?

3 I dap suā leere kɔ Jɛhova, lo a lu i Nɛɛ Dɛdɛm le i wereloo Tɛ dābeeloo kɛ̄ nu i tɔɔ̄loo doo sɔ̄ i kpesī taāŋa. A gbī eyerebah i nɛ lokwa i dap tama pya lo taāŋa. (Buū Pya Filipai 4:​6, 7.) Muɛ̄ Ue Bari aara pya edoba a tɔgɛ pya e’aga kɛ̄tɔɔ̄ pya ye zooro bee tɛɛ̄ bu. A kɔnage kɛ̄ Jɛhova bee wa yerebah nɛ kɔ ba a dap tama pya lo e’aga kɛ̄tɔɔ̄ doo. Doraa i nɔ nu akiiloo pio lo edoba.

“ELAIJA BEE LE NƐƐ A BEE I BEE BU NAMLOO”

4. Pya amunu nu finiabah na Elaija bee kpesī a, e a bee ɛmadɛɛ̄ Jɛhova doodoo wa?

4 Elaija bee si tam nɛ Jɛhova bu e’aga sɔ̄ sa bee kpesī gbɛnɛ-edo nu finiabah. Mɛnɛ Ehab, lo a lu ziī mɛnɛ a bee bɛɛ Izrɛl a naa bee bɔloo eture nyiɛ loo, bee ii ziī wa a lu bag sa wee taāŋabah bari Beel. Bee lo wa kura Jezibɛl. Baɛ aba bee nyimɛ taāŋabah bari Beel mmɛ dɛ̄dɛɛ̄ lo edonyɔɔ sa fɛ gbɛnɛ-edo pya zue ue Jɛhova. Bee bia kina ba fɛnage Elaija. E’agabah kii bee dɔnage sa aba Jɛhova na a bee ye yerebah nɛ kɔ a si bah a. (1 Mɛnɛ 17:​2-4, 14-16) Gbaāloo wo, Elaija bee dɛɛa nyɔɔ Jɛhova sɔ̄ a bee yira sī pya nɛɛ zue ue le pya taāŋabah bari Beel. A bee yere mɛm loo Pya Izrɛl kɔ ba a taāŋabah Jɛhova. (1 Mɛnɛ 18:​21-24, 36-38) Elaija bee muɛ̄ kɛ̄ Jɛhova bee ye yerebah nɛ bu pya e’aga sɔ̄ ama doo.

Jɛhova bee yere ziī ye ɛnjɛl ma Elaija lo e yerebah ye nɛ kɔ a sikɛ̄ ɛrɛ mɛm (Ɛp 5-6 barakpaɛ̄) *

5-6. Dookɛ̄ 1 Pya Mɛnɛ 19:​1-4 kɔ doo, nu bee tɔɔ̄ loo Elaija doodoo wa, e bu mɛ sīdee na Jɛhova bee tɔgɛ kɔ a weree ye loo a?

5 Buū 1 Pya Mɛnɛ-Buɛ̄ 19:​1-4. Kerewo, bɔɔ bee aa Elaija sɔ̄ Jezibɛl bee gbī efɛ ye. Nyɔɔwo, a bee teera kii Bia-sheba. A bee pee beenyiɛ ye sa “bara kɔ a ɛrɛ e’u.” E na a bee doo kɔ a kɛɛrɛ doo wo ani? Elaija bee le nɛɛ a naa mmana, a “bee le nɛɛ a bee i bee bu namloo.” (Jem 5:17) Dap lu kɔ loo ye bee ɔ aāloo pya nu a bee tɛɛ̄ bu. Bee kɔ Elaija bee kɛɛrɛ kɔ ye epiaga lo e nyimɛ loga-loga taāŋabah naa gaa kiisī leere, kɔ lɔgɔ nu sii kiā leere bu Izrɛl, le kɔ aba alɛ na a gaa taāŋabah Jɛhova a. (1 Mɛnɛ 18:​3, 4, 13; 19:​10, 14) Dap i lu nyɛŋia loo kɔ nu bee tɔɔ̄loo nɛɛ zue ue a bɔloo ture nyiɛ loo ama doo wo. Mɛ Jɛhova bee dābeeloo kɛ̄ nu bee tɔɔ̄loo Elaija doo.

