1, 2. Me yẹ ihworho buebun a nọ kpahan?

AME ọ kpare ruẹ amwa owu jeghwai ghwọghiẹ. Ọhworhare owu ọ ruẹ uvuẹn ishọshi ya sa okpọghọ, nọ kon ihworho jeghwai kpe ihworho ezẹko. Ikansa o kpe ọmase owu nyajẹ emọyen awan isionrin vwo.

² Oghwọghọ kpregede yanghene emru ọgbogbanhon aruo erana e rha homaphia, ihworho na nọ, “Mesoriẹ?” Buebun na nọ oborẹ ọsoriẹ akpọ na ọ vuọn rhẹ utuoma ọrhẹ ojẹriọ. Wu ji roro kpahen ọrana dẹ ne?

3, 4. (a) Enọ ego yi Habakkuk ọ nọren? (b) Marhẹ i Jehova ọ kpahenrhọ riẹn?

³ Uvuẹn i Baibol na, ọwan i yonorin taghene ihworho ri vwo esegburhomẹmro ọgbogbanhon kpahen Osolobrugwẹ, i ji nọ aruo enọ erana. Jerẹ udje, ọmẹraro Habakkuk ọrhọ nọ i Jehova: “Mesoriẹ wa lẹrhẹ mẹ mẹrẹn ekwakwa re sọre? Mesoriẹ wa nyajẹ osehiẹn vwo no rhirhiẹ ye? Mesoriẹ mia mẹrẹn oghwọghọ ọrhẹ ozighi obaro mẹ? Mesoriẹ unuẹkọ ọrhẹ ọyanghan e buẹnrhọ?”—Habakkuk 1:⁠3.

⁴ Osolobrugwẹ ọ kpahenrhọ enọ i Habakkuk uvuẹn ọbe Habakkuk 2:​2, 3, ọ jeghwai vive rọ nọ kpọ erhirhiẹ na vi. Jehova o vwo ẹguọlọ okokodo kpahen ihworho. Baibol na ọrhọ ta: “Ọ hẹrote are.” (1 Peter 5:⁠7) Itiọrurhomẹmro, oma ọ vwọ merhen Osolobrugwẹ ọke ọ mẹrẹn ituakpọ ra rioja-a. (Isaiah 55:​8, 9) Omarana, jene yono kpahen onọ na, Mesoriẹ ojẹriọ ọ vuọn akpọ na?

5. Me yẹ ilori ẹga buebun a ta kpahen ojẹriọ? Me yi Baibol na o yonorin?

⁵ Ilori ẹga, irherẹn, ọrhẹ ihworho re yono ihworho uvuẹn ẹga, a ta ọke ephian taghene ọrana ọhọre Osolobrugwẹ nẹ ihworho i rioja. Ezẹko a ta taghene kemru kemru rọ phia rẹn ohworho, te oghwọghọ kpregede, Osolobrugwẹ ọ tariẹ rhotọre vẹrhẹ ne, fọkiẹ omarana, a sabu rhe oborẹ ọsoriẹ-ẹ. Otu erọrọ a ta taghene imirẹghwa ọrhẹ emọvwerhe, e hwuẹ neneyo aye i sabu bru Osolobrugwẹ riẹ odjuwu. Ọrẹn, ọrana rhẹ urhomẹmro-o. Jehova ọ vwọ suẹ ekwakwa ibiobiomu-u. Baibol na ọrhọ ta: “Ọ sabu phia rẹ Osolobrugwẹ ono ruẹ ọdanda-an, yanghene Ọrọmaigbanhon na ono ru oborẹ obiomuru-un!”—Job 34:⁠10.

6. Mesoriẹ ihworho buebun e kperi Osolobrugwẹ fọkiẹ ojẹriọ rọ ha akpọ na?

⁶ Ihworho buebun e kperi Osolobrugwẹ fọkiẹ ojẹriọ rọ ha akpọ na, nime aye e roro taghene Osolobrugwẹ yo suẹn akpọ na. Ọrẹn, jerẹ oborẹ e yonorin uvuẹn Urhomu-ẹmro 3, ohworho ro vi suẹn akpọ na yẹ Echu ro rhiẹ Dẹbolo na.

