Rhie riẹ irhomẹmro re havwiẹ

Rhie riẹ eghwẹmro re havwiẹ

URHOMU-ẸMRO 9

“Kẹnoma Rẹn Irueruo Ọfanrhiẹn!”

“Kẹnoma Rẹn Irueruo Ọfanrhiẹn!”

“Are i gbe kpe oruru ugboma are rọ ha uvuẹn otọrakpọ na jerẹ ọfanrhiẹn, ijẹfuọn, oruru ehware ọgbogbanhon, iroro ọsọsọ, ọrhẹ ufiuvwele ro rhiẹ oma ẹgọ.”—COLOSSIANS 3:5.

1, 2. Marhẹ i Balaam o ru damoma rọ nọ ha ẹkuọn vwe ihworho i Jehova?

OHWORHO ro kpe erherin, o riẹ ekete ro no kpe aruẹ erherin rọ guọlọre. Ọrhọ sanọ oborẹ ọnọ ha kpa eghọle na rhọ ne, no fie rhẹ ame. Nọ hẹrhẹ rhẹ edirin, erherin na orho fomu oborẹ ọ ha kpa eghọle na, nọ lọriẹ, eghọle na nọ sa unu erherin na, no mwuie.

2 Ana ji sabu mwu ihworho izede omaran. Jerẹ udje, ọke emọ Israel a joma te Otọre Ive na, aye ni jedọn rhẹ Otọre i Moab. Orodje i Moab no veri taghene ọnọ yẹ ọhworhare owu re se Balaam igho obuebun, orhianẹ ono dumirhorin rẹn emọ Israel. Obẹtaye, Balaam nọ mẹrẹn izede rọ nọ lẹrhẹ emọ Israel rhua irhorin rẹn oma aye. Ọ dabu jomarhotọre sanọ oborẹ ọnọ ha mwu aye. No dje egbọtọ i Moab riẹ ọko emọ Israel ya riẹriẹ ehworhare aye.—Numbers 22:1-7; 31:15, 16; Revelation 2:14.

3. Marhẹ emọ Israel i ru se rhẹ ufi Balaam?

3 Ufi Balaam ọ wianren? Ee. Ehworhare emọ Israel ri te uriusionrin buebun “ni lele egbọtọ i Moab ru irueruo ọfanrhiẹn.” Aye na ha ẹga rẹn isolobrugwẹ efian, omaran ji te osolobrugwẹ ọfanrhiẹn re se Baal ọrẹ Peor. Obẹtaye, emọ Israel ri te 24,000 ni hwuru uvuẹn ughru rọ kẹrẹ Otọre Ive na.—Numbers 25:1-9.

4. Mesoriẹ emọ Israel uriusionrin buebun e se rhẹ ufi ọfanrhiẹn?

4 Mesoriẹ emọ Israel buebun e se rhẹ ufi Balaam? Aye e roro kpahen ojemẹ omobọ aye ọvo, habaye, ọsoso oborẹ i Jehova o ru rẹn aye ọ sẹrerẹ aye ẹro. Emọ Israel i vwo iroro buebun rọ nọ lẹrhẹ aye vwo atamwu kpahen Osolobrugwẹ. O simirẹ aye nẹ abọ evrẹn uvuẹn Egypt, ọ ghẹrerẹ aye uvuẹn ato, o ji sun aye dẹndẹn te ughru ọrẹ Otọre Ive na. (Hebrews 3:12) Udabọ ọrana, a riẹrirẹ aye rhẹ irueruo ọfanrhiẹn. Ọnyikọ Paul ọrhọ ya: “E vwe ru irueruo ọfanrhiẹ-ẹn, jerẹ oborẹ otu ezẹko i gbọfanrhiẹn.”—1 Corinthians 10:8.

5, 6. Me ya na sabu yono nẹ oborẹ ọ phiare uvuẹn Otọre i Moab?