6 Jɛhova naa bee kɔgara ue Elaija kɔ a kɔ kɛ̄ nu ye tɔɔ̄loo doo. Taāwo, a bee yerebah nɛ Elaija kɔ a sikɛ̄ ɛrɛ ye ekpo. (1 Mɛnɛ 19:​5-7) Sɔ̄ esaa, bu fɛgɛ, Jɛhova bee doo kɔ Elaija a sikɛ̄ nyaāna kɛ̄ a kɛɛrɛ nu doo, tɛ̄maloo etɔgɛ ye ekpo. Lo sɔ̄, Jɛhova doo kɔ a suā kɔ a lege gaa ɛrɛe 7,000 nɛɛ a le bu Izrɛl lo ba sii taāŋabah Beel. (1 Mɛnɛ 19:​11-18) Jɛhova bee tɔgɛ Elaija kɔ a weree ye loo tɛ̄maloo enɛ ye edoba ama.

SĪDEE JƐHOVA GAA LE YEREBAH I NƐ

7. Amunu dɛrɛ nyiɛ nyɔɔ na i ɛrɛ aāloo kɛ̄ Jɛhova bee yerebah nɛ Elaija doo a?

7 O le bu e’aga kɛ̄tɔɔ̄ ni? Naa ɛp kɛ̄ alu nu egbɔ̄nyiɛ lo esuā kɔ Jɛhova bee dābeeloo kɛ̄ nu tɔɔ̄loo Elaija doo a! A doo nage kɔ i suā kɔ a dāe bee loo kɛ̄ nu i tɔɔ̄loo doo. A suā pya nu i dap doo le pya nu ii dap doo, e a suā nage nu i gaa kɛɛrɛ le nu i gaa tɛɛ̄ bu. (Yɔɔ 103:14; 139:​3, 4) Lo a le i nɔ Elaija tɛ̄maloo edɛɛa nyɔɔ Jɛhova, alɛ gaa le yerebah i nɛ kɔ i dap tama pya nu a i nɛ taāŋa.​—⁠Yɔɔ 55:⁠22.

8. Jɛhova eyerebah a nɛ kɔ o tama etɛɛrɛ doodoo wa?

8 Etɛɛrɛ dap doo kɔ o kɛɛrɛ pɔrɔ pɔrɔ nu, sa doo kɔ loo a a ɔ. Lo wo sira, nyɛŋiabu kɔ Jɛhova gaa le yerebah a nɛ kɔ o dap tama. E yerebah a nɛ doodoo wa? A kɔ o kɔ o taāŋa le kɛ̄ nu a tɔɔ̄ loo doo ye nɛ. A kɔ e agarae o bara loo yerebah. (Yɔɔ 5:3; 1 Pit 5:⁠7) Nyɔɔwo, wee yere kara nɛ Jɛhova dɛ̄dɛɛ̄ sɔ̄ nyɔɔ o taāŋa. A naale ekɔ ue a nɛ sī le sī dookɛ̄ a bee doo Elaija, mɛ a gaa le kɔ ue a nɛ tɛ̄maloo ye Muɛ̄ Ue lo a le Baibol, le ye bɔŋanaloo. Pya nu o buū bu Baibol dap a gbɔ̄nyiɛ sa a nɛ bɛābu. Gbaāloo wo, pya o wuga nɛɛdam le nɛɛwa dap nage a yere mɛm loo.​—⁠Rom 15:4; Hib 10:​24, 25.

