1-2. (a) Marhẹ yẹ ẹmro rọ ha uvuẹn Isaiah 41:10 ọ hobọte Yoshiko lele? (b) Fọkiẹ ayọmo yi Jehova ọ sẹrorẹ ẹmro rọ ha uvuẹn Isaiah 41:10?

OMIZU ọmase owu rọ fuevwan re se Yoshiko o rhon orharhere iyẹnrẹn. Idọkitọ rọ hẹrote yi, ọ ta riẹn taghene ibiamo ezẹko ọvo yi hẹrhẹre bọmọke ono ki hwu. Me yo no ruo uvuẹn erhirhiẹ na? Yoshiko nọ karorhọ Isaiah 41:10 ro rhiẹ ekete rọ mai je yi uvuẹn i Baibol na. (Se yi.) Ọke oru, nọ ta rẹn idọkitọ ọnẹyen taghene ofẹn o vwo mwuie-e, fọkime i Jehova ọ mọrọn obọ ye. * Ẹmro urhebro ri ha uvuẹn ekete i Baibol ọrana, ọ ha userhumu rẹn Yoshiko sabu hẹrosuẹ i Jehova vuọnvuọn. Udjoghwẹ ọrana ọnọ ji sabu ha userhumu rẹn ọwan arha dẹrughwaroghwẹ edamuni egbogbanhon. Na sabu vwẹruọ oborẹ ono ru ha userhumu rẹn ọwan, o fori ne roro kpahen oborẹ ọsoriẹ i Jehova o mwu Isaiah ya ẹmro erana.

² Ukukaro, Jehova ọ ta rẹn ọmẹraro Isaiah nọ ya ẹmro erana rhotọre neneyo itu i Jew re ne mwu riẹ abọ evrẹn obẹ i Babylon i sabu mẹrẹn urhebro. Ọrẹn, Jehova ọ sẹrorẹ ẹmro erana neneyo ọsoso itu i Jew re mwu riẹ abọ evrẹn tobọ te idibo yi inyenana, i sabu mẹrẹn erere nie rhe. (Isa. 40:8; Rom. 15:4) Inyenana, e nyerẹn uvuẹn “ọke egbogbanhon ra bẹn enyerẹn,” omarana, na ji guọlọ urhebro rọ ha uvuẹn ọbe Isaiah na.—2 Tim. 3:1.

3. (a) Imwẹro ego yi ha uvuẹn Isaiah 41:10 ro rhiẹ ekete i Baibol ro suẹn ẹgbukpe 2019? (b) Mesoriẹ a guọlọ imwẹro na?

³ Uvuẹn urhomu-ẹmro ọnana, ana tẹnrovi ẹmro imwẹro esa ri Jehova ọ tare uvuẹn Isaiah 41:10 ra bọn esegburhomẹmro gbanhan, aye yẹ: (1) Jehova ono lele ọwan rhirhiẹ  yẹ, (2) ọye yẹ Osolobrugwẹ ọwan, ọrhẹ (3) ọnọ ha userhumu rẹn ọwan. Jerẹ Yoshiko, ọwan i ji guọlọ imwẹro * enana fọkime a dẹrughwaroghwẹ ebẹnbẹn uvuẹn akpenyerẹn ọwan. A ji dẹrughwaroghwẹ ọhiẹn rẹ akpọ na ọ rhua sa. Igọmẹti a tobọ kparahasua ezẹko usuẹn ọwan. Jene yono kpahen imwẹro esa ri Jehova ọ yẹrẹ ọwan na.

4. (a) Me yẹ imwẹro ọrukaro re ne yono kpahen? (Se ekete ra djokarhọ.) (b) Izede ego yi Jehova o ru dje ẹguọlọ ro vwo kpahen ọwan phia? (c) Marhẹ ọnana o ru hobọto?