5 Akpọ ọkpokpọ na o ti kẹrẹ ne. Omarana, ọwan i họhọ emọ Israel ri ha ughru ọrẹ Otọre Ive na. (1 Corinthians 10:11) Akpọ ra havwọ inyenana, ọ vuọnren rhẹ irueruo ọfanrhiẹn ghwẹ ọke itu i Moab. Irueruo ọnana ọnọ sabu hobọte ihworho i Jehova. Itiọrurhomẹmro, ufi rọ mai wian ri Dẹbolo ọ ha ruiruo, yẹ irueruo ọfanrhiẹn.—Numbers 25:6, 14; 2 Corinthians 2:11; Jude 4.

6 Gba nọ oma, ‘Mi na djẹ akpẹriọ rọ nọ jọ tọ, gbinẹ akpenyerẹn omamerhomẹ uvuẹn akpọ ọkpokpọ na?’ Orhiẹ oborẹ orhomurun ra na nyalele urhi Jehova rọ tare: “Kẹnoma rẹn irueruo ọfanrhiẹn”?—1 Corinthians 6:18.

ME YẸ IRUERUO ỌFANRHIẸN?

7, 8. Me yẹ irueruo ọfanrhiẹn? Mesoriẹ orhiẹ ẹmro ra na dabu niso?

7 Ihworho buebun inyenana i vwo uruemru jodojodo, habaye irhi Osolobrugwẹ ri sekpahen ehware, aye a ha arudo gbe aye ghwẹ. Uvuẹn i Baibol na, irueruo ọfanrhiẹn o mevirhọ irueruo ehware rọ homaphia uvwre ihworho awanva ri vwa rọnmọ lele oborẹ i Baibol na ọ tare. O ji sekpahen irueruo ehware uvwre ọhworhare ọrhẹ ọhworhare yanghene ọmase ọrhẹ ọmase kugbe ihworho ra gbẹ eranmo. Irueruo ọfanrhiẹn ọnọ sabu rhiẹ uruemru re lele ohworho bru ehware kugbe, ehware unu, ehware ọphioro yanghene ra hobọte eghọn ezẹko uvuẹn oma ọwọrọ izede ehware.—Se Iyẹnrẹn Ra Habaye 23.

8 Baibol na ọ dabu dje yi fiotọre taghene ohworho ro vwobọrhọ irueruo ọfanrhiẹn, ọ sabu daji uvuẹn ukoko na-a. (1 Corinthians 6:9; Revelation 22:15) Habaye, ohworho ọfanrhiẹn ọ vwọ sabu sun omaye-en, awọrọ i vwa ji hẹrosuiẹ-ẹ. Irueruo ọfanrhiẹn, o lele fi ebẹnbẹn buebun ọke ephian. O lele fi ẹhẹn obrorhiẹn ro kpokpo ohworho, evwan ẹmẹrẹn ra vwa guọlọ, ebẹnbẹn uvuẹn orọnmo, emiamo yanghene uhwu dede. (Se Galatians 6:7, 8.) Ohworho orho ghini roro kpahen oborẹ irueruo ọfanrhiẹn ọ sua, ọ vwọ samọ guọlọ vwobọrhọ ye-e. Ọrẹn, ohworho ọnọ sabu rhe roro kpahen ojemẹ ọnẹyen ọvo, ọrhọ kpare udjoghwẹ ọrukaro ro suẹn riẹ irueruo ọfanrhiẹn. Udjoghwẹ ọrukaro ọrana yẹ, ifoto yanghene ughe ihworho ri banfirhọ.

