1-2. Me ye ne yono kpahen uvuẹn urhomu-ẹmro ọnana?

MARHẸ oma o ruo ọke oborẹ wu ghini guọlọ wa hẹrhẹ, ọ vwọ rhe rhẹ ọke wa guọliẹ? Ẹhọn o seriotọre? Proverbs 13:12 ọrhọ ta: “Ifiẹrorhọ ra kparare ọ lẹrhẹ ọmudu na kpomẹ.” Ọrẹn, marhẹ oma ono ruo orhianẹ wu mẹrenriẹn taghene o vwo oborẹ ọsoriẹ oborẹ wa hẹrhẹ na, ọ vwọ rhe rhẹ ọke wu fiẹrorhọ? Uvuẹn erhirhiẹ ọrana, wu ne vwo erhionrin jeghwai hẹrhẹ.

² Uvuẹn urhomu-ẹmro ọnana, ene yono kpahen iruemru-urhi Baibol ezẹko ri na ha userhumu rẹn ọwan vwo, jeghwai sẹrorẹ “uruemru ra hẹrhẹ.” (Mic. 7:7) Orho ru, ne ne yono kpahen erhirhiẹ eva ene ru vwo erhionrin hẹrhẹ ọke i Jehova ọnọ kpare idjaghwẹ. Ọrọkẹta, ene yono kpahen ebrurhọ ri havwiẹ rẹn eri mwuegbe aye ina hẹrhẹ i Jehova.

3. Me yẹ uruemru-urhi rọ ha Proverbs 13:11 o yonirin ọwan?

³ Udje ro dje kpahen oborẹ ọsoriẹ o fo ne vwo erhionrin, ọ ha Proverbs 13:11. Ọrhọ ta: “Efe re kokori ọrẹ okpakpa ọnọ kamu, ọrẹn efe ohworho o kokori bibiesuọn bibiesuọn ono bunrhọ.” Me ye yonorin? Ẹghwanren ọ havwiẹ erhe ruẹ ekwakwa rhẹ erhionrin, bibiesuọn bibiesuọn.

4. Me yẹ uruemru-urhi rọ ha Proverbs 4:18 o yonirin ọwan?

⁴ Proverbs 4:18 ọ ta rẹn ọwan taghene “izede ọvwata ọ họhọ ukpẹ urhiọke ro rhie sa, ro lorhọ lorhọ bọmọke ẹdẹ na  ono rhie fiotọre.” Ẹmro erana i dabu dje kpahen oborẹ i Jehova o ru ha userhumu rẹn ihworho yi vwẹruọ ọhọriẹ—bibiesuọn. Ọrẹn, oghwẹmro ọnana ọnọ ji sabu mevirhọ ọrẹ Olele Kristi o ruẹ ewene uvuẹn akpenyerẹn, ji tikẹrẹ i Jehova rhọ. E vwe brokpakpa uvuẹn eru riaro ọwan uvuẹn ogame i Jehova-a. Ọ ha ọke. Arha dabu yono jeghwai ha oborẹ e yonorin uvuẹn i Baibol na ọrhẹ ukoko i Jehova ruiruo, ne ne vwo iruemru Kristi bibiesuọn. Habaye, ene ji rhe Osolobrugwwẹ rhọ. Roro kpahen oborẹ i Jesu ọ ha uhuẹmro ọrana phia lele.

