Skip to content

Skip to table of contents

46 EKOBEE UE ENƆ

Pya A Iya Ziī Aā​—⁠Suaa Taāŋabah Jɛhova Nua Nu A I Kuīloo Eera Bu Dum

Pya A Iya Ziī Aā​—⁠Suaa Taāŋabah Jɛhova Nua Nu A I Kuīloo Eera Bu Dum

“Jɛhova na mdaa e’agaloo . . . Alɛ na m ture nyiɛ loo a.”​—YƆƆ 28:7.

YƆƆ 131 “Nu Bari Ebee Bɔp”

DASĪ TƐƐ̄NYƆƆ *

1-2. (a) Ena anua pya a iya ziī aā eture nyiɛ loo Jɛhova a? (Le-yɔɔ 37:​3, 4) (b) Ena i kɔ nu akiiloo bu ekobee ue ama a?

EKƆ o waa gbī e’ii ale e’iya, sɛh o ii wa aā ale o iya dam aā ni? Lo a le wo, baɛbaɛ ekɛɛrɛ naale loo kɔ o waa ɛmadɛɛ̄ kɔ o nyɔɔnɛe nɛɛ o wereloo kaāna ama ɛrɛ ekpeloo dum. Bu kaka, iya dam le wa ɛrɛnage alɛɛ finiabah. E pya a iya ziī aā ɛrɛ gbɛnɛ-edo biaɛfii a kuī lo edoo. Kɛ̄ bui aabaloo pya lo nu finiabah doo le kɛ̄ bui doo pya lo biaɛfii doo, e’ɛrɛ pah nyɔɔ bui ɛɛbu bu gbɛnɛ-edo zua doodoo dam le wa. Lo a le bui dɛɛa nyɔɔ Jɛhova, bui gaa lee doo pya biaɛfii suānu le loo, bui iya dam le wa e’agaloo kaāna, e bui gaa le ɛrɛ gbɛnɛ ɛɛbu. Lo buii su zuurabahtɔ̄ Bari, bui dap yiibu gbɛnɛ taāŋa lo e’ɛrɛ pɔrɔ pah nyɔɔ bui iya dam le wa, sa doo kɔ bui aa ɛrɛna ɛɛbu.​—⁠Buū Le-yɔɔ 37:​3, 4.

2 Kereadoo ekobee ue ama kuu taɛ pya a iya ziī aā, ekɔnage nu akiiloo finiabah lo dɛ̄dɛɛ̄ pya dam le wa dap kpesī. Etubonage baloo pio nu i dap nɔ aāloo pio nɛɛdam le nɛɛwa a bee bɔ ture nyiɛ loo a le bu Baibol. Pya edoba a le bu Baibol ama tɔgɛ i pya nu enɔ lo i dap su daānu bu i tɔɔ̄dum le bu i iya dam le wa. I muɛnage nu i dap nɔ aāloo siga dam le wa bu ilii dee ama.

PYA AMUNU NU FINIABAH NA PYA A IYA ZIĪ AĀ EDAP KPESĪ A?

Pya amunu biaɛfii na edap doo kɔ pya a iya ziī aā aa dap yɛgɛ wa esiatam nɛ Jɛhova yereloo a? (Ɛp 3-4 barakpaɛ̄)

3-4. Pya amunu finiabah na pya a iya ziī aā dap kpesī a?

3 Pio nɛɛ dap kɔ nɛ pya a iya ziī aā kɔ ba a de dum dookɛ̄ pya dɔɔ̄na aa doo. Bu edoba, pya wa tɛ le ka le pya wa manamana dap wa zū kɔ ba a nwaabah ɛrɛ nwiī. Pya wa gbo le pya dɔɔ̄na a nuūna wa butɔ dapnage zū pya a iya ziī aā ama kɔ ba a gbī kɛ̄ ba edoo top ziī gbɛnɛ le tɔ sa yaɛ pya nu a kpedɛɛ̄ mmɛ bu lokwa ba ɛrɛ ekpeloo dum.