UDJOGHWẸ ỌRUKARO—IFOTO YANGHENE UGHE IHWORHO RI BANFIRHỌ

9. Mesoriẹ ifoto yanghene ughe ihworho ri banfirhọ orhiẹ emru ofẹn?

9 Ifoto yanghene ughe ihworho ri banfirhọ ọ lẹrhẹ ohworho vwo oruru ehware ọgbogbanhon. Inyenana, Ifoto yanghene ughe ihworho ri banfirhọ i vuọn ekete ephian, uvuẹn imagazini, ẹbe, ikpekporo, ekpetughe, ọrhẹ uvuẹn itanẹti. Ihworho buebun e roro taghene ifoto yanghene ughe ihworho ri banfirhọ ọ vwọ suẹ ẹkuọ-ọn, ọrẹn imwofẹn ọ vuọnriẹn. Ọnọ sabu lẹrhẹ ohworho rhiẹ ọvrẹn rẹn ekware jeghwai vwo ojemẹ ọsọsọ. Ogege ohworho orho ni ifoto yanghene ughe ihworho ri banfirhọ ne, no lele fiẹ uruemru ọfanrhiẹn ra bẹlẹ oma, ebẹnbẹn uvuẹn orọnmo yanghene orọnmo ẹfan dede.—Romans 1:24-27; Ephesians 4:19; se Iyẹnrẹn ra habaye 24.

O fori na dabu jomarhotọre ọke arha ha itanẹti ruiruo

10. Marhẹ uruemru-irhi rọ ha James 1:14, 15 ono ru sa ọwan erhumu kẹnoma rẹn irueruo ọfanrhiẹn?

10 Orhiẹ oborẹ ọghanren ne rhe oborẹ irueruo ọfanrhiẹn ono ru rhiẹ ufi rẹn ọwan. Djokarhọ orhetio ọnana rọ ha James 1:14, 15: “Ọrẹn owuowọnwan ọ sabu se rhẹ ọdamuni nyoma uhrun ọrhẹ ojemẹ ọrẹ omobọ ye. Ojemẹ na, ọrhọ mẹrenvwan ne, no vwiẹ ọdandan; habaye, ọdandan, orho rugba ne, nọ ha uhwu sa.” Omarana, iroro esọsọ i rha kọn ruẹ ẹhẹn ọnọ, ti aye nie ogege. Orhianẹ wu mẹrẹn ifoto ihworho ri banfirhọ rọ ghwai homaphia, fi ughwaro fughwẹ ogege! Fun ikọmputa na, yanghene wene ughe na. Wu vwa ha uphẹn rẹn ojemẹ esọsọ ni ruẹ akpenyerẹn ọnọ-ọ. Wu rha ha uphẹn rẹn aye, ojemẹ esọsọ enọ ina sabu gbanhon te erhirhiẹ rọ nọ bẹn esuon.—Se Matthew 5:29, 30.

11. Marhẹ i Jehova ono ru sa ọwan erhumu erhe vwo iroro esọsọ?

11 Jehova o rhe oborẹ ọwan i havwọ ghwẹ ọwan. Omarana, o rheri taghene a gba-a. Ọrẹn, o ji rhe taghene ana sabu fi ojemẹ esọsọ kparobọ. Jehova ọ ta rẹn ọwan: “Are i gbe kpe oruru ugboma are rọ ha uvuẹn otọrakpọ na jerẹ ọfanrhiẹn, ijẹfuọn, oruru ehware ọgbogbanhon, iroro ọsọsọ, ọrhẹ ufiuvwele ro rhiẹ oma ẹgọ.” (Colossians 3:5) Dedevwo ọ lọhọ-ọ, Jehova o vwo edirin rhẹ ọwan, ọnọ ji sa ọwan erhumu. (Psalm 68:19) Idama owu ro rhiẹ omizu, o se rhẹ ufi re ni ifoto yanghene ughe ihworho ri banfirhọ ọrhẹ uruemru ọfanrhiẹn ra bẹlẹ oma. Igbehian yen obẹ isukuru e roro taghene ekwakwa enana a sọ-ọ, ọrẹn nọ tare: “Ọnana ọ ghwọghọ ẹhẹn obrorhiẹn mẹ, ni mie nyerẹn akpọ ọfanrhiẹn.” Nọ mẹrẹnvwrurhe taghene o fori no suẹn ojemẹ enẹyen, ọrẹn nyoma userhumu i Jehova, no fi uruemru na kparobọ. Orhianẹ wu vwo iroro ọfanrhiẹn, ta rẹn i Jehova nọ yọ “omẹgbanhon rọ vrẹn ovwan” ne wu sabu vwo iroro ri fonron.—2 Corinthians 4:7; 1 Corinthians 9:27.

