Ẹguọlọ—Uruemru rọ Ghanranren Omamọ
ẸHẸN ọfuanfon Osolobrugwẹ o mwu ọnyikọ Paul ya kpahen iruemru irhinrin rẹ ẹhẹn ọfuanfon na ọ haphia. (Gal. 5:22, 23) Paul o dje iruemru eghoghanren enana ephian rhiẹ owu, nọyẹ “omamọ ẹhẹn ọfuanfon na.” * Iruemru enana i sekpahen “uruemru ọkpokpọ na.” (Col. 3:10) Jerẹ oborẹ orhan ọ mọ emamọ arha dabu hẹrote yi, omaran ohworho ro ji vwo ẹhẹn ọfuanfon na, ono ji dje uruemru ẹhẹn ọfuanfon na phia uvuẹn akpenyerẹn yen.—Ps. 1:1-3.
Oghọn ọrukaro ọrẹ uruemru rẹ ẹhẹn ọfuanfon na ọ haphia ri Paul ọ hunute yẹ ẹguọlọ, ro rhiẹ uruemru ọghoghanren. Marhẹ uruemru ọnana ọ ghanren te? Paul ọ tare taghene ọye orho vwo ẹguọlọ-ọ, ọye o “fiemru owuorowu-u.” (1 Cor. 13:2) Ọrẹn, me yẹ ẹguọlọ? Marhẹ ene ru vwo yi, jeghwai rhe dje yi phia kẹdẹkẹdẹ?
OBORẸ E RU DJE ẸGUỌLỌ PHIA
Dedevwo, a vwa sabu dje oborẹ ẹguọlọ o mevirhọ hiẹ-ẹn, ọrẹn, Baibol na ọ hunute oborẹ ohworho ro vwo ẹguọlọ o roro kpahan ọrhẹ oborẹ o ruẹ. Jerẹ udje, Baibol na ọ tare taghene ohworho ro vwo ẹguọlọ o “vwo erhionrin ọrhẹ uruemru esiri.” Habaye, ọ “ghọghọ fọkiẹ urhomẹmro na,” o “din kemru kemru, o vwo imwẹro kpahen kemru kemru, o fiẹrorhọ i kemru kemru, o vwo erhionrin kemru kemru.” Ẹguọlọ o ji sekpahen ọrẹ e vwo ojemẹ okokodo kpahen awọrọ, re dje ọdamẹ kpahen aye, jeghwai guọlọ ti kẹrẹ aye. Ọrẹn, ohworho ro vwo vwo ẹguọlọ, o dje yi phia nyoma omẹriọ, omẹkpare, orharhere uruemru, ufiuvwele, eghrẹn, ọrhẹ uruemru ra vwa harhomẹ. Ukperẹ ene vwo erharhere iruemru erana, o fori ne vwo ẹguọlọ rọ “vwọ guọlọ ọdamẹ ọnẹyen ọvo.”—1 Cor. 13:4-8.
JEHOVA ỌRHẸ JESU I DJE UDJE ẸGUỌLỌ PHIA
“Osolobrugwẹ yẹ ẹguọlọ.” Itiọrurhomẹmro, Jehova yẹ esiri ẹguọlọ. (1 John 4:8) Irueruo yi ọrhẹ emama yen ephian e djephia taghene ọye ohworho ẹguọlọ. Ẹguọlọ rọ mai kodo ro vwo kpahen ituakpọ, yẹ ọrẹ o dje Jesu Kristi rhiẹ otọrakpọ na, mọ rioja jeghwai hwu fọkiẹ ọwan. Ọnyikọ John nọ yare: “Nyoma ọnana ye dje ẹguọlọ Osolobrugwẹ phia harẹn ọwan, taghene Osolobrugwẹ o dje ọmọyen owu ọvo ro vwori rhiẹ otọrakpọ na, neneyo ọwan i sabu vwo arhọ nyoma yen. Aruo ẹguọlọ ọnana, orhiẹ ọwan yi vwo ẹguọlọ kpahen Osolobrugwẹ-ẹ, ọrẹn ọye yo vwo ẹguọlọ kpahen ọwan jeghwai dje Ọmọyen rhe, nọ ha omayen ru izobo ẹkwaphiẹrhọ fọkiẹ edandan ọwan.” (1 John 4:9, 10) Fọkiẹ ẹguọlọ Osolobrugwẹ, ọwan ina sabu mẹrẹn ẹharhomu, ifiẹrorhọ, ọrhẹ arhọ.