4 Lo a le dam le wa ama naa nwaɛdɛɛ̄, ba dap biaɛ nu fii bu sīdee eyere wa kɔm bee. E naadaba, lo ama edoo kɔ lo dam le wa a su gbɛnɛ-edo sɔ̄ siātam lo e’ɛrɛ kpugi lokwa ba dap kpɛ pya lo kɔm. Lo ama dap doo kɔ ba a su gbɛnɛkpo sɔ̄ siātam mmɛ lo kɛ̄ ba naa lee ɛrɛna sɔ̄ enɔā Baibol nyɔɔ wa loo, ɛā enɔānu butɔ ale siā uwe zue ue. Lo dam le wa dap bɔātɛ̄ elɔɛ enɔānu lokwa ba ɛrɛ gbɛnɛ-edo sɔ̄ esiātam eekɛ̄ ba wee doo lo e’ɛrɛ gbɛnɛkpo kpugi ale lokwa ba naa lɛɛ wa loo tam. Bu kpɛdumɛ, nu esira aabu na kɔ, ba naa lee ɛrɛna dee lo eyɛgɛ wa esiatam nɛ Jɛhova yereloo.

5. Ena o nɔ aāloo edoba Klaus le Marisa a?

5 Pya nu esira tɔgɛ kɔ kpokponia nu bu namloo naa wee doo kɔ nɛɛ a ɛrɛ ɛɛbu. Naa kɛɛrɛ nu ziī dam le wa a kura Klaus le Marisa bee nɔ akiiloo lo ba ama. * Sɔ̄ ba bee iya ziī aā, ba bee su dɛ̄dɛɛ̄ wa sɔ̄ siātam beke lokwa ba dap ɛrɛ gbɛnɛkpo kpugi le zɔ. Kerewo, ba naa bee ɛrɛ kaāna ɛɛbu. Klaus bee kɔ: “I bee ɛrɛ gbɛnɛ-edo nu bu namloo eekɛ̄ a bee lu ebɛɛ̄ doo, kerewo ii bee ɛrɛ lɔgɔ nu seeasī bu edɔɔ̄. Bu kaka, dum bee i piag sa naa bee i kpenaloo.” Naadaba olo edabanage muɛ kɔ kponia nu bu namloo naa nɛ a ɛɛbu. Lo a le wo, o aa pee beenyiɛ a. Kɛkɛɛrɛ nu akiiloo lele edoba pya dɔɔ̄na esere kɛ̄, dap a yerebah nɛ kɔ o doo pya nyaa alu ebɛɛ̄. Tuatua, dooraa i naa kɔnia nu pya dam edap nɔ aāloo edoba Mɛnɛ Jehoshafat.

TURE NYIƐ LOO JƐHOVA DOODOO MƐNƐ JEHOSHAFAT

6. Bu mɛ sīdee na Jehoshafat bee doo dogo a gbaaloo zuurabahtɔ̄ a le bu kpa Kam 3:​5, 6 sɔ̄ ziī gbɛnɛ gbo nɔ̄ bee lu wee bebe loo pya ye nɛɛ a?

6 Pya dam, ekɔ a ɛrɛ pio sɔ̄ a wee i tɔɔ̄loo kɔ bui toh tam eeloo sa i dumɛ ni? Lo a le wo, edoba Mɛnɛ Jehoshafat edap a dɔbiī nɛ. Kuma sɔ̄ Jehoshafat bee le mɛnɛ buɛ̄ a, a bee lu toh a ye le bee lo edoo kɔ yubeloo edonyɔɔ Izrɛl a ɛrɛ kpoogaloo! Bu mɛ sīdee na Jehoshafat bee aabaloo ye tam ama a? Jehoshafat bee piiga lo ekpega pya a bee ye le kɛ̄bah. A bee yere mɛm loo pya buɛ̄ Juda sa bɔŋɛnɛloo nu a eeloo 1,160,000 pya gbo nɔ̄. (2 Edoo 17:​12-19) Sɔ̄ esaa, Jehoshafat bee kpesī ziī gbɛnɛ nu finiabah. Ziī gbɛnɛ gbo nɔ̄ pya Amon, pya Moab le pya nɛɛ a aa nyɔɔ kpokɛ̄ Sia bee ye yere bɔɔ bu gbaāloo pya ye butɔ le pya ye edonyɔɔ. (2 Edoo 20:​1, 2) Ena Jehoshafat bee doo a? A bee bara Jɛhova kɔ a yereebah ye nɛ sa ye yere mɛm loo. Nu a bee doo ama gbaaloo ziī zuurabahtɔ̄ suānu le loo a le bu kpa Kam 3:​5, 6. (Buū.) Kara Jehoshafat bee yere a tɔgɛ kumaloo kɛ̄ ama, bee lu e’ɛm bu 2 Nu a bee lu edoo 20:​5-12, e lo kara tɔgɛ dua kɛ̄ a bee ture nyiɛ loo ye Tɛ a le li bunyɔɔ doo. Bu mɛ sīdee na Jɛhova bee agara kara Jehoshafat a?