12. Mesoriẹ o fo na ‘sẹrorẹ ọmudu ọwan’?

12 Solomon ọrhọ ya: “Ha ghwẹ ekwakwa ephian wu na sẹroriẹ, sẹrorẹ ọmudu ọnọ, fọkime uvuien yẹ esiri arhọ.” (Proverbs 4:23) “Ọmudu” ọwan, yẹ ohworho ọwan i havwọ uvuien, ọrana yi Jehova ọ mẹrẹn. Oborẹ e nẹ ọnọ sabu hobọte ọwan. Job rọ fuevwan ọrhọ ta: “Mi lele ukẹro me riẹ ọphọ ne. Mesoriẹ mi na ha ukẹro rọ sọre ni ọgbọtọ ro vwo ji chọghọ?” (Job 31:1) Jerẹ i Job, o fori ne sun oborẹ e nẹ ọrhẹ oborẹ e roro. Jerẹ ọbo ijoro na, ọwan a nẹrhomo: “Wu ne jẹ ukẹro mẹ mẹrẹn ogbegbemẹrẹ-ẹn.”—Psalm 119:37.

DINAH Ọ DJẸ ODJẸ RỌ SỌRE

13. Aruẹ ihworho ego yi Dinah ọ ha mwu igbehian?

13 Igbehian ọwan ina sabu hobọte ọwan izede orhomurun yanghene obiomurun. Wu rha djẹ igbehian ra nyalele iruemru-urhi Osolobrugwẹ, aye ina sabu sa erhumu nyalele iruemru-urhi enẹyen. (Proverbs 13:20; se 1 Corinthians 15:33.) Ọwan ina sabu mẹrẹn oborẹ aruẹ ihworho ra ha mwu igbehian ọ ghanren te, nyoma oborẹ ọ phia rẹn i Dinah. Dinah owuọwan usuẹn emọ egbọtọ i Jacob o vwori, uvuẹn ekrun rọ ga i Jehova ye vwiẹ ye. Dinah rhẹ ohworho ọfanrhiẹ-ẹn, ọrẹn ọ ha egbọtọ i Canaan ri vwa ga i Jehova ha mwu igbehian ri kpẹnkpẹnren. Ukẹro itu i Canaan a ha ni ehware ọ vẹnẹ ọrẹ ihworho Osolobrugwẹ, e ji rhe aye rhẹ ihworho ọfanrhiẹn. (Leviticus 18:6-25) Ọke i Dinah ọ kọn bru igbehian yen, nọ mẹrẹn idama onyẹ i Canaan owu re se Shechem, Dinah o jerie omamọ. Shechem yẹ idama “ra mai mwuọghọ riẹn” uvuẹn ekrun ọnẹyen. Ọrẹn o vwo ẹguọlọ kpahen i Jehova-a.—Genesis 34:18, 19.

14. Me yọ phia rẹn i Dinah?

14 Shechem o ruẹ oborẹ o rorori taghene o serhọ hariẹn. Nime Dinah o jerie omamọ, nọ ‘hariẹ’ jeghwai ‘gbe yi aghwa.’ (Se Genesis 34:1-4.) Emru ọsọsọ ọnana rọ phiare na, ọ suẹ okpetu rẹn i Dinah ọrhẹ ọsoso ekrun ọnẹyen.—Genesis 34:7, 25-31; Galatians 6:7, 8.

15, 16. Marhẹ ene ru vwo ẹghwanren?