⁴ Ọrukaro, Jehova ọ yẹrẹ ọwan imwẹro ọnana: “Are i vwa zofẹ-ẹn, fọkime mẹmẹ rhẹ are i gba havwiẹ.” * Jehova o djephia taghene ọye ọrhẹ ọwan i havwiẹ nyoma rọ damerhọ ọwan jeghwai dje ẹguọlọ rẹn ọwan. Djokarhọ oborẹ i Jehova o dje ẹguọlọ okokodo rẹn ọwan lele. Jehova nọ tare: “Fọkime wu ghanranren uvuẹn ukẹro mẹ ne, e brọghọ rhọ oma ne, mi ji vwo ẹguọlọ kpahuọn ne.” (Isa. 43:4) O vwo emru owuorowu rọ nọ sabu lẹrhẹ i Jehova sẹrerhumuji ihworho ra ga ye-e; atamwu ro vwo kpahen idibo yi o vwo phieghe-e. (Isa. 54:10) Ẹguọlọ ye ọrhẹ onyerẹnkugbe ro vwori rhẹ ọwan, ọ yẹ ọwan uduefigbere. Jehova ọnọ sẹrorẹ ọwan inyenana jerẹ oborẹ o ruẹ Abram (Abraham) ro rhiẹ ugbehian yen. Jehova nọ ta riẹn: “Wu vwa zofẹ-ẹn, Abram. Mẹmẹ ikpọfia ha wẹn.”—Gen. 15:1.

5-6. (a) Marhẹ e ru rhe taghene i Jehova o vwo omwemẹ rọ nọ ha userhumu rẹn owuowọnwan fi ebẹnbẹn yen kparobọ? (b) Me ya na sabu yono nẹ udje i Yoshiko?

⁵ E rheri taghene i Jehova o vwo omwemẹ rọ nọ ha userhumu rẹn ọwan fi ebẹnbẹn ọwan kparobọ, fọkime o vive rẹn ihworho yi: “Are arha dan ame vrẹn, mẹmẹ rhẹ are ine rhirhiẹ ye, are arha dan urhie na vrẹn, are i dimẹ uvuie-en. Are arha nya erhanren vrẹn, ọ torhẹ are-e, ọ tobọ torhẹ ibiẹ ẹton rọ ha oma are-e.” (Isa. 43:2) Me yẹ ẹmro enana i mevirhọ?

⁶ Jehova o vive taghene ono ti ebẹnbẹn  ọwan ephian nie-e, ọrẹn ọ vwọ samọ kwe nẹ ebẹnbẹn ri họhọ “urhie” yanghene “erhanren” i rhua ẹkuọn i bẹmẹdẹ vwe ọwa-an. Ọ yẹrẹ ọwan imwẹro taghene ọye ọrhẹ ọwan ine rhirhiẹ ye, ọnọ ha userhumu rẹn ọwan nyavrẹn ebẹnbẹn erana. Me yi Jehova ono ruo? Ọnọ ha userhumu rẹn ọwan ja zofẹn neneyo a sabu mevigbanhon arha tobọ dẹrughwaroghwẹ uhwu. (Isa. 41:13) Yoshiko ra hunute bi na, ọ mẹrẹn ọnana rhiẹ urhomẹmro. Ọmọyen ọgbọtọ nọ tare: “O gberẹ ame unu oborẹ ẹhẹn izu mẹ o ru totọre. Ame i ghini mẹrẹnvwrurhe taghene i Jehova ọ yẹriẹ obọdẹn ufuoma. Izu mẹ o ki hwu, ọke ephian yo ghwoghwo kpahen i Jehova ọrhẹ ive yi rẹn inọsu ọrhẹ ihworho ri ji me simoma.” Me ya na sabu yono nẹ udje i Yoshiko? Arha hẹroso ive i Jehova taghene ono lele ọwan rhirhiẹ ye, na na sabu fiudugbere jeghwai gbanhon ọke ra dẹrughwaroghwẹ ebẹnbẹn.

7-8. (a) Me yẹ ẹmro imwẹro ọreva re ne yono kpahen, me yo mevirhọ? (b) Mesoriẹ i Jehova ọ ta rẹn itu i Jew na taghene aye i vwe brudu-u? (c) Ẹmro ego uvuẹn Isaiah 46:3, 4 yọ lẹrhẹ ẹhẹn ihworho Osolobrugwẹ totọre?

⁷ Imwẹro ọreva ri Jehova ọ nyoma ọmẹraro Isaiah yẹ ọwan yẹ: “Are i vwe brudu-u, fọkime mẹmẹ yẹ Osolobrugwẹ are.” Me yẹ ẹmro ọnana rọ ta kpahen uduebro o mevirhọ? Ẹmro ra rhian rhẹ “brudu,” o mevirhọ ọrẹ “ohworho o ni oberhumu nime ọ zofẹn taghene emru ọ guọlọ phia riẹn” yanghene “ọrẹ ohworho o zonzon ni oma kinhariẹ.”