7. Bu mɛ sīdee na Jɛhova bee agara kara Jehoshafat a?

7 Jɛhova bee kɔ ue nɛ Jehoshafat tɛ̄maloo ziī nɛɛ Livai a kura Jahaziel. Jɛhova bee kɔ: “Suaa bui dɔ, yiraa ya, sa muɛ eeba Jɛhova nyɔɔ bɔɔlo.” (2 Edoo 20:​13-17) Naale kɛ̄ a wee lu ebe nɔ̄ doolo! Kerewo, pya lo zuurabahtɔ̄ naa bee aabah nɛɛ, a bee aabah Jɛhova. Nyɔnɛbee Jehoshafat bee ture nyiɛ loo ye Bari a, a bee doo taɛ nu a bee ye kɔ nɛ kɔ a doo. Sɔ̄ alɛ le pya ye nɛɛ bee si wee zɔ̄ŋia pya wa baa ama, a bee su pya uɛ yɔɔ a naa aara kunɛ ziī nu nɔ̄ sere mmsī pya ye gbo nɔ̄, taā a su pya nɔ̄ a para be sere mmsī. Jɛhova bee doo yii a bee yira nɛ Jehoshafat; A bee be eebah pya ye baa.​—⁠2 Edoo 20:​18-23.

Pya a iya ziī aā dap su taāŋabah Jɛhova nua nu a wa kuīloo eera bu wa dum tɛ̄maloo yere kara le nɔ ye Muɛ̄ Ue (Ɛp 8, 10 barakpaɛ̄)

8. Ena pya dam dap nɔ aāloo edoba Jehoshafat a?

8 Pya dam, bui dap nɔ nu aāloo edoba Jehoshafat. O ɛrɛ toh a a le bee lo ekuūdɛɛ̄loo pya o butɔ, nyɔɔwo piiga lo ekpega wa sa wa nɛ nu alu ebɛɛ̄. Sɔ̄ o kpesi taāŋa, a dap a tɔɔ̄loo kɔ o dabe aabaloo nyɔɔ oloo. Kerewo, o aa dɛɛa nyɔɔ oloo. Taāwo, yere kara nɛ Jɛhova bie kɛ̄ aba ɔɔ le. Lo dɔɔ̄na, nyɔɔnɛ o wa yere kara bu e’agabah. Gbī leredeebah a aabah Jɛhova tɛ̄maloo enɔ Baibol le pya kpa alu e’ɛm tɛ̄mabah bɔŋanaloo Bari sa o su pya nu o nɔ yere bu dogo. Naadaba, pya o biaɛfii a dɛɛa nyɔɔ Baibol naa lee nia pya dɔɔ̄na, e ba dap a kɔ nɛ kɔ o zuuga. Ba dap kɔ kpugi le zɔ na alu kaāna nu a dap kpega o butɔ a. Mɛ nyɛŋiabu edoba Jehoshafat. A bee ture nyiɛ loo Jɛhova sa tɔgɛ tɛ̄maloo pya nu a doo. Jɛhova naa bee lɛɛbaloo gbara a bee bɔ ture nyiɛ loo ama, e a naale elɛɛnage baloo olo. (Yɔɔ 37:28; Hib 13:⁠5) Ena pya dam le wa edap doo lokwa ba ɛrɛ ɛɛbu bu wa iya dam le wa ani?

SUAA TAĀŊABAH JƐHOVA NUA NU A I KUĪLOO EERA BU DUM, DOODOO NƐƐ MƆMANUDƐƐ̄ AISAIA LE YE WA

9. Ena i dap kɔ kumaloo nɛɛ mɔmanudɛɛ̄ Aisaia le ye wa a?

9 Nu a bee kuīloo nɛɛ mɔmanudɛɛ̄ Aisaia le ye wa na taāŋabah Jɛhova. Aisaia bee le nɛɛ mɔmanudɛɛ̄, e naadaba ye wa ebee dapnage si tam mɔmanudɛɛ̄, nyɔnɛbee alu ekue ye “waa mɔmanudɛɛ̄.” (Ais 8:​1-4) Doodoo dam le wa, Aisaia le ye wa bee su taāŋabah Jɛhova nua tuatua bu wa dum. Naa ɛpge ziī gbɛnɛ le edoba ba sere kɛ̄ nɛ pya e’iya ziī anii’ee sɛh!

