Skip to content

Skip to table of contents

Doo Kuma Kɛ̄ O Dap Doo Bu O Esiatam!

Doo Kuma Kɛ̄ O Dap Doo Bu O Esiatam!

WEE a tɔɔ̄ loo doodoo wa sɔ̄ ziī o gbo yere lɛta a yere mɛm loo nɛɛ a ma? Ziī Nɛɛ Kraist a kura Timoti bee ɛrɛ dua lɛta ama aābah nɛɛ lɛɛratam Pɔɔl, ɛɛ na alu esuāloo nua 2 Timoti a. Alu kaka kɔ Timoti bee gbī kaāna kɛ̄ kɔma naa le lo etɔɔ̄ buū nu ye wereloo gbo ye ɛm ma. Dap lu kɔ Timoti gaa bee kɛɛrɛ nu akiiloo kɔ: ‘Loo Pɔɔl le doodoo wa? A ɛrɛ ziī zuurabahtɔ̄ mɛ nɛ nyɔɔ kɛ̄ m ɛp na esiatam doo ni? Lɛta ama eyerege bah doo kɔ m kiisī leere bu na esiatam doodoo Nɛɛ Kraist sa yerenage bah nɛ pya dɔɔ̄na ni? Dookɛ̄ i gaa le muɛ̄ doo, Timoti bee muɛ̄ nu a eenyɔɔ ture pya lo ebip bu lɛta a kuī ama. Mɛ nyaawo, i naa ɛp pio kpog-bee zuurabahtɔ̄ eyerebah i nɛ lo alu egbī muɛ̄ bu lo lɛta.

“M ƐRƐ E’AGA NYIƐ BU DƐ̄DƐƐ̄ NU”

Sɔ̄ Timoti bee buū sa muɛ̄ pya nu alu ekɔ bɔātɛ̄ lo lɛta, a bee dap dābeeloo dua kɛ̄ gbanialoo Pɔɔl le ɛɛ bee ɛrɛ agatɛ̄ doo. Bu ɛɛbu, Pɔɔl bee ye kure “na wereloo nwiī.” (2 Tim 1:2) Kere Timoti ebee dap yeeloo 30 zua sɔ̄ a bee ɛrɛ lo lɛta ye aābah dee bu zua 65 C.E., ebee lu nɛɛ kanɛɛ e’agaloo bu bɔŋanaloo pya Nɛɛ Kraist. A ebee le kpaɛ̄ Pɔɔl bu nu a eeloo 10 zua, sa ebee nɔ gbɛnɛ-edo nu.

Dap lu kɔ Timoti bee ɛrɛ kaāna mɛm aāloo susuā kɔ Pɔɔl gaa bee egerebu sa bɔ ture nyiɛ loo bu booboo etɛɛrɛloo. Pɔɔl bee le kpɔgɔrɔ li Rom, sa ebee sah elu efɛ ye. (2 Tim 1:15, 16; 4:6-8) Timoti bee dap muɛ̄ kɔ Pɔɔl bee ɛrɛ mɛm nyɔnɛbee a bee kɔ: “M ɛrɛ e’aga nyiɛ bu dɛ̄dɛɛ̄ nu.” (2 Tim 2:8-13) Doodoo Timoti, ili dapnage ɛrɛ mɛm aāloo kɛ̄ Pɔɔl bee egerebu doo.

“YERE MƐM LOO DƆƆ̄NU”

Pɔɔl bee zū Timoti kɔ a ɛp ye esiatam nɛ Bari nua nu a kuī. Pɔɔl bee gbī kɔ Timoti a “yere mɛm loo dɔɔ̄nu Bari” a ye le bu. (2 Tim 1:6) Pɔɔl bee su bee ue Grik a kura khaʹri·sma kɔā nu akiiloo “dɔɔ̄nu.” Bee ue Grik ama wee lu esu kɔā ue kumaloo nu nɛɛ ɛrɛ yɔrɔ ale bu ewonu. Timoti bee ɛrɛ lo dɔɔ̄nu sɔ̄ a bee lu enɛ ye keebee esiatam bu bɔŋanaloo.—1 Tim 4:14.

E na a bee lu ekɔ Timoti a su lo dɔɔ̄nu ama daā a? Sɔ̄ a gaa buū ue a kɔ “yere mɛm loo [doodoo miā]”, a bee dap kɛɛrɛ nu akiiloo miā a wee lu ekwa bie tɔ lo egi miā a gɛɛ wee le dɛɛ̄. Pya lo egi miā wee lu efuuri lokwa a luu sa gɛɛ. Ziī kpa a wee baatɛ̄ beke kɔ, nu bee ue Grik a kura (a·na·zo·py·reʹo) lo Pɔɔl bee su kɔā ue ama kura na “sikɛ̄ doo, obara sere dɔ, fuuri kɔ a bɛ,” ba lu ue a tɔɔ̄dɔ “ɛrɛ ɛɛbu nyima bu aā esiatam.” Taɛ zuurabahtɔ̄ Pɔɔl gaa bee nɛ Timoti na: ‘Doo kuma kɛ̄ o dap doo bu o esiatam!’ Bɔnage loo kɔ ili anii’ee i doonage wo, lo a le su mɛm siā i tam.

