WU KARORHỌ oborẹ ọsoriẹ ọmakashe Osolobrugwẹ owu ọ dẹrẹrhiẹ Echu ro rhiẹ Dẹbolo?— Fọkime ọ guọlọre na ha ẹga riẹn, ọnana nọ lẹrheriẹ kparehaso Osolobrugwẹ. Emakashe ri hẹrhẹre na i hẹrokele Echu?—Ee. Baibol na o serẹ aye ‘emakashe Echu,’ yanghene ikpodje.—Revelation 12:9.

Emakashe yanghene ikpodje enana ri vwo orharhere uruemru na, i vwo imwẹro kpahen Osolobrugwẹ?— Baibol na ọ tare taghene, ‘ikpodje enana i vwo imwẹro taghene Osolobrugwẹ ọ havwiẹ.’ (James 2:19) Ọrẹn vwana, ofẹn o mwu aye. Nime aye i rheri taghene Osolobrugwẹ ọnọ ha oja riẹ aye fọkiẹ ekwakwa ibiobiomu rẹ aye i ru ne. Ekwakwa ibiobiomu ego yẹ aye i ru ne?—

Baibol na ọ tare taghene emakashe erana i nyajẹ odjuwu vwo, aye ni rhiẹ otọrakpọ na me lele ituakpọ rhirhiẹ. Aye i ruẹ ọnana nime, aye i guọlọ lele emẹse irhorhomu ri ha uvuẹn otọrakpọ na bru ehware. (Genesis 6:1, 2; Jude 6) Me wu rhe kpahen irueruo ehware?—

Ọhworhare orho lele ọmase merhẹn, ọrana ye se ehware. Orho ru, ọmase na nọ nọ sabu mẹrenvwan. Ọrẹn, Osolobrugwẹ ọ ma emakashe nẹ aye i bru ehware-e. Osolobrugwẹ ọ guọlọre nẹ ọhworhare ọrhẹ ọmase ri rọnmọren ọvo i bru ehware. Izede ọnana, aye i rhe vwiẹ ọmọ, aye awanva ni na sabu hẹrote ọmọ na.

Ọke emakashe a dẹrẹrhiẹ ituakpọ ji lele emẹse bru ehware, aye ni vwiẹ eduaran. Aye i vwiare omamọ, aye a ji ha ẹkuọn rẹn awọrọ. Omarana, Osolobrugwẹ nọ ha ukude ghwọghọ eduaran na ọrhẹ ọsoso evwọkon ri havwiẹ ọke ọrana. Ọrẹn, Osolobrugwẹ nọ ta rẹn Noah nọ bọn owọ ọduado, neneyo ọ sabu simi arhọ ihworho ezẹko ri huvwele yi. Oyono Rode na nọ tare taghene o fori na karorhọ oborẹ ọ phiare ọke Ukude na.—Genesis 6:3, 4, 13, 14; Luke 17:26, 27.

Ọke Ukude na ọ phia, wu rhe oborẹ ọ phia rẹn emakashe ibiobiomu na?— Aye ni rharhumu dẹrẹrhiẹ emakashe, ji ghwẹrioma riẹ odjuwu. Ọrẹn, Osolobrugwẹ no lerẹ aye, omarana aye ni dẹrẹrhiẹ emakashe Echu yanghene ikpodje. Me yọ phia rẹn emọ aye ri rhiẹ eduaran na?— Ukude na o kperẹ aye. Omaran ji te ọsoso ihworho ri tiẹn uvwele Osolobrugwẹ.

Avwọke Ukude na ọ phia hin, Osolobrugwẹ orho kwe nẹ ikpodje na i dẹrẹrhiẹ ituakpọ ghwomara-an. Ọrẹn, ikpodje na a ji damoma lẹrhẹ ihworho ruẹ oborẹ ọsọre, dedevwo a vwa mẹrẹn aye-e. Aye a ji suẹ okpetu ọke ọnana. Aye e ruẹ ọnana nime e lerẹ aye nẹ odjuwu rhiẹ otọrakpọ na ne.

Wu rhe oborẹ ọsoriẹ a vwa mẹrẹn ikpodje na?— A vwa mẹrẹn aye-e, nime aye ihworho ẹhẹn. Ọrẹn aye e nyerẹn. Baibol na ọ tare taghene Echu o ‘sun ihworho ri ha uvuẹn ọsoso akpọ na beghe,’ ikpodje na ya ha userhumu riẹn.—Revelation 12:9, 12.

Dẹbolo ọrhẹ ikpodje na ina ji sabu sun ọwan beghe?— Ee, orhianẹ a jomarhotọre-e. Ọrẹn, o fo nẹ ofẹn o mwu ọwa-an. Oyono Rode na nọ tare: ‘Obọ i Dẹbolo o te ọwa-an.’ Erhe tikẹrẹ i Jehova, ọnọ sẹrorẹ ọwan nẹ abọ i Dẹbolo ọrhẹ ikpodje yi.—John 14:30.