Jesu o dje ẹguọlọ ro vwo kpahen ituakpọ phia nyoma o ruẹ ọhọre Osolobrugwẹ. Paul nọ yare: “[Jesu] nọ tare: ‘Nughe! Mi rhe mo ru ọhọre ọnọ.’ . . . Nyoma ‘ọhọre’ ọnana, ne ru rẹ ọwan fon nyoma izobo ọrẹ ugboma i Jesu Kristi ukwọgbọ harẹn ọke ephian.” (Heb. 10:9, 10) O vwo onyakpọ rọ nọ sabu dje aruo ẹguọlọ ọnana phia-a. Jesu nọ tare: “O vwo ohworho ro vwo ẹguọlọ ro kodo te erhirhiẹ ro no hwu fọkiẹ igbehian ye-en.” (John 15:13) Ọwan ri rhiẹ ihworho ri vwa gba, ina sabu hẹrokele aruo ẹguọlọ ri Jehova ọrhẹ i Jesu i vwo kpahen ọwan? Ee! Jene yono kpahen oborẹ ene ru sabu ru omaran.
“ARE I RHE DJE ẸGUỌLỌ PHIA”
Paul no jiririe rẹn ọwan: “Are i hẹrokele Osolobrugwẹ, jerẹ emọ re vwo ẹguọlọ kpahen, are i rhe dje ẹguọlọ phia, jerẹ oborẹ i Kristi o vwo ẹguọlọ kpahen ọwan, jeghwai ha omayen ze izobo.” (Eph. 5:1, 2) O fori ne “rhe dje ẹguọlọ phia” rẹn ihworho ephian uvuẹn erhirhiẹ sansan uvuẹn akpenyerẹn ọwan. Ọwan e dje aruo ẹguọlọ ọrana phia nyoma irueruo ọwan ukperẹ ono rhiẹ nyoma ẹmro ọvo. John nọ yare: “Emọvwerhe, o fori ne vwo ẹguọlọ, orhiẹ ọrẹ ẹmro yanghene ugbunu ọvo-o, ọrẹn ọrẹ irueruo ọrhẹ urhomẹmro.” (1 John 3:18) Jerẹ udje, ọwan i rhe vwo ẹguọlọ kpahen Osolobrugwẹ ọrhẹ ereva ọwan, ọnọ lẹrhẹ ọwan ye ghwoghwo “iyẹnrẹn esiri Uvie na” rẹn ihworho. (Matt. 24:14; Luke 10:27) Ọwan e ji dje ẹguọlọ phia erhe vwo erhionrin, uruemru esiri jeghwai harhomu ihworho. Omarana, Baibol na nọ ha urhebro rẹn ọwan: “Jerẹ oborẹ i Jehova ọ harhomu are nẹ ẹhẹn rhe na, are i gbe ji ru omaran.”—Col. 3:13.
Arha ha urhebro phia yanghene ghwọghwu ohworho, ọrana o mevirhọ taghene e vwo ẹguọlọ-ọ. Jerẹ udje, nẹ emiemọ ezẹko i lẹrhẹ ọmọ aye rọ viẹ kudu, aye ina sabu ru oborẹ ọmọ na ọ guọlọre ephian riẹn. Ọrẹn, ọmiọmọ ro ghini vwo ẹguọlọ kpahen ọmọyen, ọnọ ghwọghwu ọmọyen. Omaran ọ ji havwọ, Osolobrugwẹ yẹ ẹguọlọ, ọrẹn, “ihworho ri Jehova o vwo ẹguọlọ kpahen yọ ghwọghwẹ.” (Heb. 12:6) Erhe vwo ẹguọlọ, ana ha ọghwọghwu phia rẹn ihworho ri guọleriẹ. (Prov. 3:11, 12) Ọrẹn, o fori na karorhọ taghene ọwan e ji ruẹ ọdandan, a jeghwai ruẹ ekwakwa ezẹko ri vwe dje ẹguọlọ phia ọkezẹko. Omarana, o fori nẹ ọwan ephian i guọlọ izede re ne ru riaro uvuẹn ẹguọlọ re djephia. Marhe ene ru ruẹ ọnana? Jene yono kpahen izede esa.