7, 8. Mesoriẹ ojẹriọ ọ vuọn akpọ na?

⁷ Baibol na ọ ta rẹn ọwan taghene “ọsoso akpọ na ọ ha omẹgbanhon ọrẹ ọvwọkon na.” (1 John 5:19) Echu ro suẹn akpọ ọnana, ọ tuekwẹre jeghwai ọvwọkon. Ọye yo “suẹn ọsoso akpọ na beghe.” (Revelation 12:⁠9) Ihworho buebun a hẹrokelie. Ọrana usuẹn emru owu rọ soriẹ akpọ na ọ vuọn rhẹ efian ẹmọren, utuoma, ọrhẹ irueruo ọkon.

⁸ O ji vwo ekwakwa erọrọ re soriẹ ojẹriọ ọ vuọn akpọ na. Ọke rẹ Adam ọrhẹ Eve e ru ọdandan hin, emọ aye ni  ha ọdandan aye riuku. Fọkiẹ ọdandan na, ihworho ne ruẹ irueruo ra suẹ ojẹriọ rẹn awọrọ. Aye i guọlọ rhomu ghwẹ awọrọ. Aye a wọnrọn, aye e fiuvweri, aye a jeghwai sehiẹn awọrọ. (Ecclesiastes 4:1; 8:⁠9) Ọkezẹko, ihworho a rioja fọkiẹ “ọke ọrhẹ emru kpregede rọ phia.” (Ecclesiastes 9:11) Aye i rha ha uvuẹn ekete ro vwo fo yanghene ọke ro vwo serhọ, emru kpregede ọrhẹ ekwakwa ibiobiomu erọrọ ena sabu phia rẹn aye.

9. Mesoriẹ ono mwu ọwan ẹro taghene o vwo oborẹ ọsoriẹ i Jehova ọ ha uphẹn rẹn ojẹriọ no rhirhiẹ ye?

⁹ Jehova ọ vwọ suẹ ojẹriọ-ọ. Orhiẹ ọye ye ne kperi fọkiẹ uvweri, ozighi ọrhẹ ojẹriọ-ọ. Osolobrugwẹ ọ vwọ suẹ oghwọghọ jerẹ, otọre ekpogho, ogiribo ọgbogbanhon ọrhẹ ukude-e. Ọrẹn, wu na sabu roro, ‘Orhianẹ i Jehova yọ mai vwo omẹgbanhon obẹ odjuwu ọrhẹ otọrakpọ na, mesoriẹ ọ vwọ dobọ ekwakwa erana ra phia na ji?’ Ọwan i rheri taghene Osolobrugwẹ ọ dabu damerhọ ọwan, omarana, ọye o vwo oborẹ ọsoriẹ rọ ha uphẹn rẹn ojẹriọ no rhirhiẹ ye.—1 John 4:⁠8.

10. Marhẹ yẹ Echu o ru kparehaso i Jehova?

¹⁰ Dẹbolo o sun Adam ọrhẹ Eve beghe uvuẹn ogba Eden. Echu nọ tare taghene Osolobrugwẹ orharhere Osuinsuesun. Nọ hariẹ ta taghene Osolobrugwẹ o ti emru orhorhomu nuẹ rẹn Adam ọrhẹ Eve. Echu ọ guọlọre nẹ aye i kwerhọ taghene ọye omamọ osuinsuesun ro rhomu ghwẹ i Jehova, o vwo oborẹ aye ina ha Osolobrugwẹ ru-u.—Genesis 3:​2-5; se Iyẹnrẹn Ra Habaye 27.

11. Onọ ọgo yo fori taghene ọwan i kpahenrhọ?

¹¹ Adam ọrhẹ Eve e ru oborẹ i Jehova ọ ta rẹn aye-e, aye ni kparehasuiẹ. Aye ne roro taghene aye i vwo  omẹgbanhon rẹ aye ina djẹ oborẹ ọgbare ọrhẹ oborẹ ọsọre harẹn oma aye. Marhẹ i Jehova ono ru djephia taghene eri kparehasuiẹ na i ru sọ, jeghwai djephia taghene ọye ọvo yo rhe oborẹ ọ mai rhomu harẹn ọwan?

