NƐƐ a wee kɔ kɛ̄ bu dee emɛā doo muɛ̄ nu a sira nyɔɔ ye kɔmputa. A muɛ̄ kɔ ziī fii efɔp a yere bɔɔ gaa le dɔ bu ziī barasī gbɛnɛ-edo nɛɛ tɔɔ̄. Nyɔɔbee a gbī kɔ alu ekpɔā pya lo nɛɛ a, a kiisī lo ezuura wa bahtɔ̄ lɛɛ sɔ̄ gae tah.

Bu aba lo sīdee, Jɛhova gaa zuurabahtɔ̄ pya nɛɛ anyaawo akiiloo ziī “fii efɔp” a bee piya ee ɛrɛgeba nu ba dap dā aānu pya a kɔ kɛ̄ bu dee emɛā doo. A gaa doo lo ama doodoo wa? E i dap doodoo wa suā kɔ a nɛ nyɔɔnyɔɔ sɔ̄ pya nɛɛ kɔ ba a doo dogo nyɔɔnɛ lo ue? Lo esuā ye ture, doraa i dasī kɔ nu akiiloo pio zuurabahtɔ̄ Jɛhova bee nɛ pya nɛɛ sɔ̄ akii adumɛ.

Bu sɔ̄ a bee lu e’ɛm Baibol, Jɛhova bee nɛ zuurabahtɔ̄ loo keekee “fii efɔp,” ale biaɛ, lo alɛ gaa le nua nyɔɔ pya nɛɛ a ɛmɛnɛbee lɛɛ bee kɛɛ̄ ye lok. (Kam 10:25; Jer 30:23) Bu ziī ziī lo kɛ̄tɔɔ̄, a wee kɔ nu esira loo pya a lɛɛbeekɛɛ̄ sa wa zuurabahtɔ̄ kɔ ba a nyaa sa doo nu a gbī. (2 Mɛnɛ 17:12-15; Neh 9:29, 30) Lo edoo kɔ pya nɛɛ a nyaa sa doo nu a lee, a wee su pya ye zooro ba ye bɔloo ture nyiɛ loo nɛ ba le a kɛnɛkɛ̄ kɔā ye yereue biaɛ lo ekɔ kɛ̄ lo ue lu gbaragbara doo.​—Amos 3:7.

Noa lu ziī yɛɛ pya a bɔloo ture nyiɛ loo lo Bari bee su kɔā ye yereue biaɛ. Alɛ bee su booboo zua zuunabahtɔ̄ pya kunagā le pya a wee doo dogo lumiī ba bee le bu ye dee kɔ Yii Maā gaa le lu nyɔɔ pya a tɔɔ̄ bu yube nyɔuwe. (Jɛn 6:9-13, 17) A bee wa kɔnage nu ba edoo nɛ, lokwa alu ekpɔā wa​—Noa bee zue ue mmɛ lo kɛ̄ alu ekue ye “nɛɛ zue ue kaāna dogo.”​—2 Pit 2:5.

Kaɛlɛɛ kɛ̄ Noa bee piiga doo, pya nɛɛ a bee tɔɔ̄dum lɛɛ Yii Maā gae lu a, bee ɛp yereue Bari tɛrɛ. Ba bee tɔgɛ kɔ ba naa ɛrɛe yira doo pippip. Sira kɔ ba bee u sɔ̄ Yii Maā bee lu sa “su dɛ̄dɛɛ̄ aba aā.” (Mat 24:39; Hib 11:7) Sɔ̄ ebee sah elu egbee wa sī, ba naa bee dap kɔ Bari naa bee wa zuurae bahtɔ̄.

Pya dɔɔ̄na sɔ̄, Jɛhova wee zuurabahtɔ̄ pya nɛɛ kere dɛɛ̄ sɔ̄ lɛɛ “fii efɔp” loo ye biaɛ gae bɔātɛ̄. Kerewo, a wee muɛ̄ kɔ pya nɛɛ lo yereue biaɛ kuu dā lo ue sa alu enɛ wa sɔ̄ kɔ ba a kiiya. Bu edoba, a bee zuurabahtɔ̄ pya a le buɛ̄ Ijipt kɔ Lop nu a wee nua Luh gaa le lu wa nyɔɔ. Dɔɔ̄na edoba, Jɛhova bee yere Mozis le Erɔn kɔ ba a zuurabahtɔ̄ Fero le pya ye zooro akiiloo lo eree ɛrɛba nu a wee nua luh, gbɛnɛ dɔnia beebee maā. Kuma sɔ̄ lo beebee maā ebɔātɛ̄ ye yɔ̄’ee a, Bari bee wa nɛge gbɛnɛkpo sɔ̄ esu gbiā kɛ̄ etɔɔ̄ le kɛ̄ kpega aāloo lo beebee maā ni? Baibol kɔ: “Nɛɛ a bee ɛrɛ bɔɔ loo Jɛhova yɛɛ pya tam Fero bee doo kɔ pya ye zooro le dɛ̄dɛɛ̄ nam a teera yii be; mɛ nɛɛ a naa bee su ue Jɛhova nua ziī nu bee lɛɛbaloo pya ye zooro le ye nam bie bu wii.” (A’aa 9:18-21) Bu kaka, Jɛhova bee nɛ sɔ̄ loo lo zuurabahtɔ̄, lokwa pya a dā sa doo bu nwaanwaabah naa ɛrɛ dua ezialoo pya a dā sa lɛɛbeekɛɛ̄ e’ɛrɛ.