⁸ Mesoriẹ i Jehova ọ ta rẹn itu i Jew ra guọlọ mwuẹ riẹ abọ evrẹn obẹ i Babylon taghene aye i vwe brudu-u? Fọkime, Jehova o rheri taghene ofẹn ono mwu itu i Babylon obaro na. Me yọ nọ suẹ ofẹn rẹn aye? Ọke ẹgbukpe 70 rẹ itu i Jew na e rhiẹ evrẹn ọ joma hiẹn ne, itu i Medo-Persia ni na kparehaso i Babylon. Jehova ọnọ ha itu i Medo-Persia na simi ihworho enẹyen nẹ i Babylon. (Isa. 41:2-4) Itu i Babylon ọrhẹ ihworho egbamwa erọrọ i rha mẹrẹnvwrurhe taghene evwreghrẹn aye i joma tẹ amwa aye ne, aye na damoma rẹ aye ine fiudugbere nyoma aye a ta rẹn owuowọnwan: “Gbanhon.” Aye na ma ema buebun, aye ne fiẹrorhọ taghene ema na ina sẹrorẹ aye. (Isa. 41:5-7) Ọrẹn, Jehova nọ lẹrhẹ ẹhẹn ihworho yi totọre nyoma ọ ta rẹn aye: “Wẹwẹ, O Israel, [a họhọ egbamwa erọrọ-ọ] wẹwẹ odibo mẹ . . . Are i vwe brudu-u, fọkime mẹmẹ yẹ Osolobrugwẹ are.” (Isa. 41:8-10) Djokarhọ ye taghene i Jehova ọ tare: “Mẹmẹ yẹ Osolobrugwẹ are.” Jehova nọ ha ẹmro erana yẹ ihworho yi imwẹro taghene aye a sẹriẹ ẹro-o, ọye yẹ Osolobrugwẹ aye, aye nẹ ihworho yi. Nọ ji ta rẹn aye: “Mi na kpare are . . . jeghwai simi are.” O fiotọre taghene ẹmro imwẹro erana i yẹ itu i Jew na omẹgbanhon.—Se Isaiah 46:3, 4.

9-10. Mesoriẹ o vwo fo na zofẹn? Dje udje yi.

⁹ Maido ọke ọnana, ihworho buebun e brudu fọkime erhirhiẹ akpọ na o biomẹrhọ biomẹrhọ. Itiọrurhomẹmro, ọwan a ji dẹrughwaroghwẹ aruẹ erhirhiẹ enana. Ọrẹn, o fo na zofẹ-ẹn. Jehova ọ ta rẹn ọwan: “Mẹmẹ yẹ Osolobrugwẹ are.” Mesoriẹ ẹmro ọrana ọ lẹrhẹ ẹhẹn ọwan totọre?

¹⁰ Roro kpahen udje ọnana: Jim ọrhẹ Ben i ha uvuẹn ẹrupleni rẹ aphẹrẹ ọgbogbanhon o kpogho. Ọke ẹrupleni na o kpogho sa kpogho rie, aye ni rhon uvwele owu rọ tare: “Are i dabu ha umwaya ẹrupleni  na gba oma are. A samọ ghwa ruẹ aphẹrẹ ọgbogbanhon phẹrẹkpẹ.” Jim no brudu gbangbanhon. Ọrẹn, ohworho rọ ghwa ẹrupleni na nọ habaye: “Are i vwe brudu-u. Mẹmẹ ya ghwa ẹrupleni na.” Ọke ọrana, Jim no kpogho urhomuie, nọ ji ta, “Me yẹ imwẹro ọrana ono ru mẹ vwana?” Ọrẹn, nọ djokarhọ ye taghene i Ben o vwo brudu-u. Jim nọ nọriẹn: “Mesoriẹ ẹhọn o totọre omana?” Ben nọ tare rhẹ ughwaro sasasa: “Mi dabu rhe ohworho rọ ghwa ẹrupleni na. Ọsẹ mẹ yọ ghwa ye!” Ben nọ ji ta: “Ji mẹ ta wẹn kpahen ọsẹ mẹ. O mwurun mẹ ẹro taghene wu rhe rhe aruẹ ohworho rọ havwọ kugbe ena yen, udu ọ vwọ samọ bro ghwomara-an.”