5. Udje ọgo yi Jesu ọ ha dje ewene ohworho o ruẹ?

⁵ Jesu ọ ha udje e dje kpahen oborẹ urhomu edje Uvie na re ghwoghwo, o ru họhọ ukeri ọkokamu rọ dua bibiesuọn uvuẹn ọmudu eri vwo omamọ ẹhẹn. Ọrhọ ta: “Ikeri na ni họre ji do omamọ—oborẹ aye i ru do, [ọghwẹrẹ na] o rhe-e. Otọre na ọvo yo ruẹ ewawọ na ni mọ bibiesuọn, ukukaro ẹbe eboban na, ọrọ ha kpahiẹn urhomu ewawọ na, ọrọ kẹta emamọ ewawọ na.” (Mark 4:27, 28) Me yi Jesu ọ haye ta? Ọ ta taghene jerẹ oborẹ owawọ ọ dua bibiesuọn, omaran ohworho ro rhiabọ dede urhomu edje Uvie na ọnọ do riaro bibiesuọn. Jerẹ udje, ọke ihworho re yono e tikẹrẹ i Jehova rhọ, na na mẹrẹn ewene irhorhomu buebun aye i ru ne. (Eph. 4:22-24) Ọrẹn, ana vi karorhọ taghene Jehova yọ lẹrhẹ ukeri ọkokamu ọrana do.—1 Cor. 3:7.

6-7. Me ye yonorin nẹ oborẹ i Jehova ọ ma akpọ na lele?

⁶ Uvuẹn ọsoso oborẹ o ruẹ, Jehova o vwo erhionrin dabu ha ọke wian owian yen gba. O ruẹ ọnana nọ sabu ha ujiri rẹn odẹ ye, nọ ji ha userhumu rẹn awọrọ. Jerẹ udje, roro kpahen oborẹ i Jehova o ru mwuegbe otọrakpọ na bibiesuọn rẹn ituakpọ.

⁷ Ọke ro dje kpahen oborẹ i Jehova o ru ma akpọ na, Baibol na ọrhọ ta kpahen Jehova rọ “vwanvweriẹn,” tọn “usimo yin,” jeghwai bọn “usimo okokọ na.” (Job 38:5, 6) Nọ ha ọke dabu ni owian yen so.  (Gen. 1:10, 12) Wu sabu roro kpahen oborẹ oma o ruẹ emakashe na ọke aye a mẹrẹn ekwakwa ekpokpọ ri Jehova ọ maren? Oma ọnọ ghini merhen aye! Uvwre ọke owu dede, aye ni “ghwiẹ abọ aye.” (Job 38:7) Me ye yonorin? Ọ ha ẹgbukpe uriusionrin buebun i Jehova ọ ki ma ekwakwa ephian hin, ọrẹn ọke i Jehova o ni ewian yen so, nọ tare taghene aye i “rhomurun omamọ.”—Gen. 1:31.

8. Me ye ne yono kpahen?

⁸ Jerẹ oborẹ e yono nẹ idje erana, ana sabu mẹrẹn iruemru-urhi Baibol buebun ri hunute oborẹ ọsoriẹ o fo ne vwo erhionrin. Jene yono kpahen erhirhiẹ eva ro fo taghene e vwo erhionrin hẹrhẹ i Jehova.

9. Erhirhiẹ ọgo ọyo fo na hẹrhẹ i Jehova?

⁹Ana sabu hẹrhẹ ẹkpahenrhọ rẹn ẹrhomo ọwan. Ọke arha nẹrhomo na sabu vwo omẹgbanhon re ne diẹn obẹnbẹn re vwori yanghene fiẹ ovwiẹlẹme owu kparobọ, ana sabu roro taghene Jehova o kpọke rọ nọ kpahenrhọ ẹrhomo ọwan. Mesoriẹ i Jehova ọ vwọ kpahenrhọ ẹrhomo ọwan ogege?

10. Mesoriẹ o fo ne vwo erhionrin kpahen ẹrhomo ọwan?

¹⁰ Jehova ọ dabu kerhọ ẹrhomo ọwan. (Ps. 65:2) Ẹrhomo ọwan e djephia rẹn Jehova taghene e vwo esegburhomẹmro. (Heb. 11:6) Jehova o ji vwo ọdamẹ kpahen omwemẹ re vwori ra na nyalele ẹrhomo ọwan, jeghwai ruẹ ọhọriẹ. (1 John 3:22) Omarana, ono rhomu erhe vwo erhionrin, ji wian lele oborẹ a nẹrhomo kpahen na, ọke ra damoma re ne fiẹ orharhere uruemru yanghene ovwiẹlẹme re vwori kparobọ. Jesu ọ tare taghene a kpahenrhọ ẹrhomo ọwan ezẹko ogege-e. Nọ tare: “Are i rha nọ, nẹ ana yẹ are; are i rha guọlọ, are ni na mẹrẹn; are i rhe fomu ighwe, nẹ ene je yi rẹn are; ana yẹ kohworho kohworho rọ nọren, kohworho kohworho rọ guọlọre ọnọ mẹrẹn, harẹn ohworho rọ ha abọ fomu ighwe ene je yi riẹn.” (Matt. 7:7, 8) Arha nyalele urhebro ọnana jeghwai “gbromarhọ ẹrhomo,” ana sabu vwo imwẹro taghene Jehova ono rhon ji kpahenrhọ ẹrhomo ọwan.—Col. 4:2.