9. Gbo o dɛrɛ nyiɛ nyɔɔ edap yerebah doodoo wa?

9 Sɔ̄ Jɛhova bee kɔ nɛ Elaija kɔ a lɛa pio tam bah nɛ Elaisha, Jɛhova bee doo kɔ a ɛrɛ nɛɛ yerebah a ye bɛɛ̄, lo a bee yerebah nɛ Elaija kɔ a dap tama pya ye etɛɛrɛloo. Bu aba lo sīdee, ili dap nage kɔ nu i gaa tɛɛ̄ bu nɛ i gbo i dɛrɛ nyiɛ nyɔɔ, lo nɛɛ dap i yerebah nɛ kɔ i tama i etɛɛrɛloo. (2 Mɛnɛ 2:2; Kam 17:17) Lo o kɛɛrɛ kɔ oo ɛrɛe lɔgɔ nɛɛ o dap kɔ o taāŋa nɛ, yere kara nɛ Jɛhova kɔ a yerebah a nɛ kɔ o muɛ̄ Nɛɛ Kraist a enyima tura lo edap a yere mɛm loo.

10. Bu mɛ sīdee na nu a bee siraloo Elaija i nɛ bɛābu kɔ ili dap nage egerebu a, e yii a le bu kpa Aisaia 40:​28, 29 yerebah i nɛ doodoo wa?

10 Jɛhova bee yerebah nɛ Elaija kɔ a dap tama pya ye etɛɛrɛloo le kɔ a dap kiisī lo etaāŋa ye bah bu bɔ ture nyiɛ loo bu booboo zua. Nu Elaija bee tɛɛ̄ bu nɛ i bɛābu. Ɛrɛ sɔ̄ i etɛɛrɛloo dap ee ziī sa i ɔɛloo bu booboo sīdee. Kerewo, lo i dɛɛa nyɔɔ Jɛhova, alɛ enɛ i ekpo lo edoo kɔ i kiisī lo etaāŋa ye bah.​—⁠Buū Aisaia 40:​28, 29.

HANA, DEVID, LE “ASAF” BEE DƐƐA NYƆƆ JƐHOVA

11-13. Bu mɛ sīdee na taa zooro Jɛhova sɔ̄ a kii a dumɛ bee muɛ̄ etɛɛrɛ ani?

11 Pya dɔɔ̄na nɛɛ a bee le bu Baibol bee tɛɛ̄ nage bu booboo etɛɛrɛloo. Bu edoba, Hana bee egerebu gbɛnɛ egbɛa kɔ alu waa ziīna, gbaa nage loo tue a aaba ye dɛɛ̄na. (1 Sam 1:​2, 6) Etɛɛrɛloo Hana bee doo kɔ a ɛrɛ gbɛnɛ ekiɛ̄nu mmɛ lo kɛ̄ a bialoo to sa naa dap de nu.​—⁠1 Sam 1:​7, 10.

12 Ɛrɛ nage sɔ̄ etɛɛrɛloo bee eenyɔɔ Mɛnɛ Devid. Naa kɛɛrɛ e’aga kɛ̄tɔɔ̄ a bee kpesī. Ekiɛ̄nu a aaloo pya pɔrɔ a bee si bee ye ɔɛloo. (Yɔɔ 40:12) Ye nwiī a bee wereloo gbɛnɛ a kura Absalɔm bee ye be, sa a bee lu efɛ Absalɔm sɔ̄ a esaa. (2 Sam 15:​13, 14; 18:33) E ziī yɛɛ pya gbo Devid bee ye tɛ̄ŋaloo. (2 Sam 16:23–17:2; Yɔɔ 55:​12-14) Gbɛnɛ-edo pya yɔɔ Devid bee ɛm tɔgɛ kɛ̄ nu a bee ye siraloo bee ye ɔɛloo doo le kɛ̄ a bee ɛrɛ e’agatɛ̄ yira bu Jɛhova doo.​—⁠Yɔɔ 38:​5-10; 94:​17-19.

E na a bee yerebah nɛ nɛɛ uɛ le-yɔɔ kɔ a sikɛ̄ su ɛɛbu siātam nɛ Jɛhova ani? (Ɛp 13-15 barakpaɛ̄) *

13 Sɔ̄ sɔ̄ gaa kiisī, ziī nɛɛ uɛ le-yɔɔ bee bɔātɛ̄ e manyiɛ tɔɔ̄dum pya bag dogo. Nɛɛ ama bee dap lu nɛɛ a wee si tam bu tɔkaɛ li Jerusalɛm sa lu mana mana nɛɛ Izrɛl a kura Asaf. Nɛɛ uɛ le-yɔɔ ama bee tɛɛ̄ bu gbɛnɛ etɛɛrɛ, lo a bee doo kɔ bu ye aa ɛɛ sa loo ye naa bee su kɛ̄. Ɛrɛ sɔ̄ a bee bɔātɛ kɛɛrɛ kɔ ekpɛanu e ɛrɛe aāloo taāŋabah Jɛhova naa gbɔɛ̄.​—⁠Yɔɔ 73:​2-5, 7, 12-14, 16, 17, 21.