15 O fo na kpare udjoghwẹ rọ sọre jerẹ i Dinah, ne ki rhe taghene iruemru-urhi Jehova i rhomurun harẹn ọwa-an. “Ohworho rọ nyalele ọvwẹghwanren ọnọ ghwanren, ọrẹn, ohworho ro lele ẹkpa ruẹ kugbe ọnọ rioja.” (Proverbs 13:20) Bru ẹkẹ te oma wu ne rhe “ọsoso oborẹ o rhomurun,” wu rhe ru te omaran, wu na sabu vabọ emiamiamo ọrhẹ ojẹriọ.—Proverbs 2:6-9; Psalm 1:1-3.

16 Ana sabu rhiẹ ihworho ri vwo ẹghwanren erhe yono Ẹmro Osolobrugwẹ, nẹrhomo vwe yi ne ki brorhiẹn, jeghwai nyalele omamọ urhebro rẹ ọvrẹn ra hẹrosua ro ji vwo ẹghwanren na o tiobọnẹ. (Matthew 24:45; James 1:5) Itiọrurhomẹmro, ọwan ephian a gba-a. (Jeremiah 17:9) Ọrẹn, me wu ne ruo orhianẹ ohworho ọ ha orhetio wẹn taghene izede wu ha kpahen na ono lele fi irueruo ọfanrhiẹn? Evwan ono biomuo, gbinẹ wu na homariotọre ha userhumu rọ yẹ ruọ na?—2 Kings 22:18, 19.

17. Dje udje oborẹ urhebro omizu ọrọrọ ono ru sabu sa ọwan erhumu.

17 Jerẹ udje, jene roro kpahen erhirhiẹ ọnana. Uvuẹn ekete rẹ omizu ọmase owu ọ wian, ọhworhare owu o vwo ọdamẹ kpahiẹn omamọ, nọ ha use rẹn omizu ọmase na no lelie riada. Ọhworhare na ọ vwọ ga i Jehova-a, ọrẹn omamọ ohworho, jeghwai ohworho esiri. Ọrẹn omizu ọmase ọrọrọ nọ mẹrẹn aye awanva, ọke oru nọ damoma rọ nọ ha orhetio riẹn. Me yẹ omizu ọmase ọrukaro na ono ruo? Ọnọ chochọn omayen, gbinẹ ọnọ ha ẹghwanren rọ ha uvuẹn orhetio na? Omizu ọmase na orho vwo ẹguọlọ kpahen i Jehova, ono ru oborẹ ọgbare. Ọrẹn, orhianẹ no ji lele ọhworhare ọnana nẹ oghwa ọke ephian, omizu ọmase na ọ ‘kẹnoma rẹn irueruo ọfanrhiẹn,’ gbinẹ ọ ‘hẹrosuẹ ọmudu ọnẹyen’?—Proverbs 22:3; 28:26; Matthew 6:13; 26:41.

YONO NẸ UDJE I JOSEPH

18, 19. Dje kpahen oborẹ i Joseph o ru zẹ harẹn irueruo ọfanrhiẹn.

18 Joseph idama ro rhiẹ ọvrẹn uvuẹn Egypt. Kẹdẹ kẹdẹ yẹ ane onini ọnẹyen ọ ta riẹn no lelie bru ehware, ọrẹn i Joseph o rheri taghene ọrana ọ sọre. Joseph o vwo ẹguọlọ kpahen i Jehova, ọ ji guọlọ ru oborẹ ọnọ merhiẹn oma. Ọrẹn, kọke kọke nọyẹ ọmase na ọ damoma rọ nọ riẹriẹ i Joseph bru ehware, ọrẹn o vwo kwe-e. Ro rhiẹ ọvrẹn na, ọ sabu ghwai nyajẹ onini ọnẹyen vwo omara-an. Ẹdẹ owu ane onini ọnẹyen ọ damoma ọnọ gba ye bru ehware, nọ ‘zẹ ruẹ otafe.’—Se Genesis 39:7-12.