11. Marhẹ Hebrews 4:16 o ru ha userhumu rẹn ọwan orhianẹ ọhọhọre taghene a vwa kpahenrhọ erhomo ọwan ogege-e?

¹¹ Dedevwo ọnọ sabu họhọ taghene ẹkpahenrhọ rẹn ẹrhomo ọwan o kpọke, Jehova o veri taghene ọnọ kpahenrhọ ye “ọke ra guọliẹ.” (Se Hebrews 4:16.) Ọrana yọ soriẹ o vwo fo ne kperi Jehova orhianẹ oborẹ e fiẹrorhọ ọ phia lele oborẹ a guọleriẹ rhọ-ọ. Jerẹ udje, ihworho buebun a nẹrhomo emrẹ ẹgbukpe buebun ne, nẹ Uvie Osolobrugwẹ ọ rhe no fiobarhọ akpọ ọnana. Jesu ọ tobọ ta taghene a nẹrhomo kpahiẹn. (Matt. 6:10) Ọrẹn, ọnọ sọ orhianẹ ohworho ọ ha uphẹn rẹn esegburhomẹmro ro vwo kpahen Osolobrugwẹ no seriotọre, fọkime oba na ọ rhe ọke ituakpọ a guọliẹ-ẹ! (Hab. 2:3; Matt. 24:44) Ono rhiẹ emru ẹghwanren na hẹrhẹ i Jehova, ji rha nẹrhomo ọrẹ esegburhomẹmro. Oba na ọnọ rhiọ uvuẹn ọke ro serhọ, fọkime Jehova ọ djẹ “ẹdẹ ọrhẹ unọke” rọ nọ rhe rhotọre ne. Ẹdẹ ọrana ono rhiẹ ọke ro serhọ harẹn ihworho ephian.—Matt. 24:36; 2 Pet. 3:15.

12. Uvuẹn erhirhiẹ ọgo ọyẹ ọnọ sabu bẹn re ne vwo erhionrin?

¹²O fori ne rhe vwo erhionrin bọmọke  ene brorhiẹn ọsoso. Ọgbọ buebun ihworho uvuẹn akpọ na, e sehiẹn eri vẹnerẹn aye, erẹ irueruo amwa aye ọ vẹnẹren, eri nẹ amwa, edjadjẹ yanghene ẹkwotọre ọrọrọ rhe. Awọrọ e sehiẹn eri vwo emiamo ugboma yanghene ọrẹ aphẹrhiẹn. Ihworho i Jehova buebun i diẹn osehiẹn sansan fọkiẹ imwẹro aye ra bọn kpahen i Baibol na. Erhe sehiẹn ọwan izede omaran, ana karorhọ ẹmro i Jesu. Ọrhọ ta: “Ọro vwo edirin ye toba ọyẹ ono simirhọ.” (Matt. 24:13) Ọrẹn, me wu ne ruo orhianẹ wu rhe kpahen ohworho ro ruẹ ọdandan ọghwaghwa uvuẹn ukoko na? Ọke arha ta rẹn ekpako na kpahen ẹmro na ne, wu na nyaji ekwakwa vwo rẹn aye, ji vwo erhionrin hẹrhẹ aye nẹ aye i ruie lele izede i Jehova? Me yẹ aye ina sabu ru?