12, 13. (a) Mesoriẹ i Jehova o vwo kpe eri kparehasuiẹ na ogege? (b) Mesoriẹ i Jehova ọ ha uphẹn rẹn Echu no sun akpọ na, mesoriẹ ọ ji ha uphẹn rẹn ituakpọ nẹ aye ọvo i sun oma aye?

¹² Jehova o kpe Adam ọrhẹ Eve ogege-e. Ukpomaran, no kwe harẹn aye nẹ aye i vwiẹ emọ. Jehova nọ ha uphẹn rẹn emọ Adam ọrhẹ Eve nẹ aye i djẹ ohworho aye i guọlọre no sun aye. Ọhọre i Jehova, yẹ akpọ na ọnọ vuọn rhẹ ihworho ri gbare, ọrana oborẹ ọnọ phia, o vwo oborẹ Echu o ru te-e.—Genesis 1:28; Isaiah 55:​10, 11.

¹³ Echu ọ kparehaso i Jehova obaro iduduru emakashe buebun. (Job 38:7; Daniel 7:10) Omarana, Jehova nọ ha ọke rẹn Echu no djephia sẹ oborẹ ọ tare na urhomẹmro. Jehova nọ ji yẹ ituakpọ uphẹn nẹ aye i sun oma aye, sẹ aye ina sabu fikparobọ.

14. Me yẹ ituakpọ i mẹrẹnvwrurhe ne?

¹⁴ Ẹgbukpe uriusionrin buebun ne, yẹ ituakpo a damoma aye ine sun oma aye, ọrẹn, aye a je sabu fikparobọ-ọ. E me rhe Echu rhẹ ọmọrenfian ne. Ituakpọ i ghini guọlọ userhumu Osolobrugwẹ. Ọmẹraro Jeremiah ọ ta urhomẹmro, ọke rọ ta: “Mi dabu rhe, o Jehova, taghene izede onyakpọ ọ nyalele rhẹ ọye yo vworie-e. Ọ havwiẹ harẹn onyakpọ rọ nya nọ kpọ udjoghwẹ onya yen vi-i.”—Jeremiah 10:⁠23.

15, 16. (a) Mesoriẹ i Jehova ọ ha uphẹn rẹn ojẹriọ no jiri te omana? (b) Mesoriẹ i Jehova ọ vwọ ji kwaphiẹ ebẹnbẹn Echu ọsoro rhọ?

¹⁵ Mesoriẹ i Jehova ọ ha uphẹn rẹn ojẹriọ no jiri te omana? Mesoriẹ ọ vwọ dobọ ekwakwa ibiobiomu  ra phia ji? Uvwre ọke rẹ Echu ọ havwọ esuon ne na, o djephia taghene usun ọnẹyen o rhomu-u. Ituakpọ i damẹ aruo usun sansan ne, ọrẹn, aye a sabu fikparobọ-ọ. Dedevwo aye i ru riobaro uvuẹn isayẹnsi ọrhẹ itẹknọlọji, ọrẹn, osehiẹn, erhirhiẹ ogbere, ozighi, ọrhẹ uvweri i me bunrhọ. Ọwan ọvo i sabu sun oma ọwa-an, jokpanẹ Osolobrugwẹ ọ ha userhumu rẹn ọwan.

¹⁶ Ọrẹn, Jehova ọ ji kwaphiẹ ebẹnbẹn Echu ọsoro na rhọ-ọ. Ọrhọ kwaphiẹ aye rhọ, ọnọ họhọ taghene Osolobrugwẹ ọ hobọtua usun Echu, Jehova o kwe ru ọrana-a. Habaye, ituakpọ ine roro taghene aye ọvo ina sabu sun oma aye fikparobọ. Ọrẹn ọrana efian, Jehova o kwerhọ efian ọrana-a. Nime, Jehova ọ vwọ mọrenfia-an.—Hebrews 6:⁠18.

17, 18. Me yi Jehova ono ru kpahen ọsoso ebẹnbẹn rẹ Echu ọsoro?