10. Bu mɛ sīdee na nɔnɔ pya mɔmanudɛɛ̄ Baibol edap yerebah nɛ pya e’iya ziī kɔ ba a doo dɛ̄dɛɛ̄ nu ba dap doo nɛ Jɛhova a?

10 Nii’ee, pya dam le wa dap su taāŋabah Jɛhova nua nu a wa kuīloo eera tɛ̄maloo edoo dɛ̄dɛɛ̄ nu ba dap doo bu wa esiatam nɛ Jɛhova. Ba dap agɛrɛtɛ̄ wa ture nyiɛ loo Jɛhova tɛ̄maloo egbaa nɔ pya mɔmanudɛɛ̄ Baibol sa muɛ kɛ̄ a wee dooa gbɔ̄mɛɛ̄ doo. * (Taitɔs 1:⁠2) Ba dap kɛɛrɛ pya nu ba edap doo lo e’ɛrɛ bah bu dooa gbɔ̄mɛɛ̄ pio pya mɔmanudɛɛ̄ Baibol. Bu edoba, ba dap yerebah lo e’ɛrɛ bah bu dooa gbɔ̄mɛɛ̄ mɔmanudɛɛ̄ Jizɔs bee kɔ akiiloo kɛ̄ le yereue elu ezue tɛ̄ma ɛŋɛnɛ dɛ̄dɛɛ̄ nyɔuwe lɛɛ kuma gae lu doo. (Mat 24:14) Sɔ̄ dam le wa para esuā leere kɔ pya mɔmanudɛɛ̄ Baibol aa dooa, kɛ̄ wa biaɛfii lo edoo dɛ̄dɛɛ̄ nu ba dap doo nɛ Jɛhova e’aganagetɛ̄ doolo.

SU TAM BUƐ̄-MƐNƐ NUA TUATUA DOODOO PRISILA LE AKWILA

11. Ena Prisila le Akwila bee doo a, e ena anua a?

11 Pya a iya ziī aā dap nɔ nu aāloo Prisila le Akwila a bee le dam le wa alu Juu lo ba bee tɔɔ̄ bu buɛ̄ Rom. Ba ebee dā le yereue akiiloo Jizɔs sa bee lu Pya Nɛɛ Kraist. Baɛbaɛ beenyiɛ naale loo kɔ dum aa bee wa kiā leere loo. Kerewo, dum bee kiiya sɔ̄ ziī gbɛnɛ nɛɛ bɛbɛɛ a kura Klɔdiɔs bee kɔ dɛ̄dɛɛ̄ pya Juu a aa Rom. Naa kɛɛrɛ nu lo ama bee kura nɛ Akwila le Prisila. Ba e’aa kɛ̄ ebee wa suloo ama sa gbī dɔɔ̄na aā be ba etɔɔ̄ lɛɛ ba sikɛ̄ bɔātɛ̄ wa tam kwa tɔkpo. Ekɔ pya e’aga kɛ̄tɔɔ̄ a wa siraloo sɔ̄ ba naa bee ɛmadɛɛ̄ ama e’ɔbɛge wa lɛɛ loo edoo dɛ̄dɛɛ̄ nu ba dap doo nɛ Jɛhova ni? Naadaba o suā ture ebip ama. Sɔ̄ Akwila le Prisila bee ina wa aā be li Kɔrint, ba bee bɔātɛ̄ eyerebah nɛ bɔŋanaloo a bee le lo kɛ̄ sa nyɔɔnɛ nɛɛ lɛɛratam Pɔɔl siniātam lo eyere mɛm loo pya wuga a bee le lo kɛ̄. Sɔ̄ esaa, ba bee kii dɔɔ̄na buɛ̄ kɛ̄ ebɛɛ̄ pya zue ue Buɛ̄-mɛnɛ le. (Doonu 18:​18-21; Rom 16:​3-5) Naa ɛp dua dum a ɛrɛ nu a kura lo ba bee gbaa ɛrɛ ɛɛbu loo sɛh!