13. Me yi Jehova ọ guọlọre nẹ ekpako i ru, ọke ohworho orho ruẹ ọdandan?

¹³ Ọke ekpako na i rhe rhe kpahen orusọ ọghwaghwa uvuẹn ukoko na, aye na nẹrhomo nekpẹn “ẹghwanren ro nẹ oberun rhe,” neneyo aye i sabu vwẹruọ erhirhiẹ na jerẹ oborẹ i Jehova o vwẹruọ ye. (Jas. 3:17) Ẹkẹ aye ọrẹ aye ina ha userhumu rẹn oruọdandan na, “nọ sẹrerhumuji izede ọsọsọ ọnẹyen.” (Jas. 5:19, 20) Aye i guọlọ ruẹ kemru kemru aye ina sabu ru, nẹ aye i sẹrorẹ ukoko na ji ha urhebro rẹn ere sehiẹn. (2 Cor. 1:3, 4) Ọke ekpako i rha mẹrẹnvwrurhe taghene omizu o ruẹ ọdandan, aye ina vi guọlọ ẹmro na fiotọre, dedevwo ọnọ sabu ha ọke. Aye na nẹrhomo ji dabu ha urhebro ro nẹ i Baibol na rhe ruiruo, habaye aye na kpọ oruọdandan na viẹ “te erhirhiẹ ro fori.” (Jer. 30:11) Dedevwo ekpako na i vwa kpare ẹdẹ-ẹ, aye i vwe brorhiẹn okpakpa-a. Arha kwaphiẹ ẹmro na rhọ izede ro serhọ, ukoko na nọ dabu mẹrẹn erere. Ọrẹn, arha dabu kwaphiẹ ẹmro na rhọ hin, oborẹ oruọdandan na o ruru ọnọ ji sabu hobọte ohworho re ruruie haso na. Orhianẹ ọnana ọ phia wẹn, me wu na sabu ru, nọ jọ miamuọ phan?

14. Udje i Baibol ọgo yọ nọ sabu ha userhumu wẹn orhianẹ omizu uvuẹn ukoko na o ruẹ oborẹ ọ daruọ?

¹⁴ Ohworho o ruẹ oborẹ ọ daruọ dẹ ne, ọkezẹko omizu ukoko na dede? Wu na sabu mẹrẹn omamọ idje uvuẹn i Baibol na re yono ọwan oborẹ ene ru hẹrhẹ i Jehova no ruẹ ekwakwa serhọ. Jerẹ udje, dedevwo Joseph  ọ rioja osehiẹn uvuẹn abọ imizie, ọ ha uphẹn rẹn edandan aye nọ lẹrhiẹ tuekwẹre-e. Ukpomaran, nọ tẹnrovi ogame rọ harẹn Jehova, habaye Jehova nọ ha ebrurhọ buebun riẹn fọkime o vwo erhionrin. (Gen. 39:21) Ọke oru, Joseph nọ sabu kpariroro vrẹn oborẹ e ruruie na, ji mẹrẹn oborẹ i Jehova ọ ha ebrurhọ riẹn. (Gen. 45:5) Jerẹ i Joseph, ọwan a mẹrẹn urhebro ọke erhe tikẹrẹ i Jehova rhọ, jeghwai hẹrhiẹ no brorhiẹn ọsoso.—Ps. 7:17; 73:28.