14-15. E na i nɔ aāloo taa edoba ama akiiloo gbī yerebah aābah Jɛhova ani?

14 Taa pya zooro Jɛhova i kue bee ama bee dɛɛa nyɔɔ Jɛhova kɔ a yereebah wa nɛ. Ba bee yere kara nɛ Jɛhova kumaloo pya lo taāŋa. Ba bee kɔ dɛ̄dɛɛ̄ nu a gaa wa nɛ taāŋa ye nɛ. E ba wee si tɔ taāŋabah Jɛhova dɛ̄dɛɛ̄ sɔ̄.​—⁠1 Sam 1:​9, 10; Yɔɔ 55:22; 73:17; 122:⁠1.

15 Jɛhova bee agara ziī ziī wa kara. Hana bee ɛrɛ efɛɛloo beenyiɛ. (1 Sam 1:18) Devid bee kɔ: “Booboo etɛɛrɛloo le nɛ nɛɛ kaana dogo; mɛ Jɛhova zuura ye lɛɛ bu dɛ̄dɛɛ̄ aba.” (Yɔɔ 34:19) Sɔ̄ a esaa, lo nɛɛ uɛ le-yɔɔ bee muɛ̄ kɔ Jɛhova “aa [ye] bara bale,” sa ye baɛloo tɛ̄maloo zuurabahtɔ̄ a lee. A bee uɛ kɔ: “Mɛ mda mdaa loo nia mɛ loo etɔɔ̄ waɛ loo Bari. M esere Nɛɛ-a-i-ɛrɛ Bari doodoo na kɛ̄ teera yii.” (Yɔɔ 73:​23, 24, 28) E na i nɔ aāloo pya edoba ama a? Pio sɔ̄, i dap ɛrɛ gbɛnɛ etɛɛrɛ. Mɛ i dap tama lo a le i ɛrɛ ekɛɛrɛ nyɔɔ kɛ̄ Jɛhova eyerebah nɛ pya dɔɔ̄na doo, ye yere kara nɛ, sa ye gbaɛ̄tɔ̄loo tɛ̄maloo edoo nu a kɔ i doo.​—⁠Yɔɔ 143:​1, 4-8.

DƐƐA NYƆƆ JƐHOVA, E O DAP TAMA

Ziī wuga nɛɛwa bee tɔɔ̄ aba ɛɛ tua sɔ̄, mɛ nu bee nyaa sa lee sɔ̄ alɛ bee gbī kɛ̄ edoo doo yerebah nɛ pya dɔɔ̄na (Ɛp 16-17 barakpaɛ̄)

16-17. (a) E na anua ii le etɔɔ̄ aaloo Jɛhova le pya ye zooro ani? (b) E na i doo lo esikɛ̄ ɛrɛ mɛm ani?

16 Taa edoba ama tɔgɛ i dɔɔ̄na nu enɔ a kuī, lo a le kɔ i aa kpoora loo i aaloo Jɛhova le pya ye nɛɛ. (Kam 18:⁠1) Nancy, lo a bee le bu gbɛnɛ etɛɛrɛ sɔ̄ ye dam ye aaloo bie bee kɔ: “Ɛrɛ gbɛnɛ-edo dee mm wee gbī emuɛ̄ ale kɔ ue nɛ lɔgɔ nɛɛ. Kerewo, kɛ̄ m tɔɔ̄ aba mm doo, kɛ̄ bu mɛ wee biira nage doolo.” Nu bee nyaa sɔ̄ Nancy bee gbī pya sīdee eyeābah nɛ pya dɔɔ̄na ba le nage bu taāŋa. A kɔ: “M wee gbaɛ̄tɔ̄ sɔ̄ pya dɔɔ̄na gaa kɔ wa taāŋa. M yere nukuādɛɛ̄ loo kɔ sɔ̄ m kɛɛrɛbu taāŋa ba gaa tɛɛ̄ bu, mm wee ɛrɛna sɔ̄ esu kɛɛnɛ mdaa taāŋa.”