12. Ena anua dam le wa e’ɛrɛ nu ba seeasī bu edɔɔ̄ a?

12 Pya dam le wa bu ilii dee ama dap nɔ nu aāloo Prisila le Akwila tɛ̄maloo esu tam Buɛ̄-mɛnɛ nua tuatua bu wa dum. Taɛ sɔ̄ a lee kaāna kɔ baɛ nɛɛ a sii iya ziī a kɔnia pya wa nu seeasī na sɔ̄ ba gaa nɔɔ̄ lo e’iya ziī. Sɔ̄ baɛ nɛɛ a gbī e’iya ziī gbaa biaɛ nu fii sa piiga lo edoo pya nu ba bee seeasī bu edɔɔ̄, ba e’ɛrɛ gbɛnɛ-edo dee ekpaā wa nɛ lo emuɛ kɛ̄ Jɛhova aa wa nɛ leelee bu wa dum doo. (Eklis 4:​9, 12) Naa ɛp nu a bee siraloo Russell le Elizabeth. Russell kɔ: “Sɔ̄ i aa bee nɔɔ lo e’iya ziī, i bee kɔnia pya nu i seeasī bu edɔɔ̄.” Elizabeth kɔ: “I bee kɔnia pya lo nu aā kɛ̄ lokwa sɔ̄ i sīkɛ̄ doo pya dɔɔ̄na biaɛfii li deesī, ii le enyaanana pya nu i ebee seeasī lo edoo.” Kɛ̄tɔɔ̄ Russell le Elizabeth bee lu lo ba dap kii Micronesia wee si tam kɛ̄ ebɛɛ̄ pya zue ue Buɛ̄-mɛnɛ le.

Pya a iya ziī aā dap su taāŋabah Jɛhova nua nu a wa kuīloo eera bu wa dum tɛ̄maloo e’ɛrɛ pya nu seeasī bu edɔɔ̄ (Ɛp 13 barakpaɛ̄)

13. Dookɛ̄ kpa Le-yɔɔ 28:7 kɔ doo, ena esira lo a le i ture nyiɛ loo Jɛhova a?

13 Doodoo Russell le Elizabeth, gbɛnɛ-edo pya e’iya ziī ebiarafii lo edoo kɔ wa dum a waɛbah lokwa ba dap ɛrɛ gbɛnɛ-edo sɔ̄ esiātam zue le yereue le tɔgɛnu. Lo a le dam le wa ɛrɛ nu ba seeasī bu tam Jɛhova sa gbaa piiga lo edoo pya nu ba bee seeasī a, gbɛnɛ-edo nu a lee esira aabu. Ba emuɛ kɛ̄ Jɛhova aa wa kuūdɛɛ̄loo doo, e kɛ̄ ba ye dɛrɛ nyiɛ nyɔɔ doo enyim yiiloo sa ba e’ɛrɛ kaāna ɛɛbu.​—⁠Buū Le-yɔɔ 28:⁠7.