19 Orhianẹ i Joseph o vwo iroro ọfanrhiẹn yanghene no roro kpahen ọmase na, manẹ erhirhiẹ na ọ vẹnẹ omamọ. Ọrẹn, onyerẹnkugbe i Joseph rhẹ i Jehova yọ mai ghanren hariẹn ghwẹ emru ọrọrọ. Nọ ta rẹn ọmase na: “Onini mẹ . . . o ti emru owuorowu nu mẹ-ẹ, jokpanẹ owẹwẹ ọvo, nime wẹwẹ aniẹ. Omarana, marhẹ mi ne ru ruẹ ọdandan ọghwaghwa ọnana haso Osolobrugwẹ?”—Genesis 39:8, 9.

20. Marhẹ ọwan i ru rhe taghene oma ọ merhen i Jehova kpahen i Joseph?

20 Dedevwo i Joseph ọ ha ekete ro serabọ harẹn ekrun ọnẹyen ọrhẹ ekete ro nurhe, o vwo atamwu kpahen i Jehova ọke ephian, nọ ji mẹrẹn ebrurhọ enẹyen. (Genesis 41:39-49) Oma ọ merhen i Jehova fọkiẹ atamwu i Joseph o vwori. (Proverbs 27:11) Ọ bẹn ra sabu tiẹn irueruo ọfanrhiẹn. Ọrẹn karorhọ ẹmro enana: “O are ihworho ri vwo ẹguọlọ kpahen i Jehova, are i vwo utuoma kpahen oborẹ obiomurun. Ọye ọ sẹrorẹ arhọ ihworho ri vwo atamwu kpahiẹn; o simi aye nẹ abọ ọvwọkon na.”—Psalm 97:10.

21. Marhẹ omizu owu ro rhiẹ uphuphẹn o ru hẹrokele i Joseph?

21 Kẹdẹ kẹdẹ, ihworho i Jehova e fiudugbere djephia taghene aye i “vwo utuoma kpahen oborẹ obiomurun” jeghwai “vwo ẹguọlọ kpahen oborẹ orhomurun.” (Amos 5:15) Otoro ẹgbukpe wu havwọ-ọ, wu na sabu vwo atamwu kpahen i Jehova. Esegburhomẹmro omizu owu ro rhiẹ uphuphẹn, ọ mẹrẹn ọdamuni obẹ isukuru. Ọgbọtọ owu nọ ta riẹn taghene ono lelie bru ehware, omizu na ọrhọ sa ye erhumu uvuẹn ọdamuni i maths aye e ruẹ. Me yẹ omizu ọnana o ruru? Ọ kpare udjoghwẹ i Joseph. Nọ tare: “Ogege ni mi teren. Nyoma emevigbanhon mẹ, mi sabu sun oma mẹ jeghwai sẹrorẹ ọghọ mẹ.” Omamerhomẹ “ubiọke krẹn,” ra mẹrẹn uvuẹn irueruo ọfanrhiẹn, o lele fi emiamiamo ọgbọ buebun. (Hebrews 11:25) Ọrẹn arha huvwele i Jehova, yọ rhua obọdẹn omamerhomẹ sa.—Proverbs 10:22.

JENẸ I JEHOVA Ọ SA ERHUMU

22, 23. Marhẹ i Jehova ono ru sa ọwan erhumu erhe ruẹ ọdandan ọghwaghwa?