“BAƐ LOO KAKA UE”

Sɔ̄ Timoti gaa bee kiigesī lo ebuū kpa a aabah ye wereloo gbo, a bee muɛ̄ dɔɔ̄na ue eyerebah ye nɛ kɔ a kiisī leere bu ye esiatam. Pɔɔl bee ɛm kɔ: “Baɛ loo kaka ue a bee lu enɛ a tɛ̄maloo kaɛ edɔɔ̄ lo a i tɔɔ̄ bu.” (2 Tim 1:14) E na lo kaka ue a? E a kuī na a bee lu eyere bah Timoti a? Bu lo barakpaɛ̄ i bee dasī buū a, Pɔɔl bee kɔ nu akiiloo “edoba ue,” pya kaka ue alu egbī muɛ̄ bu Kpa Kaɛ. (2 Tim 1:13) Doodoo nɛɛ tam Kraist, bee lu ebɛɛ̄ kɔ Timoti a zue kaka ue nɛ pya wuga bu bɔŋanaloo le pya a lenage ye kɛ̄ zue ue. (2 Tim 4:1-5) Ebee lunage etubobaloo Timoti nua nɛɛ kanɛɛ lo ekuūdɛɛ̄loo naana pee Bari. (1 Pit 5:2) Timoti edap baɛloo nu a bee lu eyere ye bah lo a le kaka ue a bee lu ekɔ a zue tɛ̄maloo edɛɛa nyɔɔ kaɛ edɔɔ̄ Jɛhova le ye Muɛ̄ Ue.—2 Tim 3:14-17.

Nii’ee nage, elua eyere i kaka ue bah kɔ i zue nɛ pya dɔɔ̄na. (Mat 28:19, 20) I dap biibaloo sa tɔgɛ nia loo keebee nu alu eyere i kɛ̄bah ama tɛ̄maloo ekiisī lo eyere kara sa nɔ Muɛ̄ Ue Bari. (Rom 12:11, 12; 1 Tim 4:13, 15, 16) Dapnage lu eyere i tam loo kɔ i si tam doodoo nɛɛ kanɛɛ ale si tam mmɛɛ̄ sɔ̄. Dua dɔtam a le doo wo a doo kɔ i kumalookɛ̄ sa dɛɛa nyɔɔ Bari. Nyɔɔwo, i dap baɛloo sa kpega tam alu eyere i bah tɛ̄maloo edɛɛa nyɔɔ Jɛhova kɔ a yerebah i nɛ.

“SUNAGE YERE KƐ̄ BAH PYA NƐƐ A BƆLOO ETURE NYIƐ LOO”

Tam a bee lu enɛ Timoti naa bee kuu aba alɛ. Pya dɔɔ̄na bee lenage loo. Nu anua Pɔɔl bee zū Timoti sa kɔ: “Pya lo nu o ebee dā mɛ aā nu . . . , sunage yere kɛ̄ bah pya nɛɛ a bɔloo eture nyiɛ loo, lo pya ba dap tɔŋɛnage pya dɔɔ̄na.” (2 Tim 2:2) Bu kaka, bee lu ebɛɛ̄ kɔ Timoti a nɔ nu aāloo pya dɔɔ̄na Nɛɛ Kraist sa tɔgɛ nage nu pya dɔɔ̄na. A lunage ebɛɛ̄ kɔ dɛ̄dɛɛ̄ pya kanɛɛ bu bɔŋanaloo pya Nɛɛ Kraist anii’ee a piiga nage lo edoo wo. Le nɛɛ kanɛɛ naa wee wiibu loo pya nu a suā akiiloo tam a bee lu enɛ ye. Taāwo, a wee tɔgɛ pya dɔɔ̄na lokwa ba dapnage si lo tam. A naa wee ɛrɛ bɔɔ kɔ ba ekiisī sa suānu ye ee ale bee ba esi lo tam ee alɛ. Nyɔɔwo, nɛɛ kanɛɛ a naa aadee tɔgɛ aba kɛ̄ esitam a le kɛ̄ doo. A yerenage bah nɛ pya a gaa kpɔā kɔ ba a biaɛ sa ɛp nu bu sīdee a bɔloo lokwa ba dap lu Nɛɛ Kraist a nyim tura. Bu lo sīdee, “pya nɛɛ a bɔloo eture nyiɛ loo” a bee kpɔā a edɔbiī nɛ bɔŋanaloo kaāna.

Lɔgɔ baɛbaɛ beenyiɛ naale loo kɔ lɛta a tɔgɛ wereloo Pɔɔl bee ɛm ma Timoti bee ye kuī loo gbɛnɛ. Dap waɛ edābeeloo dua kɛ̄ a wee buū lo zuurabahtɔ̄ a kuī ama aā ziī sɔ̄ yii ziī doo, sa ɛrɛ ekɛɛrɛ nyɔɔ kɛ̄ a dap su yere bu ye esiatam doo.

I gbīnage esu pya zuurabahtɔ̄ ama yere bu dogo. Bu mɛ sīdee? I dap piiga lo eyere mɛm loo i dɔɔ̄nu, baɛloo kaka ue, sa tɔgɛ pya nu i esuā pya dɔɔ̄na. Bu lo sīdee, dookɛ̄ Pɔɔl bee doo kɔ Timoti a suā doo, i “si [i] tam mmɛ.”—2 Tim 4:5.