11. Me ya na sabu yono nẹ udje i Jim ọrhẹ Ben?

¹¹ Me ya na sabu yono nẹ udje ọnana? Jerẹ i Ben, ọwan i vwa zofẹ-ẹn, fọkime ọwan i dabu rhe i Jehova ro rhiẹ Ọsẹ ọwan. E rheri taghene ọnọ sabu ha userhumu rẹn ọwan dẹrughwaroghwẹ ebẹnbẹn uvuẹn ọke oba enana. (Isa. 35:4) Ra mẹriẹn taghene a hẹrosuẹ i Jehova na, e vwe rhe brudu dedevwo awọrọ a zofẹ-ẹn. (Isa. 30:15) Jerẹ i Ben, e ghwoghwo rẹn ihworho oborẹ ọsoriẹ aye ine vwo imwẹro kpahen Osolobrugwẹ. Ọke ọrana, aye ni na ji sabu vwo imwẹro taghene Jehova ọnọ ha userhumu rẹn aye udabọ ebẹnbẹn aye i dẹrughwaroghwu.

12. (a) Me yẹ ẹmro imwẹro ọresa re ne yono kpahen? (b) Me yẹ ọwan a karorhọ arha tẹmro kpahen “abọ” i Jehova?

¹² Jene yono kpahen imwẹro ọresa rẹ Isaiah ọ yare: “Mi ne ruẹ are gbanhon, ee, mi na yẹ are userhumu.” Isaiah ọ ta kpahen oborẹ i Jehova o ru yẹ ihworho yi omẹgbanhon bi ne, nọ tare: “Jehova ọnọ rhiọ rhẹ omẹgbanhon, ọnọ  ha abọ ọnẹyen sun.” (Isa. 40:10) Ọgbọ buebun, Baibol na ọrhọ ta kpahen omẹgbanhon, nọ ha ẹmro na “abọ” ruiruo. Omarana, ọke i Baibol na ọ ta taghene i Jehova ọnọ ha “abọ ọnẹyen sun,” ọrana nọ karorhọ ọwan taghene i Jehova Orodje ro vwo omẹgbanhon. Ọ ha omẹgbanhon ọrana hobọtua jeghwai chochọn idibo yi ọke ahwanren, o ji ruẹ omaran rẹn ihworho ri hẹrosuiẹ inyenana.—Deut. 1:30, 31; Isa. 43:10, ekete ra djokarhọ.

13. (a) Maido ọkiọgo yi Jehova ọ nyamwu ive yi taghene ono ruẹ ọwan gbanhon? (b) Ive ọgo yọ lẹrhẹ ọwan vwo omẹgbanhon ọrhẹ imwẹro?

¹³ Maido orhianẹ ihworho a kparahasuẹ ọwan, Jehova nọ nyamwu ive ọnẹyen rọ tare: “Mi ne ruẹ are gbanhon.” Uvuẹn ẹkwotọre ezẹko, evwreghrẹn ọwan a damoma rẹ aye ina dobọ owian aghwoghwo na yanghene owian ukoko na ji. Udabọ ọrana, e vwe brudu phan fọkiẹ ẹkparehaso na-a. Jehova o vive rẹn ọwan rọ nọ lẹrhẹ ọwan vwo omẹgbanhon ọrhẹ imwẹro. Ọye no vive rẹn ọwan: “O vwo ekwakwa owọnren re ruru ra na ha kparehaso are ro no vwo efikparobọ owuorowu-u.” (Isa. 54:17) Ẹmro erana ni karorhọ ọwan irhomẹmro eghoghanren esa.

14. Mesoriẹ o vwo gbe ọwan unu taghene evwreghrẹn Osolobrugwẹ a kparahaso ọwan?

¹⁴ Ọrukaro, e rheri taghene ene vwo utuoma kpahen ọwan, nime a nyaleli Kristi. (Matt. 10:22) Jesu ọ tare taghene ana kparehaso idibo yi uvuẹn ẹdẹ ri koba na. (Matt. 24:9; John 15:20) Ọreva, aruẹmẹrẹn Isaiah o djephia taghene evwreghrẹn ọwan ine vwo utuoma kpahen ọwan jeghwai ha ekwakwa owọnren sansan haso ọwan. Ekwakwa owọnren erana ina sabu rhiẹ ẹmro ọphiẹrhọ, efian yanghene ẹkparehaso egbogbanhon. (Matt. 5:11) Jehova ọ vwọ samọ da aye obọ ji nẹ aye i ja ha ekwakwa owọnren enana ruiruo-o. (Eph. 6:12; Rev. 12:17) Ọrẹn, o fo na zofẹ-ẹn. Mesoriẹ?