15. Me yọ ha userhumu rẹn omizu ọmase owu diẹn erhirhiẹ osehiẹn?

¹⁵ Itiọrurhomẹmro, orhiẹ osehiẹn ephian yi gbanhon te eri Joseph o rhiẹromẹrẹ-ẹn, ọrẹn oma ọ vwọ merhen ọwan ọke erhe sehiẹn ọwa-an. Erhe vwo ẹghwọ rhẹ omizu uvuẹn ukoko na, tobọ te ihworho ri vwa ga i Jehova, ana mẹrẹn erere orhianẹ a ha iruemru-urhi Baibol ruiruo. (Phil. 2:3,4) Roro kpahen udje owu. Ọ da omizu ọmase owu omamọ ọke rọ mẹrẹnvwrurhe taghene ohworho ro lele wian, ọ ta erharhere ẹmro ri vwe rhiẹ urhomẹmro kpahiẹn rẹn awọrọ. Ukperẹ ono brokpakpa kpare idjaghwẹ, omizu ọmase na no zikẹn roro kpahen udje i Jesu. Ọke re phien yin, o rukele ro phien awọrọ-ọ. (1 Pet. 2:21, 23) Fọkiẹ ọrana, no brorhiẹn ro no jo ruẹ emru kpahen oborẹ ọ phiare na. Ọke oru, nọ mẹrẹnvwrurhe taghene ohworho ro lele wian na, o vwo emiamo ọgbogbanhon, ẹhẹn yen o ji seriotọre. Omizu ọmase na no brorhiẹn taghene orhiẹ oborẹ ohworho ro lele wian na ọ tare, yọ ghini guọlọ ta-a. Omarana, oma nọ merhen omizu ọmase na taghene o vwo erhionrin diẹn osehiẹn na, no ji vwo ufuoma.

16. Me yọ nọ sabu yọ urhebro orhianẹ we diẹn osehiẹn? (1 Peter 3:12)

¹⁶ Orhianẹ we diẹn osehiẹn yanghene ebẹnbẹn erọrọ, karorhọ taghene Jehova o tikẹrẹ erẹ “ẹhẹn aye ọ ghwọghọre.” (Ps. 34:18) O vwo ẹguọlọ kpahuọn fọkiẹ erhionrin we djephia, ọrhẹ ọrẹ we donron edamẹ enọ riẹn. (Ps. 55:22) Ọye yẹ Oguẹnzọn akpọ na ephian. Ọ mẹrẹn ekwakwa ephian ra phia. (Se 1 Peter 3:12.) We rhe nyerẹn ghele ebẹnbẹn wu na ja sabu kwaphiẹrhọ, wu mwuegbe wu na hẹrhiẹ?

17. Jerẹ oborẹ ọ ha Isaiah 30:18, imwẹro ọgo yi Jehova ọ yẹre ọwan?

¹⁷ Phẹrẹkpẹ, Jehova ọnọ ha ebrurhọ buebun rẹn ọwan nyoma Uvie ọnẹyen. Isaiah 30:18 ọrhọ ta: “Jehova o vwo erhionrin hẹrhẹ ọke ro no dje arodọmẹ wẹn, ono vẹnrẹn no dje arodọmẹ wẹn. Fọkime i Jehova, Osolobrugwẹ ro brorhiẹn ọsoso. Omamerhomẹ ọ havwiẹ rẹn ihworho re fiẹrorhọ ye.” Ihworho ri fiẹrorhọ i Jehova ina mẹrẹn ebrurhọ buebun vwana ọrhẹ uvuẹn akpọ ọkpokpọ rọ sa na.

18. Ebrurhọ ego ye ne rhiẹromẹrẹn?

¹⁸ Ọke ihworho i Jehova i rha ruẹ akpọ ọkpokpọ na ne, aye i rhe diẹn ọfiamu ọrhẹ ebẹnbẹn aye e rhiẹromẹrẹn inyenana ghwomara-an. Osehiẹn ono nie, omiamiamo orho rhirhiẹ ye-e. (Rev. 21:4) Erhe brudu kpahen edamẹ ọwa-an, fọkime ekwakwa buebun ine rhirhiẹ ye rẹn ihworho ephian. (Ps. 72:16; Isa. 54:13) Ọrana ghini ọke ebrurhọ!

19. Me yi Jehova o mwuegbe ọwan bibiesuọn hẹrhẹ vwana?

¹⁹ Ọrẹn vwana, Jehova o mwuegbe ọwan hẹrhẹ akpọ uvuẹn otọre usuon ọnẹyen, erhe wene erharhere iruemru re vwori, ji dje iruemru ra merhiẹn oma phia. Wu vwe je ẹhọn seriotọre, jeghwai fiobọrhotọre-e. Akpọ obọdẹn ọ sa! Rhẹ ekwakwa irhorhomu ra hẹrhẹ ọwan obaro na, jene vwo omwemẹ re ne vwo erhionrin hẹrhẹ i Jehova nọ wian owian yen gba!