22 Echu ọnọ damoma rọ nọ ha irueruo ọfanrhiẹn mwu ọwan, ọnana ọnọ sabu rhiẹ egbobọse rẹn ọwan. Ọkezẹko ọwan ephian e vwo iroro esọsọ nẹ ọke ya ruẹ ọke. (Romans 7:21-25) Jehova o rhe ọnana, ọ ji karorhọ taghene “ọwan eyẹn.” (Psalm 103:14) Omarana, orhianẹ Olele Kristi o ru ọdandan ọghwaghwa sekpahen irueruo ọfanrhiẹn vwo? O ji vwo ifiẹrorhọ uvuẹn erhirhiẹ ọrana? Ee. Ohworho na ọrhọ ghini ghwẹriẹ, Jehova ọnọ sa ye erhumu. Osolobrugwẹ o ‘mwuegbe rọ nọ harhomu.’—Psalm 86:5; James 5:16; se Proverbs 28:13.

23 Jehova o ji tiobọnu “ẹghẹlẹ rẹn ituakpọ,” nọyẹ ekpako ukoko ri vwo ẹguọlọ ra hẹrote ọwan. (Ephesians 4:8, 12; James 5:14, 15) Ọ ha ekpako na mwu nẹ aye sa ọwan erhumu kwaphiẹ onyerẹnkugbe ọwan rhọye.—Proverbs 15:32.

HA “OMAMỌ IRORO” RUIRUO

24, 25. Marhẹ “omamọ iroro” ono ru sa ọwan erhumu kẹnoma rẹn irueruo ọfanrhiẹn?

24 Na sabu bru omamọ orhiẹn, o fori ne rhe oborẹ irhi Jehova o ru yẹ ọwan erere. Idama ra ta kpahen uvuẹn i Proverbs 7:6-23, ọwan a guọlọ họhiẹ-ẹ. O ‘vwo iroro-o,’ omarana no se rhẹ ufi ọfanrhiẹn. Omamọ iroro ọ ghwẹ irherhe. Ọwan i rhe vwo omamọ iroro, na damoma vwẹruọ iroro Osolobrugwẹ, na ji haye ruiruo uvuẹn akpenyerẹn ọwan. Karorhọ ẹmro ẹghwanren enana: “Kohworho kohworho ro vwo omamọ iroro, o vwo ẹguọlọ kpahen omayen. Kohworho kohworho ro ni ọmẹrẹnvwrurhe ghanghanren ono fikparobọ.”—Proverbs 19:8.

25 O ghini mwuo ẹro taghene iruemru-urhi Osolobrugwẹ i gbare? Wu ghini vwo imwẹro taghene wu rha nyalele aye wu na mẹrẹn omamerhomẹ? (Psalm 19:7-10; Isaiah 48:17, 18) Orhianẹ ọ ji dabu mwuo ẹro-o, gba karorhọ ọsoso ekwakwa irhorhomu ri Jehova o ru wẹn ne. “Mẹriẹnvwrurhe taghene i Jehova omamọ ohworho.” (Psalm 34:8) Wu na mẹrẹnvwrurhe taghene we rhe ru omaran, ẹguọlọ wu vwo kpahen Osolobrugwẹ ọnọ gbanhonrhọ. Vwo ẹguọlọ kpahen oborẹ o vwo ẹguọlọ kpahen, jeghwai vwo utuoma kpahen oborẹ o vwo utuoma kpahen. Rhe roro kpahen ekwakwa irhorhomu, nọyẹ ekwakwa urhomẹmro, eri rhiẹ ọsoso, eri fonron, ekwakwa re vwo ẹguọlọ kpahan, ọrhẹ eri rhomurun. (Philippians 4:8, 9) Ọwan ina sabu họhọ i Joseph, rọ mẹrẹn erere nẹ ẹghwanren i Jehova.—Isaiah 64:8.

26. Me ya na ta kpahen uvuẹn irhomu-ẹmro ri ha kpahiẹn?

26 Sẹ wu rọnmọ ne yanghene wa ji rọnmọ-ọ, Jehova ọ guọlọre taghene wu riakpọ ji vwo ọmamerhomẹ. Uvuẹn irhomu-ẹmro eva ri ha kpahen ọnana, i vwo iyẹnrẹn ri na sabu ha userhumu rẹn ọwan fikparobọ uvuẹn orọnmo.