17 I dap sikɛ̄ ɛrɛ mɛm tɛ̄maloo esi enɔānu bu bɔŋanaloo. Sɔ̄ i le enɔānu, i gaa agɛrɛbah su Jɛhova nua nɛɛ “eyerebah [i] nɛ sa [i] nɛ e’aga beenyiɛ.” (Yɔɔ 86:17) Bie lo kɛ̄, a yerebah i nɛ tɛ̄maloo ye kaɛ edɔɔ̄, ye Muɛ̄ Ue, le pya ye nɛɛ. Sɔ̄ i le enɔānu i dap “gbaa ɛrɛ e’aga beenyiɛ tɛ̄maloo yira i muɛ̄ bu ɛnia ii.” (Rom 1:​11, 12) Ziī wuga nɛɛwa a kura Sophia bee kɔ: “Jɛhova le pya wuga eyerebah mɛ nɛ kɔ m egerebu. Lo a mɛ agɛrɛloo gbɛnɛ na enɔānu bu bɔŋanaloo. M muɛ̄ kɔ kɛ̄ m piiga lo ele uwe zue ue le bu enɔānu doo, kɛ̄ m dap nage tama na taāŋa le etɛɛra doolo.”

18. Lo loo i ɔ, e na Jɛhova i dap nɛ a?

18 Sɔ̄ loo i ɔ, i nyɛŋiabu kɔ, naale aba bee Jɛhova yira yii kɔ elɛɛe dɛ̄dɛɛ̄ i taāŋa li deesī mɛ a yere nage bah i nɛ kɔ i dap tama lo taāŋa anyaawo. A nɛ i ‘taɛ le ekpo’ esu beā eeba e’ɔaloo le pee beenyiɛ.​—⁠Fil 2:⁠13.

19. Amunu yii na a le bu Pya Rom 8:​37-39 ani?

19 Buū Pya Rom 8:​37-39. Nɛɛ-lɛɛratam Pɔɔl bee i nɛ agɛrɛloo kɔ lɔgɔ nu naale edap i kpoora lɛɛ loo wereloo Bari. Bu mɛ sīdee na i dap yerebah nɛ pya i wuga nɛɛdam le nɛɛwa ba le bu etɛɛrɛ ani? Lo ekobee ue a za nyɔɔnɛ gaa le kɔ kɛ̄ i dap nɔ Jɛhova doo tɛ̄maloo ɛrɛ toesaɛ̄ le tɛ̄maloo eyerebah nɛ pya i wuga nɛɛdam le nɛɛwa sɔ̄ ba le bu etɛɛrɛ.

YƆƆ 44 Kara Nɛɛ A Le Bu E’aga Kɛ̄tɔɔ̄

^ bar. 5 Etɛɛrɛ a le bu nyɔɔnyɔɔ sɔ̄ dap i nɛ taāŋa bu namloo le bu ekɛɛrɛ. Jɛhova edap i yerebah nɛ doodoo wa? I gaa le nɔ kɛ̄ Jɛhova bee yerebah nɛ Elaija doo sɔ̄ a bee le bu etɛɛrɛ. I nɔnage nu akiiloo pya dɔɔ̄na nɛɛ a le bu Baibol lo esuā nu i doo sɔ̄ i le bu etɛɛrɛ

^ bar. 2 Elua enyaana bee ama.

^ bar. 53 UE A BAATƐ̄ FOTO: Ɛnjɛl Jɛhova bee lɛlookɛ̄ lobara Elaija lɛɛ daa sa ye nɛ fituru le maā.

^ bar. 55 UE A BAATƐ̄ FOTO: ziī nɛɛ uɛ le-yɔɔ alu mana mana Asaf lo nyɔɔnɛ pya Livai ɛm sa uɛ yɔɔ wee nia.