¹⁷ Jehova ọnọ sabu kwaphiẹ ọsoso ebẹnbẹn rẹ Echu ọrhẹ ituakpọ i soro? Ee. Nime o vwo oborẹ ọ bẹn Osolobrugwẹ e ruo-o. Jehova o rhe ọke rẹ ẹkpahenrhọ ono rhirhiẹ ye rẹn ẹmro efian rẹ Echu ọ tare na. Orho ru, nẹ ono ru otọrakpọ na rhiẹ Paradais, jerẹ oborẹ ọ guọleriẹ rhọ bi. Jehova ọnọ rhọmọ ọsoso ihworho ri ha uvuẹn “usin okarorhọ” na. (John 5:​28, 29) Ihworho i rhe kpomẹ jeghwai hwuẹ ghwomara-an. Jesu ono ti ọsoso ebẹnbẹn rẹ Echu ọsoro nie. Jehova ọnọ ha i Jesu ghwọghọ ewian i Dẹbolo. (1 John 3:⁠8) Ọwan a kpẹmẹ i Jehova, nime o vwo edirin me te ọke ọnana, neneyo a sabu rhe yi, jeghwai brorhiẹn taghene ọwan i guọlọre no sun ọwan. (Se 2 Peter 3:​9, 10.) Ọrhọ tobọ rhianẹ a rioja, Jehova ọ sa ọwan erhumu vwo edirin.—John 4:23; se 1 Corinthians 10:⁠13.

¹⁸ Jehova ọ ha uphẹn rẹn ọwan na djẹ ohworho ro no  sun ọwan. Ọ yẹ ituakpọ ẹghẹlẹ ugbomọphẹ. Jene yono kpahen oborẹ ẹghẹle ọghoghanren ọnana o mevirhọ harẹn ọwan.

19. Ẹghẹlẹ ọghoghanren ọgo yi Jehova ọ yẹrẹ ọwan? Mesoriẹ o fo nẹ ọwan i dje ọdaremẹro kpahen ẹghẹlẹ ọnana?

¹⁹ Ẹghẹlẹ ugbomọphẹ i Jehova ọ yẹrẹ ọwan, ọ lẹrherẹ ọwan vẹnẹ eranmo. Eranmo e ruẹ lele eroma aye, ọrẹn, ituakpọ ina sabu djẹ oborẹ aye i guọlọ nyerẹn akpọ aye lele, jeghwai brorhiẹn sẹ aye ina ga i Jehova yanghene aye i ga ye-e. (Proverbs 30:24) Habaye, ọwan a họhọ imashini re ruẹ oborẹ a ta rẹn aye nẹ aye i ru-u. Ọwan i vwo ugbomọphẹ ra na djẹ odjẹ oborẹ a guọlọ rhirhiẹ, ihworho ana ha ru igbehian, ọrhẹ oborẹ ọwan i guọlọ nyerẹn akpọ ọwan lele. Jehova ọ guọlọre taghene ọwan i riakpọ.

20, 21. Odjẹ ọgo yọ mai rhomu wu na sabu djẹ ọke ọnana?

²⁰ Jehova ọ guọlọre ne vwo ẹguọlọ kpahiẹn. (Matthew 22:​37, 38) Jerẹ oborẹ oma ọ merhen ọsẹ ọke ọmọyen ọ ta riẹn taghene “Mi vwo ẹguọlọ kpahuọn,” maido ọrhọ ta ye nẹ ẹhẹn rhe, omaran oma ọ ji merhen i Jehova. Jehova ọ yẹrẹ ọwan ugbomọphẹ ra na djẹ sẹ ana ga ye yanghene a ga ye-e. Echu, Adam, ọrhẹ Eve i tiẹn i Jehova. Marhẹ wu na ha ẹghẹlẹ ugbomọphẹ ọnọ ruiruo lele?

²¹ Ha ugbomọphẹ ọnọ ga i Jehova. O vwo iduduru ihworho erọrọ ri brorhiẹn aye ina ga Osolobrugwẹ jeghwai tiẹn Echu. (Proverbs 27:11) Me wu na sabu ru ọke ọnana, neneyo wu sabu ruẹ akpọ ọkpokpọ rọ sa na, rẹ Osolobrugwẹ ono ti ojẹriọ ephian nie na? Urhomu-ẹmro rọ ha kpahen ọnana, ọnọ kpahenrhọ onọ ọrana.