TURE NYIƐ LOO PYA YII JƐHOVA DOODOO NƐƐ LƐƐRATAM PITA LE YE WA

14. Bu mɛ sīdee na nɛɛ lɛɛratam Pita le ye wa bee tɔgɛ kɔ ba dɛrɛe nyiɛ nyɔɔ yii a le bu kpa Matiu 6:​25, 31-34 a?

14 Pya dam le wa dapnage nɔ nu aāloo edoba nɛɛ lɛɛratam Pita le ye wa. Sɔ̄ nu a dap lu ini’ī enɔɔ̄ mmɛ ziī zua etɛ̄na aā sɔ̄ nɛɛ lɛɛratam Pita bee zɔ̄ŋia Jizɔs, a bee doo ziī gbɛnɛ biaɛfii. Pita wee si tam fɛbari lokwa a dap kuūdɛɛ̄loo ye butɔ. Nyɔɔwo, sɔ̄ Jizɔs bee kue Pita kɔ a nyɔɔnɛe ye dumɛ bu mmɛ sɔ̄, Pita bee ɛrɛ edasī kɛɛrɛ nu akiiloo pya ye butɔ. (Luk 5:​1-11) Pita bee sagɛ lo enyɔɔnɛ Jizɔs sa zue le yereue. A bee sagɛ kaāna nu suānu le loo! E i ɛrɛ kaāna nu a tɔgɛ kɔ wa Pita bee yerekpotɛ̄ biaɛfii ye dam bee doo ama. Baibol tɔgɛ kɔ sɔ̄ Jizɔs e’aara kɛ̄ bu luh sah, wa Pita bee ye gbaaloo bu pio ye kiā tam. (1 Kɔr 9:⁠5) Baɛbaɛ beenyiɛ naale loo kɔ, edoba wa ama bee sere doodoo kaāna wa alu Nɛɛ Kraist bee doo kɔ Pita alu puɛ lo enɛ zuurabahtɔ̄ pya dam le wa alu Pya Nɛɛ Kraist. (1 Pit 3:​1-7) A sira leere kɔ Pita le ye wa bee dɛrɛ nyiɛ nyɔɔ yii Jɛhova kɔ edooe wa ebɛɛ̄ lo a le ba su ye Buɛ̄-mɛnɛ nua tuatua bu wa dum.​—⁠Buū Matiu 6:​25, 31-34.

15. Ena o nɔ aāloo edoba Tiago le Esther a?

15 Lo o e’iya ale o e’ira, mɛ sīdee na o dap kiisī lo enyimɛ taɛ o ɛrɛ akiiloo yɛyɛgɛ o esiatam yereloo a? Ziī sīdee na tɛ̄maloo enɔ nu a bee sira loo pya dɔɔ̄na dam le wa. Bu edoba, o dap buū pya nu a bee wa siraloo a yere mɛm loo nɛɛ ama bu pya i kpa. Pya ekobee ue a le doo wo bee yerebah nɛ Tiago le Esther ba lu dam le wa alu Brazil kɔ ba a ɛrɛ taɛ lo esitam kɛ̄ ebɛɛ̄ pya zue ue le. Tiago kɔ: “Sɔ̄ i buū nu akiiloo kɛ̄ Jɛhova eyerebah nɛ pya ye zooro bu ilii sɔ̄ ama doo, ili gbīnage enyɔɔnɛ ye zuurabahtɔ̄ sa muɛ kɛ̄ eyerebah i nɛ doo.” Sɔ̄ esaa ba bee kii Paraguay bu zua 2014, sa le gaa si tam zue ue kɛ̄ ba wee kɔ muɛ̄ ue Portugal. Esther kɔ: “Ziī dɔ Kpa Kaɛ a wee nia baɛ ii na Pya Ɛfɛsɔs 3:20. I emɔna gbɛnɛ-edo sɔ̄ dɔ Kpa Kaɛ ama dooa gbɔ̄mɛɛ̄ bu i esiatam nɛ Jɛhova.” Bu kpa Pɔɔl bee ɛm ma Pya Ɛfɛsɔs, a bee kɔ Jɛhova yira yii lo edoo i nɛ eekɛ̄ i bara doo. Naa ɛp kɛ̄ yii ama edooa gbɔ̄mɛɛ̄ gbɛnɛ-edo sɔ̄ doo a!

Pya a iya ziī aā dap su taāŋabah Jɛhova nua nu a wa kuīloo eera bu wa dum tɛ̄maloo gbīgbī zuurabahtɔ̄ aābah pya enyima tura (Ɛp 16 barakpaɛ̄)

16. Mɛɛ̄ na pya a iya ziī aā edap ɛrɛ zuurabahtɔ̄ aābah sɔ̄ ba gaa gbī enɔɔ pya wa nu seeasī ani?

16 Nii’ee, pya a iya ziī aā dap nɔ nu aāloo nu a bee siraloo pya nɛɛ a bee dɛɛa nyɔɔ Jɛhova. Pio dam le wa esua gbɛnɛ-edo zua siātam bu mmɛɛ̄ sɔ̄. Ena anua oo gbī zuurabahtɔ̄ wa aābah lo a le o waa gbī enɔɔ pya o nu seeasī ani? Alɛ ama na dɔɔ̄na sīdee o tɔgɛ kɔ o waa dɛrɛe nyiɛ nyɔɔ Jɛhova a. (Kam 22:​17, 19) Pya kanɛɛ dapnage yerebah nɛ pya a iya ziī aā kɔ ba a nɔɔ wa nu seeasī bu edɔɔ̄ sa doo nu ba bee nɔɔ lo edoo.