MARHẸ ENE RU DJE ẸGUỌLỌ PHIA?
Ukukaro, nẹrhomo vwe i Jehova nọ yọ ẹhẹn ọfuanfon ọnẹyen. Jesu ọ tare taghene i Jehova o tiobọnẹ ẹhẹn ọfuanfon na rẹn ihworho ra nekpẹn yen mie yi. (Luke 11:13) Arha nẹrhomo vwe Osolobrugwẹ nẹ ẹhẹn ọfuanfon na ọ ha userhumu rẹn ọwan, irueruo ọwan no rhiẹ ọrẹ ẹguọlọ ọke ephian. (Gal. 5:16) Jerẹ udje, wu rhe rhiẹ ọkpako ukoko, wu na sabu nẹrhomo vwe i Jehova nọ ha userhumu wẹn ha urhebro rẹn awọrọ izede ẹguọlọ. Wu rhe rhiẹ ọmiọmọ, wu na sabu nẹrhomo vwe Osolobrugwẹ nọ ha userhumu wẹn ne wu sabu ghwọghwu emọ enọ izede ẹguọlọ ukperẹ ono rhiẹ ọrẹ ekwẹre.
Ọreva, roro kpahen oborẹ i Jesu o ru dje ẹguọlọ phia ọke e ruie sọ. (1 Pet. 2:21, 23) O fori na hẹrokele udje i Jesu, maido erhe ru ọwan sọ, yanghene erhe rhiẹromẹrẹn osehiẹn. Uvuẹn erhirhiẹ erana, o fori na nọ oma ọwan enọ enana, ‘Me yi Jesu ono ru uvuẹn erhirhiẹ ọnana?’ Omizu ọmase owu rẹ odẹ o rhiẹ Leigh, ọ mẹrẹnvwrurhe taghene ọye ọrhọ nọ omayen onọ ọrana ọke ọ guọlọ tuekwẹre, ọ ha userhumu riẹn ru oborẹ ọgbare. Leigh nọ tare: “Ọke owu, ohworho mie lele wian, no dje urhomu nyoma ikọmputa vwe ihworho erọrọ mie lele wian, nọ ta erharhere ẹmro kpahen mẹ ọrhẹ owian mẹ. Ọ da re mẹ omamọ. Ọrẹn, ni mi nọ omamẹ, ‘Orhianẹ i Jesu ye ru sọ, me yo no ru uvuẹn erhirhiẹ ọnana?’ Ọke mie roro kpahen oborẹ i Jesu ono ruo, ni mi kpare iroro vrẹn ẹmro na. Ọke oru, ni mi rhonrin taghene ohworho ro ruru mẹ sọ na, o kpomẹ gbangbanhon, ọnana nọ lẹrhiẹ roro iroro. Ni mi tare taghene ọkezẹko fọkiẹ erhirhiẹ ye, yọ lẹrheriẹ dje urhomu ọrana. Nime mi hẹrokele udje i Jesu, ọrana nọ ha userhumu mẹ dje ẹguọlọ phia rẹn ohworho mie lele wian na.” Itiọrurhomẹmro, arha hẹrokele udje i Jesu, ene rhe dje ẹguọlọ phia ọke ephian.
Ọresa, o fori ne vwo ẹguọlọ okokodo kpahen ereva ọwan, aruo ẹguọlọ ọnana yo dje ọwan rhiẹ Ilele Kristi urhomẹmro. (John 13:34, 35) Sekpahen ọnana, Baibol na nọ ha urhebro rẹn ọwan ne vwo aruo uruemru i Jesu o vwori. Jesu o dje ọnana phia nyoma o nẹ odjuwu rhiẹ otọrakpọ na jeghwai hwu fọkiẹ ọwan. (Phil. 2:5-8) Rẹ ọwan a hẹrokele aruo ẹguọlọ ri Jesu o vwori na, iroro ọrhẹ iruemru ọwan ni na họhọ ọrẹ Kristi, ọrana nẹ ọnọ lẹrhẹ ọwan ha edamẹ awọrọ karo rẹn edamẹ ọwan. Erere erọrọ ego ya na mẹrẹn, erhe dje ẹguọlọ rẹn ereva ọwan?