15-16. (a) Me yẹ urhomẹmro ọresa ro fori na karorhọ, marhẹ oborẹ ọ ha uvuẹn Isaiah 25:4, 5 o ru hobọtua ọnana? (b) Me yi Isaiah 41:11, 12 ọ tare taghene ọnọ phia rẹn ihworho ra wọnrọn hasuẹ ọwan?

 ¹⁵ Roro kpahen urhomẹmro ọresa ra na karorhọ. Jehova ọ tare taghene “o vwo ekwakwa owọnren” ra ha kparehaso ọwan “ro no vwo efikparobọ owuorowu-u.” Jerẹ oborẹ oghwa ọ sẹrorẹ ọwan nẹ ogiribo, omaran i Jehova ọ ji sẹrorẹ ọwan nẹ “edon evwọkon na.” (Se Isaiah 25:4, 5.) Evwreghrẹn ọwan i sabu ha ẹkuọn i bẹmẹdẹ vwe ọwa-an.—Isa. 65:17.

¹⁶ Jehova nọ lẹrhẹ imwẹro ọwan gbanhon ọke rọ ta kpahen oborẹ ọnọ phia rẹn “ihworho ra tuekwẹre kpahen ọwan.” (Se Isaiah 41:11, 12.) O toro oborẹ evwreghrẹn ọwan i gbanhon te yanghene oborẹ uvweri na ono rhirhiẹ-ẹ, emru owu yo no nerhumie rhe: “Ana ghwọghọ jeghwai kpe” ọsoso evwreghrẹn ihworho Osolobrugwẹ ephian.

17-18. (a) Marhẹ isese i Baibol ono ru ruẹ ẹruẹhaso re vwo kpahen Osolobrugwẹ gbanhonrhọ? Dje udje yi. (b) Marhẹ eroro kodo kpahen urhomu-ẹmro ro suẹn ẹgbukpe 2019 ono ru ha userhumu rẹn ọwan?

¹⁷ Ọwan e ruẹ ẹruẹhaso re vwo kpahen i Jehova gbanhanrhọ arha dabu rhe yi fiotọre. Izede owu ra na dabu rhe i Jehova yẹ ọrẹ ene se i Baibol na jeghwai dabu roro kpahen oborẹ e seri. Baibol na o vwo iyẹnrẹn urhomẹmro ro sekpahen oborẹ i Jehova ọ sẹrorẹ ihworho yi lele ọke ahwanren. Iyẹnrẹn erana a yẹ ọwan imwẹro taghene ọye ọnọ hẹrote ọwan.

¹⁸ Roro kpahen omamọ udje rẹ Isaiah ọ ha ruiruo ọke ro dje kpahen oborẹ i Jehova ọ sẹrorẹ ọwan lele. Isaiah o se i Jehova osuingegede, no rho se idibo Osolobrugwẹ emigegede. Isaiah nọ ta kpahen i Jehova: “Ọye ọnọ ha obọ ọnẹyen koko emigegede na, ọnọ kpara aye rhẹ uvuẹn abọ ọnẹyen.” (Isa. 40:11) Arha mẹrẹnvwrurhe taghene i Jehova ọ hẹrote jeghwai sẹrorẹ ọwan, ẹhẹn ọwan no totọre. Neneyo ẹhẹn ọwan o totọre udabọ ebẹnbẹn, ọvrẹn ra hẹrosua ro ji vwo ẹghwanren na nọ djẹ Isaiah 41:10, no rhiẹ urhomu-ẹmro ro suẹn ẹgbukpe 2019, “Are i vwe brudu-u, fọkime mẹmẹ yẹ Osolobrugwẹ are.” Rhe roro kodo kpahen ẹmro imwẹro erana. Aye ina ha userhumu wẹn sabu fiudugbere dẹrughwaroghwu ebẹnbẹn ri ha obaro na.