17. Ena a bee siraloo Klaus le Marisa a, e ena i nɔ aāloo nu a bee wa siraloo ama a?

17 Pio sɔ̄, a dap sira kɔ kɛ̄ i bee biaɛfii lo eyɛgɛ i esiatam yereloo doo naale esira dookɛ̄ i bee ɛmadɛɛ̄ doo. Naa kɛɛrɛ nu a bee siraloo Klaus le Marisa i bee kɔ nu akiiloo tua sɔ̄ a. Sɔ̄ taa zua etɛ̄na aā sɔ̄ ba bee iya ziī sah, ba bee aa wa buɛ̄ sa kiī loo nɛ tam wube li Tɔ-naatam Finland. Kerewo, ba bee wa kɔ nɛ kɔ ba naale elɛɛe wa baloo kɔ ba a tɔɔ̄ lo kɛ̄ bu nu a eeloo ini’ī enɔɔ̄. Tua sɔ̄ a bee wa ziloo. Mɛ nwīgbagbara sɔ̄ aā lo sɔ̄, a bee lu ekue wa kɔ ba a si ziī tɔkpa elu etɔgɛ wa muɛ̄ ue Arab, e nyaawo ba aa su ɛɛbu siātam bie dɔɔ̄na edo ba kɔ muɛ̄ ue pya Arab. Sɔ̄ Marisa aa kɔ kɛ̄ nu bee mɛā doo, a kɔ: “Bɔɔ bee mɛ aa lo edoo nu m sii bee doo lɔgɔ sɔ̄, e a bee lu ebɛɛ̄ kɔ m dɛrɛ nyiɛ nyɔɔ Jɛhova mmɛɛ̄. Mɛ m emɔna kɛ̄ Jɛhova eyerebah i nɛ bu pya sīdee ii bee ɛmadɛɛ̄ doo. Nu a bee i siraloo ama edora kɔ m agɛrɛbah dɛrɛ nyiɛ nyɔɔ Jɛhova.” Dookɛ̄ edoba ama tɔgɛ doo, o dap suā leere kɔ Jɛhova enɛ a ekpɛanu lo a le o dɛrɛ ye nyiɛ nyɔɔ bu mmɛɛ̄ sīdee.

18. Ena pya e’iya ziī edap doo lokwa ba kiisī lo edɛrɛ nyiɛ nyɔɔ Jɛhova a?

18 Iya dam le wa lu dɔɔ̄nu a aabah Jɛhova. (Mat 19:​5, 6) A gbī kɔ pya e’iya ziī a ɛrɛ ekpeloo loo dɔɔ̄nu ama. (Kam 5:18) Pya a iya ziī aā, ena anua buii kɛɛrɛbu nu bui su bui dum daā ani? O aa dooge dɛ̄dɛɛ̄ nu o dap doo lo etɔgɛ Jɛhova kɔ o tɔgɛe nia loo dɔɔ̄nu enɛa a ama ni? Kɔ ue nɛ Jɛhova bu kara. Gbītɛ̄ pya zuurabahtɔ̄ Baibol a ɛrɛ nu edoo kiiloo o kɛ̄tɔɔ̄. Lɛɛ o su pya lo zuurabahtɔ̄ Jɛhova enɛa a yere bu dogo. Suā leere kɔ Jɛhova edoo kɔ o dum alu lo ɛɛbu le loo sa ɛrɛ nu a kura lo a le o su taāŋabah Jɛhova nua nu a a kuīloo eera bu dum!

YƆƆ 132 Nyaawo I Elua Ziī

^ bar. 5 Pio biaɛfii i doo bu dum dap ɛrɛ pah nyɔɔ buā sɔ̄ le mɛm i su taāŋabah Jɛhova. Taɛ pya a iya ziī aā, na a kpesī pya biaɛfii lo edap ɛrɛ pah nyɔɔ wa dum bu nyɔɔnyɔɔ sɔ̄ a. Ekobee ue ama eyerebah wa nɛ kɔ ba a dap doo pya biaɛfii suānu le loo lo edoo kɔ ba a ɛrɛ ɛɛbu bu dum.

^ bar. 5 Elua enyaana pio bee ama.

^ bar. 10 Doodoo nu edoba, ɛp pya nu a dap lu enɔ a le bu 6-7 le 19 ekobee bu kpa a kura Pure Worship of Jehovah​—⁠Restored At Last!