Ọ ghanranren ne rhe ekwakwa ibiobiomu ri Dẹbolo ọ damoma riẹriẹ ọwan ruẹ. Omarana, gbe rorie. Ekwakwa ibiobiomu ego yẹ ikpodje na i ruru ọke aye a rhiẹ otọrakpọ na?— Ukude na ọ ki phia, aye i lele emẹse sansan bru ehware, ọnana oborẹ ọsọre rẹ emakashe ine ruo. Inyenana, oma ọ merhen ikpodje na orhianẹ ihworho a tiẹn urhi Osolobrugwẹ ro sekpahen ehware. Ji mẹ nọ, Ayọmọ yi na sabu bru ehware?— Ẹkpahenrhọ na ọ gbare, eri rọnmọ ne ọvo.

Inyenana, idama ọrhẹ egbọtọ buebun ri vwa ji rọnmọ e bru ehware, ọrẹn uruemru ọnana ọsọre. Baibol na ọ ta kpahen eghọn ehware ọhworhare na, yanghene osiọ ye. (Leviticus 15:1-3) Ọ ji ta kpahen eghọn ehware emẹse. Jehova ọ ma eghọn ehware enana neneyo ihworho ri rọnmọren ọvo i haye ruiruo izede oghẹnrensan. Oma ọ merhen ikpodje na orhianẹ ihworho e ruẹ ekwakwa ri Jehova o vwo utuoma kpahen. Jerẹ udje, oma ọ merhen ikpodje na orhianẹ idama ọrhẹ ọgbọtọ, na jọlọ eghọn ehware owuowọnwan. O fo ne ruẹ oborẹ ọnọ lẹrhẹ oma merhen ikpodje na-a, gbinẹ o fori?—

O ji vwo emru ọrọrọ ri Jehova o vwo utuoma kpahen ro jẹ ikpodje na. Wu rherie?— Ọrana yẹ ozighi. (Psalm 11:5) Ilogbozighi a ha ẹkuọn rẹn awọrọ, aye jẹ evwọkon. Karorhọ taghene ọrana yẹ oborẹ eduaran na, ri rhiẹ emọ ikpodje na i ruru.

Ikpodje na a ji djofẹn mwu ihworho. Ọkezẹko aye e ruẹ jerẹ ihworho ri hwu ne. Aye ina tobọ sabu hẹrokele uvwele ihworho ri hwu ne. Izede ọnana, aye na phiẹ ihworho buebun rhọ taghene, ana sabu lele ihworho ri hwu ne tẹmro nime aye e ji nyerẹn. Itiọrurhomẹmro, ikpodje na a lẹrhẹ ihworho buebun vwo imwẹro taghene erhi ohworho o nyerẹn.

Omarana, o fori na jomarhotọre neneyo Echu ọrhẹ ikpodje yi i ja rha phiẹ ọwan rhọ. Baibol na ọ ha orhetio rẹn ọwan taghene: ‘Echu o ru omayen jerẹ omamọ ọmakashe, omaran idibo yi e ji ruẹ.’ (2 Corinthians 11:14, 15) Ọrẹn, ikpodje na evwọkon. Jena ta kpahen oborẹ aye e ru damoma nẹ ọwan i hẹrokele aye.

Bọgo yẹ ihworho e yono kpahen ozighi, ọfanrhiẹn, irueruo eda, ọrhẹ ikpodje na?— Aye e yono kpahiẹn uvuẹn ekpetughe, ọrhẹ ividio sansan, igemu ikọmputa, itanẹti, ọrhẹ uvuẹn ẹbe re jiri aruẹ irueruo erana. Ekwakwa enana a lẹrhẹ ọwan tiẹkẹrẹ i Jehova, gbinẹ i Dẹbolo ọrhẹ ikpodje na? Me wu rorori?—

Ọrọmo ye wu rorori taghene oma ọ merhan, orhianẹ a kerhọ ikpekporo ji nughe ri vwe serhọ?— Ọgbare, ghini Echu ọrhẹ ikpodje na. Omarana, me yo fori nẹ ọwan ephian i ru kpahiẹn?— O fori ne se ẹbe, kerhọ ikpekporo, yanghene nughe ri serhọ, ri na ji ha userhumu rẹn ọwan ga i Jehova izede ro serhọ. Wu na sabu ha ẹhẹn roro kpahen ezẹko usuẹn ekwakwa irhorhomu enana?—

Erhe ruẹ oborẹ orhomurun, a zofẹn ikpodje na ghwomara-an. Jesu ọ gbanhon ghwẹ aye, aye a ji zofẹn i Jesu. Ẹdẹ owu, ikpodje na ni viẹ phia rẹn i Jesu: “Wu rhe ma ghwọghọ ame ne?” (Mark 1:24) Orho te ọke ri Jesu ọnọ ghwọghọ Echu ọrhẹ ikpodje yi, oma ọnọ merhuọn?— Ọrẹn, bọmọke ọke ọrana ono ki te, ọwan i vwo imwẹro taghene Jesu ọnọ sẹrorẹ ọwan nẹ abọ ikpodje na, orhianẹ e tikẹriẹ ọrhẹ Ọsẹ ye rọ ha obẹ odjuwu.