ERERE RA NA MẸRẸN ERHE DJE ẸGUỌLỌ PHIA
Ana mẹrẹn ebrurhọ buebun, erhe dje ẹguọlọ phia. Roro kpahen idje eva:
-
OKUGBE ISERI JEHOVA RI HA AKPỌ NA EPHIAN: Fọkiẹ ẹguọlọ re vwo kpahen owuowọnwan, e rheri taghene ukoko re teri ephian uvuẹn akpọ na, imizu re ha avwaye ine rhiabọ dede ọwan. Ọnana ghini ebrurhọ ọduado, rẹ Iseri Jehova re ha uvuẹn akpọ na ephian e vwo ẹguọlọ kpahen omoma aye! (1 Pet. 5:9) Itiọrurhomẹmro, Iseri Jehova ọvo yi na sabu dje aruo ẹguọlọ ọnana phia.
-
UFUOMA: Arha “harhomu owuowọnwan ọrẹ ẹguọlọ,” ọ lẹrhẹ ọwan sẹrorẹ okugbe. (Eph. 4:2, 3) Ọwan e rhiẹromẹrẹn ufuoma ọnana uvuẹn uyono ukoko, omẹvwa ekokamu ọrhẹ eduado. We kwerhọ ye taghene aruo ufuoma ọnana ghini ọrẹ oghẹnrensan uvuẹn akpọ rẹ ihworho e vwo utuoma kpahen omoma aye na? (Ps. 119:165; Isa. 54:13) Erhe lele awọrọ nyerẹn ọrẹ ufuoma, ọwan ne djephia taghene e vwo ẹguọlọ kpahen aye, ọrana nọ jeghwai merhen i Jehova oma.—Ps. 133:1-3; Matt. 5:9.
“ẸGUỌLỌ Ọ BỌN ỌWAN GBANHAN”
Paul ọrhọ ya: “Ẹguọlọ ọ bọn ọwan gbanhan.” (1 Cor. 8:1) Marhẹ ẹguọlọ o ru bọn ọwan gbanhan? Uvuẹn urhomu-ẹmro 13, uvuẹn ileta ri Paul ọ ya vwe itu Corinth, rẹ ihworho ezẹko e se “Ijoro ọrẹ Ẹguọlọ,” Paul no dje oborẹ ẹguọlọ o ru bọn ọwan gbanhan. Ọ tare taghene aruo ẹguọlọ ọrana ọ vwọ guọlọ ọdamẹ ọnẹyen ọvo-o. (1 Cor. 10:24; 13:5) Habaye, nime ohworho ro vwo ẹguọlọ o roro rẹn awọrọ, o vwo erhionrin, ọrhẹ uruemru esiri, nọ lẹrhẹ ẹguọlọ ọrhẹ okugbe rhirhiẹ uvuẹn ekrun ọrhẹ ukoko na.—Col. 3:14.
Ẹguọlọ re vwo kpahen Osolobrugwẹ yẹ ẹguọlọ rọ mai ghanren kparobọ. Aruo ẹguọlọ ọrana, ọ lẹrhẹ ihworho ri nẹ ekete sansan rhe, ihworho ri vwo ophianron ugboma sansan, ọrhẹ ihworho ra djẹ edjadjẹ sansan, sabu ga i Jehova “ọrẹ okugbe.” (Zeph. 3:9) Jenẹ ọwan i damoma dje ẹguọlọ phia kẹdẹkẹdẹ.
^ Udjoghwẹmro 2 Ọnana yẹ urhomu-ẹmro ọrukaro ro vwo eghọn irhinrin rọ ta kpahen omamọ ẹhẹn ọfuanfon na.