Bee lunage ezuurabahtɔ̄ Fero le pya ye zooro kere dɛɛ̄ sɔ̄ lɛɛ eree lop nu a wee nua luh gae sudɔ. Kerewo, ba bee lu ezu sa naa bee su lo zuurabahtɔ̄. (A’aa 4:22, 23) Wa tua nwiī bee ugara nyɔɔ wa lɛɛbeekɛɛ̄. Nu ekiɛ̄nu sɛh! (A’aa 11:4-10; 12:29) Ba ebee dapge su lo zuurabahtɔ̄ lɛɛ sɔ̄ gae tah ni? Aiī! Bu nwaanwaabah, Mozis bee zuurabahtɔ̄ pya Izrɛl akiiloo lop nu a wee nua luh a sa wa kɔ nu ba edoo nɛ lokwa ba kpɔā pya  wa butɔ. (A’aa 12:21-28) Ku nɛɛ a bee su zuurabahtɔ̄ Mozis yere bu dogo? Dookɛ̄ pio pya a nɛ lo buā kɔ doo, bee lu ekpɔā taa miliɔn pya Izrɛl ale eeloo wo, gbaā nage loo “gbɛnɛkpo nɛɛ alu keekee” a naale pya Izrɛl ale pya Ijipt; e ba bee gbaa aa Ijipt.​—A’aa 12:38.

Dookɛ̄ pya edoba ama tɔgɛ doo, Jɛhova wee muɛ̄ kɔ pya nɛɛ ɛrɛ nyɔɔnyɔɔ sɔ̄ edaā ye zuurabahtɔ̄ sa kiiya. (Deut 32:4) E na anua Bari bee doo wo a? Nɛɛ lɛɛratam Pita baatɛ̄ kɔ Jɛhova “naa gbī kɔ lɔgɔ nɛɛ a pe mɛ kɔ dɛ̄dɛɛ̄ nɛɛ alu ina loo kikiiya.” (2 Pit 3:9) Bu kaka, Bari bee kuūdɛɛ̄loo pya lo nɛɛ. A bee gbī kɔ ba a kiiya sa doo dogo a gbaaloo ye zuurabahtɔ̄ lɛɛ ye biaɛ gae lu.​—Ais 48:17, 18; Rom 2:4.

Nii’ee, dɛ̄dɛɛ̄ nɛɛ ɛrɛnage egbaɛ̄tɔ̄loo zuurabahtɔ̄ a lu kirikiri a gaa lu ekɔ bu yube nyɔuwe. Sɔ̄ Jizɔs bee le a kɛnɛkɛ̄, a bee zuurabahtɔ̄ kɔ a gaa le lu egbeesī lo sɔ̄ eku ama bu “gbɛnɛ etɛɛrɛloo.” (Mat 24:21) Kiikɛ̄ lo biaɛ a gaa le sudɔ li deesī le, a bee kɔ ziī mɔmanudɛɛ̄ lo a bee baatɛ̄ nu pya a wee ye nyɔɔnɛ dumɛ e’ɛmadɛɛ̄ le nu ba emuɛ̄ sɔ̄ lo sɔ̄ ewaraloo. Sɔ̄ a esaa, Jizɔs bee kɔ pya nu esira bu dɛ̄dɛɛ̄ nyɔuwe lo i gaa muɛ̄ anii’ee.​—Mat 24:3-12; Luk 21:10-13.

Lo edoo gbɔ̄mɛɛ̄ lo mɔnanudɛɛ̄, Jɛhova gaa kɔ nɛ dɛ̄dɛɛ̄ nɛɛ anyaawo kɔ ba a sagɛ lo egbaɛ̄ ye tɔ̄loo sa ye taāŋabah. A gbī kɔ dɛ̄dɛɛ̄ nɛɛ a ye gbaɛ̄tɔ̄loo a ɛrɛ ekpeloo dum anyaawo gbaānage loo leelee ye nyɔuwe pya kaāna dogo etɔɔ̄ enua. (2 Pit 3:13) Lo edoo kɔ yira pya nɛɛ ɛrɛ bu ye yii a’agatɛ̄, Jɛhova enɛa wa yereue ekpɔā dum​—lo yereue na “le yereue lo Buɛ̄-mɛnɛ,” lo Jizɔs bee kɔ “elu ezue tɛ̄ma ɛŋɛnɛ dɛ̄dɛɛ̄ nyɔuwe, doodoo nu ekeebee nɛ dɛ̄dɛɛ̄ edonyɔɔ.” (Mat 24:14) Bari esere pya a ye taāŋabah bu kaka sīdee kɔ ba a yira lo “ekeebee” ale kɔ ba a kɔ yereue a le kaɛ ama, bu nu a dap lu 240 barasī. Jɛhova gbī kɔ booboo nɛɛ a su lo zuurabahtɔ̄ sa agia aabah “fii efɔp” loo ye biaɛ a kaāna.​—Zef 1:14, 15; 2:2, 3.

Nyɔɔwo, naalee ebip kɔ, Jɛhova wee nɛge nyɔɔnyɔɔ sɔ̄ kɔ pya nɛɛ a doo dogo kumaloo ye zuurabahtɔ̄ ni? Pya nu a sira tɔgɛ kɔ a wee doo wo dɛ̄dɛɛ̄ sɔ̄. Taāwo kpog-bee ebip ebip na: Pya nɛɛ edāge zuurabahtɔ̄ Bari sa doo nu a kɔ sɔ̄ sɔ̄ lege ama ni? Doolo ili doodoo pya Bari elɛɛra tam kiisī lo eyerebah nɛ kuma pya nɛɛ i dap kɔ ba a tɛɛ̄ yee kuma lo sɔ̄ eku ama.